Đừng để “chuột chạy cùng sào…”

Trao đổi với TG&VN, Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm (Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng giáo dục trường THPT Đinh Tiên Hoàng) cho rằng, với đầu vào thấp, các trường sư phạm phải chứng minh được sẽ có chương trình đào tạo như thế nào, đảm bảo chất lượng ra sao, mới mong lấy lại niềm tin của xã hội.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
dung de chuot chay cung sao Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ cùng các trường gỡ khó
dung de chuot chay cung sao Giáo dục sẽ là giải pháp cho những thách thức của ASEAN

Khi mà ngành giáo dục cần thu hút người giỏi lại có điểm đầu vào thấp. Quan điểm của Tiến sĩ về thực trạng này ra sao?

Tôi cho rằng, lo lắng của mọi người về điểm chuẩn sư phạm thấp sẽ đào tạo ra giáo viên chất lượng thấp là có lý do, có cơ sở. Tôi là người đã đặt vấn đề với Bộ GD&ĐT từ nhiều năm nay, rằng không nên quản lý điểm sàn. Bởi điểm sàn là của các trường, hãy để người ta tự khẳng định.

Mặt bằng điểm sàn chỉ là một yếu tố chứ không phải tất cả, càng không phải đầu vào tốt, đầu ra cũng sẽ tốt. Phần lớn các nước trên thế giới cũng thế thôi, đầu vào chỉ là một thông số tham khảo chứ không phải quyết định. Vì thế, chúng ta cũng không nên lo lắng quá, bi quan quá. Đây là một hiện tượng và phải tìm ra cách giải quyết.

Đâu là nguyên nhân khiến ngành sư phạm không thu hút được người giỏi dù điểm chuẩn rất thấp?

Hiện nay, ngành sư phạm không hút được người giỏi trong khi giáo dục được coi là quốc sách hàng đầu. Tôi cho đây là một hạn chế và chúng ta buộc phải thừa nhận, không thể trốn tránh được. Vì sao lại có hiện tượng như thế?

Hiện nay trong giáo dục đang có những biến động, nhất là vừa qua dư luận giáo viên không được biên chế cũng ảnh hưởng rất lớn. Đặc biết, số sinh viên thất nghiệp ở các tỉnh rất nhiều.

dung de chuot chay cung sao
Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm. (Ảnh: YN)

Trên thực tế, đời sống giáo viên quá khó khăn. Chỉ một bộ phận giáo viên thành phố dạy thêm một số môn, còn phần đông đời sống của họ còn nhiều thiếu thốn. Người thầy không nuôi nổi mình, làm sao phát triển được? Đồng thời, nhà giáo còn phải chịu dư luận nhìn nhận, mạng xã hội phát triển. Người thầy làm sai bất cứ điều gì, dù nhỏ nhất cũng bị đưa lên mạng xã hội.

Từ những áp lực đó, ngành giáo không còn “hót” nữa. Để rồi, các bạn trẻ ngó lơ, thờ ơ với ngành sư phạm, số lượng lựa chọn ngành sư phạm giảm đi rất nhiều cũng là điều dễ hiểu.

Điểm chuẩn sư phạm “chạm đáy” khiến nhiều người không khỏi xót xa. Là người trong ngành, hẳn ông cũng có nhiều trăn trở?

Đầu vào của các trường sư phạm chỉ là một khía cạnh, một yếu tố, không phải là yếu tố quyết định tất cả. Cái quyết định là phương thức đào tạo, chương trình đào tạo có phù hợp với yêu cầu giáo dục đổi mới của nhà nước không? Thực sự đào tạo giáo viên phải có năng lực thật.

Nhưng trên thực tế, chúng ta rất dễ đi theo vết xe đổ cũ là đào tạo giáo viên toán lý hóa phải giỏi chuyên ngành học. Còn việc đào tạo tay nghề sư phạm theo hướng đổi mới lại bị coi nhẹ. Nên khi sinh viên ra trường thường ôm “mớ lý thuyết”, đó là một cản trở không nhỏ.

Vậy nếu với đầu vào thấp, các trường phải chứng minh được sẽ có chương trình đào tạo như thế nào, đảm bảo chất lượng ra sao? Nếu các trường sư phạm chứng minh được, chúng ta ủng hộ thôi. Vấn đề của giáo dục lúc này phải trả lời, để lấy lại niềm tin của xã hội. Tôi cho đây là việc hết sức cấp bách phải làm ngay.

Liệu với mức điểm chuẩn quá thấp chỉ với 3 điểm/môn chúng ta có thể có những “lứa” giáo viên thực sự chất lượng?

Hiện nay, với mức điểm của một số trường, nhất là trường địa phương lấy điểm đầu vào quá thấp như 3 điểm/môn chẳng hạn, tạo sự lo ngại cho người dân và sự lo ngại này là có cơ sở.

