Doanh nhân Mai Vũ Minh: Những góc nhìn từ quỹ đạo kinh tế Việt Nam

Tín hiệu vui từ những con số

Với tư cách là Chủ tịch HĐQT của Tập đoàn SAPA Thale và Tập đoàn SATAS Group, cùng nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực tài chính toàn cầu, tỷ phú Mai Vũ Minh đã có góc nhìn độc đáo, vượt qua các diễn ngôn tài chính thông thường để đánh giá về quỹ đạo kinh tế của Việt Nam.

Doanh nhân Mai Vũ Minh trong cuộc gặp gỡ với ông Donald Trump, Tổng thống Mỹ.

Doanh nhân Mai Vũ Minh trong cuộc gặp gỡ với Tổng thống Mỹ Donald Trump (năm 2017)

Đầu năm 2020, Việt Nam vượt qua làn sóng tăng trưởng kinh tế bền vững - kết quả của ba thập kỷ cải cách theo định hướng thị trường, xúc tác cho quá trình chuyển đổi từ nền tảng nông nghiệp sang một trung tâm sản xuất năng động được thúc đẩy bởi đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Hành trình chuyển đổi này đã đưa Việt Nam từ nước nghèo đói lên mức thu nhập trung bình thấp. Nửa đầu năm 2023 chứng kiến mức tăng trưởng GDP là 3,72%, dẫn đầu là lĩnh vực dịch vụ, phát triển mạnh nhờ kích thích tiêu dùng trong nước, kinh tế phục hồi sau đại dịch kể từ ngày 15/3/2022 và sự hồi sinh của ngành du lịch sau khi các hạn chế về Covid-19 được nới lỏng. Tuy nhiên, lĩnh vực xuất khẩu phải đối mặt với những trở ngại, phải vật lộn với mức giảm 12% do nhu cầu suy yếu tại các thị trường trọng điểm như Mỹ và EU.

Doanh nhân Mai Vũ Minh cùng Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo (năm 2017).

Trong quý I/2024 bức tranh nền kinh tế Việt Nam cũng có sự tăng trưởng tích cực từ nhiều khía cạnh khác nhau. Kinh tế Việt Nam phục hồi khá tốt và điều này đến từ 3 khía cạnh.

Thứ nhất, thương mại quốc tế và Việt Nam phục hồi tạo thành lực đẩy để Việt Nam có thể tiếp tục xuất khẩu.

Thứ hai là chính sách phân mảnh đầu tư. Ngoài ra, đầu tư cũng là một lĩnh vực được dự báo sẽ tăng trưởng tốt trong năm 2024 khi những lĩnh vực thu hút đầu tư của Việt Nam hiện nay phù hợp với sự dịch chuyển của thế giới. Đặc biệt, đối với Nghị quyết 50 về thu hút và chọn lọc FDI, việc tái tạo công nghệ xanh, xe điện sẽ là lĩnh vực mà Việt Nam có triển vọng thu hút dòng vốn này.

Cũng theo Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2024 vừa được Tổng cục Thống kê công bố, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát trong tầm kiểm soát, các cân đối lớn được đảm bảo. Chỉ số giá tiêu dùng bình quân 5 tháng đầu năm 2024 tăng 4,03% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,78%.

Cùng với đó, kinh tế tháng 5 và 5 tháng năm 2024 tiếp tục quá trình phục hồi với dấu hiệu tích cực hơn. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 5/2024 tăng cao hơn tháng 4.2024. Tính chung, 5 tháng đầu năm 2024, chỉ số IIP tăng 6,8% so với cùng kỳ năm trước. Số liệu chỉ số IIP phản ánh khu vực công nghiệp phục hồi tính cực hơn theo thời gian.

Bên cạnh đó, vốn đầu tư công thực hiện đạt kết quả tốt hơn về kế hoạch giải ngân so với cùng kỳ năm 2023. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đăng ký vào Việt Nam đạt 11,07 tỷ USD, tăng 2% so với cùng kỳ năm trước.

Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi và ông Mai Vũ Minh (năm 2023)

Đặc biệt, vốn FDI thực hiện trong 5 tháng ước đạt 8,25 tỷ USD, tăng 7,8% so với cùng kỳ năm trước, là số vốn FDI thực hiện cao nhất của 5 tháng đầu năm trong 5 năm qua; trong đó, 78,9% số vốn FDI thực hiện thuộc ngành công nghiệp chế biến, chế tạo sẽ tạo động lực tăng trưởng nhanh và bền vững trong thời gian tới.

