Đồng thuận và khác biệt tại thượng đỉnh G20 về Afghanistan

Minh Vương
Thượng đỉnh G20 về Afghanistan phản ánh sự đồng thuận cũng như một số khác biệt giữa các bên về cách giải quyết khủng hoảng tại đất nước Nam Á.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thượng đỉnh khẩn G20 về Afghanistan: Hàng tỷ USD viện trợ, nêu cao quyền phụ nữ và 'không có nghĩa là' công nhận Taliban. (Nguồn: Reuters)
Thượng đỉnh khẩn G20 về Afghanistan ngày 12/10 do nước chủ nhà G20 là Italy tổ chức theo hình thức trực tuyến. (Nguồn: Reuters)

Đồng thuận về phương châm

Ngày 12/10, Thượng đỉnh nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) về Afghanistan đã diễn ra. Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và lãnh đạo nhiều nước châu Âu đã dự họp.

Tuy nhiên, lãnh đạo hai bên quan trọng trong tháo gỡ tình hình tại Kabul là Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin lại vắng mặt.

Có ý kiến cho rằng điều này phản ánh lập trường khác nhau về tình hình hiện nay, song Thủ tướng Italy Mario Draghi khẳng định sự vắng mặt trên không làm giảm tầm quan trọng cuộc họp do Italy, hiện đang đảm nhiệm Chủ tịch luân phiên G20, tổ chức.

Phát biểu sau thượng đỉnh, ông nhận định, khối cam kết giải quyết khủng hoảng nhân đạo ở Afghanistan, ngay cả khi phải phối hợp với Taliban.

“Về cơ bản, các bên đã tìm được quan điểm chung về nhu cầu giải quyết tình hình nhân đạo khẩn cấp … Đây là phản ứng đa phương đầu tiên với khủng hoảng Afghanistan... Dù vấp phải khó khăn, nhưng chủ nghĩa đa phương đang trở lại”, ông Draghi nói.

Theo Thủ tướng Italy, các bên dự họp đã nhất trí cao rằng cần sớm tháo gỡ cuộc khủng hoảng ở Afghanistan, nơi các ngân hàng đang cạn tiền mặt, công chức không được trả lương và giá thực phẩm tăng vọt, khiến hàng triệu người đứng trước nguy cơ thiếu đói nghiêm trọng.

Phần lớn viện trợ sẽ được chuyển qua Liên hợp quốc. Các nước cũng sẽ trực tiếp giúp đỡ Afghanistan, dù vẫn từ chối công nhận Taliban. Ông Draghi khẳng định: “Rất khó giúp người dân Afghanistan mà không liên quan đến Taliban... nhưng điều đó không có nghĩa là công nhận họ.”

Theo ông, cộng đồng quốc tế sẽ đánh giá tính chính danh của Taliban thông qua hành động của lực lượng này. Hiện thế giới đặc biệt quan tâm đến hoàn cảnh của phụ nữ ở Afghanistan. Thủ tướng Italy Mario Draghi nhấn mạnh: “Tại thời điểm này, chúng tôi không nhận thấy có tiến triển”.

Trong tuyên bố chung sau thượng đỉnh G20, các bên đã kêu gọi Taliban xử lý các nhóm chiến binh hoạt động bên ngoài nước này, nhấn mạnh rằng các chương trình nhân đạo trong tương lai nên tập trung vào phụ nữ và trẻ em gái, mở lối đi an toàn cho người Afghanistan muốn rời khỏi đất nước.

Đáng chú ý, thượng đỉnh G20 về Afghanistan diễn ra chỉ hai tuần trước thượng đỉnh chính thức của lãnh đạo G20 tại Rome ngày 30-31/10, tập trung vào biến đổi khí hậu, phục hồi kinh tế toàn cầu, giải quyết nạn suy dinh dưỡng và dịch Covid-19.

Tuy nhiên, chắc chắn rằng khủng hoảng tại Kabul sẽ một lần xuất hiện tại sự kiện đặc biệt quan trọng của khối cuối tháng 10 này.

