Cạnh tranh Mỹ-Trung tại Đông Á: Cuộc chiến 'mượn tay kẻ khác' hay sự đối đầu chiến lược giữa hai siêu cường?

Thái Bình
Đông Á được công nhận là một trong những khu vực phát triển năng động nhất, với sự thừa nhận trên trường quốc tế. Tuy nhiên, các vấn đề chính trị đã dẫn đến một nghịch lý gây bất ổn cho môi trường kinh tế trong khu vực.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung tại Đông Á
Cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung tại Đông Á đang trở nên gay gắt hơn. (Nguồn: Getty Images)

Đông Á trên bàn cờ chính trị quốc tế

Những hành động gần đây của Trung Quốc cho thấy nước này muốn thâu tóm được Đông Á và chính tham vọng này đã ảnh hưởng tới quan hệ Mỹ-Trung Quốc trong khu vực.

Thách thức chính đối với Trung Quốc là làm cho Mỹ từ bỏ ý định can thiệp Đông Á nhằm tạo thế cân bằng chiến lược. Tuy nhiên hành động này có thể kích động Mỹ và các đồng minh của Washington tại Đông Á như Nhật Bản, vốn luôn ủng hộ Mỹ ngăn chặn sự thống trị của Trung Quốc tại khu vực.

Trong khi đó, thách thức đối với Mỹ và các đồng minh ở Đông Á phức tạp hơn vì vai trò của Trung Quốc trong việc ổn định nền kinh tế thế giới.

Đây có thể là một cuộc chiến tranh "mượn tay kẻ khác" của cả hai siêu cường ở khu vực Đông Á, nơi xung đột có thể ảnh hưởng đến ổn định chiến lược của khu vực.

Địa vị chiến lược của Mỹ nằm ở khả năng và sức mạnh triển khai thực tế trong khoảng thời gian dài. Chính điều này đã trở thành nền tảng cho các chính sách và định hình mạng lưới đồng minh của cường quốc số một thế giới.

Thế khó của Nhật Bản trước vụ tẩy chay ngoại giao Thế vận hội mùa Đông Bắc Kinh 2022

Thế khó của Nhật Bản trước vụ tẩy chay ngoại giao Thế vận hội mùa Đông Bắc Kinh 2022

Theo trang wedge.ismedia.jp ngày 29/11, chính phủ Nhật Bản đang thể hiện sự bối rối trước ý định tẩy chay ngoại giao đối với Thế ...

Tại Mỹ, có một quan điểm khá phổ biến rằng, mục tiêu dài hạn của Bắc Kinh ở châu Á là trở thành bá chủ khu vực và xây dựng một trật tự lấy Trung Quốc làm trung tâm.

Thứ nhất, Bắc Kinh ủng hộ các mối quan hệ đơn cực ở cả cấp độ toàn cầu và khu vực, đồng thời tin rằng, với tốc độ tăng trưởng kinh tế hiện nay, xu hướng này sẽ tiếp tục phổ biến trong tham vấn chính trị ở châu Á và tác động đến các vấn đề của khu vực sẽ diễn ra đa dạng và toàn diện hơn.

Thứ hai, dù muốn tăng cường ảnh hưởng tại châu Á, Trung Quốc rõ ràng hiểu rằng, với những phạm vi quyền lực cứng và đặc biệt là quyền lực mềm, Bắc Kinh có thể sẽ không bao giờ giành được sự tôn trọng như Trung Hoa cổ đại từng có, hay tương tự những gì mà Mỹ sở hữu trong khu vực ở thời điểm hiện tại.

Cách tiếp cận luôn khác biệt

Từ góc độ của Trung Quốc, Mỹ là một cường quốc tại Đông Á, dù không phải là một cường quốc châu Á. Các lợi ích chính trị, kinh tế cũng như an ninh tại khu vực của Washington cũng như những cam kết về sự phát triển ổn định và thịnh vượng cho khu vực có sự gắn kết chặt chẽ.

Trung Quốc đánh giá cao vai trò mang tính xây dựng của Mỹ trong các vấn đề khu vực. Tuy nhiên, Bắc Kinh cảm thấy “không thoải mái” với một số chính sách của Washington.

