Chàng trai nặng tình với dân ca xứ Nghệ

Lâu nay, nhắc đến hát Xẩm là người ta lại nhớ đến hình ảnh của những nghệ nhân cao niên. Tuy nhiên, trong Lễ giỗ Tổ nghề hát Xẩm 2014, khán giả đã rất bất ngờ khi thưởng thức giọng hát của một chàng trai mới chỉ ngoài 20 tuổi đến từ Nghệ An.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thanh Phong biểu diễn Xẩm Nghệ trong Lễ giỗ Tổ nghề hát Xẩm năm 2014.

Người đưa Xẩm Nghệ ra Thủ đô

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình đam mê ca hát ở Nghệ An, ngay từ nhỏ, Lê Thanh Phong đã thấm nhuần những làn điệu dân ca từ lời ru của bà, của mẹ. Năm học lớp 12, anh đoạt giải nhất của cuộc thi Tiếng hát tuổi hồng toàn quốc được tổ chức tại Hà Nội. Khi đó, Thanh Phong tự soạn lời mới cho bài hát dự thi theo điệu Tứ Hoa của dân ca Nghệ An.

Ngay trong năm học đầu tiên tại trường Đại học Văn hóa (Hà Nội), anh đã trúng tuyển vào Trung tâm Phát triển nghệ thuật âm nhạc Việt Nam và trở thành nghệ sĩ trẻ tuổi nhất trong đoàn. Anh cho biết: “Việc tham gia hoạt động nghệ thuật của tôi lúc ấy chỉ đơn giản là để phục vụ ngành học Quản lý văn hóa. Tôi nghĩ những trải nghiệm khi làm diễn viên, ca sĩ là điều không thể thiếu để trở thành một nhà quản lý giỏi”.

Đến với Trung tâm, anh may mắn được nhạc sĩ Thao Giang (Phó Giám đốc Trung tâm) chỉ dạy cách hát xẩm Hà Nội và những ngón nghề đàn bầu. Được các nghệ sĩ hàng đầu hướng dẫn, việc học hát không quá khó với Thanh Phong. Chỉ sau hai tháng, anh đã được biểu diễn tại sân khấu Chợ đêm Đồng Xuân. Tuy nhiên, trong lần đầu tiên lên sân khấu chuyên nghiệp, Phong hóa trang thành... con gái để phục dựng và biểu diễn múa Bồng - một điệu múa cổ của Hà Nội.

Kể từ đó đến nay, Thanh Phong đã có hơn bốn năm hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp. Trong đó, anh nhớ nhất lần biểu diễn Xẩm Nghệ An trong đêm nhạc từ thiện Vòng tay Mẹ vào tháng 9/2012. Đó có thể xem là lần đầu tiên mà thể loại âm nhạc truyền thống này chính thức biểu diễn tại Hà Nội.

Nhớ lại kỷ niệm, Phong chia sẻ: “Chương trình quy tụ một loạt ca sĩ nổi tiếng như Tấn Minh, Minh Chuyên, Đinh Mạnh Ninh... nên tôi rất lo lắng. Hơn nữa, việc tìm kiếm nhạc công có thể chơi Xẩm Nghệ ở Hà Nội là vô cùng gian nan. Cuối cùng, tôi may mắn gặp NSƯT Xuân Hoạch và mời được thầy kéo nhị để biểu diễn”. Tiết mục Thập ân phụ mẫu (theo điệu xẩm thương Nghệ Tĩnh) của Phong đạt được thành công ngoài mong đợi. Sau chương trình, anh nhận được rất nhiều lời mời biểu diễn dân ca Nghệ Tĩnh tại Thủ đô.

Sau khi học xong năm thứ nhất tại Đại học Văn hóa, Phong trúng tuyển vào Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam, ngành Lý luận phê bình âm nhạc dân tộc học khóa I. Hiện tại, anh đã tốt nghiệp cả hai ngành học và đang tập trung phát triển CLB Ví, Giặm tại Hà Nội do anh làm chủ nhiệm.

