Học giả Nhật Bản: ASEAN cần đoàn kết trong vấn đề Biển Đông

TGVN. Học giả Nhật Bản cho rằng trong lúc chính trị quốc tế đang thay đổi về chất, ASEAN cần khẳng định sự “độc lập”, “tự chủ” và “trung tâm” của mình.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
hoc gia nhat ban asean can doan ket trong van de bien dong Indonesia kêu gọi tôn trọng luật pháp quốc tế trong vấn đề Biển Đông
hoc gia nhat ban asean can doan ket trong van de bien dong Chuyên gia Nga: Việt Nam có những bước đi đúng đắn và kịp thời của trong vấn đề Biển Đông

Giáo sư Go Ito của Đại học Meiji vừa có bài đăng trên tạp chí Sakai Journal với tựa đề “ASEAN thực thi chính sách ngoại giao ban đầu”. Bài viết kêu gọi ASEAN hợp tác, đoàn kết trong vấn đề Biển Đông, cho rằng Trung Quốc đang thúc đẩy chiến lược xây dựng “cường quốc biển” trong khi dịch Covid 19 đang bùng phát, bao gồm cả việc ngang ngược tuyên bố thiết lập các đơn vị hành chính đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Ông cũng đánh giá Việt Nam đã có nhiều thành công với vai trò chủ tịch ASEAN năm 2020 trong thời gian vừa qua.

Chính trị quốc tế đang tự thay đổi về chất

Tháng 4/2020, tình hình dịch Covid-19 tại Trung Quốc đã lắng xuống và nước này đã gửi tặng khẩu trang đến các quốc gia khác. Bên ngoài các thùng đựng khẩu trang được in câu nói của Seneca, một nhà triết học theo trường phái khắc kỷ: "Chúng ta là những con sóng trên cùng một đại dương, là những chiếc lá trên cùng một cây, là những đóa hoa trong cùng một khu vườn”. Nhiều nước nhận được khẩu trang đã bày tỏ, gửi lời cảm ơn về việc này.

Trong khi đó ở một diễn biến khác, tính đến tháng 3, số lượng tàu công chính của Trung Quốc hoạt động vùng biển tiếp giáp với quần đảo Senkaku (còn gọi là Điếu Ngư) đã tăng 50% so với năm trước. Ngoài ra vào đầu tháng 4, chính phủ Trung Quốc đã tuyên bố thiết lập cái gọi là khu vực hành chính, thành lập quận đảo Tây Sa và Nam Sa đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa trên Biển Đông.

hoc gia nhat ban asean can doan ket trong van de bien dong
Giáo sư Go Ito. (Nguồn: VOV.VN)

Bất chấp việc cộng đồng quốc tế đang tập trung đối phó với Covid-19 thì Trung Quốc chỉ tập trung mở đường trở thành một cường quốc biển. Trung Quốc đã ngày càng lớn mạnh, do vậy, mọi động thái của nước này, tương tự như ngoại giao của Mỹ, sẽ nhận nhiều ý kiến khác nhau.

Có thể dễ dàng dự đoán rằng xung đột Mỹ - Trung sẽ lên cao hơn sau Covid-19. Đây không phải là sự đối lập đơn thuần giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Bằng cách nào đó, chính trị quốc tế đang tự thay đổi về chất.

Đầu tiên, về trật tự quốc tế, mỗi nước Mỹ và Trung Quốc đều có mục tiêu khác nhau. Đúng hơn là Mỹ đang dần rút khỏi hệ thống tự do do chính Mỹ tạo ra, còn Trung Quốc vừa hình thành một hệ thống khác với hệ thống mà Mỹ đã tạo ra, vừa gia tăng ảnh hưởng hơn nữa tại các thể chế mà Mỹ không còn ảnh hưởng nữa. Mỹ không thích việc "nghiêng về Trung Quốc" của WHO và đứng trước hai lựa chọn: hoặc "không trả tiền" hoặc "trả nhiều tiền hơn". Tổng thống Trump đã chọn phương án đầu tiên, kết quả là phải hướng đến việc hợp tác quốc tế để đối phó với Covid-19.

Thế giới sau Covid-19 là sự tái hồi phục của nền chính trị quốc tế theo kiểu “cá lớn nuốt cá bé” (mạnh được - yếu thua). Các nước hoặc thu phục đối tác, hoặc chấp nhận chính sách hợp tác với các quốc gia khác, hoặc thực hiện sáng kiến nghiêng về các quốc gia mạnh. Những nước hài lòng thì sẽ được gọi là “tự do”, những nước không thích điều đó, sẽ được gắn nhãn hoàn toàn khác nhau như “chủ nghĩa hiện thực”, “ngoại giao cứng rắn”.

Toàn cầu hóa đã được làm rõ là một căn bệnh có cả "hàng hóa chung" và "vấn đề chung". Sự tiến bộ của hệ thống quốc tế và sự tập hợp của nhiều quốc gia là tiền đề cho mọi thứ thuận lợi hơn. Trong ngôn ngữ kinh tế gọi là "tính ngoại ứng". Dịch Covid-19 lần này cho thấy “ngoại ứng” không chỉ có mặt tích cực mà còn có mặt tiêu cực. Rõ ràng là hợp tác quốc tế không xảy ra vì "vấn đề chung".

Các vấn đề toàn cầu như môi trường, tài nguyên, buôn bán người và nạn đói được cho là tương đối dễ điều phối quốc tế, nhưng các tệ nạn công cộng lan truyền cùng một lúc đã thúc đẩy sự thống trị quốc gia.

