| Ông Kim Jong-un cũng sẽ muốn Tổng thống Trump tái đắc cử trong năm 2020? (Nguồn: Reuters) |
"Quả bóng" trên sân Mỹ
Kỳ nghỉ cuối năm 2019, kể cả ngày đầu năm 2020, đã trôi qua mà không có vụ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) diễn ra ở Triều Tiên cũng như không có hành động khiêu khích nào, cho dù xuất hiện một phát biểu báo điềm gở của một quan chức thuộc Bộ Ngoại giao Triều Tiên hồi đầu tháng 12/2019 về một "món quà Giáng sinh" sắp được gửi đi, trùng với thời hạn chót mà Bình Nhưỡng đặt ra cho Mỹ để đạt được tiến triển ngoại giao vào cuối năm 2019.
Không ai biết chính xác tại sao ông Kim Jong-un lại không thực hiện một vụ thử vũ khí, song có vô số lý thuyết, bao gồm hoạt động ngoại giao cửa sau, kế hoạch phát triển hệ thống vũ khí mới vẫn được để ngỏ.
Bên cạnh sự im ắng là dư âm một bài phát biểu khá bí ẩn trong phiên họp toàn thể của đảng Lao động Triều Tiên về phương hướng trong tương lai của nước này, vốn có thể có nhiều cách hiểu. Xem xét kỹ lưỡng ngôn từ mà ông Kim Jong-un sử dụng có thể sẽ có lý do để hy vọng rằng Triều Tiên vẫn để ngỏ khả năng đối thoại với Mỹ, nhưng việc cải thiện hay làm quan hệ xấu đi lại phụ thuộc vào hành động của Washington, và do đó "quả bóng" quyết định điều gì sẽ xảy ra tiếp theo đang ở trên sân của Tổng thống Donald Trump.
Khoảng thời gian xuất hiện phát biểu về "món quà Giáng sinh" hồi đầu tháng 12/2019, một nguồn tin thông thạo suy nghĩ của giới lãnh đạo Triều Tiên đã cho rằng sẽ không có động thái quân sự gây hấn nào từ phía Bình Nhưỡng trước cuối năm 2019, trong khi báo chí phương Tây lại tỏ ra hoảng loạn. Nhà phân tích Harry Kazianis của tờ National Interest lập luận, ông Kim Jong-un đánh giá cao mối quan hệ cá nhân của ông với Tổng thống Trump và thực tế là Bình Nhưỡng và Washington đang trong quá trình đối thoại.
Ông Kim Jong-un coi Tổng thống Trump là người hoàn toàn khác so với các Tổng thống Mỹ trước đây, và muốn tiếp tục hợp tác với chính quyền không đi theo truyền thống này để đạt được an ninh cho chế độ Bình Nhưỡng. Ông Kim Jong-un cũng sẽ muốn Tổng thống Trump tái đắc cử trong năm 2020 và sẽ hành động để giúp điều đó thành hiện thực. Hạn chót cuối năm 2019 có thể chỉ là một lý do được dựng lên, hoặc là một "con bài" để mặc cả, nhằm tạo ra cảm giác cấp bách trước khi ông Kim Jong-un có bài phát biểu nhân dịp năm mới, nhưng cũng là sau tiến trình luận tội và trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, do đó thực sự là để giúp ông Trump.
| Ông Kim Jong-un đã để ngỏ một cách cửa nhỏ để ông Trump có thể tiến tới. (Nguồn: AP) |
Chỉ cần mở một cánh cửa
Nhiều người tin rằng hoàn toàn có thể tránh một cuộc đối đầu giữa Mỹ và Triều Tiên, nhưng quan điểm cho rằng ông Kim Jong-un muốn giúp ông Trump liệu có quá kỳ lạ không?
Do những đe dọa của ông Kim Jong-un có đi kèm với điều kiện, các cuộc đàm phán theo quan điểm cứng rắn sẽ còn tiếp tục. Ông Kim không nhắc tới hay xúc phạm Tổng thống Trump, và không công bố ngày diễn ra vụ thử vũ khí mới. (Cựu quan chức Mỹ Joel Wit đã lưu ý rằng, thay vì một vụ thử vũ khí, Bình Nhưỡng có thể triển khai các mẫu ICBM di động hoặc đưa vào sử dụng một tàu ngầm có trang bị tên lửa đạn đạo).
Những đe dọa của ông Kim Jong-un trong bài phát biểu đầu Xuân phụ thuộc vào hành vi của Mỹ: chúng phụ thuộc vào "thái độ của Mỹ, liệu Mỹ muốn câu giờ, đặt ra các giả định nào, Mỹ có đang lãng phí thời gian, và chính sách thù địch của Mỹ". Bình Nhưỡng và Mỹ vẫn đang đối thoại. Bình Nhưỡng vẫn đang mặc cả, báo hiệu Bình Nhưỡng vẫn muốn đàm phán.
Các chuyên gia cho rằng, điều quan trọng nhất là ông Kim Jong-un cảnh báo Triều Tiên sẽ không hy sinh an ninh vì những lợi ích kinh tế. Triều Tiên không yêu cầu xây dựng thêm các sân golf hay trở thành một Hàn Quốc khác. Nhưng gần như chẳng mất chút phí tổn nào, Mỹ có thể thay đổi môi trường an ninh ở châu Á theo cách tích cực bằng cách cùng tuyên bố chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên. Mỹ đã học được bài học từ các cuộc chiến không có hồi kết ở Iraq, Afghanistan; và trên bán đảo Triều Tiên, Mỹ không thể dùng vũ lực hay sắc lệnh để áp đặt. Tuy nhiên, sức mạnh của Mỹ có thể được sử dụng vào việc tốt bằng cách tạo ra những động lực thúc đẩy hành vi hòa bình. Fred Ikle, cựu quan chức quốc phòng dưới thời Tổng thống Reagan, từng nói rằng mọi cuộc chiến đều phải kết thúc. Ông Kim Jong-un đã để ngỏ một cách cửa nhỏ để ông Trump có thể tiến tới. Tổng thống Trump chỉ cần mở cánh cửa đó ra.