Giữa Hồ Tây nghe câu Ví, Giặm

Ngay từ những ngày đầu học Đại học, nhận thấy có khá nhiều đồng hương ở Thủ đô, Thanh Phong đã nung nấu ý tưởng thành lập một CLB Ví, Giặm để tụ họp và dạy hát. Thời gian đầu, việc kêu gọi các bạn trẻ Nghệ An và Hà Tĩnh đến với nhóm khá khó khăn. Đa phần họ muốn dành thời gian để đi chơi, giao lưu... thay vì đến sinh hoạt tại CLB âm nhạc dân tộc.

Phải vất vả lắm, anh mới tìm được mười người bạn có chung niềm đam mê. Trong những buổi sinh hoạt đầu tiên, anh phải tự tìm nhạc, phổ lời mới và dạy các bạn hát. Đến đầu tháng Ba năm ngoái, nhóm bắt đầu đi biểu diễn nhằm quảng bá cho loại hình dân ca này. Tiếng lành đồn xa! Ngày 19/5, nhóm của Phong được mời vào hoạt động dưới sự bảo trợ của Liên hiệp các hội UNESCO Việt Nam và đổi tên thành CLB UNESCO di sản dân ca xứ Nghệ.

Sau một thời gian ngắn hoạt động, Thanh Phong đã táo bạo đổi mới cách làm để thoát khỏi sự nhàm chán trong việc dạy, học hát thông thường. Đến với CLB, các thành viên mới chưa phải học hát ngay. Các bạn được trang điểm, ăn vận như người xưa với váy thụng, áo yếm, áo nâu sòng; cùng nhau sinh hoạt tại cây đa, bến nước ở đình Xuân La (quận Tây Hồ)... để tưởng tượng ra cảnh đêm trăng phường vải của những tao nhân, mặc khách xưa. Mỗi buổi sinh hoạt đều được tổ chức với ba chặng: hát chào, hát đố và hát xe kết. Các thành viên còn được ứng tác, sáng tạo câu hát mới, phù hợp với cuộc sống hiện đại.

Theo Thanh Phong, cái hay trong Ví, Giặm là người hát vừa là chủ thể sáng tạo, vừa là khách thể thể hiện. Họ chỉ cần nắm được nhịp điệu, cách hát rồi tự sáng tạo chứ không phải câu nệ bài bản như những môn nghệ thuật dân gian khác.

Vào thứ Năm hàng tuần, CLB có buổi biểu diễn Ví, Giặm miễn phí tại đình Xuân La để phục vụ du khách nước ngoài trong tour du lịch Hồ Tây. Sau khi xem các tiết mục và giao lưu với nghệ nhân, các du khách sẽ được dạy một bài dân ca đơn giản để cùng hát tại bến thuyền.

Trong thời gian tới, CLB sẽ cử các thành viên cốt cán đến dạy hát Ví, Giặm tại một số trường đại học. Các lớp học mở cửa chào đón bất kỳ bạn trẻ nào muốn tìm hiểu về loại hình nghệ thuật này.

Phong chia sẻ: “Khi biết tôi tự bỏ tiền túi để duy trì buổi sinh hoạt, nhiều người đã nói tôi là “ăn cơm nhà, vác tù và hàng tổng”. Tôi không tự ái vì điều đó. Tất cả những việc tôi làm đều xuất phát từ tình yêu quê nhà và mong muốn ngày càng có thêm nhiều người biết đến các làn điệu dân ca”.

Bích Trâm

Đọc thêm

Việt Nam và Nga thống nhất phối hợp thu xếp chuyến thăm của Tổng thống Putin

Việt Nam và Nga thống nhất phối hợp thu xếp chuyến thăm của Tổng thống Putin

Tổng thống Putin đã vui vẻ nhận lời mời thăm Việt Nam và hiện hai bên thống nhất sẽ phối hợp thu xếp chuyến thăm vào thời điểm phù hợp.
Khơi thông 'điểm nghẽn', tìm cách thúc đẩy phát triển bền vững khu công nghiệp Việt Nam

Khơi thông 'điểm nghẽn', tìm cách thúc đẩy phát triển bền vững khu công nghiệp Việt Nam

Việc phát triển các khu công nghiệp thời gian qua đã bộc lộ một số 'điểm nghẽn', hạn chế, đòi hỏi cần phải có chính sách và hành động để ...
Vì sao những kẻ khủng bố nhà hát Crocus được tìm ra nhanh chóng?

