Ghi chép: Những “bông hồng thép” ở Trường Sơn năm xưa

HÀ ANH
TGVN. Tháng 3/1973, khi đến thăm Trung đội B3 (Đoàn 559) trên đèo Phu La Nhích, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã thốt lên: “Các cô không phải là người thường. Ở nơi thế này, chỉ có gang thép mới trụ được”... Ghi chép của Báo TG&VN. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nhung bong hong thep o truong son nam xua Kỷ niệm 60 năm đường Hồ Chí Minh - Ngày truyền thống Bộ đội Trường Sơn
nhung bong hong thep o truong son nam xua “Kiêu hãnh Trường Sơn” - Sống lại ký ức của những bông hồng thép
nhung bong hong thep o truong son nam xua
Đại tướng Võ Nguyên Giáp đến thăm Trung đội nữ công binh B3. (Ảnh tư liệu)

Không chỉ Trung đội B3 của Trung đội trưởng Dương Thị Trình, tất cả nữ chiến sĩ Trường Sơn năm xưa đều phải là gang là thép mới có thể trụ lại ở con đường huyền thoại ấy. Họ là những người mở đường, dân công hỏa tuyến, bộ đội thông tin, giao liên, quân y, văn công, công binh… đã trực tiếp góp công sức và cả tuổi thanh xuân để mang lại chiến công vĩ đại của con đường lịch sử vừa tròn 60 năm.

Tỏa sáng niềm kiêu hãnh

Đèo Phu La Nhích thuộc địa phận tỉnh Khăm Muộn, nước bạn Lào là một trong những trọng điểm bị ném bom ác liệt nhất trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Bà Dương Thị Trình kể, ngày mưa nước lớn, ngoài việc lấp những hố bom trên cao, Trung đội B3 còn chuẩn bị đá để khi nước rút lấp vào những hố bom dưới ngầm Tà Lê. Toàn tuyến đơn vị bảo vệ dài khoảng 8km lúc nào cũng phải đảm đảo thông suốt trong mọi tình huống. Bởi vậy, không hổ danh khi Đại tướng đến thăm đã đặt tên cho họ là Đội nữ công binh thép.

Giống như Dương Thị Trình, cựu thanh niên xung phong Phạm Thị Thao – Tiểu đoàn 232, Cục Hậu cần, Quân khu V giữ mãi niềm tự hào về đơn vị của mình với hơn 600 cô gái tuổi 18, 20 được thành lập năm 1967 với nhiệm vụ gùi lương, tải đạn, cõng thương binh, mở đường, chống lầy cho xe qua. Ngày ấy, họ đưa ra các khẩu hiệu thi đua như “đạp 50 cân xuống đất, hất 70 cân sang bên, vì chiến trường mang lên 1 tạ”, “không tính khối lượng, không tính chỉ tiêu, có sức bao nhiêu cống hiến tất cả”,.... Trong 4 năm, tiểu đoàn của bà đã chuyển được 5.019 tấn hàng trên tuyến đường 600km.

Thật khó tưởng tượng về sức mạnh những cô gái Việt Nam trong những năm tháng ấy, như Phạm Thị My (Đoàn 559) – người tìm mọi cách ra chiến trường khi mới 16 tuổi và nặng 35 kg. Bà My sửa giấy khai sinh tăng lên 2 tuổi và nhờ bạn thân đi cùng đứng lên cân thay để đủ 40kg trúng tuyển nhập ngũ.

“Sau 3 tháng huấn luyện, thấy tôi nhỏ thó, ban chỉ huy bắt khám lại sức khỏe. Biết bị loại tôi òa khóc năn nỉ Chính trị viên Đại đội cho đi chiến trường. Mủi lòng, anh nhờ bác sĩ khai tăng 5kg. Vị bác sĩ ấy hỏi: “Vào chiến trường có làm lính công binh được không? Có bốc đất đá được không? Có chịu được bom đạn không?”. Thấy tôi dõng dạc “Cháu chịu được tất” thì ông phì cười và chấp nhận”, bà My kể. Cũng vào thời điểm ấy, đồng đội của bà có nhiều người đã sửa hộ khẩu để được ra trận, có người 14 tuổi đã xin nhập ngũ vì nhà chưa có người ra trận, thậm chí có người bỏ lại đứa con 2 tuổi duy nhất để tình nguyện ra chiến trường.

