Cuộc đấu mới ‘Ai thắng ai’: Liên thủ đấu liên minh

Dịch Dung
Phân tích và Bình luận chính trị
Một bên là liên minh Mỹ - đồng minh, bên kia là Trung Quốc và Nga. Cuộc đấu mới trong quan hệ quốc tế thời ông Biden làm Tổng thống ở nước Mỹ lại đặt ra câu hỏi muôn thủa ‘Ai thắng ai?’. Phân tích của báo Thế giới & Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

PHÂN TÍCH CHUYỆN THỜI SỰ

Triều Tiên phóng tên lửa và phản ứng của Mỹ: Bên cách cũ, phía tính mới

Triều Tiên phóng tên lửa và phản ứng của Mỹ: Bên cách cũ, phía tính mới

Cho dù trong thực chất thì không giống nhưng biểu hiện ra bên ngoài thì dường như giữa một số đối tác nhất định trên thế giới đang dần định hình cuộc chiến tranh lạnh như đã từng thấy trong thế kỷ trước. Bây giờ là giữa Mỹ với Nga và Trung Quốc.

Bây giờ, cả trên nhiều phương diện khác nữa chứ không chỉ có về ý thức hệ, chính trị quân sự và an ninh. Bây giờ, cuộc đối địch không chỉ có giữa Mỹ với Nga và Trung Quốc mà còn giữa những tập hợp lực lượng mà hai phe gây dựng được với nhau, giữa liên minh đồng minh và đối tác mà Mỹ gây dựng với liên thủ giữa Trung Quốc và Nga cùng một số bên khác nữa. Bây giờ, liên thủ đấu liên minh bởi Trung Quốc và Nga chỉ liên thủ chứ không liên minh như Mỹ liên minh với những đồng minh và đối tác của Mỹ.

Câu hỏi cũ, cuộc đấu mới

Vẫn câu hỏi ấy nhưng bây giờ trên phương diện "Ai hơn ai" về sức mạnh và tiềm lực kinh tế và tài chính, thương mại và khoa học công nghệ, quân sự và an ninh mà thực chất là ai có đủ năng lực thực tế để lãnh đạo và dẫn dắt thế giới, để chi phối và quyết định trật tự chính trị thế giới, là giá trị, hệ thống chính trị và ý thức hệ của bên nào ưu việt hơn.

Xung khắc và đối đầu giữa Mỹ với Nga và Trung Quốc đặc trưng cho chính trị thế giới và quan hệ quốc tế hiện tại cũng như trong thời gian tới.

Vẫn là câu hỏi "Ai thắng ai" như khi xưa nhưng không còn trên phương diện ai có thể đánh bại ai về quân sự, tức là hai bên sẽ không để xảy ra chiến tranh với nhau, thậm chí không để xảy ra đụng độ quân sự trực tiếp với nhau, cho dù bên nào cũng vẫn còn dùng tăng ngân sách quốc phòng, hiện đại hoá quân đội và tăng cường chạy đua vũ trang cũng như duy trì răn đe hạt nhân để kiềm chế lẫn nhau.

Vẫn câu hỏi ấy nhưng bây giờ trên phương diện "Ai hơn ai" về sức mạnh và tiềm lực kinh tế và tài chính, thương mại và khoa học công nghệ, quân sự và an ninh mà thực chất là ai có đủ năng lực thực tế để lãnh đạo và dẫn dắt thế giới, để chi phối và quyết định trật tự chính trị thế giới, là giá trị, hệ thống chính trị và ý thức hệ của bên nào ưu việt hơn.

Chính quyền mới ở Mỹ theo đuổi ý định gây dựng liên minh cùng đối phó Nga và Trung Quốc bởi cho rằng chỉ với liên minh như thế mới có thể thành công trong việc giành về phần thắng trước hai đối thủ kia và bởi Mỹ có đủ tiền đề thuận lợi cần thiết để thành lập liên minh ấy.

Trong khi đó, Trung Quốc và Nga chỉ liên thủ để cùng đối phó Mỹ vì không có ý định gây dựng liên minh và không thể gây dựng nổi liên minh cùng đối địch Mỹ.

