Lớp học thắp sáng niềm tin
Như những cột mốc chủ quyền giữa núi rừng biên viễn, các bản làng người H’Mông nơi địa đầu Tổ quốc bền bỉ hiện diện, tạo thành vành đai dân sinh vững chắc bảo vệ đường biên.
Đồng bào bám đất, giữ rừng bằng ý thức chủ quyền thiêng liêng; những người lính mang quân hàm xanh không chỉ tuần tra, bảo vệ biên giới mà còn lặng lẽ mang con chữ, văn hóa và sinh kế đến bản làng. Từ sự hiện diện của con người đến ánh sáng tri thức giữa đại ngàn, biên cương Tổ quốc được gìn giữ bằng thế trận lòng dân bền chặt, bồi đắp qua nhiều thế hệ.
Hơn hết, ở những bản làng người H’Mông nơi biên giới, khi núi rừng chìm trong màn sương và cái lạnh của gió cao nguyên, ánh đèn lớp học vẫn lặng lẽ tỏa sáng.
Trong không gian giản dị ấy, người lính Bộ đội Biên phòng không chỉ thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia mà còn bền bỉ mang con chữ đến với đồng bào dân tộc nơi đây. Những lớp học xóa mù chữ do Bộ đội Biên phòng phối hợp tổ chức đã trở thành điểm tựa quan trọng đối với đồng bào.
![]() |
| Đồng bào người Mông chăm chú ghi chép bài học trong lớp xóa mù chữ do Bộ đội Biên phòng phối hợp tổ chức. |
Không còn là những căn phòng tạm bợ như trước, nhiều lớp học hiện nay được đầu tư khang trang, sạch sẽ, có bàn ghế, tivi và các phương tiện hỗ trợ giảng dạy cơ bản, đáp ứng nhu cầu học tập của bà con.
Học viên của những lớp học này có đa dạng độ tuổi từ 15 đến 60. Họ là những bạn trẻ trong độ tuổi đi học, nhưng cũng có thể là các cô các chú, người lao động chân lấm tay bùn vì điều kiện gia đình, hoàn cảnh kinh tế mà chưa từng được đến trường.
Ban ngày lên nương, làm rẫy, tối đến bà con lại vượt quãng đường xa, đến lớp học trong ánh đèn leo lét giữa núi rừng. Chính từ những lớp học ấy, con chữ dần trở thành nhịp cầu giúp đồng bào tiếp cận tri thức, nâng cao nhận thức và từng bước thay đổi nếp nghĩ, cách làm, hội nhập với sự phát triển, vươn mình từng ngày của đất nước.
Đối với Bộ đội Biên phòng, việc duy trì các lớp học xóa mù chữ không chỉ mang ý nghĩa giáo dục đơn thuần mà còn là nhiệm vụ chính trị quan trọng. Khi dân trí được nâng lên, niềm tin của đồng bào với Đảng, Nhà nước và lực lượng Biên phòng được củng cố, thế trận lòng dân nơi biên giới cũng từ đó thêm bền chặt.
Vượt rào cản ngôn ngữ, gắn dạy chữ với tuyên truyền
Trực tiếp đứng lớp giảng dạy là những cán bộ, chiến sĩ Biên phòng - những người vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Quân đội giao phó, vừa kiêm nhiệm vai trò “người thầy”.
Thiếu tá Vàng Gỉ Khoán, cán bộ người Mông, là một trong những gương mặt tiêu biểu. Hiện nay, đồng chí Khoán đảm nhiệm giảng dạy hai lớp xóa mù chữ, mỗi lớp có từ 25-30 học viên.
Việc lên lớp chủ yếu diễn ra vào buổi tối, sau một ngày lao động của bà con. Nhiều hôm, kết thúc giờ dạy, anh cùng đồng đội phải đội mưa rét, băng rừng trở về đơn vị khi trời đã khuya. Đường núi dốc cao, trơn trượt, thời tiết khắc nghiệt, nhưng những khó khăn ấy không làm chùn bước những người thầy mang quân hàm xanh.
![]() |
| Thiếu tá Vàng Gỉ Khoán trực tiếp đứng lớp dạy xóa mù chữ cho đồng bào người H’Mông tại một bản làng vùng biên. |
Chia sẻ về công việc của mình, Thiếu tá Vàng Gỉ Khoán cho biết: “Vất vả thì có, nhưng để bà con biết đọc, biết viết, anh em chúng tôi dường như quên đi những gian nan. Khi thấy bà con cầm bút viết được tên mình, đọc được chữ trên giấy, ai cũng thấy ấm lòng”. Chính sự tận tụy, kiên trì ấy đã tạo nên hình ảnh đẹp của người chiến sĩ Biên phòng trong lòng nhân dân.