Không “vai mềm sức yếu”, những cô gái với tinh thần thép ấy còn khẳng định sức mạnh khiến cánh mày râu ở chiến trường phải nể phục. Điển hình là cựu thanh niên xung phong Nguyễn Thị Huấn, Tiểu đoàn 232, Cục Hậu cần, Quân khu V được phong danh hiệu kiện tướng “chân đồng, vai sắt” với thành tích mỗi năm gùi khoảng 20 tấn hàng, gấp 3 lần khối lượng trung bình của đồng đội. Hay cựu chiến sĩ Nguyễn Thị Vân Liệu thuộc Binh trạm 14, Đoàn 559 đã đưa ra sáng kiến dùng mìn để phá bom nổ chậm, giúp các các đoàn xe nhanh chóng đi qua và không mất thời gian chờ san lấp mặt đường.

nhung bong hong thep o truong son nam xua
Cựu thanh niên xong phong Trần Thị Xuân bên tấm hình năm 17 tuổi. (Ảnh: Hà Anh)

Niềm vui nơi chiến trận

Gian nan là vậy, nhưng tình cảm đồng chí, đồng đội là nguồn cổ vũ, động viên, giúp cho nữ chiến sĩ Trường Sơn hoàn thành tốt nhiệm vụ. Không chỉ tâm sự và động viên nhau, họ cũng luôn nhận được sự quan tâm của các đồng đội nam, thủ trưởng đơn vị và tình cảm của các vị lãnh đạo.

Đinh Thị Thìn - Trung đội nữ Công binh B3 Tây Nguyên nhớ mãi món quà đặc biệt của Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi cho đơn vị sau 20 ngày từ khi Đại tướng đến thăm. “Đó là thùng quà được đóng gói kỹ. Chúng tôi hồi hộp mở thùng quà. Khi nắp thùng vừa mở ra, mọi người ôm nhau bật khóc vì cảm động. Đại tướng gửi cho chúng tôi một bao tải bồ kết, 100 bánh xà phòng thơm và 1 súc vải màn. Không ngờ bận bao nhiêu việc quan trọng mà Đại tướng vẫn quan tâm những điều nhỏ như vậy”, bà Thìn xúc động nhắc lại.

Với bà Trần Thị Lịch - Đoàn Văn công giải phóng Tây Nguyên, niềm vui nhất chính là đám cưới nơi chiến trường. Năm 1971, chồng bà là lính công binh bị sốt rét, được chuyển về an dưỡng rồi vào đội văn nghệ mặt trận. Họ cùng biểu diễn văn nghệ rồi yêu nhau nhưng vì chiến trường ác liệt, tình cảm của cả hai đều giấu kín. Đến năm 1973, khi báo cáo đơn vị, họ được đồng ý tổ chức đám cưới dù không kịp báo về gia đình. Đám cưới tại chiến trường đơn sơ mà ấm cúng, cô dâu và chú rể mặc quân phục, hoa cưới làm bằng giấy, đồng đội đến chia vui chỉ có cân kẹo và 2 tút thuốc lá lãnh đạo tặng.

Đáng ngạc nhiên nữa là ngay tại chiến trường, nữ bác sĩ Nguyễn Kim Nữ Hiếu - Viện Quân y 108, Đoàn 730 lại say mê nghiên cứu khoa học. Cùng với việc cứu chữa thương binh ngay tại mặt trận, bà vẫn tiếp tục nghiên cứu và bảo vệ thành công đề tài “Điều trị sốt rét ác tính và sốt rét sơ nhiễm ở chiến trường”.

Những mất mát còn ở lại

Chiến tranh kết thúc, những cô gái năm xưa như Dương Thị Trình, Trần Thị Lịch... may mắn được hưởng hòa bình vẫn tiếp tục đóng góp sức mình cho công cuộc phát triển đất nước. Hiện tại, hầu hết họ đã nghỉ hưu nhưng vẫn không quên những kỷ niệm cũ, những đồng đội đã ngã xuống và phần gì đó còn gửi lại chiến trường.

