Đạo diễn Ngô Hương Giang: Hồn cốt văn hóa Việt Nam chính là nền tảng của mọi giá trị nghệ thuật

Đam mê nghiên cứu văn hoá truyền thống, đặc biệt là sự ảnh hưởng của văn hoá phương Đông đối với nền văn hoá Việt Nam trong việc xác định những giá trị cốt lõi làm nên con người, dân tộc qua mỗi giai đoạn lịch sử, Đạo diễn Ngô Hương Giang đã “lần giở” lại những kinh điển lịch sử để nghiên cứu, tìm hiểu, phát hiện những yếu tố cốt lõi làm nên sức mạnh của đất nước, giúp Việt Nam luôn đứng vững và sáng ngời qua những mốc binh biến lịch sử.

Là một nhà nghiên cứu văn hoá Việt Nam đương đại và cũng là một đạo diễn truyền hình, Đạo diễn Ngô Hương Giang luôn nỗ lực kiếm tìm trong di sản văn hoá dân tộc những ý nghĩa mang tính thời đại để truyền thông về sức mạnh đoàn kết dân tộc, nghĩa đồng bào, tinh thần tương thân tương ái qua các thước phim hay các chương trình truyền hình.

Xuất phát điểm là một chuyên gia văn hoá, tính biện chứng trong tư duy xây dựng nội dung cốt truyện cho các kịch bản truyền hình được Đạo diễn Ngô Hương Giang đặc biệt chú trọng, tạo nên phong cách rất riêng qua mỗi chương trình truyền hình mà anh tham gia sản xuất.

Lẽ thường, tư duy truyền hình thiên về báo chí, mang tính thời sự, còn tư duy nghiên cứu khoa học thiên về đánh giá, mang tính chiêm nghiệm. Hai kiểu tư duy này rất khó để gặp nhau, nhưng Đạo diễn Ngô Hương Giang đã dung hoà được hai kiểu tư duy vừa nghệ thuật, vừa khoa học ấy trong các nghiên cứu cũng như trong các sản phẩm truyền hình.

Trao đổi với phóng viên, Đạo diễn Ngô Hương Giang cho rằng: “Nếu khoa học cho bạn nền tảng để tìm hiểu sâu về các tầng lớp của văn hoá Việt Nam, truyền hình cho bạn con đường để đưa những tầng lớp văn hoá ấy đến với công chúng một cách ngắn nhất, hiệu quả nhất, và đồng thời chúng ta dễ dàng thể hiện bản sắc cá nhân qua các tác phẩm truyền hình có dấu ấn văn hoá”.

Nhận thức rõ tầm quan trọng giữa tư duy khoa học và tư duy báo chí, bộ phim đầu tay mà Đạo diễn Ngô Hương Giang tham gia với vai trò cố vấn và người dẫn chuyện lại là Bộ phim Tài liệu về một nhà khoa học, một triết gia Việt Nam nổi tiếng thế giới thập niên 50 của thế kỷ XX: Trần Đức Thảo.

Khi nhắc về bộ phim đã được giải “Bông sen bạc” năm 2015 này, Đạo diễn Ngô Hương Giang không giấu được niềm tự hào về bộ phim nhưng cũng ngậm ngùi khi nhớ về người anh, Cố NSƯT Đào Thanh Tùng, người đã đặt vấn đề với Đạo diễn Ngô Hương Giang về việc cần phải có một bộ phim Tài liệu về người có sức vóc trí tuệ ngang tầm thế giới như Triết gia, GS. Trần Đức Thảo.

Đạo diễn Ngô Hương Giang tâm sự: “Lúc ấy tôi còn trẻ. Vào một buổi sáng mùa hè năm 2013, Cố NSƯT, Đạo diễn Đào Thanh Tùng có tâm sự với tôi về việc cần phải cho thế giới biết thông các liên hoan phim quốc tế rằng, Việt Nam cũng có một nhà triết học mang tầm thế giới. Anh muốn tôi tham gia cố vấn kịch bản và là nhân vật dẫn chuyện của bộ phim về nhà triết học này.

Không phải suy nghĩ nhiều, tôi nhận lời ngay, vì với tôi, Giáo sư Trần Đức Thảo là một “tượng đài trí tuệ” của Việt Nam thế kỷ 20. Một bộ phim tài liệu về Ông là việc phải làm từ lâu, chứ không phải bây giờ mới làm. Muốn đánh giá đầy đủ về nền văn hoá của một quốc gia thì cần phải làm bật lên được vai trò của cá nhân, trí thức làm nên nền văn hoá ấy”.

Với sự đồng cảm giữa ba con người: Một người đã trở thành “cố nhân” vào thời điểm ấy: GS. Trần Đức Thảo, một NSƯT có tiếng vang trong giới làm Phim tài liệu và một người nghiên cứu văn hoá trẻ tuổi đã kết lại trong bộ phim "Trần Đức Thảo-Triết gia suy tư cùng thế kỷ".

Bộ phim phát sóng đã gây được tiếng vang lớn trong giới sản xuất phim tài liệu Việt Nam và Thế giới, được công chiếu rộng rãi trong nhiều liên hoan phim quốc tế.

Phim tài liệu này đã được Ban tổ chức Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 19 trao giải “Bông sen bạc” năm 2015, được Hội điện ảnh Việt Nam tặng bằng khen cho Bộ phim tài liệu xuất sắc năm 2014.

Ở thời điểm bây giờ, tuy GS. Trần Đức Thảo và NSƯT Đào Thanh Tùng đều đã trở thành người thiên cổ, nhưng với sức trẻ nhiệt huyết, Đạo diễn Ngô Hương Giang vẫn hàng ngày tiếp bước người thầy, người anh đi trước của mình nỗ lực nghiên cứu, tìm tòi và cống hiến qua các tác phẩm nghệ thuật vì một nền văn hoá Việt Nam tầm vóc!