Đại sứ Dương Văn Quảng: Từ cây tre, nghĩ về hình tượng Việt Nam thời hội nhập

Phạm Hăng
Bên lề Hội nghị Ngoại giao lần thứ 31, PGS. TS. Dương Văn Quảng, nguyên Giám đốc Học viện Ngoại giao, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Singapore và UNESCO cho rằng, đã đến lúc phải xây dựng một biểu tượng văn hóa của Việt Nam ở thế kỷ XXI và có thể suy nghĩ từ hình tượng cây tre.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Đại sứ Dương Văn Quảng: Cần phải xây dựng biểu tượng văn hóa Việt Nam thế kỷ XXI
Đại sứ Dương Văn Quảng cho rằng hình tượng “ngoại giao cây tre Việt Nam” là một hình tượng đầy đủ để thể hiện, biểu tượng hóa nền ngoại giao Việt Nam. (Nguồn: VOV)

Thưa Đại sứ, phát biểu chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam hiện đại và mang đậm bản sắc dân tộc" tại Hội nghị Đối ngoại toàn quốc ngày 14/12 đã nhắc tới "trường phái ngoại giao cây tre Việt Nam", Đại sứ suy nghĩ như thế nào về điều này?

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã dùng hình ảnh cây tre để khái quát nền ngoại giao Việt Nam. Hình tượng cây tre thể hiện triết lý ngoại giao, phương pháp luận ngoại giao, nội dung ngoại giao; đồng thời thể hiện được cái gốc của ngoại giao Việt Nam, xuất phát từ truyền thống cha ông mà cụ thể là truyền thống ngoại giao “tâm công” của cha ông ta.

Bản thân cây tre là văn hóa Việt Nam, với cây tre quan trọng nhất là gốc rễ. “Ngoại giao cây tre Việt Nam” cũng phải bám vào gốc rễ là văn hóa Việt Nam, truyền thống hòa hiếu của ngoại giao Việt Nam-ngoại giao “tâm công” từ xa xưa.

Như vậy, đó là một cái gốc rất bền vững. Cây tre Việt Nam có thể sống được ở mọi miền đất, trên dải triền sông có đất phù sa nhưng cũng có thể sống ở những vùng đất cằn cỗi để nói lên rằng, “ngoại giao cây tre” có thể phát triển, phát huy được vai trò khi đất nước phồn thịnh cũng như khi đất nước gặp khó khăn.

Ngày nay, khi chúng ta đã phát triển đất nước cũng là lúc chúng ta có những điều kiện cần thiết để xây dựng đất nước, “ngoại giao cây tre Việt Nam” sẽ phát triển trên mảnh đất hiện tại, mảnh đất toàn cầu hóa, hội nhập toàn diện.

Nói về thân cây tre và sức sống của cây tre, có thể thấy, cây tre có thể sống trong gió bão, bất kể thời tiết; sống uyển chuyển theo thời cuộc để thấy “ngoại giao cây tre Việt Nam” là một nền ngoại giao có thể thích ứng với thời cuộc, điều kiện, yêu cầu của đất nước đối với nền ngoại giao.

Trong một môi trường như vậy, “cây tre” muốn tốt tươi thì phải tận dụng được những tinh hoa tốt nhất của “mảnh đất nuôi sống mình” cũng như “ngoại giao cây tre Việt Nam” phải tận dụng được tốt nhất những tinh hoa của thời đại hiện nay để phục vụ cho lợi ích quốc gia dân tộc.

Vì vậy, có thể chưa chính thức nhưng hình tượng “ngoại giao cây tre Việt Nam” là một hình tượng đầy đủ để thể hiện, biểu tượng hóa nền ngoại giao Việt Nam ở thời đại hiện nay, có quá khứ, có hiện tại và tương lai.

Là nhà ngoại giao am hiểu sâu sắc về ngoại giao văn hóa, Đại sứ nhận định như thế nào về vai trò của việc lồng ghép văn hóa vào ngoại giao để ngoại giao mang bản sắc văn hóa đậm nét Việt Nam?

Đã nói ngoại giao thì phải nói đến văn hóa cũng như đã nói đến văn hóa đối ngoại thì phải có ngoại giao trong đó. Ngoại giao và văn hóa có mối quan hệ biện chứng với nhau. Hiện nay, trong quan hệ quốc tế, ngoại giao là một trong 4 trụ cột của phát triển bền vững bên cạnh kinh tế, xã hội và môi trường. Từ năm 1980, Hội nghị cấp cao toàn cầu đã xác định văn hóa là một trong 4 trụ cột của phát triển bền vững, vì vậy, nói ngoại giao là nói tới văn hóa và ngược lại.