Nhưng chính những sinh viên chọn vào ngành sư phạm cũng phải đo lại mình, liệu mình có đủ năng lực để đáp ứng nhu cầu đó không? Hay cứ theo quy luật “chuột chạy cùng sào thì vào sư phạm”?

Trong giáo dục có một quy luật khác, đó là vị trí, vai trò của người học cũng hết sức quan trọng. Trước một thách thức phải ra nghề, phải làm việc, phải tồn tại, phát triển, chắc chắn bản thân người học sẽ tự nỗ lực, tự thân vận động. Chúng ta không nên khẳng định 100% là cứ đầu vào kém là đầu ra kém.

Tóm lại, ở đây có hai sự “vận động”. Một là sự vận động từ phía các trường sư phạm. Thứ hai là sự vận động của người học. Hiện nay, trong giáo dục của chúng ta chưa nêu cao vai trò tự chủ và tạo sự chuyên nghiệp của người học. Chất lượng giáo dục kém, chúng ta thường đổ lỗi cho nhà trường, cho người thầy. Trong thực tế, nhiều trường, có thầy giỏi nhưng trò vẫn kém. Vì thế, nếu không có sự nỗ lực, chịu trách nhiệm của người học, nếu vẫn học cho qua chuyện, học cho xong, chờ lấy cái bằng, chất lượng giáo dục đi xuống là điều ắt sẽ xảy ra.

Lúc này, đầu ra các trường sư phạm phải thắt chặt hơn. Nếu sinh viên không đạt chuẩn, sẽ không được cấp bằng, thậm chí phải học lại, học thêm. Đối với những em không phù hợp, phải chuyển ngành.

dung de chuot chay cung sao
Với những áp lực như thiếu việc làm, đời sống giáo viên khó khăn, khiến các bạn trẻ "ngó lơ" với ngành sư phạm. (Nguồn: Tuổi trẻ)

Các nước, họ đào tạo như thế nào để cho ra lò những người thầy chất lượng?

Tiêu biểu là Singapore, khi ông Lý Quang Diệu lên nắm đất nước, ông củng cố chất lượng giáo dục đầu tiên. Ông chuyển toàn bộ sang học tiếng Anh, học đến đâu chuẩn hóa đến đó. Hay Hàn Quốc cũng từng lạc hậu, nghèo khổ nhưng có thời gian cất cánh, vì người ta tập trung đầu tư cho giáo dục để có một thế hệ nguồn nhân lực tốt.

Nhìn vào đó, chúng ta thấy rằng, Internet không thể thay thế được người thầy. Bởi vấn đề ở đây không phải kiến thức, quan trọng là phát triển nhân cách con người. Bên cạnh những lớp giáo viên chuyên môn cao, phải có những người thầy giỏi trong việc nắm bắt tâm lý học trò, dẫn dắt, tác động các em thay đổi, tiến bộ.

Tôi cho rằng chất lượng giáo dục của chúng ta ở các vùng miền không đồng đều. Nếu giáo viên có chất lượng thấp, chất lượng không đồng đều, chắc chắn chúng ta sẽ khó có được kết quả như mong muốn. Vì vậy, không còn cách nào khác, công tác đào tạo giáo viên, bồi dưỡng giáo viên phải được đặt lên hàng đầu.

Thực ra, chương trình sách giáo khoa hiện hành của chúng ta cũng khá ổn. Quan trọng là chúng ta vận dụng như thế nào? Có lẽ, chúng ta phải sớm từ bỏ những quan niệm cũ chỉ dạy chữ, thi cũng chỉ có chữ. Trong khi đó, phát triển, bồi dưỡng nhân cách của người học lại chưa được chú trọng nhiều.

Ở các nước tiên tiến, người ta bắt học sinh cấp ba phải có ít nhất 40 tiết đi làm công tác xã hội, thu hoạch từ các công tác xã hội, gắn vận mệnh của mình vào đất nước mình, tự hoàn thiện nhân cách của mình. Họ có đòi hỏi điểm cao đâu? Nhưng học sinh phải có ý thức học để phát triển.

Còn chúng ta hiện nay, vẫn chạy theo điểm số, học lấy bằng. Chuyện một bộ phận nhỏ thầy cô giáo nâng điểm cho học sinh là có thật. Nhưng thực tế, nâng điểm chứ không phải nâng trình độ của học sinh. Nâng điểm thì dễ nhưng nâng trình độ mới khó. Giáo viên phải giúp học trò phát triển tự nhiên, đáp ứng được yêu cầu của đất nước, khi đó giáo dục mới thành công. Vì thế, giáo dục phải đi trước một bước.