Với tư cách siêu cường, Mỹ đã quá lấn lướt và thậm chí là can thiệp quá sâu vào việc quản lý các vấn đề khu vực, không mấy để tâm tới quan điểm của những nhân tố khác, thiếu sự hiểu biết đúng mực về các vấn đề văn hóa, lịch sử và các giá trị.

Những tác động này sẽ tạo thêm không gian để Mỹ đối phó với Trung Quốc ở Đông Á. Thúc đẩy chính sách an ninh chiến lược toàn diện là nhu cầu cần thiết để đảm bảo lợi ích quốc gia trong khu vực.

Tin liên quan
Giải pháp nào cho cuộc khủng hoảng di cư? Giải pháp nào cho cuộc khủng hoảng di cư?

Cả hai quốc gia đều nhìn nhận đối phương tiềm ẩn các mối đe dọa, và vì vậy luôn tìm cách củng cố năng lực để đảm bảo an ninh và an toàn.

Mỹ gặp bất lợi về địa lý khi đối phó với một cường quốc khác ở xa, gặp nhiều khó khăn trong duy trì quân đội và bảo vệ đồng minh. Cách hành xử gây hấn trong cạnh tranh chiến lược có thể dẫn đến những hệ quả không mong muốn. Mỹ có thể phải chấp nhận những thực tế chiến lược của Trung Quốc để bình thường hóa quan hệ.

Mặt khác, Trung Quốc cũng nên xem xét lại các chính sách của mình ở Đông Á và Ấn Độ Dương. Tất nhiên, răn đe vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn các quốc gia có những hành vi bành trướng và quá khích trong khu vực.

Vì vậy, để có những hoạch định chiến lược cụ thể nhằm cạnh tranh với Trung Quốc ở Đông Á, điều then chốt mà Mỹ cần là minh bạch hóa các hành động và kế hoạch nhằm thúc đẩy mục tiêu của mình, đồng bộ hành động với các mục tiêu về chính sách.

Tin thế giới 1/12: Nga nói Mỹ đã lộ rõ sự yếu kém; Lời mời gọi đáng lo ngại của Belarus; WHO nói gì về biến thể Omicron?

Tin thế giới 1/12: Nga nói Mỹ đã lộ rõ sự yếu kém; Lời mời gọi đáng lo ngại của Belarus; WHO nói gì về biến thể Omicron?

Nga-Mỹ 'lời qua tiếng lại', Nga-Ukraine tranh cãi căng thẳng, quan hệ Nga-Belarus, căng thẳng Mỹ-Trung... là những sự kiện quốc tế nổi bật 24h ...

Bộ trưởng Mỹ: 'Có một cuộc chạy đua vũ trang giữa Mỹ và Trung Quốc'

Bộ trưởng Mỹ: 'Có một cuộc chạy đua vũ trang giữa Mỹ và Trung Quốc'

Ngày 30/11, Bộ trưởng Không quân Mỹ Frank Kendall cho biết, Mỹ và Trung Quốc đang chạy đua vũ trang để phát triển các loại ...

(theo Modern Diplomacy)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Đọc thêm

Dự báo thời tiết ngày mai (20/4): Chiều, tối mưa, giông vài nơi; ngày nắng nóng diện rộng; Tây Bắc, Trung Bộ nắng nóng gay gắt trên 39 độ C

Dự báo thời tiết ngày mai (20/4): Chiều, tối mưa, giông vài nơi; ngày nắng nóng diện rộng; Tây Bắc, Trung Bộ nắng nóng gay gắt trên 39 độ C

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (20/4) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Bán đấu giá bức vẽ nhỏ hình vuông của Michelangelo, trị giá hơn 200.000 USD

Bán đấu giá bức vẽ nhỏ hình vuông của Michelangelo, trị giá hơn 200.000 USD

Một hình vuông nhỏ được Michelangelo viết nguệch ngoạc trên một tờ giấy đã ố vàng được bán với giá 201.600 USD - gấp 33 lần giá trị ước tính.
Hơn 45.000 học sinh tại TP. Hồ Chí Minh không có cơ hội vào lớp 10 công lập