“Về cơ bản, các bên đã tìm được quan điểm chung về nhu cầu giải quyết tình hình nhân đạo khẩn cấp … Đây là phản ứng đa phương đầu tiên với khủng hoảng Afghanistan... Dù khó khăn, nhưng chủ nghĩa đa phương đang trở lại” - Thủ tướng Italy Mario Draghi.

Khác biệt về cách thức

Đồng thuận về phương châm là một chuyện, song các nước G20 cũng cho thấy một số khác biệt trong cách thức triển khai các hỗ trợ dành cho Afghanistan.

Cụ thể, Đức và một số nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) chủ trương đẩy mạnh các khoản hỗ trợ về kinh tế cho Afghanistan, dù vẫn thận trọng với Taliban.

Phát biểu sau thượng đỉnh, Thủ tướng Đức Angela Merkel nói: “Tất cả chúng ta sẽ không được lợi gì nếu toàn bộ hệ thống tài chính/tiền tệ ở Afghanistan sụp đổ, vì khi đó viện trợ nhân đạo cũng không thể được cung cấp”.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định: “Người dân Afghanistan không phải trả giá cho những hành động của Taliban”.

Trong cuộc họp, EU cũng công bố gói hỗ trợ 1 tỷ Euro (1,15 tỷ USD), gồm 300 triệu Euro (346 triệu USD) đã cam kết trước đó. Dù vậy, khối vẫn thận trọng và chưa công chính phủ lâm thời Taliban.

Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc lại chủ trương hợp tác với Taliban thông qua đối thoại.

Phát biểu tại thượng đỉnh, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tin rằng cộng đồng quốc tế nên duy trì đối thoại với Taliban để “kiên nhẫn và dần dần” định hướng lực lượng này thiết lập một chính quyền toàn diện hơn.

Theo ông Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ, hiện tiếp nhận hơn 3,6 triệu người Syria, không thể đón người di cư từ Afghanistan. “Điều không thể tránh khỏi là châu Âu cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi áp lực di cư Thổ Nhĩ Kỳ phải chịu ở biên giới phía Nam và phía Đông của mình”, ông nói.

Đồng thời, ông Erdogan đề xuất thành lập một nhóm làm việc về Afghanistan trong khuôn khổ G20 và Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng đứng đầu nhóm làm việc này. Thủ tướng Italy cho biết đề xuất trên rất thú vị nhưng vẫn cần các nước còn lại trong G20 đồng ý.

Về phần mình, trước cuộc họp, Trung Quốc đã yêu cầu dỡ bỏ biện pháp trừng phạt kinh tế với Afghanistan và bàn giao lại hàng tỷ tài sản đang phong toả cho Kabul.

Tuy nhiên, Mỹ và Anh, nơi có nhiều tài sản của Afghđang được nắm giữ, đang phản đối nỗ lực này và không đề cập đến vấn đề đó trong tuyên bố cuối cùng.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan. (Nguồn: Reuters)
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho rằng cộng đồng quốc tế cấn đối thoại để dẫn dắt Taliban thành lập chính phủ toàn diện hơn. (Nguồn: Reuters)

Trong khi đó, Mỹ tiếp tục gạt vai trò của Taliban ra khỏi các nỗ lực tái thiết Afghanistan.

Một mặt, Washington vẫn cam kết hợp tác chặt chẽ với cộng đồng quốc tế, sử dụng biện pháp ngoại giao, nhân đạo và kinh tế hỗ trợ tình hình ở Kabul.

Người Phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki nhấn mạnh, Mỹ là nhà tài trợ lớn nhất cho Afghanistan với 330 triệu USD chỉ trong năm nay.

Mặt khác, thông cáo của Nhà Trắng không đề cập đến Taliban: “Các nhà lãnh đạo đã thảo luận về sự cần thiết của việc duy trì nỗ lực chống khủng bố lâu dài của chúng tôi trước mối đe dọa từ ISIS-K, đảm bảo việc đi lại an toàn cho công dân nước ngoài và đối tác tìm cách rời khỏi đất nước này.”