Vì sao những kẻ khủng bố nhà hát Crocus được tìm ra nhanh chóng?

Những kẻ khủng bố nhà hát Crocus đã nhanh chóng bị cảnh sát Nga bắt giữ bởi những hình ảnh ghi lại từ camera giám sát.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn thăm chính thức Trung Quốc

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn thăm chính thức Trung Quốc

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ thăm chính thức Trung Quốc từ ngày 3-4/4/2024 theo lời mời của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.
Điện mừng Tổng thống Cộng hòa Indonesia

Điện mừng Tổng thống Cộng hòa Indonesia

Nhân dịp ông Prabowo Subianto được bầu làm Tổng thống Indonesia, Quyền Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân và Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi điện chúc mừng.
Bình luận của Việt Nam về một số vấn đề tại Biển Đông gần đây

Bình luận của Việt Nam về một số vấn đề tại Biển Đông gần đây

Chiều 28/3, Phó phát ngôn Bộ Ngoại giao Nguyễn Đức Thắng đã bình luận về một số vấn đề tại Biển Đông gần đây.
Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia có nền lịch sử lâu đời và nền văn hóa chứa đựng nhiều điều thú vị, đặc biệt là những lễ hội đặc sắc, ấn tượng.
Phú Thọ: Nhiều trải nghiệm cho du khách dịp Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội đền Hùng năm 2024

Phú Thọ: Nhiều trải nghiệm cho du khách dịp Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội đền Hùng năm 2024

Trong dịp Giỗ Tổ Hùng Vương-Lễ hội đền Hùng, tỉnh Phú Thọ sẽ tổ chức nhiều hoạt động phong phú, đa dạng, mang lại cho du khách những trải nghiệm mới.
Choáng ngợp với sắc màu sặc sỡ và không khí sôi động tại lễ hội Holi

Choáng ngợp với sắc màu sặc sỡ và không khí sôi động tại lễ hội Holi

Hơn 1,2 tỷ tín đồ Hindu trên thế giới đã đón lễ hội Holi, một lễ hội mùa Xuân nổi tiếng với những sắc màu rực rỡ.
Du lịch thể thao: Mở ra cơ hội phát triển cho du lịch Hà Nội

Du lịch thể thao: Mở ra cơ hội phát triển cho du lịch Hà Nội

Việc khai thác lợi thế sẵn có về vị trí, dịch vụ sẽ mở ra những cơ hội lớn để thúc đẩy phát triển du lịch thể thao, thu hút du khách đến Hà Nội.
Đảo Cô Tô - Điểm hẹn hòn ngọc xanh

Đảo Cô Tô - Điểm hẹn hòn ngọc xanh

Đảo Cô Tô được mệnh danh là hòn ngọc xanh của vùng Đông Bắc, đồng thời là nơi có vị trí chiến lược về an ninh quốc phòng của Tổ quốc.
Chính thức khai hội Tây Thiên 2024

Chính thức khai hội Tây Thiên 2024

Được tổ chức từ ngày 15-17/2 Âm lịch hằng năm, Lễ hội Tây Thiên diễn ra nhiều hoạt động phong phú, thu hút số lượng du khách tới hành hương, chiêm bái.
Lễ hội Ẩm thực Pháp 2024 có quy mô lớn nhất từ trước đến nay

Lễ hội Ẩm thực Pháp 2024 có quy mô lớn nhất từ trước đến nay

Lễ hội Ẩm thực Pháp - Balade en France 2024 sẽ trở lại Việt Nam từ ngày 5-7/4 tại Công viên Thống Nhất, Hà Nội với số lượng gian hàng tăng gấp rưỡi năm ngoái.
Trâm hoa nhung - Dấu ấn của nghệ thuật và văn hóa Trung Quốc