Hơn 45.000 học sinh tại TP. Hồ Chí Minh không có cơ hội vào lớp 10 công lập

Tại TP. Hồ Chí Minh, trong năm nay, hơn 45.000 học sinh không có cơ hội vào lớp 10 trường công lập.
Kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Đặc sắc các chương trình nghệ thuật hướng về Điện Biên

Kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Đặc sắc các chương trình nghệ thuật hướng về Điện Biên

Trong tháng 5, nhiều chương trình nghệ thuật đặc sắc kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ sẽ được tổ chức tại Hà Nội.
Ấn Độ sắp có tân Tư lệnh Hải quân, thông báo thử tên lửa hành trình tầm xa mới

Ấn Độ sắp có tân Tư lệnh Hải quân, thông báo thử tên lửa hành trình tầm xa mới

Hải quân Ấn Độ ra tuyên bố cho biết, chính phủ đã phê chuẩn Phó Đô đốc Dinesh Kumar Tripathi đảm nhận chức vụ Tư lệnh lực lượng này.
Khánh Hoà đăng cai tổ chức chương trình Jazz quốc tế đầu tiên tại Việt Nam

Khánh Hoà đăng cai tổ chức chương trình Jazz quốc tế đầu tiên tại Việt Nam

Từ ngày 27/4-1/5, chương trình Jazz quốc tế quy tụ nhiều ca sĩ, ban nhạc Jazz nổi tiếng trong nước và quốc tế, sẽ diễn ra tại Nha Trang, Khánh ...
Ấn Độ sắp có tân Tư lệnh Hải quân, thông báo thử tên lửa hành trình tầm xa mới

Ấn Độ sắp có tân Tư lệnh Hải quân, thông báo thử tên lửa hành trình tầm xa mới

Hải quân Ấn Độ ra tuyên bố cho biết, chính phủ đã phê chuẩn Phó Đô đốc Dinesh Kumar Tripathi đảm nhận chức vụ Tư lệnh lực lượng này.
Vụ Iran bị tấn công: Mỹ đã được báo trước, phát cảnh báo nhân viên ngoại giao ở Israel, Tehran tỉnh táo

Vụ Iran bị tấn công: Mỹ đã được báo trước, phát cảnh báo nhân viên ngoại giao ở Israel, Tehran tỉnh táo

Một quan chức cấp cao Iran cho hay, Tehran không có kế hoạch trả đũa Israel ngay lập tức sau vụ việc nước Cộng hòa Hồi giáo bị tấn công.
EU cảnh báo Trung Đông đang 'bên miệng hố chiến tranh', quyết đạt mục tiêu quan trọng ở Dải Gaza

EU cảnh báo Trung Đông đang 'bên miệng hố chiến tranh', quyết đạt mục tiêu quan trọng ở Dải Gaza

Thảm họa nhân đạo vẫn tiếp diễn ở Trung Đông, vì vậy, EU cho rằng, cần phải yêu cầu Israel có phản ứng kiềm chế trước cuộc tấn công của Iran.
Truyền thông Mỹ: Israel tấn công tên lửa vào Iran

Truyền thông Mỹ: Israel tấn công tên lửa vào Iran

Tối 18/4 theo giờ địa phương (tức sáng 19/4 theo giờ Hà Nội), tên lửa của Israel đã tấn công một địa điểm tại Iran.
Hamas sẵn sàng từ bỏ một thứ quan trọng và chấp nhận Nhà nước Palestine độc lập theo điều kiện này

Hamas sẵn sàng từ bỏ một thứ quan trọng và chấp nhận Nhà nước Palestine độc lập theo điều kiện này

Hamas sẵn sàng giải tán cánh vũ trang, tiếp tục là đảng chính trị sau khi công nhận Nhà nước Palestine độc lập dựa trên đường biên giới năm 1967.
Một quốc gia lo thế giới phân tâm với Ukraine; CIA cảnh báo Kiev sẽ thua; G7-NATO gấp rút hành động

Một quốc gia lo thế giới phân tâm với Ukraine; CIA cảnh báo Kiev sẽ thua; G7-NATO gấp rút hành động

Lithuania lo ngại rằng, căng thẳng Trung Đông sẽ khiến quốc tế bị phân tán sự chú ý vào Ukraine, trong khi Kiev đang lâm vào cảnh thiếu vũ khí.
Thủ tướng Đức thăm Trung Quốc: Rủi ro hay bảo đảm?