Vậy văn hóa là gì của ngoại giao? Văn hóa vừa là nội dung của ngoại giao, vừa là bản chất, công cụ của ngoại giao. Ngoại giao sử dụng văn hóa vì mục đích chính trị, ngoại giao thì gọi là ngoại giao văn hóa; nếu thuần túy là trao đổi văn hóa thì gọi là văn hóa đối ngoại.

Làm thế nào để sử dụng được một cách tốt nhất văn hóa trong ngoại giao? Về vấn đề này, mỗi nước có một cách tiếp cận khác nhau, tùy thuộc vào suy nghĩ và văn hóa. Nhưng dù tiếp cận theo cách nào chăng nữa thì đều phải hiểu rằng văn hóa là một trong những trụ cột của phát triển, công cụ, nội dung của ngoại giao.

Phát triển ngoại giao chính là để phát triển văn hóa. Phát triển văn hóa là quảng bá những giá trị hay nhất, để tạo ra hình tượng đẹp nhất của đất nước ở bên ngoài nhưng đồng thời cũng phải tiếp thu lại tinh hoa văn hóa của các dân tộc khác. Ngoại giao văn hóa là hai chiều.

Vị thế của Việt Nam ngày càng được khẳng định trên trường quốc tế, văn hóa Việt Nam nên chăng cũng cần được lan tỏa hơn nữa trên toàn cầu, thưa Đại sứ?

Việt Nam có rất nhiều biểu tượng về văn hóa. Nhưng tôi cho rằng, đã đến lúc chúng ta phải xây dựng một biểu tượng văn hóa của Việt Nam ở thế kỷ XXI, thế kỷ hội nhập. Tôi vẫn chưa có một câu trả lời cụ thể, tuy vậy, tôi cho rằng phải cho thế giới thấy được chiều sâu văn hóa của đất nước, bản sắc văn hóa của Việt Nam xưa và nay; kết hợp ngoại giao hòa hiếu của cha ông để xây dựng lên hình tượng của Việt Nam hiện nay.

Hình tượng này phải thể hiện được bản sắc của Việt Nam, bản chất của thời đại ta đang sống, thể hiện được sự kết nối giữa các nền văn hóa với nhau.

Chúng ta cũng có thể suy nghĩ từ hình tượng cây tre để tạo ra hình tượng của Việt Nam trong thời đại hội nhập quốc tế hiện nay. Trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, hình tượng Việt Nam là chủ nghĩa anh hùng dân tộc.

Tổng Bí thư đã nói về sức mạnh của Việt Nam: "Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay". Từ sức mạnh đó, chúng ta cần tìm ra một hình tượng của Việt Nam ở thế kỷ XXI, bắt rễ ở quá khứ, phát triển ở hiện tại và tương lai.

Xin cảm ơn Đại sứ!

Việt Nam đề nghị các bên liên quan tại Colombia tiếp tục đối thoại trên tinh thần xây dựng để giải quyết những khác biệt

Việt Nam đề nghị các bên liên quan tại Colombia tiếp tục đối thoại trên tinh thần xây dựng để giải quyết những khác biệt

Ngày 14/10, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã họp về tình hình tại Colombia và hoạt động của Phái bộ Giám ...

Cục Di sản Văn hóa đề nghị xây dựng hồ sơ xếp hạng di chỉ khảo cổ Vườn Chuối tại Hà Nội

Cục Di sản Văn hóa đề nghị xây dựng hồ sơ xếp hạng di chỉ khảo cổ Vườn Chuối tại Hà Nội

Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) vừa thống nhất với Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội ...