Các nhà lãnh đạo cũng tái khẳng định cam kết tập thể cung cấp hỗ trợ nhân đạo trực tiếp cho người dân Afghanistan qua các tổ chức quốc tế độc lập và thúc đẩy quyền con người cơ bản cho tất cả người dân gồm phụ nữ, trẻ em gái và nhóm thiểu số”.

Tương tự, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng không đề cập đến chính phủ mới của Taliban trong tuyên bố chiều 12/10 trên Twitter: “Chúng tôi cam kết hợp tác chặt chẽ với cộng đồng quốc tế và sử dụng các phương tiện ngoại giao, nhân đạo và kinh tế để giải quyết tình hình ở Afghanistan và hỗ trợ người dân Afghanistan.”

Tuy nhiên, Trung tướng Lục quân Mỹ Keith Kellogg không đồng tình với cách tiếp cận này. Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia thời ông Donald Trump đã tức giận trước cách chính quyền ông Joe Biden xử lý hậu quả, cho rằng Nhà Trắng đang trốn tránh trách nhiệm khi để Taliban chiến thắng.

Ông Kellogg, đồng chủ tịch của Trung tâm An ninh Mỹ, nói: “Một lần nữa, nó cho thấy một khuôn mẫu nhất quán của Tổng thống Joe Biden: phớt lờ các mối đe dọa với đất nước của chúng ta - cho dù đó là Trung Quốc, vấn đề biên giới hay Taliban”.

Afghanistan: Nổ kinh hoàng ở đền thờ Hồi giáo dòng Shi'ite, nguy cơ thành thảm sát

Afghanistan: Nổ kinh hoàng ở đền thờ Hồi giáo dòng Shi'ite, nguy cơ thành thảm sát

Ngày 15/10, một vụ nổ đã làm rung chuyển đền thờ Hồi giáo dòng Shi'ite ở thành phố Kandahar, miền Nam Afghanistan.

Mỹ đánh giá thế nào về cuộc gặp với Taliban?

Mỹ đánh giá thế nào về cuộc gặp với Taliban?

Ngày 12/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price đã đưa ra nhận định về cuộc gặp giữa đại diện nước này với ...

(theo Washington Examiner)

Bài viết cùng chủ đề

Tình hình Afghanistan

Đọc thêm

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Trung Quốc: Làn sóng sa thải ập đến ông lớn ngành năng lượng mặt trời

Trung Quốc: Làn sóng sa thải ập đến ông lớn ngành năng lượng mặt trời

Longi - gã khổng lồ năng lượng tái tạo Trung Quốc - đang tìm cách "bẻ lái" trước cơn bão lạm phát.
Hướng dẫn cách xóa ảnh bìa trên Facebook đơn giản, nhanh chóng

Hướng dẫn cách xóa ảnh bìa trên Facebook đơn giản, nhanh chóng

Bạn vừa đăng một tấm ảnh bìa không ưng ý lên trang Facebook cá nhân mà không biết cách xóa ảnh bìa sao cho đúng? Đây thực chất là một ...
Thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn nhờ AI

Thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn nhờ AI

Các chuyên gia nhận định thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn qua từng năm nhờ vào sự bùng nổ cũng trí tuệ nhân tạo (AI).
Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Khi nhắc đến crypto, crypto phone hay blockchain phone có lẽ là cái tên quen thuộc khi được tích hợp sẵn các ứng dụng và dịch vụ liên quan đến ...
5 cách tra cứu mã giao dịch trên MB Bank nhanh chóng, chính xác

5 cách tra cứu mã giao dịch trên MB Bank nhanh chóng, chính xác

Tra cứu mã giao dịch MB Bank giúp bạn biết được giao dịch đã thực hiện thành công hay chưa, có sự cố gì xảy ra hay không. Hiện nay, ...
Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Kiev phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc để ngỏ ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Khác với Phần Lan, hành trình trở thành thành viên NATO của Thụy Điển gập ghềnh, khó lường và kéo dài hơn rất nhiều.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Bất ổn chính trị, băng đảng tội phạm mọc lên như nấm khiến cuộc sống của người dân Haiti bị đe dọa nghiêm trọng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

Mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Phiên bản di động