Cuộc chiến gìn giữ ký ức về Hiroshima và Nagasaki: Lời kể của một nhân chứng sống

Việt Hà
TGVN. Trong khi Nhật Bản tưởng niệm 75 năm thảm họa bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki, những người sống sót cố gắng nhắc nhở thế giới về sự kinh hoàng của vũ khí hạt nhân.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Hiroshima tưởng niệm 73 năm ngày "Little Boy" rơi xuống
Nhật Bản tưởng niệm 72 năm thảm họa bom nguyên tử tại Nagasaki
1735 3000
Bà Keiko Ogura phát biểu trong cuộc họp báo trực tuyến từ Hiroshima tháng 7/2020. (Nguồn: AP)

Quá khứ đau lòng

Keiko Ogura mới lên 8 tuổi khi chiếc máy bay ném bom B-29 có biệt danh “Enola Gay” thả trái bom hạt nhân có sức công phá tương đương 16.000 tấn thuốc nổ TNT xuống Hiroshima vào lúc 8 giờ 15 phút, ngày 6/8/1945.

Ước tính 80.000 người trên tổng số 350.000 cư dân thành phố thiệt mạng ngay sau vụ nổ. Đến cuối năm 1945, con số này tăng lên 140.000 do các vết thương hay phơi nhiễm phóng xạ.

Ogura đang chơi ở gần nhà khi sóng xung kích từ trái bom hất bổng bà lên và khiến bà bất tỉnh. Tuy nhiên, bà là một trong số ít người may mắn sống sót để kể lại câu chuyện đó. Những người như Ogura luôn mơ ước về thế giới không còn vũ khí hạt nhân, tuy mong muốn này đang ngày càng xa vời.

“Sáng hôm đó, bố tôi nói rằng có gì đó không ổn và bảo tôi không đến trường”, bà kể. Vụ nổ làm tốc mái và phá hủy hầu hết nội thất trong nhà, nơi bà sống cùng cha mẹ và hai anh em trai. Họ đã may mắn sống sót. “Chỉ có bóng tối và sự yên lặng tuyệt đối. Tôi không biết phải làm gì ngoài ép mình xuống sàn nhà. Tất cả những gì tôi nghe được là tiếng em trai khóc”, Ogura hồi tưởng.

Đến buổi chiều, những người ở trong bán kính khoảng một dặm rưỡi từ tâm vụ nổ bắt đầu về đến nhà. “Mặt và tóc họ bị bỏng nghiêm trọng, da bị bong ra. Họ không nói gì… chỉ rên rỉ và xin nước”.

Hiroshima thành phố biểu tượng cho hòa bình

Hiroshima thành phố biểu tượng cho hòa bình

Ogura lấy nước từ giếng cho hai người và kinh hoàng chứng kiến họ ngã quỵ và chết ngay sau khi uống nước. “Tôi không biết việc đưa nước cho họ trong tình trạng đó là nguy hiểm và đã tự dằn vặt về cái chết của họ suốt 10 năm sau đó”.

Ogura là một trong khoảng 136.700 "hibakusha" - thuật ngữ chỉ những người sống sót sau hai vụ nổ hạt nhân ở Hiroshima và Nagasaki - còn lại, tính cả những người còn trong bụng mẹ vào thời điểm đó. Với độ tuổi trung bình là 83, nhiều người đang phải chống chọi với các căn bệnh mãn tính gây ra bởi phơi nhiễm hạt nhân.

Hơn 300.000 hibakusha đã qua đời, trong đó 9.254 người chết năm ngoái, theo số liệu của Bộ Y tế Nhật Bản.

Khảo sát gần đây của hãng tin Kyodo chỉ ra rằng, hơn 3/4 số người sống sót cảm thấy khó khăn trong việc kể lại câu chuyện của bản thân, trong đó nhiều người dẫn lý do tuổi già. Chỉ khoảng 1/5 số người được hỏi nói rằng, họ vẫn muốn tiếp tục chia sẻ về ký ức của mình.