Hoạt động thương mại hàng hoá quốc tế là điểm sáng với tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hoá ước đạt 305,53 tỷ USD, tăng 16,6% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, xuất khẩu đạt 156,77 tỷ USD, tăng 15,2%, trong 5 tháng kim ngạch xuất khẩu bình quân đạt 31,35 tỷ USD/tháng; nhập khẩu đạt 148,76 tỷ USD, tăng 18,2%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 8,01 tỷ USD.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực tiếp tục phục hồi tốt; trong đó có một số nhóm hàng xuất khẩu tăng cao so với cùng kỳ năm trước như: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 33,4%; máy móc thiết bị dụng cụ và phụ tùng tăng 11,8%; điện thoại các loại và linh kiện tăng 11,6%; máy ảnh, máy quay phim tăng 61,2%.

Từ những kết quả này, tỷ phú ông Mai Vũ Minh đánh giá cao khả năng phục hồi của Việt Nam trước những thách thức; và nhấn mạnh vai trò then chốt của tiêu dùng nội địa trong việc thúc đẩy động lực kinh tế quốc gia.

Ông Mai Vũ Minh trong buổi làm việc cùng Thứ trưởng Vũ Đại Thắng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (năm 2018).

Bài học cho Việt Nam

Theo ông Mai Vu Minh, tầng lớp trung lưu đang phát triển và thói quen chi tiêu tiêu dùng ngày càng tăng. Điều này đã thúc đẩy nhu cầu trên nhiều lĩnh vực khác nhau, từ chợ truyền thống đến các tổ hợp mua sắm sang trọng.

Hơn nữa, ông Mai Vũ Minh còn đánh giá cao các khoản đầu tư của Chính phủ vào việc tăng cường cơ sở hạ tầng giao thông, sản xuất năng lượng và kết nối kỹ thuật số, tạo môi trường hấp dẫn cho các doanh nghiệp nước ngoài đang coi Đông Nam Á là điểm đến đầu tư sinh lợi.

Vị doanh nhân cũng cho rằng nền kinh tế đang phát triển nhanh đã đưa Việt Nam trở thành mảnh đất hấp dẫn cho các công ty khởi nghiệp. Tuy nhiện, để vượt qua những thách thức mới đặt ra từ thế giới, Việt Nam cần cải thiện chính sách về kinh tế xanh một cách phù hợp, từ đó đón đầu những cơ hội thương mại và đầu tư trên toàn cầu.

Bên cạnh đó, ông Minh lưu ý những thách thức đối với Việt Nam. Cân bằng tăng trưởng kinh tế với sự bền vững về môi trường, thu hẹp chênh lệch thu nhập và nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động nổi lên như những nhiệm vụ cấp thiết. Ông Mai Vũ Minh cho rằng quỹ đạo của Việt Nam phụ thuộc vào cam kết kiên định của Chính phủ đối với cải cách.

Về các xu hướng tài chính toàn cầu, nhà tỷ phú làm sáng tỏ tác động lâu dài của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, các chiến lược khác nhau được các nền kinh tế phát triển và đang phát triển áp dụng sau đó. Trong khi các cường quốc kinh tế như Mỹ và Nhật Bản sử dụng biện pháp nới lỏng định lượng, các thị trường mới nổi như Việt Nam lại hành động thận trọng, chèo lái trong làn sóng tài chính đầy biến động một cách thận trọng.

Doanh nhân Mai Vũ Minh cùng Thủ tướng Canada Justin Trudeau (năm 2017)

Ông Mai Vũ Minh lên tiếng về những rạn nứt trong cơ cấu kinh tế toàn cầu, đặc biệt là hoạt động ngân hàng “ngầm” và mức nợ ngày càng tăng. Đây được coi là mối đe dọa tiềm tàng có khả năng gây bất ổn cho cấu trúc tài chính toàn cầu. Và sẽ là bài học đối với Việt Nam – dù đã có sự tăng trưởng vượt bậc nhưng vẫn phải cảnh giác trước những rủi ro mang tính hệ thống.

Trước lộ trình phát triển kinh tế Việt Nam, nhận định của ông Mai Vũ Minh vẽ nên bức chân dung về một quốc gia sẽ tiếp tục tăng trưởng. Những quan sát sâu sắc của ông giúp định hướng các nhà đầu tư, các nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo doanh nghiệp để vượt qua khó khăn trong bối cảnh kinh tế Việt Nam hiện nay.

Là người ủng hộ nhiệt tình việc kết hợp hiểu biết địa phương với quan điểm toàn cầu, sự tương tác của doanh nhân - tỷ phú Mai Vũ Minh với các ông trùm kinh doanh và các nhà lãnh đạo chính trị, cả trong và ngoài Đông Nam Á, đã làm phong phú thêm thế giới quan của ông, tái khẳng định niềm tin của ông vào tiềm năng thương mại của khu vực.

Trong các buổi làm việc với hơn 30 nhà lãnh đạo toàn cầu từ trước đến nay, ông Mai Vũ Minh luôn nhấn mạnh tác động mang tính chuyển đổi của các chương trình hợp tác đầu tư trong việc tăng cường quan hệ kinh tế giữa Việt Nam, các nước Tây Nam Âu và cộng đồng quốc tế rộng lớn hơn.