Bầu cử Mỹ 2020: Quy định về vai trò quyết định và sự "bất tuân" của phiếu đại cử tri; số phiếu từng bang

Bầu cử Mỹ 2020: Quy định về vai trò quyết định và sự 'bất tuân' của phiếu đại cử tri; số phiếu từng bang

TGVN. Bầu cử Mỹ 2020 được quyết định bởi số phiếu từ đại cử tri. Tuy nhiên, số lượng đại cử tri lại không chia đều cho 50 bang, mà phụ thuộc vào lượng dân số ở mỗi bang.

Khác với nhiều quốc gia trên thế giới, bầu cử Tổng thống Mỹ không áp dụng hình thức tổng tuyển cử, tức người dân bầu cử trực tiếp cho tổng thống mà 'ủy quyền' cho các đại cử tri, những người trực tiếp chọn ứng viên theo kết quả phiếu phổ thông của bang.

Về cơ bản, cử tri Mỹ không trực tiếp bầu tổng thống mà họ dùng phiếu phổ thông để chọn các “đại cử tri” trong bang, những người ủng hộ ứng cử viên mà họ muốn trở thành tổng thống. Đây là quy trình bầu cử tri đoàn.

Trong tổng số 50 bang của Mỹ, mỗi bang sẽ được trao một số đại cử tri nhất định. Số lượng đại cử tri của mỗi bang được phân bổ dựa trên quy mô dân số của bang đó, tương ứng số đại diện họ có trong 435 ghế Hạ viện và 100 ghế Thượng viện.

Ví dụ, California, bang có dân số lớn nhất, có 55 đại cử tri. Ngược lại, Delaware, bang có dân số nhỏ nhất, chỉ có 3 đại cử tri. Các bang còn lại của Mỹ như Texas có 38 phiếu, New York và Florida có 29 phiếu, Philadelphia và Illinois là 20, Michigan có 16 phiếu...

Tổng số đại cử tri từ 50 bang và thủ đô Washington là 538.

Bầu cử Mỹ 2020: Quy định về vai trò quyết định và sự 'bất tuân' của phiếu đại cử tri; số phiếu từng bang

Bầu cử Mỹ 2020: Các bang ở Mỹ có bao nhiêu phiếu đại cử tri?

Những đại cử tri này sẽ là người trực tiếp bầu ra tổng thống và cuộc họp của Cử tri đoàn sẽ diễn ra vào ngày 14/12. Hai chính đảng sẽ chọn ra những thành viên trung thành làm đại cử tri để đảm bảo họ sẽ bầu đúng theo kết quả bỏ phiếu phổ thông. Người chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng là người giành được tối thiểu 270 phiếu đại cử tri.

Sau khi công chúng bỏ phiếu vào ngày tổng tuyển cử (tức ngày 3/11), các tiểu bang sẽ tổ chức các cuộc kiểm phiếu riêng biệt. Ứng viên giành chiến thắng số phiếu phổ thông ở bang nào thì các đại cử tri tiềm năng ủng hộ ứng viên đó sẽ trở thành đại cử tri chính thức của bang.

Tuy nhiên, riêng hai bang Maine và Nebraska lại sử dụng hệ thống tỷ lệ, giúp lượng phiếu đại cử tri được phân bổ cho cả hai ứng viên, nhưng phần lớn nghiêng về người thắng cuộc.

Hiến pháp Mỹ không quy định đại cử tri phải tuân theo quyết định của đa số phiếu bầu phổ thông, vậy nên trường hợp đại cử tri bất tuân đã từng xảy ra. Tuy nhiên, lịch sử cho thấy những người này hiếm khi làm thay đổi kết quả bầu cử.

Để tránh trường hợp bất tuân xảy ra, một số bang đã ra luật yêu cầu đại cử tri tuân theo kết quả phổ thông. Ví dụ, nếu đa số cử tri bang Utah bầu cho ông Trump thì đại cử tri phải bầu cho ông làm tổng thống.

Với hệ thống như vậy, ứng viên tổng thống chỉ có thể đảm bảo chiến thắng khi giành được ít nhất 270 phiếu đại cử tri mà không nhất thiết phải giành được đa số phiếu phổ thông.