Bài viết cùng chủ đề

Hội nghị Đối ngoại toàn quốc 2021

Đọc thêm

Đặt con người ở trung tâm phát triển bền vững

Đặt con người ở trung tâm phát triển bền vững

Luật Dân số mới của Việt Nam thể hiện sự chuyển dịch tư duy lập pháp, đặt con người làm trung tâm trong chiến lược phát triển quốc gia.
Hai cầu thủ U23 Việt Nam chấn thương trước giải châu Á

Hai cầu thủ U23 Việt Nam chấn thương trước giải châu Á

Trong buổi tập cuối trước ngày lên đường tới Qatar, tuyển U23 Việt Nam mất hai cầu thủ vì chấn thương.
Một quốc gia châu Phi dừng vô thời hạn việc cấp thị thực cho công dân Mỹ

Một quốc gia châu Phi dừng vô thời hạn việc cấp thị thực cho công dân Mỹ

Niger đã tuyên bố đình chỉ ngay lập tức và vô thời hạn việc cấp thị thực cho công dân Mỹ.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/12: USD giảm mạnh do thanh khoản yếu dịp Giáng sinh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/12: USD giảm mạnh do thanh khoản yếu dịp Giáng sinh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/12 tiếp tục giảm mạnh do thanh khoản yếu trong dịp nghỉ lễ Giáng sinh.
Tình hình Ukraine: Tổng thống Zelensky tiết lộ tin tốt về đàm phán với Mỹ, Kiev bắt tay vào chuẩn bị bầu cử

Tình hình Ukraine: Tổng thống Zelensky tiết lộ tin tốt về đàm phán với Mỹ, Kiev bắt tay vào chuẩn bị bầu cử

Tổng thống Ukraine cho biết, ông đã có cuộc trao đổi 'rất tốt đẹp' với các đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về chủ đề chấm dứt xung đột ...
Giá vàng hôm nay 26/12/2025 'thử' ngưỡng tâm lý 4.500 USD, động lực vững chắc neo giữ thị trường, UBS cảnh báo rủi ro chốt lời cuối năm

Giá vàng hôm nay 26/12/2025 'thử' ngưỡng tâm lý 4.500 USD, động lực vững chắc neo giữ thị trường, UBS cảnh báo rủi ro chốt lời cuối năm

Giá vàng hôm nay 26/12/2025 'thử' ngưỡng tâm lý 4.500 USD, động lực vĩ mô neo giữ thị trường, UBS cảnh báo rủi ro chốt lời cuối năm.
Ra mắt Đặc san 'Việt Nam-Cuba: 65 năm chung nhịp đập hữu nghị'

Ra mắt Đặc san 'Việt Nam-Cuba: 65 năm chung nhịp đập hữu nghị'

Chiều 25/12, Báo Thế giới và Việt Nam phối hợp cùng Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam tổ chức lễ ra mắt Đặc san 'Việt Nam-Cuba: 65 năm chung nhịp đập hữu nghị'.
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Kiều bào là bộ phận không tách rời, nguồn lực quan trọng của dân tộc

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Kiều bào là bộ phận không tách rời, nguồn lực quan trọng của dân tộc

Ngày 25/12, Bộ Ngoại giao chủ trì tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết thực hiện Nghị quyết 36-NQ/TW (2004) và các văn bản chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Vụ châu Âu (Bộ Ngoại giao) sinh hoạt chuyên đề 'Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Anh, Đức

Vụ châu Âu (Bộ Ngoại giao) sinh hoạt chuyên đề 'Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Anh, Đức

Chi bộ Vụ châu Âu, Bộ Ngoại giao đồng chủ trì tổ chức buổi sinh hoạt chuyên đề với chủ đề 'Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Anh, Đức'.
Tham vấn chuyên gia về đẩy mạnh và nâng tầm ngoại giao văn hóa trong kỷ nguyên mới

Tham vấn chuyên gia về đẩy mạnh và nâng tầm ngoại giao văn hóa trong kỷ nguyên mới

Ngày 24/12 đã diễn ra Hội nghị tham vấn các chuyên gia và đại diện một số tổ chức nhân dân nhằm trao đổi, gợi mở nâng tầm công tác ngoại giao văn hóa.
Bộ Ngoại giao chung tay vì miền Trung, Tây Nguyên sau bão lũ

Bộ Ngoại giao chung tay vì miền Trung, Tây Nguyên sau bão lũ

Sáng 25/12, Bộ Ngoại giao trao số tiền ủng hộ đồng bào các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên chịu thiệt hại bởi bão lũ.
Gặp mặt cựu cán bộ, chuyên gia Cuba gắn bó với Việt Nam

Gặp mặt cựu cán bộ, chuyên gia Cuba gắn bó với Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba tổ chức buổi gặp mặt trang trọng, đầm ấm cho các cựu cán bộ, chuyên gia Cuba từng công tác, gắn bó với Việt Nam.
Khuyến cáo công dân Việt Nam về tình hình xung đột tại biên giới Thái Lan-Campuchia