Chủ tịch Hội nữ chiến sĩ Trường Sơn Lê Thị Phương Thảo gác bút nghiên theo tiếng gọi của Tổ quốc, lên đường nhập ngũ làm nhiệm vụ san đường, phá bom nổ chậm từ năm 1965. Bà kể: “Ở Trường Sơn, mùa khô nước không đủ dùng, nhưng vào mùa mưa, quần áo không thể khô, luôn bị ẩm ướt khiến chị em bị ghẻ lở, hắc lào quanh năm. Nguồn nước bị nhiễm chất độc Mỹ rải xuống làm chúng tôi mắc bệnh phụ khoa, rồi bị sốt rét khiến cho da xanh tái và mái tóc rụng gần hết”.

Tiếc mái tóc dài tuổi 17, nữ thanh niên xung phong Trần Thị Xuân còn gửi thư cho mẹ khi ra chiến trường nói rằng: “Mẹ ơi, chiến trường ác liệt quá, điều kiện khó khăn, thiếu thốn, con không thể giữ được mái tóc như mẹ đã dặn. Con gửi mẹ giữ hộ con mái tóc này, khi nào hết chiến tranh con sẽ về và xin lại, mẹ cất hộ con nhé”.

Nói về nỗi đau chiến tranh, bà Nguyễn Thị Thu Yến nhắc đến đồng đội của mình Lương Thị Chúc bị cụt một chân ở chiến trường. Khi đưa đi cấp cứu, bà Chúc còn hỏi “Em bị thương thế này, khi nào hòa bình có lấy được chồng không?”. Tuy nhiên, ngay sau đó bà Chúc đã hi sinh vì vết thương quá nặng vào năm 1972.

Không chỉ thiếu thốn tình yêu, có nữ chiến sĩ trở về từ cuộc chiến đã không còn khả năng làm mẹ. Xuất ngũ năm 1975, bác sĩ quân y Nguyễn Thị Tỵ - Viện 211, Quân đoàn 3 Tây Nguyên trở về quê hương và lập gia đình nhưng không có con vì bị nhiễm chất độc da cam. Thương chồng, bà đứng ra cưới vợ khác cho chồng và vợ chồng ông sau này đã sinh được 4 người con. Tuy nhiên, điều tuyệt vời trong mối quan hệ tốt đẹp ấy là bà Tỵ đã được nhận một đứa con của họ về nuôi. Các con của chồng đều thành đạt và coi bà như mẹ khiến nữ chiến sĩ Trường Sơn năm xưa rất ấm lòng.

nhung bong hong thep o truong son nam xua

Sắp diễn ra Hội thảo khoa học cấp quốc gia về đường Trường Sơn

Vào ngày 14/5 tới, tại tỉnh Đắk Nông, Bộ Quốc phòng phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Tỉnh ủy Đắk Nông tổ chức ...

nhung bong hong thep o truong son nam xua

“Người không hát tình ca”: Tri ân những người lính Trường Sơn

Nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày mở đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh (19/5/1959 - 19/5/2019), Chương trình Nghệ thuật “Người không ...

nhung bong hong thep o truong son nam xua

Những chiến trường xưa “nở hoa”

Trong khi các hãng lữ hành quốc tế đưa Việt Nam vào tour du lịch Demilitarized Zone với các cựu chiến binh Mỹ tại Quảng ...

Hà Anh

Đọc thêm

Trung Quốc tìm đến Mỹ Latinh và Caribbean để khám phá không gian

Trung Quốc tìm đến Mỹ Latinh và Caribbean để khám phá không gian

Trung Quốc cùng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribbean đã duy trì hợp tác không gian lâu dài, toàn diện và thực tiễn.
Tình hình Israel: Có rất ít bằng chứng về một nền kinh tế đang chịu xung đột

Tình hình Israel: Có rất ít bằng chứng về một nền kinh tế đang chịu xung đột

Israel bị tổn thương nghiêm trọng sau vụ tấn công ngày 7/10/2023, tuy nhiên, nền kinh tế đang bắt đầu có dấu hiệu phục hồi.
Tứ kết U23 châu Á 2024: Thông tin tổ trọng tài điều khiển trận đấu U23 Việt Nam và U23 Iraq

