Gần đây, các nhà chức trách Hàn Quốc đã phải đóng cửa 20 ngân hàng yếu nhất nước này. (ảnh minh hoạ) |
Theo nguồn tin từ cảnh sát Seoul, người phụ nữ này họ Kim, đang là nhân viên tín dụng tại Ngân hàng Mirae Mutual Savings Bank, một ngân hàng tiết kiệm đang gặp nhiều vấn đề. Chủ tịch ngân hàng này đã bị bắt khi đang chạy trốn sang Trung Quốc bằng thuyền câu cá 3 tuần trước.
Gần đây, các nhà chức trách Hàn Quốc (HQ) đã phải đóng cửa 20 ngân hàng yếu nhất nước này. Thông qua quá trình điều tra, các công tố viên đã phát hiện nhiều hoạt động cho vay bất hợp pháp, tình trạng giám sát lỏng lẻo tại một loạt ngân hàng. Gần 200 người đã bị truy tố và có ít nhất 2 người bị kết án tù. Cảnh sát cho biết, bốn giám đốc điều hành của các ngân hàng đã tự tử. Trong khi đó, hơn 88.000 người gửi tiền và người sở hữu trái phiếu, trong đó có nhiều người hưu trí đã phải ngậm ngùi chứng kiến 1000 tỷ won (gần 857 triệu USD) tiền tiết kiệm nằm ngoài giới hạn được bảo hiểm tiêu tan trong chớp mắt.
Nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng xuất phát việc các nhà chức trách HQ đã cho phép các tổ chức cho vay tư nhân cũng như các hợp tác xã "nông thôn" được tự chuyển đổi mô hình sang các ngân hàng tiết kiệm. Trước khi xảy ra cuộc khủng hoảng, HQ đã có hơn 100 quỹ được gọi là ngân hàng tiết kiệm, dù là nhỏ nhưng đều được cấp phép hoạt động. Các quỹ tín dụng này có quy mô nhỏ hẹp so với các ngân hàng lớn tại HQ nhưng lại huy động được số tiền rất lớn từ phía người dân.
Đến năm 2006, HQ tiếp tục nới lỏng các quy định cho vay đối với các ngân hàng tiết kiệm, càng tạo điều kiện cho các ngân hàng tiết kiệm ăn nên làm ra. Phần lớn các ngân hàng tiết kiệm dạng này đều nhảy vào cho vay bất động sản, một trong những bước đi sai lầm dẫn đến cuộc khủng hoảng trầm trọng hiện nay. Thêm vào đó, cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 trên quy mô toàn cầu khiến thị trường bất động sản HQ suy giảm, các ngân hàng lâm vào tình trạng thiếu vốn và thắt chặt thanh khoản.
Để tồn tại, các ngân hàng tiết kiệm đã bán cho khách hàng trái phiếu hạng hai, lọai trái phiếu có mức độ ưu tiên thanh toán thấp trong trường hợp nhà phát hành vỡ nợ. Lãi suất của trái phiếu hạng hai có lúc lên tới 10%, cao gấp đôi so với lãi suất gửi tiết kiệm tại các ngân hàng lớn đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm của dân chúng và trở nên phổ biến, đặc biệt là tầng lớp người cao tuổi, những người chủ yếu dựa vào tiền lãi từ các khoản tiết kiệm.
Tháng 1 năm ngoái, Ủy ban Dịch vụ tài chính HQ đã ra quyết định đình chỉ hoạt động của các ngân hàng tiết kiệm không đủ vốn khiến nhiều người gửi tiết kiệm hoảng lọan đổ xô đi rút tiền tại các ngân hàng khác. Như hiệu ứng domino, một loạt ngân hàng tiết kiệm sau đó phải đóng cửa.
Một phát ngôn viên của văn phòng thủ tướng tiết lộ, chính Thủ tướng HQ Kim Hwang Sik cũng là một nạn nhân của cuộc khủng hoảng khi ông này mất 40 triệu Won vào lúc ngân hàng Jeil Savings Bank tại Seoul bị đóng cửa vào tháng 9 năm ngoái. Tuy nhiên, số tiền sau đó đã được KDIC hoàn trả vì nằm trong giới hạn bảo hiểm.
Theo dữ liệu của Ngân hàng Trung ương HQ, tiền gửi tại các ngân hàng tiết kiệm đã giảm 23%, xuống mức 54,8 nghìn tỷ Won, mức thấp nhất trong 4 năm. Trong khi đó, tiền gửi tại các ngân hàng lớn của nước này tăng 4,4% lên mức kỷ lục 963 nghìn tỷ Won.
Giang Ly (Theo Bloomberg)