Thủ tướng Đức thăm Trung Quốc: Rủi ro hay bảo đảm?

Vừa thúc đẩy hợp tác, vừa thể hiện thái độ về thương mại và xung đột Nga-Ukraine là nhiệm vụ không dễ dàng với Thủ tướng Olaf Scholz ở Trung Quốc.
Thủ tướng Nhật Bản thăm Mỹ: Chuyến đi 'một công nhiều việc'

Thủ tướng Nhật Bản thăm Mỹ: Chuyến đi 'một công nhiều việc'

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước tại Mỹ, với nhiều mục đích, mục tiêu, cả trong quan hệ song phương và đa phương...
Hướng đi chiến lược mới của Bình Nhưỡng

Hướng đi chiến lược mới của Bình Nhưỡng

Bình Nhưỡng đang tìm 'lối ra' cho bế tắc trên bán đảo Triều Tiên thông qua hợp tác chặt chẽ hơn với Nga.
Vụ tấn công Đại sứ quán Iran ở Syria: Giọt nước có tràn ly?

Vụ tấn công Đại sứ quán Iran ở Syria: Giọt nước có tràn ly?

Sự việc ngày 1/4 dường như là lần đầu tiên một cơ quan đại diện ngoại giao lớn là mục tiêu tấn công.
Chặng đường mới của Tổng thống Ai Cập

Chặng đường mới của Tổng thống Ai Cập

Đương kim Tổng thống Abdel Fattah El-Sissi đã chính thức tuyên thệ nhậm chức vào ngày 2/4, trở thành người đứng đầu Ai Cập ba nhiệm kỳ liên tiếp.
Mồi lửa mới đốt 'chảo lửa' Trung Đông

Mồi lửa mới đốt 'chảo lửa' Trung Đông

Vụ tấn công bất ngờ vào tòa nhà lãnh sự Iran tại Syria sẽ khiến bầu không khí căng thẳng tại khu vực Trung Đông thêm 'nóng rẫy'.
'Vén màn bí mật' về kho tên lửa của Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran

'Vén màn bí mật' về kho tên lửa của Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran

Theo trang mạng quân sự Nga, Iran hiện đang sở hữu kho tên lửa lớn nhất và đa dạng nhất ở Trung Đông.
Schengen và ‘giấc mơ có thật’ của hai nước Đông Âu

Schengen và ‘giấc mơ có thật’ của hai nước Đông Âu

Sau khi Bulgaria và Romania gia nhập, Schengen mở rộng thành khu vực đi lại tự do của 29 thành viên.
Các sáng kiến toàn cầu mới của Trung Quốc

Các sáng kiến toàn cầu mới của Trung Quốc

Sau một thập kỷ triển khai đại sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), Trung Quốc tiếp tục mở rộng ảnh hưởng toàn cầu bằng các sáng kiến mới.
Sự tàn khốc chưa hồi kết

Sự tàn khốc chưa hồi kết

Cuộc xung đột Nga-Ukraine bước vào năm thứ ba và đang ngày càng trở nên khốc liệt.
Phong tục thú vị trong ngày lễ Phục sinh trên thế giới

Phong tục thú vị trong ngày lễ Phục sinh trên thế giới

Là ngày lễ quan trọng nhất của Kitô giáo, lễ Phục sinh được tổ chức ở nhiều nước châu Âu với những phong tục độc đáo, thú vị.
Vì tương lai dòng Mekong-Lan Thương

Vì tương lai dòng Mekong-Lan Thương

Cơ chế hợp tác Mekong-Lan Thương (MLC) ra đời tháng 3/2016, quy tụ sáu quốc gia ven sông là Trung Quốc, Việt Nam, Campuchia, Lào, Myanmar và Thái Lan.
Phiên bản di động