Tứ kết U23 châu Á 2024: Thông tin tổ trọng tài điều khiển trận đấu U23 Việt Nam và U23 Iraq

Liên đoàn Bóng đá châu Á 2024 (AFC) chính thức công bố tổ trọng tài điều khiển trận đấu giữa U23 Việt Nam và U23 Iraq ở tứ kết U23 ...
Việt Nam phản đối việc Trung Quốc công bố lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông

Việt Nam phản đối việc Trung Quốc công bố lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông

Yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các ...
Tính năng mới 'xuất xưởng' chưa được bao lâu đã bị EU 'sờ gáy', TikTok 'cất' luôn vào kho

Tính năng mới 'xuất xưởng' chưa được bao lâu đã bị EU 'sờ gáy', TikTok 'cất' luôn vào kho

TikTok đã thông báo tạm dừng tính năng phụ Tiktok Lite tại Pháp và Tây Ban Nha, sau khi EU tiến hành điều tra về vấn đề an toàn với ...
Dự báo thời tiết ngày mai (26/4): Đông Bắc Bộ có nắng nóng; Tây Bắc, Trung Bộ nắng nóng trên 39 độ; phía Nam nắng nóng gay gắt

Dự báo thời tiết ngày mai (26/4): Đông Bắc Bộ có nắng nóng; Tây Bắc, Trung Bộ nắng nóng trên 39 độ; phía Nam nắng nóng gay gắt

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (26/4) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Tình yêu Tổ quốc đi đôi với trách nhiệm công dân

Tình yêu Tổ quốc đi đôi với trách nhiệm công dân

Học viện Ngoại giao khai mạc chương trình “Tuổi trẻ DAV và biển đảo quê hương” nhằm nâng cao hoạt động giáo dục tư tưởng cho sinh viên.
Hà Nội: Hôm nay, học sinh nộp hồ sơ xét tuyển thẳng vào lớp 10

Hà Nội: Hôm nay, học sinh nộp hồ sơ xét tuyển thẳng vào lớp 10

Nếu đủ điều kiện tham gia xét tuyển thẳng vào lớp 10, học sinh cần khẩn trương nộp hồ sơ tại trường ngay từ hôm nay (24/4).
Bộ GD&ĐT mở hệ thống để thí sinh thực hành đăng ký dự thi trực tuyến

Bộ GD&ĐT mở hệ thống để thí sinh thực hành đăng ký dự thi trực tuyến

Từ ngày 24/4, thí sinh học lớp 12 năm học 2023-2024 có thể thử đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT trực tuyến trên hệ thống quản lý thi...
TP. Hồ Chí Minh: Top trường có điểm chuẩn lớp 10 cao nhất

TP. Hồ Chí Minh: Top trường có điểm chuẩn lớp 10 cao nhất

Trường Nguyễn Thượng Hiền, Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Quý Đôn... là những trường có điểm chuẩn vào lớp 10 cao nhất TP. Hồ Chí Minh.
Học bổng ngắn hạn Ấn Độ ITEC 2024-2025

Học bổng ngắn hạn Ấn Độ ITEC 2024-2025

Đại sứ quán Ấn Độ tại Việt Nam xin trân trọng thông báo tới quý đơn vị các khóa đào tạo ngắn hạn giúp nâng cao năng lực cán bộ.
Hà Nội: Các trường tư tuyển sinh lớp 10 như thế nào?

Hà Nội: Các trường tư tuyển sinh lớp 10 như thế nào?

Sở GD&ĐT Hà Nội đã chính thức công bố phương án tuyển sinh vào lớp 10 các trường THPT tư thục và công lập tự chủ.
Hà Nội ghi nhận thêm gần 200 ca mắc tay chân miệng, phòng bệnh cho trẻ thế nào?

Hà Nội ghi nhận thêm gần 200 ca mắc tay chân miệng, phòng bệnh cho trẻ thế nào?