Trâm hoa nhung - Dấu ấn của nghệ thuật và văn hóa Trung Quốc

Xuất hiện thường xuyên trong các bộ phim cổ trang, trâm hoa nhung dần trở thành một xu hướng thời trang mới. Tuy vậy, ít ai biết đây là một di sản văn hoá.
Ra mắt nhiều tác phẩm văn học mới viết cho thiếu nhi

Ra mắt nhiều tác phẩm văn học mới viết cho thiếu nhi

Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất là giải thưởng do Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức với mong muốn phát hiện thêm những cây bút viết cho thiếu nhi.
Nét độc đáo và giá trị văn hóa Mỹ [Kỳ 2]

Nét độc đáo và giá trị văn hóa Mỹ [Kỳ 2]

Cú 'sốc' tương lai: Tên cuốn sách nổi tiếng của Alvin Toffler có thể dùng để miêu tả người Mỹ sống trong tâm trạng 'sốc' do nhịp độ sống gấp, cập rập...
Tháng lễ Ramadan rơi vào mùa Đông: Sự thú vị của lịch Hồi giáo

Tháng lễ Ramadan rơi vào mùa Đông: Sự thú vị của lịch Hồi giáo

Lịch Hồi giáo không có tháng nhuận giống như một số lịch khác khiến tháng lễ Ramadan năm 2024 chính thức bắt đầu trong tiết trời mùa Đông.
Nồng ấm hương vị Tết truyền thống của người Azerbaijan tại Việt Nam

Nồng ấm hương vị Tết truyền thống của người Azerbaijan tại Việt Nam

Đại sứ quán Azerbaijan và Đại sứ quán Kazakhstan tại Việt Nam phối hợp cùng Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội tổ chức Lễ hội 'Tết Novruz'.
Mexico tìm được bộ sách quý hiếm về lịch sử của người Aztec

Mexico tìm được bộ sách quý hiếm về lịch sử của người Aztec

Chính phủ Mexico vừa mua được ba cuốn sách cổ chép tay có tranh minh họa từ một gia đình đã lưu trữ các tài liệu của người Aztec qua nhiều thế hệ.
Kỷ niệm 602 năm ngày mất Hoàng đế Hồ Quý Ly: Tái hiện nghi lễ tế Đàn Nam Giao

Kỷ niệm 602 năm ngày mất Hoàng đế Hồ Quý Ly: Tái hiện nghi lễ tế Đàn Nam Giao

Đại diện dòng họ Hồ Thanh Hóa đã trình tấu chúc văn 602 năm ngày mất Hoàng đế Hồ Quý Ly và ôn lại truyền thống lịch sử, đóng góp to lớn của Hồ Quý ...
Hang động chứa hơn 2000 tượng Phật tại Trung Quốc

Hang động chứa hơn 2000 tượng Phật tại Trung Quốc

Hang đá Mạc Cao nằm tại trung tâm của Con đường Tơ lụa huyền thoại và trở thành giao điểm văn hóa, tôn giáo Đông Tây.
Khám phá một trong 7 kỳ quan bậc nhất của Ấn Độ

Khám phá một trong 7 kỳ quan bậc nhất của Ấn Độ

Là một trong 7 kỳ quan bậc nhất của Ấn Độ, đền thờ Mặt trời Konark trở thành Di sản văn hóa thế giới do UNESCO công nhận năm 1984.
Pháo đài quân sự 2.000 năm tuổi của Hàn Quốc

Pháo đài quân sự 2.000 năm tuổi của Hàn Quốc

Được xây dựng từ thời Joseon, Thành Namhansanseong được vinh danh là di tích lịch sử quốc gia Hàn Quốc và di sản văn hóa thế giới.
Họa sĩ Phan Ngọc Khuê trao tặng bộ tranh truyện Hàng Trống hàng trăm năm tuổi cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

Họa sĩ Phan Ngọc Khuê trao tặng bộ tranh truyện Hàng Trống hàng trăm năm tuổi cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

Chiều 18/3, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam và họa sĩ Phan Ngọc Khuê phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm 'Tranh truyện Hàng Trống'.
Phiên bản di động