ASEAN cần khẳng định sự “độc lập”, “tự chủ” và “trung tâm”

Vậy Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nên ứng xử thế nào giữa những thay đổi lớn như vậy trong cộng đồng quốc tế nói chung? So với quy mô của Mỹ, Trung Quốc, EU, quy mô tương đối của ASEAN trong cộng đồng quốc tế còn hạn chế, nhưng đủ lớn để Mỹ và Trung Quốc phải để ý.

hoc gia nhat ban asean can doan ket trong van de bien dong
Việt Nam không chỉ có hoạt động hàng hải trên Biển Đông mà còn là một bên liên quan tới tranh chấp lãnh thổ. (Nguồn: Asiatimes)

Việt Nam là chủ tịch của ASEAN năm nay, lần trước là năm 2010, ASEAN đã thành công trong việc tổ chức một cuộc họp mở rộng bao gồm Mỹ và Nga tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS). Việc tổ chức hội nghị quốc tế đa phương sẽ mang lại lợi ích lớn cho việc cải thiện môi trường an ninh trên khắp Đông Nam Á và châu Á-Thái Bình Dương (và gần đây là Ấn Độ-Thái Bình Dương).

Chính sách “Cường quốc biển” của Trung Quốc gồm các luận điểm “vì Trung Quốc, do Trung Quốc, của Trung Quốc” thường không có lợi cho tất cả tàu thuyền hoạt động trên Biển Đông.

Việt Nam không chỉ có hoạt động hàng hải trên Biển Đông mà còn là một bên liên quan tới tranh chấp lãnh thổ, nên cần đưa vấn đề Biển Đông ra bàn thảo tại các chương trình nghị sự của ASEAN để có thể nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế, bao gồm cả Nhật Bản. Vào cuối tháng 3, Việt Nam cũng đã đệ trình lên Liên Hợp Quốc tài liệu khẳng định tầm quan trọng của vấn đề Biển Đông.

Năm nay, khi an ninh của toàn khu vực khó thảo luận về trật tự quốc tế với sự tham gia của các cường quốc, do vậy hội nghị cấp cao ASEAN cần là nơi tái khẳng định sự “độc lập”, “tự chủ” và “trung tâm”.

hoc gia nhat ban asean can doan ket trong van de bien dong ASEAN đoàn kết vượt qua đại dịch Covid-19: Hợp tác tạo nên sức mạnh!

TGVN. Trước thềm Hội nghị cấp cao ASEAN đặc biệt và Hội nghị cấp cao ASEAN+3 đặc biệt về Covid-19 vào ngày 14/4, Uỷ viên ...

hoc gia nhat ban asean can doan ket trong van de bien dong ASEAN cần phát huy tinh thần gắn kết và chủ động thích ứng nhằm ứng phó với Covid-19

TGVN. Các Bộ trưởng cho rằng hơn bao giờ hết ASEAN cần phát huy tinh thần gắn kết và chủ động thích ứng, nhằm kiểm soát ...

hoc gia nhat ban asean can doan ket trong van de bien dong ASEAN cần một Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông 'chất' để quản trị hành vi và rủi ro

TGVN. Chia sẻ với phóng viên, nguyên Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh cho rằng chặng đường để ASEAN có được một Bộ Quy ...

(theo Việt Dũng/VOV-Tokyo)

Xem nhiều

Đọc thêm

Đối ngoại trong tuần: Thủ tướng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác Trung Đông; công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam

Đối ngoại trong tuần: Thủ tướng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác Trung Đông; công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam

Báo TG&VN điểm lại một số hoạt động nổi bật của đối ngoại Việt Nam trong tuần từ 28/10-4/11.
Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Ít nhất 10 người đã thiệt mạng sau khi núi lửa Lewotobi Laki-laki ở miền Đông Indonesia phun trào.
Philippines tạo đà thúc đẩy ngành công nghiệp Halal với Saudi Arabia

Philippines tạo đà thúc đẩy ngành công nghiệp Halal với Saudi Arabia

Philippines đang tìm kiếm quan hệ đối tác mới với Saudi Arabia trong các lĩnh vực phát triển bền vững và Halal.
Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, ông Trump có thể đẩy quý kim lên 2.900 USD/ounce. Giá vàng nhẫn tiếp đà đi xuống.
Giá tiêu hôm nay 5/11/2024: Ngành hồ tiêu Việt Nam hưởng lợi nhờ giá xuất khẩu cao; sản lượng giảm, bà con xu hướng đầu cơ

Giá tiêu hôm nay 5/11/2024: Ngành hồ tiêu Việt Nam hưởng lợi nhờ giá xuất khẩu cao; sản lượng giảm, bà con xu hướng đầu cơ

Giá tiêu hôm nay 5/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 - 141.000 đồng/kg.
Bộ trưởng Ngoại giao tặng Bằng khen và Tuyên dương tập thể, cá nhân đóng góp tích cực trong xuất bản cuốn sách của cố Tổng Bí thư

Bộ trưởng Ngoại giao tặng Bằng khen và Tuyên dương tập thể, cá nhân đóng góp tích cực trong xuất bản cuốn sách của cố Tổng Bí thư

Bộ Ngoại giao tuyên dương các tập thể, cá nhân đã đóng góp tích cực, hiệu quả trong quá trình biên soạn và xuất bản cuốn sách của Tổng Bí ...
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Tăng cường quyền tự chủ và chủ quyền tài chính, giảm phụ thuộc vào hệ thống do phương Tây chi phối là một trong những trọng tâm của Hội nghị BRICS...
Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Không còn đua tiếp vào Nhà Trắng khiến việc đến Đức lần này của ông Joe Biden trở thành chuyến đi tạm biệt châu Âu trên cương vị Tổng thống Mỹ.
ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

Không chỉ thảo luận vấn đề nội bộ, Hội nghị cấp cao ASEAN và các hội nghị liên quan còn là cơ hội để Hiệp hội khẳng định vai trò trung tâm của mình.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Phiên bản di động