Những người như Ogura, dành nhiều năm đi khắp nước Nhật và nhiều quốc gia trên thế giới để kể lại câu chuyện đau thương, đang cảm thấy nản lòng với quá ít nỗ lực nhằm giải trừ vũ khí hạt nhân, cũng như lo ngại về thế giới không còn những ký ức của các hibakusha.

“Ban đầu, nhớ lại những ngày đó mang đến cảm giác rất đau đớn”, Ogura chia sẻ. Bà đã không kể về trải nghiệm của mình cho đến 40 năm sau. “Nhưng tôi mong những người Mỹ trẻ tuổi biết được đất nước họ đã làm gì. Tôi không đổ lỗi, tôi chỉ muốn họ biết được sự thật và suy ngẫm”.

Chạy đua với thời gian

Mặc dù mới 5 tuổi vào thời điểm đó, Sueichi Kido vẫn nhớ tiếng động cơ của chiếc Bockscar, loại B-29 thả trái bom plutoni xuống Nagasaki vào ngày 9/8/1945, giết chết 74.000 người. “Tôi nhớ, có ai đó nói rằng, tiếng của nó nghe không giống máy bay Nhật… rồi ánh sáng lóe lên và tiếng nổ đến ngay sau đó”, ông chia sẻ với The Guardian.

Kido, 80 tuổi, là giảng viên đại học nghỉ hưu và là Tổng thư ký của Nihon Hidankyo, tổ chức đại diện cho những người sống sót sau hai vụ nổ. “Có những điều tôi nhớ rõ về buổi sáng đó, nhưng có những thứ tôi hoàn toàn không nhớ gì”, ông chia sẻ.

Tin liên quan
75 năm sau thảm họa bom nguyên tử ở Nhật Bản: Ước mơ về thế giới phi hạt nhân vẫn xa vời 75 năm sau thảm họa bom nguyên tử ở Nhật Bản: Ước mơ về thế giới phi hạt nhân vẫn xa vời

Kido đang đứng trước nhà mình, cách tâm vụ nổ khoảng 2 km, khi bị sóng xung kích hất tung lên. Mẹ ông đứng gần đó bị bỏng nặng ở mặt và ngực. “Không còn gì sót lại trong khu vực xung quanh. Tất cả là màu đen. Tôi nhớ đã trông thấy các thi thể cháy thành than trôi trên sông”.

Sáu ngày sau, Kido cùng bảy anh chị em và cha mẹ lần đầu tiên nghe thấy giọng nói của Nhật Hoàng Hirohito trên radio. “Chúng tôi không hiểu rõ những điều ngài nói, ngoại trừ Nhật Bản đã thua trong cuộc chiến”.

Cuối tuần này, ông Kido sẽ thực hiện cuộc hành hương thường niên về lại Nagasaki. “Không còn nhiều người trong chúng tôi còn sống. Thời gian sắp hết và chúng tôi phải đối mặt với điều đó. Nhưng tôi sẽ dành quãng đời còn lại của mình, làm hết sức có thể như một thành viên của thế hệ hibakusha cuối cùng".

Quyết tâm của Kido được chia sẻ bởi Ogura, người đang chạy đua với thời gian thay vì nỗi dằn vặt của người sống sót.

“Những người như tôi luôn tự hỏi, tại sao mình còn sống khi những người khác đã chết?”, bà nói. “Tôi không bao giờ quên hai người đã chết trước mặt mình. Tuy nhiên, tôi vẫn sẽ kể lại câu chuyện đó cho đến hơi thở cuối cùng, để cái chết của họ và những nạn nhân khác không vô ích”.

Vaccine ngừa Covid-19 hay 'vũ khí hạt nhân mới'?

Vaccine ngừa Covid-19 hay 'vũ khí hạt nhân mới'?

TGVN. Cuộc chạy đua về nghiên cứu, giành quyền sở hữu hay chính trị hóa vaccine ngừa Covid-19 giữa một số quốc gia cần sớm ...

Nguyên Tổng thư ký Ban Ki-moon: Vấn đề phổ biến hạt nhân cần phản ứng đa phương giống như đại dịch Covid-19

Nguyên Tổng thư ký Ban Ki-moon: Vấn đề phổ biến hạt nhân cần phản ứng đa phương giống như đại dịch Covid-19

TGVN. Trong bài viết đăng trên South China Morning Post, nguyên Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon nhấn mạnh tầm quan trọng của ...

