Gỡ khó cho doanh nghiệp xuất khẩu tránh bẫy lừa đảo trong thương mại quốc tế

Vì sao doanh nghiệp xuất khẩu liên tiếp bị sập bẫy lừa đảo và biện pháp nào để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của doanh nghiệp Việt Nam trong giao dịch thương mại quốc tế?
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Vụ việc 100 container hạt điều xuất khẩu sang Italy bị lừa đảo chưa kịp lắng xuống thì mới đây, 5 lô hàng hồ tiêu, quế, điều và hoa hồi... trị giá hơn 500.000 USD xuất khẩu sang Dubai, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất của doanh nghiệp Việt Nam bị nghi lừa đảo và đang có nguy cơ mất trắng.

Đây không phải là câu chuyện mới trong giao dịch thương mại quốc tế, đặc biệt là hoạt động xuất khẩu song những thủ đoạn này diễn ra ngày càng tinh vi và gậy hệ lụy đối với các doanh nghiệp xuất khẩu.

Vậy đâu là nguyên nhân của câu chuyện này, vì sao doanh nghiệp xuất khẩu liên tiếp bị sập bẫy lừa đảo và biện pháp nào để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của doanh nghiệp Việt Nam trong giao dịch thương mại quốc tế?

PGS. TS Tạ Văn Lợi, Viện trưởng Viện Thương mại và Kinh tế Quốc tế, Trường Đại học Kinh tế quốc dân đã có cuộc trao đổi với báo chí về vấn đề này.

Gỡ khó cho doanh nghiệp xuất khẩu tránh bẫy lừa đảo trong thương mại quốc tế
PGS. TS Tạ Văn Lợi, Viện trưởng Viện Thương mại và Kinh tế Quốc tế, Trường Đại học Kinh tế quốc dân. (Nguồn: VNE)

Dựa trên diễn biến của vụ việc một số mặt hàng nông sản, gia vị của Việt Nam xuất khẩu sang Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) nghi bị lừa đảo, ông có nhìn nhận gì về vấn đề này?

Các đối tác tại Tiểu Vương quốc Ả Rập mua nông sản và gia vị bị lừa đảo hoàn toàn do các doanh nghiệp Việt Nam yếu về các nghiệp vụ kinh doanh xuất nhập khẩu nên bị các đối tác nước ngoài dẫn dụ.

Thông thường các đối tác hay có hai kiểu siết chặt nghĩa vụ quyền lợi. Một là họ siết chặt bằng hợp đồng, đưa ra các điều khoản rất bất lợi cho doanh nghiệp Việt Nam. Hai là họ thông thạo kinh doanh sẽ siết bằng nghiệp vụ. Hợp đồng rất sơ sài, thậm chí là ký performa invoice (hóa đơn chiếu lệ) không có điều khoản trọng tài hay khiếu nại, sau đó khi biết thời điểm rủi ro cho đối tác họ sẽ siết lại hoặc tìm cách trốn tránh nghĩa vụ thanh toán. Diễn biến của vụ việc trên chính là họ siết theo cách thứ hai.

Thưa ông, thực tế cho thấy đã có không ít doanh nghiệp chịu rủi ro khi làm việc với các đối tác nước ngoài. Theo ông, đâu là nguyên nhân của tình trạng này?

Rủi ro trong kinh doanh xuất nhập khẩu liên quan tới các chủ thể từ người bán, người mua, ngân hàng và các tổ chức khác. Khi một bên có ý định lừa đảo thường có những kịch bản chủ động ban đầu và có các dấu hiệu bất thường khác với thông lệ mua bán thông thường.

Các doanh nghiệp Việt Nam phần lớn là các doanh nghiệp vừa và nhỏ ít có kinh phí thuê tư vấn hoặc tuyển nhân sự được đào tạo bài bản cả về nghiệp vụ kinh tế và pháp luật nên hay bị các đối tác nước ngoài "dụ" vào các bẫy của họ.

Hơn nữa, kinh doanh xuất nhập khẩu thường có những rủi ro liên quan tới 3 luồng luân chuyển về hàng hóa dịch vụ, luồng thông tin và luồng tài chính. Nguyên nhân vẫn là con người, là chủ thể tham gia các giao dịch mua bán có ý đồ lừa đảo. Các chiêu trò ngày càng tinh vi và trở thành nghề lừa đảo chuyên nghiệp. Nhưng ngược lại, chính các doanh nghiệp Việt Nam nếu yếu về nghiệp vụ thì mới có rủi ro.