Từ ngày 12 - 19/4/2024, Hà Nội ghi nhận 195 trường hợp mắc tay chân miệng, tăng 34 trường hợp so với tuần trước.
Chuyên gia y tế chỉ rõ nguyên nhân gây viêm lợi và cách điều trị

Chuyên gia y tế chỉ rõ nguyên nhân gây viêm lợi và cách điều trị

Viêm lợi là bệnh răng miệng khá phổ biến, ThS.Bs Đậu Thị Kiều Trang, Khoa Răng hàm mặt, Bệnh viện 198 chỉ rõ nguyên nhân và cách điều trị.
Những thói quen xấu gây hại dạ dày người Việt hay mắc phải

Những thói quen xấu gây hại dạ dày người Việt hay mắc phải

Thời gian gần đây, do thói quen ăn uống, sinh hoạt không điều độ khiến ngày càng có nhiều người mắc bệnh dạ dày.
Có thêm 500.000 liều vaccine 5 trong 1 để tiêm chủng miễn phí cho trẻ

Có thêm 500.000 liều vaccine 5 trong 1 để tiêm chủng miễn phí cho trẻ

Đây là số vaccine nằm trong 2,8 triệu liều vaccine 5 trong 1 mà Bộ Y tế chỉ đạo thực hiện thủ tục mua sắm đấu thầu trong Quý 1/2024.
Ngủ và uống nước có làm giảm nồng độ cồn?

Ngủ và uống nước có làm giảm nồng độ cồn?

Theo Đại học Bowling Green State, uống nước và ngủ sẽ không đẩy nhanh quá trình giảm nồng độ cồn.
5 đồ uống giúp tăng huyết sắc tố tự nhiên

5 đồ uống giúp tăng huyết sắc tố tự nhiên

Huyết sắc tố hay Hemoglobin là một loại protein có trong tế bào hồng cầu, hãy bổ sung những loại nước ép dưới đây để tăng huyết sắc tố.
XSMN 25/4, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 5 ngày 25/4/2024. xổ số hôm nay 25/4/2024. xổ số ngày 25 tháng 4

XSMN 25/4, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 5 ngày 25/4/2024. xổ số hôm nay 25/4/2024. xổ số ngày 25 tháng 4

XSMN 25/4 - xổ số miền Nam thứ 5. trực tiếp xổ số miền Nam 25/4/2024. xổ số hôm nay 25/4/2024. SXMN 25/4. kết quả xổ số hôm nay ngày 25 tháng 4.
XSMT 25/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Năm ngày 25/4/2024. SXMT 25/4/2024

XSMT 25/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Năm ngày 25/4/2024. SXMT 25/4/2024

XSMT 25/4 - xổ số hôm nay 25/4. trực tiếp xổ số miền Trung 25/4/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay 25/4. xổ số miền Trung thứ 5. SXMT 25/4
Vietlott 25/4, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 5 ngày 25/4/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 25/4, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 5 ngày 25/4/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 25/4 - Trực tiếp kết quả xổ số Vietlott hôm nay 25/4/2024 nhanh nhất và chính xác nhất từ trường quay. XS Power 655 hom nay. Xo so Vietlott Power 655 hôm nay.
XSMB 25/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 5 ngày 25/4/2024. dự đoán XSMB 25/4/2024

XSMB 25/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 5 ngày 25/4/2024. dự đoán XSMB 25/4/2024

XSMB 25/4 - dự đoán xổ số miền Bắc thứ 5. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay 25/4/2024. xổ số hôm nay 25/4. SXMB 25/4. kết quả xổ số ngày 25/4
XSMN 24/4, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 4 ngày 24/4/2024. xổ số hôm nay 24/4/2024. xổ số ngày 24 tháng 4

XSMN 24/4, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 4 ngày 24/4/2024. xổ số hôm nay 24/4/2024. xổ số ngày 24 tháng 4

XSMN 24/4 - xổ số ngày 24 tháng 4. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay, thứ 4 ngày 24/4/2024. XSMN thứ 4. SXMN 24/4. xổ số hôm nay 24/4.
Vietlott 24/4, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 4 ngày 24/4/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 24/4, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 4 ngày 24/4/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 24/4 - Cập nhật trực tiếp kết quả xổ số Vietlott Mega hôm nay 24/4/2024 từ trường quay tầng 19, tòa nhà VTC số 23 Lạc Trung, Hà Nội.
Phiên bản di động