70 năm sau chiến tranh: 'Bóng đen xung đột' vẫn bủa vây Bán đảo Triều Tiên

70 năm sau chiến tranh: 'Bóng đen xung đột' vẫn bủa vây Bán đảo Triều Tiên

TGVN. Hành động phá hủy văn phòng liên lạc liên Triều tại Kaesong vào tuần trước dập tắt hy vọng rằng các hoạt động xúc tiến ...

Việt Hà (theo The Guardian)

Đọc thêm

Hình ảnh đội tuyển Việt Nam tập trung tại sân bay Nội Bài trước giờ sang Indonesia

Hình ảnh đội tuyển Việt Nam tập trung tại sân bay Nội Bài trước giờ sang Indonesia

8h40 sáng 19/3, đội tuyển Việt Nam bay sang Indonesia, quyết tâm giành kết quả cao nhất trong trận lượt đi vòng loại thứ 2 World Cup 2026.
Giá xăng dầu hôm nay 19/3: Nhu cầu nhiên liệu tại Trung Quốc hồi phục hỗ trợ giá dầu

Giá xăng dầu hôm nay 19/3: Nhu cầu nhiên liệu tại Trung Quốc hồi phục hỗ trợ giá dầu

Giá xăng dầu hôm nay 19/3, thế giới duy trì đà tăng khi sản lượng xuất khẩu dầu thô của Iraq và Saudi Arabia giảm xuống, thị trường Trung Quốc ...
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã có phần trả lời chất vấn thuyết phục đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã có phần trả lời chất vấn thuyết phục đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân

Lần đầu tiên xuất hiện tại “ghế nóng” nhưng Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đã trả lời cặn kẽ, đầy đủ 38 câu hỏi được 32 đại biểu Quốc hội ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 20/3/2024, Lịch vạn niên ngày 20 tháng 3 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 20/3/2024, Lịch vạn niên ngày 20 tháng 3 năm 2024

Lịch âm 20/3. Lịch âm hôm nay 20/3/2024? Âm lịch hôm nay 20/3. Lịch vạn niên 20/3/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 20/3/2024: Tuổi Tý tình cảm bền chặt

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 20/3/2024: Tuổi Tý tình cảm bền chặt

Xem tử vi 20/3 - tử vi 12 con giáp hôm nay 20/3/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Kiev phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc để ngỏ ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.
Điểm tin thế giới sáng 19/3: Tham vọng chất bán dẫn của Ấn Độ, Nga gửi dầu thô cho Cuba, Ngoại trưởng Trung Quốc thăm New Zealand

Điểm tin thế giới sáng 19/3: Tham vọng chất bán dẫn của Ấn Độ, Nga gửi dầu thô cho Cuba, Ngoại trưởng Trung Quốc thăm New Zealand

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 19/3.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Khác với Phần Lan, hành trình trở thành thành viên NATO của Thụy Điển gập ghềnh, khó lường và kéo dài hơn rất nhiều.
Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Trước khủng hoảng nhân đạo đáng báo động, quốc tế vẫn đang trông chờ vào các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' của quan hệ Iran với Saudi Arabia sau một năm nối lại quan hệ ngoại giao khơi dậy niềm lạc quan giữa một Trung Đông đầy bất ổn.
Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Chính sách ngoại giao tình báo của Ấn Độ phù hợp với chiến lược xây dựng liên minh khu vực và toàn cầu hiện nay của nước này.
Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Chiến dịch tranh cử tại Mỹ đang trở nên gay cấn vào Siêu thứ Ba với hy vọng là ngày 'bội thu' của các ứng cử viên.
Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Thủ tướng chính quyền Palestine đệ đơn từ chức hôm 26/2 nhằm tạo điều kiện đạt đồng thuận về các thỏa thuận liên quan đến việc quản lý Gaza thời hậu xung đột.
50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

Mối quan hệ đối tác vững chắc giữa Australia và ASEAN sẽ góp phần thúc đẩy ổn định, hòa bình tại khu vực cũng như trên thế giới.
Phiên bản di động