Mặt khác, gần đây thị trường quốc tế đang suy giảm gây sức ép tâm lý lên các doanh nghiệp Việt Nam muốn bán hàng hóa để duy trì kinh doanh nên càng dễ sơ hở, rơi vào tình huống bị lợi dụng.

Vậy theo ông, như trong vụ việc này hoặc trong những trường hợp tương tự, các doanh nghiệp cần phải làm gì để có thể lấy lại được tiền và hàng?

Để lấy được tiền và hàng trong các vụ việc tương tự thì theo tôi cần có những bước sau đây.

Thứ nhất, doanh nghiệp cần chủ động cập nhật kiến thức, kỹ năng và nghiệp vụ kinh doanh xuất nhập khẩu.

Thứ hai, nếu chưa rõ cần phải tham vấn các chuyên gia, thậm chí các tham tám thương mại tại các đại sứ quán, các luật sư hay các chuyên gia kinh tế tại các trường đại học, vụ viện ban ngành sẽ tư vấn hỗ trợ.

Thông thường có các nghiệp vụ sau đây để hỗ trợ như: Soạn thảo hợp đồng, tư vấn pháp lý; tư vấn nghiệp và quy trình thực hiện với cả bên xuất hay nhập khẩu.

Vậy theo ông, đâu là yếu tố mà doanh nghiệp cần nắm vững để tránh rủi ro khi giao kết cùng các đối tác nước ngoài trên “sân chơi” thương mại quốc tế và dấu hiệu nào có thể “điểm mặt”, nhận diện thủ đoạn lừa đảo trong giao dịch?

Doanh nghiệp cần nắm vững kiến thức và nghiệp vụ kinh doanh xuất nhập khẩu, nếu không cần phải có hỗ trợ từ các chuyên gia; cần rà soát các bẫy pháp lý và các bẫy nghiệp vụ trong giao dịch kinh doanh quốc tế.

Các doanh nghiệp cần tham vấn các nghiệp vụ phòng chống rủi ro về hàng hóa, thanh toán, thông tin như nghiệp vụ xác minh thông tin, nghiệp vụ kiểm tra thông tin, xác định bất thường trong giao dịch và thanh toán.

Cụ thể về đối tác cần phải kiểm chứng tính logic, xác minh trụ sở, thông tin tài khoản, lựa chọn sử dụng bốn phương thức thanh toán cơ bản từ tiền mặt, nhờ thu, chuyển tiền hay thư tín dụng.

Vụ hạt điều xuất khẩu sang Italy: Thông tin mới tích cực

Vụ hạt điều xuất khẩu sang Italy: Thông tin mới tích cực

Thông tin mới nhất của Thương vụ Việt Nam tại Italy cho biết, tính đến ngày 22/3, các doanh nghiệp Việt Nam đã tái xuất ...

Để doanh nghiệp không phải 'gặt quả đắng' trong thương mại quốc tế

Để doanh nghiệp không phải 'gặt quả đắng' trong thương mại quốc tế

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đã phải “gặt quả đắng” tại các thị trường quốc tế, thậm chí tại các thị trường lớn ...

Lô hàng của doanh nghiệp ngành điều Việt Nam có nguy cơ mất trắng khi xuất sang thị trường UAE, Hiệp hội ra cảnh báo khẩn

Lô hàng của doanh nghiệp ngành điều Việt Nam có nguy cơ mất trắng khi xuất sang thị trường UAE, Hiệp hội ra cảnh báo khẩn

Giao dịch có dấu hiệu lừa đảo từ cùng một người và cùng một ngân hàng tại Dubai thuộc Các tiểu vương quốc Ả Rập ...

Xuất hiện chiêu thức lừa đảo, Thương vụ cảnh báo doanh nghiệp nâng cao cảnh giác khi xuất khẩu sang Canada

Xuất hiện chiêu thức lừa đảo, Thương vụ cảnh báo doanh nghiệp nâng cao cảnh giác khi xuất khẩu sang Canada

Doanh nghiệp Việt Nam được Thương vụ Việt Nam tại Canada lưu ý nâng cao cảnh giác khi xuất khẩu hàng hóa sang thị trường ...

Xuất khẩu ngày 4-6/8: Tham gia đa dạng các FTA, hàng Việt tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu; nguy cơ cao sập bẫy lừa đảo thương mại quốc tế

Xuất khẩu ngày 4-6/8: Tham gia đa dạng các FTA, hàng Việt tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu; nguy cơ cao sập bẫy lừa đảo thương mại quốc tế

Tham gia đa dạng các FTA, hàng Việt tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu; nông sản trước nguy cơ sập bẫy lừa ...