Chúng ta hiện nay đang đứng giữa hai “bó cỏ”. Một “bó cỏ” muốn chi phí cho giáo dục thấp và một “bó cỏ” khác muốn chất lượng nguồn nhân lực lại cao. Mâu thuẫn là ở chỗ đó.

Quan điểm của tôi, trước thực trạng điểm đầu vào sư phạm thấp hiện nay, lỗi không phải ở học sinh, cũng không phải lỗi ở các trường sư phạm một cách trực tiếp. Có lẽ là chính sách của chúng ta về giáo dục không nhất quán, vẫn hình thức, tiền vẫn tiêu tốn nhưng hiệu quả không cao.

Tuy nhiên, giáo dục là một quá trình, không phải điểm vào thấp hôm nay, ngày mai sẽ “cháy” hết trường. Hãy xem đây là một trở ngại để ngành giáo dục phải sòng phẳng, có lời giải đáp nhanh chóng, không được buông xuôi. Với điểm đầu vào thấp, các trường sư phạm phải thay đổi chính sách, phương thức đào tạo. Hai là các trường phải tạm ngừng, chỉ lấy điểm chuẩn đúng mức, không chạy theo số lượng.

Lúc này, chúng ta phải giải bài toán này sớm, đừng để cho vấn đề này chìm trong dư luận, đừng để dư luận khoét sâu, khiến người ta mất niềm tin vào ngành giáo dục. Cùng với đó, những người muốn trở thành nhà giáo tương lai phải hết sức có ý thức, phải nỗ lực chứ không nên có tư tưởng “chuột chạy cùng sào…”.

Xin cảm ơn Tiến sĩ!

dung de chuot chay cung sao Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ cùng các trường gỡ khó

Tại Hội nghị Tổng kết năm học 2016-2017 và phương hướng, nhiệm vụ năm học 2017-2018 vào ngày 11/8, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và ...

dung de chuot chay cung sao Giáo dục sẽ là giải pháp cho những thách thức của ASEAN

Theo Thứ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo Nguyễn Thị Nghĩa, để giải quyết những thách thức của Cộng đồng ASEAN (AC), giáo dục ...

dung de chuot chay cung sao Hơn 4.000 điểm 10 có đúng thực trạng?

GS. NGND Nguyễn Lân Dũng thấy đáng lo trước “cơn mưa” điểm 10 trong kỳ thi THPT quốc gia vừa qua.

Phi Khanh (thực hiện)

Xem nhiều

Đọc thêm

Bắt đầu hành trình phát triển đầy cơ hội và thành công của doanh nghiệp Thái Lan tại Bình Định

Bắt đầu hành trình phát triển đầy cơ hội và thành công của doanh nghiệp Thái Lan tại Bình Định

Sáng 22/11, UBND tỉnh Bình Định tổ chức Hội nghị Gặp gỡ các doanh nghiệp Thái Lan tại Bình Định.
Dự báo thời tiết ngày mai (23/11): Bắc Bộ sáng sớm trời rét, trưa chiều nắng; Trung Bộ cục bộ có nơi mưa rất to

Dự báo thời tiết ngày mai (23/11): Bắc Bộ sáng sớm trời rét, trưa chiều nắng; Trung Bộ cục bộ có nơi mưa rất to

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (23/11) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Miễn phí vé tham quan Thành nhà Hồ nhân ngày Di sản văn hóa Việt Nam

Miễn phí vé tham quan Thành nhà Hồ nhân ngày Di sản văn hóa Việt Nam

Nhân kỷ niệm ngày Di sản văn hóa Việt Nam, sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại Di sản Thành ...
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Lịch cúp điện Hậu Giang hôm nay ngày 23/11/2024

Lịch cúp điện Hậu Giang hôm nay ngày 23/11/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Hậu Giang theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 23/11/2024.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp ...
Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng đến mục tiêu công bằng, văn minh và mang tính cộng đồng.
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Bộ Công an ban hành Thông tư 65/2024, theo đó, người có giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm thì phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm.
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh ...
Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Tăng cường hợp tác quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh
Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Số liệu của APCO cho thấy, Australia tạo ra nhiều rác thải nhựa bình quân đầu người hơn mọi quốc gia khác trên thế giới, ngoại trừ Singapore.
Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Chiến dịch 'JUMBO VAPE - Chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết' nhằm tuyên truyền phòng chống bệnh sốt xuất huyết trên toàn quốc vừa được phát động.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non năm nay có chủ đề là ‘Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp và hành động vì tương lai của các em'.
Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Theo các chuyên gia y tế Nhật Bản, tác động của việc trẻ sơ sinh bị thiếu cân cũng có thể ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau này.
Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Ước tính, khoảng 500.000 người ở Hà Nội bị đái tháo đường và 1,5 triệu người mắc tiền đái tháo đường.
'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

Có những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên hạn chế sử dụng như nước ngọt có ga, cà phê có đường.
Phiên bản di động