Lực lượng chức năng Pháp đã từng bước làm rõ chân dung của Mohamed Lahouaiej Bouhlel, thủ phạm lái chiếc xe tải đâm vào đám đông đang xem pháo hoa mừng Quốc khánh Pháp tại thành phố Nice đêm 14/7 vừa qua.
Với nhiều hành vi trong đời thường của nghi phạm này mâu thuẫn với những quy tắc của đạo Hồi khiến báo chí Pháp đặt câu hỏi: Phải chăng Mohamed Lahouaiej Bouhlel đã áp dụng chiến thuật "Taqiya" - "Chiến thuật náu mình" - cho phép những kẻ khủng bố phá vỡ các quy tắc của đạo Hồi để có thể "hòa tan" vào xã hội phương Tây nhằm che giấu kế hoạch phạm tội, chờ thời điểm thuận lợi để thực hiện mệnh lệnh chỉ huy của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Cẩn trọng với những "kẻ ngoại đạo"
Qua lời kể của nhiều nhân chứng, Bouhlel là một "người xa lạ" đối với các quy định nghiêm ngặt của đạo Hồi: không tới nhà thờ Hồi giáo, không cầu nguyện, không tuân thủ các quy tắc của đạo Hồi trong tháng ăn chay Ramadan (uống rượu, ăn thịt lợn, dùng ma túy và có đời sống tình dục phóng túng...).
| Mohamed Lahouaiej Bouhlel chụp ảnh bên chiếc xe tải gây án tại Nice. (Nguồn: TFI) |
Kênh truyền hình TF1 (Pháp) đặt câu hỏi: "Làm thế nào mà Mohamed Lahouaiej Bouhlel đã không bị giới chức chú ý?" đồng thời trích dẫn lời nhà nghiên cứu về Hồi giáo Geneviève Gobillot cho biết "Taqiya" cho phép người theo đạo Hồi (trong trường hợp nguy hiểm cận kề chẳng hạn như bị truy xét) được phép che giấu tín ngưỡng của mình bằng những hành vi không phù hợp với tôn giáo của họ.
Theo đó, hình thức này đã được nhiều kẻ khủng bố thực hiện để che mắt mọi người xung quanh như trường hợp của anh em nhà Abdeslam - những kẻ chủ mưu vụ tấn công đêm 13/11/2015 ở Paris - thường xuyên có mặt tại các hộp đêm ở Brussels (Bỉ), thích uống rượu, hút thuốc và tán tỉnh các cô gái. Bà Geneviève Gobillot cũng nhấn mạnh thêm rằng, để tiến hành cuộc chiến chống phương Tây, IS đã triển khai một cách bài bản chiến thuật này.
Quan điểm này cũng được chuyên gia François-Bernard Huyghe thuộc Học viện Quan hệ quốc tế và chiến lược (IRIS) đồng tình khi cho rằng, đối với IS, "Taqiya là nghệ thuật che giấu suy nghĩ thật của mình để đạt được chiến thắng" mặc dù chiến thuật này và các biến thể của nó không phải là một điều mới mẻ mà thực chất vẫn thường được những kẻ khủng bố và các nhân viên tình báo trên thế giới sử dụng.
"Rõ ràng, đối với các chiến binh thánh chiến, chiến thuật này cho phép họ hợp thức hóa các hành vi nhằm che giấu đức tin", ông này chỉ rõ. Trên mạng internet, IS cũng đã phát tán rộng rãi các tài liệu có tiêu đề: "Làm thế nào để tồn tại ở phương Tây?" nhằm giúp những người "có thiện cảm với IS" có thể dễ dàng ẩn mình trong xã hội phương Tây.
| Hình minh họa. (Nguồn: Global Research) |
Cực đoan hóa quá nhanh?
Báo Le Figaro (Pháp) nhắc lại tuyên bố ngày 21/7 của Công tố viên Paris, François Molins, cho biết, Mohamed Lahouaiej Bouhlel đã chuẩn bị kế hoạch giết người từ nhiều tháng.
Các nhân viên điều tra và chuyên gia pháp lý đã tìm thấy trong điện thoại của Mohamed Lahouaiej Bouhlel những hình ảnh gồm đại lộ La Promenade des Anglais - nơi xảy ra vụ khủng bố, cảnh bắn pháo hoa ngày 14 và 15/8/2015 ở Nice hay một bài viết trên Nice Matin từ ngày 1/1/2016 nói về một kẻ say rượu lái xe thẳng lên lề đường trước một nhà hàng tại Nice... Liệu các bằng chứng này có mâu thuẫn với tuyên bố ban đầu của Bộ trưởng Nội vụ Pháp Bernard Cazeneuve rằng kẻ giết người đã bị cực đoan hóa rất nhanh.
Farhad Khosrokhavar, Giám đốc nghiên cứu tại Viện nghiên cứu cao cấp khoa học xã hội (EHESS) thì nói rằng, từ trước đến nay, ông chưa bao giờ thấy trường hợp nào bị "cực đoan hóa" nhanh đến như vậy. Theo ông, người ta chỉ có thể nói về sự cực đoan hóa nếu có yếu tố ý thức hệ còn hành động bạo lực vẫn chưa đủ. Vụ tấn công ở Nice cho thấy diễn biến cảm xúc của thủ phạm đi từ nỗi tuyệt vọng đến sự tự tôn vinh bản thân kèm theo rối loạn tâm trí. IS đã mang đến cho Mohamed Lahouaiej Bouhlel cảm giác của một đấng toàn năng - vừa là người đại diện vừa là đao phủ của Chúa Trời.
Chuyên gia về Hồi giáo Romain Caillet thì cho rằng có thể Mohamed Lahouaiej Bouhlel đã nghe theo thông điệp của IS và thực hiện hành động tàn sát một cách độc lập bởi cảnh sát không tìm thấy bằng chứng cho thấy tên này từng tuyên thệ trung thành với IS hoặc tổ chức khủng bố nào khác. Hơn nữa, IS cũng đã phải cần đến 2 ngày để lên tiếng nhận trách nhiệm về vụ việc sau khi đã xác minh những mối quan hệ gần gũi của Mohamed Lahouaiej Bouhlel.