(theo TTXVN)

Xem nhiều

Đọc thêm

Cập nhật bảng giá xe hãng Peugeot mới nhất tháng 11/2024

Cập nhật bảng giá xe hãng Peugeot mới nhất tháng 11/2024

Bảng giá xe hãng Peugeot của các dòng như 2008 2021, Traveller 2021, 3008 2021, 5008 2021, 408 2023 sẽ được cập nhật chi tiết trong bài viết dưới đây.
Ukraine thẳng thừng 'cự tuyệt' khí đốt Nga, châu Âu chưa có lối đi mới, kho dự trữ đầy ự đã đủ yên tâm?

Ukraine thẳng thừng 'cự tuyệt' khí đốt Nga, châu Âu chưa có lối đi mới, kho dự trữ đầy ự đã đủ yên tâm?

Công ty SPP thông tin, châu Âu vẫn chưa đạt được thoả thuận thay thế khí đốt Nga qua đường ống bằng khí đốt từ Azerbaijan.
Wedge Holdings và SBNV khuấy động sự kiện Hobby Horizon Escape Velocity với dòng sản phẩm anime đình đám

Wedge Holdings và SBNV khuấy động sự kiện Hobby Horizon Escape Velocity với dòng sản phẩm anime đình đám

Cuối tuần qua, Wedge Holdings từ Nhật Bản và Showa Brain Navi Vietnam (SBNV) đã làm nổi bật sự kiện Hobby Horizon Escape Velocity tại TP. Hồ Chí Minh
Xe tay ga Honda BeAT đăng ký bản quyền kiểu dáng công nghiệp tại Việt Nam

Xe tay ga Honda BeAT đăng ký bản quyền kiểu dáng công nghiệp tại Việt Nam

Hãng xe Nhật Bản vừa đăng ký bản quyền kiểu dáng công nghiệp Honda BeAT tại Việt Nam, từng bước làm mới danh mục xe để gia tăng tính cạnh ...
Đợt sinh hoạt chính trị - xã hội quan trọng của đồng bào dân tộc thiểu số ở Hà Nội

Đợt sinh hoạt chính trị - xã hội quan trọng của đồng bào dân tộc thiểu số ở Hà Nội

Đồng bào dân tộc thiểu số của thành phố Hà Nội cư trú tập trung theo cộng đồng tại 119 thôn, thuộc 14 xã của 5 huyện.
Cập nhật lịch thi đấu Cup C1 châu Âu và lịch phát sóng trực tiếp Champions League mới nhất hôm nay

Cập nhật lịch thi đấu Cup C1 châu Âu và lịch phát sóng trực tiếp Champions League mới nhất hôm nay

Cập nhật lịch thi đấu Cup C1 châu Âu và và lịch phát sóng trực tiếp Champions League mùa giải 2024-2025, đầy đủ, nhanh và chính xác.
Ukraine thẳng thừng 'cự tuyệt' khí đốt Nga, châu Âu chưa có lối đi mới, kho dự trữ đầy ự đã đủ yên tâm?

Ukraine thẳng thừng 'cự tuyệt' khí đốt Nga, châu Âu chưa có lối đi mới, kho dự trữ đầy ự đã đủ yên tâm?

Công ty SPP thông tin, châu Âu vẫn chưa đạt được thoả thuận thay thế khí đốt Nga qua đường ống bằng khí đốt từ Azerbaijan.
Trung Quốc 'gõ cửa' WTO lần thứ hai, kiện EU về xe điện, căng thẳng đã lan sang các sản phẩm khác

Trung Quốc 'gõ cửa' WTO lần thứ hai, kiện EU về xe điện, căng thẳng đã lan sang các sản phẩm khác

Ngày 4/11, Bộ Thương mại Trung Quốc đã đệ đơn kiện EU lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Bầu cử Mỹ 2024: Tiền ở đâu mà nhiều thế?

Bầu cử Mỹ 2024: Tiền ở đâu mà nhiều thế?

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 đang trên đà trở thành cuộc bầu cử tốn kém nhất trong lịch sử hiện đại.
Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, ông Trump có thể đẩy quý kim lên 2.900 USD/ounce. Giá vàng nhẫn tiếp đà đi xuống.
Cựu Giám đốc điều hành IMF: Phương Tây chưa 'buông tay' trừng phạt Nga, giống cách sử dụng với Trung Quốc

Cựu Giám đốc điều hành IMF: Phương Tây chưa 'buông tay' trừng phạt Nga, giống cách sử dụng với Trung Quốc