Bên cạnh đó, một trong những khó khăn lớn nhất của lớp học xóa mù chữ là rào cản ngôn ngữ. Phần lớn học viên sử dụng tiếng Mông trong sinh hoạt hằng ngày, do đó tiếp thu và sử dụng tiếng Việt khiến nhiều người e ngại, thiếu tự tin. Theo Thiếu tá Vàng Gỉ Khoán, bà con biết nhưng ngại nói, vì vậy phương pháp giảng dạy phải linh hoạt, phù hợp với đặc thù địa bàn.
| More from WVR |
Trong mỗi buổi học, nội dung được truyền đạt chậm rãi, dễ hiểu, kết hợp giữa tiếng phổ thông và tiếng địa phương. “Mình nói bằng tiếng phổ thông xong sẽ hỏi bà con có hiểu không, có vấn đề gì cần giải đáp không. Nếu có, mình giải thích lại bằng tiếng Mông và phân tích kỹ để bà con nắm rõ”, Thiếu tá Khoán chia sẻ. Nhờ đó, học viên dần mạnh dạn hơn, từng bước làm quen và sử dụng tiếng Việt trong giao tiếp hằng ngày.
Không dừng lại ở việc dạy chữ, các lớp học còn là kênh quan trọng để Bộ đội Biên phòng tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Với lợi thế cùng chung tiếng nói, cán bộ Biên phòng là người dân tộc Mông có thể dễ dàng truyền đạt các nội dung về quốc phòng - an ninh, vận động bà con chấp hành quy định pháp luật, giữ gìn an ninh trật tự thôn bản.
Song song với đó là tuyên truyền kiến thức kinh tế - xã hội gắn với mùa vụ sản xuất. “Đầu năm bà con cần chuẩn bị gì, mùa mưa - mùa khô - nắng hạn thì nên làm gì, phải đề phòng những gì… mình đều nói cụ thể để bà con dễ hiểu, dễ làm”, Thiếu tá Khoán cho biết. Qua từng buổi học, kiến thức sản xuất, phòng chống thiên tai, dịch bệnh cũng từng bước được bà con tiếp nhận và áp dụng vào thực tế.
Gieo chữ để giữ bản, giữ biên cương
Thực tế cho thấy, dù điều kiện đi lại còn khó khăn, các hộ dân sống phân tán, thời gian học chủ yếu vào buổi tối trong khi sáng sớm bà con phải đi làm nương rẫy, nhưng tinh thần học tập của đồng bào vẫn rất đáng trân trọng.
“Bà con rất tâm huyết, chỉ mong muốn được học nhiều hơn để biết chữ”, người thầy quân hàm xanh chia sẻ.
Nhờ duy trì đều đặn các lớp học xóa mù chữ, nhiều bản làng biên giới đã có những chuyển biến rõ nét. Nhận thức của đồng bào được nâng lên, việc chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước ngày càng tốt hơn; những hủ tục lạc hậu từng bước được đẩy lùi; tình trạng vi phạm pháp luật giảm rõ rệt. Quan trọng hơn, bà con hiểu rõ hơn về vai trò của mình trong việc giữ gìn an ninh, trật tự và chủ quyền biên giới quốc gia.
![]() |
| Cán bộ Bộ đội Biên phòng tuyên truyền đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tới đồng bào vùng biên. |
Đối với Bộ đội Biên phòng, mỗi lớp học xóa mù chữ là một “điểm tựa mềm” trong xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân. Con chữ không chỉ mở ra cánh cửa tri thức mà còn gắn kết quân - dân, củng cố niềm tin của đồng bào với lực lượng làm nhiệm vụ nơi tuyến đầu.
Từ những lớp học nhỏ giữa đại ngàn, ý thức công dân, tinh thần trách nhiệm với bản làng, biên giới từng bước được bồi đắp.
Giữa núi rừng biên cương, hình ảnh người lính mang quân hàm xanh lặng lẽ đứng lớp mỗi tối đã trở thành biểu tượng đẹp của sự hy sinh thầm lặng. Hành trình thắp sáng tri thức của họ không chỉ góp phần nâng cao dân trí, ổn định đời sống nhân dân mà còn trực tiếp tham gia bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia - đúng với phương châm “đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt” của Bộ đội Biên phòng.
| Quảng Trị: Xuân biên cương ấm tình quân và dân Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị đã góp phần mang mùa Xuân nơi đây thêm phần ấm áp bởi tình quân dân gắn bó, ... |
| Bộ đội Biên phòng Nghệ An và Houaphanh (Lào) tổ chức tuần tra song phương Đây là hoạt động quan trọng của cả hai bên nhằm kịp thời phát hiện những vụ việc vi phạm quy chế biên giới, bảo ... |
| Công đoàn Bộ Ngoại giao thăm hỏi, tìm hiểu thực tiễn triển khai nhiệm vụ tại Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai Ngày 10/4, trong khuôn khổ Hội nghị tập huấn năm 2025 tại tỉnh Lào Cai, đoàn công tác Công Đoàn Bộ Ngoại giao đã đến ... |
| Đoàn công tác Bộ Ngoại giao thăm cán bộ, chiến sĩ đồn biên phòng Bù Gia Mập, Đồng Nai Đoàn công tác thanh niên Bộ Ngoại giao thăm, tặng quà cán bộ, chiến sĩ đồn biên phòng Bù Gia Mập (Đồng Nai), gắn kết ... |
| Học viện Biên phòng thay đổi tổ hợp xét tuyển từ năm 2026 Học viện Biên phòng sẽ chỉ xét tuyển 3 tổ hợp môn từ năm 2026, loại bỏ các tổ hợp A01, C00, C01. |