Tin liên quan
Nga-Trung: Lấy điểm đồng làm điểm cộng Nga-Trung: Lấy điểm đồng làm điểm cộng

Ba tiền đề quan trọng

Những tiền đề thuận lợi ấy của Mỹ biểu lộ trước hết ở những khía cạnh sau.

Thứ nhất, gần như hầu hết mọi đối tác kinh tế và thương mại quan trọng nhất của Trung Quốc và Nga trong hợp tác luôn nghi ngại sâu sắc và không thật sự tin cậy Trung Quốc và Nga, luôn cảm nhận bị thách thức về an ninh cho dù không phải bị đe doạ về quân sự. Các đối tác này bị yếu thế trước Trung Quốc và Nga nếu đứng riêng lẻ, lại không ai có đủ năng lực thực tế để triệu tập quần hùng, vì thế dễ dàng để Mỹ tập hợp thành liên minh.

Thứ hai, các đồng minh và đối tác của Mỹ có cùng quan điểm với Mỹ về ý thức hệ và hệ giá trị dân chủ, nhân quyền và nhà nước pháp quyền. Tất cả đều cảm nhận thấy bị Trung Quốc và Nga thách thức quyết liệt trên những phương diện ấy và vì thế dễ dàng trở nên cùng hội cùng thuyền với nhau để cùng ganh đua và đối phó Trung Quốc và Nga.

Thứ ba, những đồng minh và đối tác này của Mỹ đều thà chấp nhận Mỹ chứ không chấp nhận Trung Quốc hay Nga giành về vai trò và ảnh hưởng lãnh đạo, chi phối và dẫn dắt thế giới.

Thức thời trong đối phó

Trung Quốc và Nga không có mẫu số lợi ích chung như giữa Mỹ với đồng minh và đối tác trong liên minh của họ nên chỉ có thể liên thủ để cùng đối phó Mỹ.

Tân tổng thống Mỹ Joe Biden và cộng sự đã tận dụng thiên thời, địa lợi và nhân hoà hiện có ở Mỹ cũng như ở các đồng minh và đối tác để gây dựng liên minh cùng đối phó Trung Quốc và Nga, đồng thời cũng rất thức thời khi đối đầu Trung Quốc và Nga thật đấy nhưng vẫn duy trì hợp tác trên những lĩnh vực có thể hợp tác được và vào những thời điểm cần phải hợp tác với Trung Quốc và Nga, bằng cách ấy giúp các đồng minh và đối tác kia cũng không bị đổ vỡ hoàn toàn quan hệ hợp tác song phương của họ với Trung Quốc và Nga.

Trung Quốc và Nga không có mẫu số lợi ích chung như giữa Mỹ với đồng minh và đối tác trong liên minh của họ nên chỉ có thể liên thủ để cùng đối phó Mỹ. Hai nước này cũng còn không thể liên minh với nhau vì không bên nào nổi trội tuyệt đối để có thể lãnh đạo và dẫn dắt liên minh nếu như thành lập liên minh với nhau. Trung Quốc và Nga cạnh tranh chiến lược với Mỹ không trên cùng lĩnh vực. Chỉ liên thủ thôi mới giúp họ trong bối cảnh tình hình hiện tại trên thế giới dễ dàng tập hợp lực lượng cùng đối phó Mỹ và phân rẽ Mỹ với các đồng minh và đối tác của Mỹ.

Cuộc đấu giữa liên minh và liên thủ đã bắt đầu nhưng hiện nào có ai biết mèo nào sẽ cắn mỉu nào.

TIN LIÊN QUAN
Đấu trường mới trong cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung
'Tài sản lớn nhất của nước Mỹ' dưới thời ông Joe Biden
Quan hệ Mỹ-Trung trong tương tác đa cực, đa phương, đa chiều
Quan hệ Canada-Trung Quốc: Căng thẳng cũ, xu hướng mới
Trung Quốc-EU: Cuộc đấu trên chiến địa mới

Bài viết cùng chủ đề

Quan hệ Nga-Mỹ

Đọc thêm

Giá vàng hôm nay 27/12/2025 cao chưa từng có, vượt xa 4.500 USD, dấu hiệu của đợt tăng giá cuối chu kỳ hay khả năng chuẩn bị bứt phá năm 2026?