Cựu Giám đốc điều hành IMF tại Nga Alexei Mozhin nhận định, phương Tây sẽ không dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga trong tương lai gần.
Bầu cử Mỹ 2024: Doanh nghiệp, người tiêu dùng ngần ngại 'xuống tiền', có lý do để tạm gác âu lo

Bầu cử Mỹ 2024: Doanh nghiệp, người tiêu dùng ngần ngại 'xuống tiền', có lý do để tạm gác âu lo

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp đã trì hoãn việc mua sắm, đầu tư.
Bất động sản mới nhất: Có hiện tượng đầu cơ ‘thổi giá’, đấu giá đất Hà Nội hạ nhiệt, danh sách 8 dự án tại TPHCM được gỡ vướng pháp lý

Bất động sản mới nhất: Có hiện tượng đầu cơ ‘thổi giá’, đấu giá đất Hà Nội hạ nhiệt, danh sách 8 dự án tại TPHCM được gỡ vướng pháp lý

Thị trường quý III/2024 vẫn xảy ra tình trạng biến động giá cục bộ, đấu giá đất tại Hà Nội hạ nhiệt… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Giá chung cư tăng mạnh, cục bộ lên tới 40% theo quý, thủ tục chuyển đất trồng hoa màu sang đất thổ cư… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Đất nền Vành đai 4 hút nhà đầu tư, nguyên tắc đóng góp khi xây lại nhà chung cư… là những tin bất động sản mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội liên tục leo đỉnh, không còn căn hộ vừa túi tiền, ngăn ‘cò đất’ thổi giá ở TPHCM

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội liên tục leo đỉnh, không còn căn hộ vừa túi tiền, ngăn ‘cò đất’ thổi giá ở TPHCM

Dư thừa căn hộ cao cấp, thiếu nhà ở vừa túi tiền đa số người dân, thủ tục mua bán căn hộ chung cư năm 2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội ‘nhảy múa’, khảo sát những dự án điển hình; hoàn tất thương vụ sang tay ‘siêu’ dự án ở TPHCM

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội ‘nhảy múa’, khảo sát những dự án điển hình; hoàn tất thương vụ sang tay ‘siêu’ dự án ở TPHCM

Giá chung cư Hà Nội chỉ tăng không giảm, hoàn tất thoái vốn khỏi pháp nhân chủ đầu tư 'siêu' dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá nhà cao phi thực tế, đề xuất biện pháp chặn đầu cơ, chung cư dẫn dắt thị trường, thời điểm ấn nút tăng tốc

Bất động sản mới nhất: Giá nhà cao phi thực tế, đề xuất biện pháp chặn đầu cơ, chung cư dẫn dắt thị trường, thời điểm ấn nút tăng tốc

Đề xuất biện pháp hạn chế đầu cơ, mua đi bán lại để kiếm lời, kịch bản thị trường quý IV/2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 5/11: USD rớt giá trước 'giờ G' bầu cử Mỹ, trong nước tăng nhẹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 5/11: USD rớt giá trước 'giờ G' bầu cử Mỹ, trong nước tăng nhẹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 5/11 ghi nhận đồng USD giảm, khi các nhà đầu tư chờ đợi kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/11: Đồng USD có thể chứng kiến đợt giảm mới sau bầu cử Mỹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/11: Đồng USD có thể chứng kiến đợt giảm mới sau bầu cử Mỹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/11 ghi nhận lợi suất trái phiếu đang tiếp tục hỗ trợ đồng USD duy trì sức mạnh.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11: BOJ thể hiện quan điểm 'diều hâu', USD chịu áp lực so với Yen

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11: BOJ thể hiện quan điểm 'diều hâu', USD chịu áp lực so với Yen

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11 ghi nhận USD giảm so với Yen Nhật.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10: Thông tin từ Anh gây hỗn loạn thị trường

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10: Thông tin từ Anh gây hỗn loạn thị trường

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10 ghi nhận USD đã giảm giá so với các loại tiền tệ chính khác.
Agribank tham dự Hội nghị Sibos 2024 do Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) tổ chức tại Trung Quốc

Agribank tham dự Hội nghị Sibos 2024 do Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) tổ chức tại Trung Quốc

Từ ngày 21-24/10/2024 tại Bắc Kinh, Trung Quốc, đoàn công tác của Agribank do Phó Tổng giám đốc Đoàn Ngọc Lưu làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Sibos (SWIFT International Banking Operations Seminar) ...
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10: USD đã tăng 3,6%, trong nước không có biến động mới

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10: USD đã tăng 3,6%, trong nước không có biến động mới

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10 ghi nhận đồng USD đạt mức cao nhất trong 3 tháng so với đồng Yen.
Phiên bản di động