Khuyến cáo công dân Việt Nam về tình hình xung đột tại biên giới Thái Lan-Campuchia

Trước diễn biến gia tăng của tình hình xung đột vũ trang tại biên giới giữa Thái Lan và Campuchia, Bộ Ngoại giao khuyến cáo công dân Việt Nam.
Bộ Ngoại giao thông tin về tình hình công dân Việt Nam tại khu vực biên giới Campuchia-Thái Lan

Bộ Ngoại giao thông tin về tình hình công dân Việt Nam tại khu vực biên giới Campuchia-Thái Lan

Chiều ngày 11/12, Người phát ngôn Phạm Thu Hằng đã thông tin về tình hình công dân Việt Nam tại khu vực biên giới Campuchia-Thái Lan.
Giải cứu 13 thuyền viên Việt Nam trên tàu gặp sự cố tại vùng biển Malaysia

Giải cứu 13 thuyền viên Việt Nam trên tàu gặp sự cố tại vùng biển Malaysia

Ngày 6/12, Việt Nam vừa phối hợp giải cứu an toàn 13 thuyền viên Việt Nam trên tàu hàng Kayo gặp sự cố nghiêm trọng tại vùng biển Malaysia.
Tư vấn lãnh sự Việt Nam-Trung Quốc lần thứ 13: Tăng cường hiểu biết và hiệu quả hợp tác về lãnh sự, bảo hộ công dân

Tư vấn lãnh sự Việt Nam-Trung Quốc lần thứ 13: Tăng cường hiểu biết và hiệu quả hợp tác về lãnh sự, bảo hộ công dân

Ngày 30/10, tại thành phố Trùng Khánh (Trung Quốc) đã diễn ra cuộc họp Tư vấn lãnh sự lần thứ 13 giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Xác lập số định danh cá nhân cho công dân Việt Nam ở nước ngoài: Khoảng cách địa lý đã không còn là vấn đề trở ngại

Xác lập số định danh cá nhân cho công dân Việt Nam ở nước ngoài: Khoảng cách địa lý đã không còn là vấn đề trở ngại

Từ 25/8, qua các cơ quan đại diện, công dân Việt Nam ở nước ngoài được cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia và xác lập số định danh cá nhân.
Bộ Ngoại giao thông tin về tình hình người Việt tại Nepal

Bộ Ngoại giao thông tin về tình hình người Việt tại Nepal

Chiều ngày 11/9, Người phát ngôn Phạm Thu Hằng đã thông tin tình hình người Việt tại Nepal trong thời điểm biểu tình, bạo động phức tạp ở sở tại.
Trắc nghiệm về Việt Nam – Thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028

Trắc nghiệm về Việt Nam – Thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028

Nhân dịp Việt Nam tái trúng cử Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028, mời các bạn tham gia trắc nghiệm dưới đây.
Ngoại giao âm nhạc: Khi giai điệu kết nối các nền văn hoá

Ngoại giao âm nhạc: Khi giai điệu kết nối các nền văn hoá

Tối 18/11, tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, buổi hòa nhạc kỷ niệm 75 năm quan hệ ngoại giao Hungary – Việt Nam đã diễn ra, tôn vinh mối quan hệ hữu ...
Những ưu điểm vượt trội về nội dung cam kết tại Công ước Hà Nội

Những ưu điểm vượt trội về nội dung cam kết tại Công ước Hà Nội

Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) vừa được mở ký. Vậy Công ước này có những ưu điểm vượt trội gì về nội dung cam kết?
Trắc nghiệm về Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng

Trắc nghiệm về Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng

Nhân dịp Việt Nam đăng cai Lễ mở ký Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng, mời các bạn tham gia trắc nghiệm tìm hiểu thêm về sự kiện này.
Trắc nghiệm về Hội nghị P4G 2025 tại Việt Nam

Trắc nghiệm về Hội nghị P4G 2025 tại Việt Nam

Mời các bạn tham gia trắc nghiệm để tìm hiểu thêm về Hội nghị thượng đỉnh P4G lần thứ tư do Việt Nam đăng cai từ ngày 14-17/4.
Trắc nghiệm về các Đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam

Trắc nghiệm về các Đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam

Mời các bạn tham gia trắc nghiệm để tìm hiểu thêm về các Đối tác chiến lược toàn diện mà Việt Nam đã thiết lập quan hệ cho đến nay.
Phiên bản di động