Giá vàng hôm nay 27/12/2025 cao chưa từng có, vượt xa 4.500 USD, dấu hiệu của đợt tăng giá cuối chu kỳ hay khả năng chuẩn bị bứt phá năm 2026?

Giá vàng hôm nay 27/12/2025 vượt ngưỡng 4.500 USD, dấu hiệu của đợt tăng giá cuối chu kỳ hay khả năng chuẩn bị bứt phá trong năm 2026?
Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 27/12/2025, Lịch vạn niên ngày 27 tháng 12 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 27/12/2025, Lịch vạn niên ngày 27 tháng 12 năm 2025

Lịch âm 27/12. Lịch âm hôm nay 27/12/2025? Âm lịch 27/12. Lịch vạn niên 27/12/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Cuba trao tặng Huân chương Hữu nghị cho Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị

Cuba trao tặng Huân chương Hữu nghị cho Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị

Đại sứ Cuba tại Việt Nam trao tặng Huân chương Hữu nghị cho ông Nguyễn Thanh Nghị, Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương.
Phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp

Phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp

Chiều 26/12, phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Hà Nội.
Họp lần thứ nhất Tiểu ban Nội dung: Định hình chương trình nghị sự cho APEC 2027

Họp lần thứ nhất Tiểu ban Nội dung: Định hình chương trình nghị sự cho APEC 2027

Chiều 26/12, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng và Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân chủ trì cuộc họp lần thứ nhất của Tiểu ban Nội dung thuộc Ủy ban quốc ...
Năm năm Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch 27/12: Chuyện bây giờ mới kể

Năm năm Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch 27/12: Chuyện bây giờ mới kể

Sáng ngày 7/12/2020, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Nghị quyết A/RES/75/27 thành lập Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch bệnh vào ngày 27/12 hàng năm.
Thấy gì qua chính sách năng lượng xanh của Uzbekistan?

Thấy gì qua chính sách năng lượng xanh của Uzbekistan?

Uzbekistan đang nỗ lực để trở thành quốc gia dẫn đầu trong khu vực Trung Á trong việc thực hiện các mục tiêu xanh hoá.
Kinh tế không gian mới: Một mặt trận cạnh tranh đang nóng lên?

Kinh tế không gian mới: Một mặt trận cạnh tranh đang nóng lên?

Theo học giả He Yan trên Modern Diplomacy, “nền kinh tế không gian mới” đã trở thành một mặt trận cạnh tranh đang nóng lên giữa các quốc gia.
Nhìn lại thế giới 2025: 12 tháng gian nan đầy thử thách, lực đẩy xung đột như 'ngựa bất kham', hòa bình mờ lối

Nhìn lại thế giới 2025: 12 tháng gian nan đầy thử thách, lực đẩy xung đột như 'ngựa bất kham', hòa bình mờ lối

Năm 2025 thế giới chứng kiến những đổi thay đầy bất định và khó lường.
Ai đang nắm 'chìa khóa' an ninh của Ukraine?

Ai đang nắm 'chìa khóa' an ninh của Ukraine?

Dù Tổng thống Ukraine có tin tưởng các cam kết của Mỹ mạnh mẽ đến đâu, quyền lực thực sự có thể vẫn nằm trong tay Nga.
Chiến lược an ninh kinh tế Nhật Bản: Tìm lại vầng sáng dưới ánh dương

Chiến lược an ninh kinh tế Nhật Bản: Tìm lại vầng sáng dưới ánh dương

Nhật Bản chi tiêu mạnh để tìm lại vai trò dẫn đầu trong ngành bán dẫn thông qua các dự án lớn nhằm đảm bảo an ninh kinh tế.
Bốn kịch bản thế giới 2026: Sự pha trộn của biến động sẽ làm nên một 'thế giới kiên cường'

Bốn kịch bản thế giới 2026: Sự pha trộn của biến động sẽ làm nên một 'thế giới kiên cường'

Mô hình 'thế giới kiên cường' là mô hình nhận được nhiều sự chú ý nhất từ các nhà hoạch định chính sách quốc tế.
Phiên bản di động