| Thủ tướng Benjamin Netanyahu (phải) và đối thủ tranh cử theo đường lối ôn hòa Benny Gantz ký thỏa thuận thành lập chính phủ liên minh ngày 20/4. (Nguồn: Ynetnews) |
Trước đó, trong một tuyên bố chung đưa ra cùng ngày, đảng Likud và Xanh & Trắng xác nhận, Thủ tướng đương nhiệm Netanyahu và cựu Tham mưu trưởng quân đội Israel, Tướng Gantz đã ký thỏa thuận liên minh để thành lập một chính phủ khẩn cấp, sau 484 ngày hoạt động của một chính phủ lâm thời, 3 cuộc bầu cử liên tiếp và một cuộc khủng hoảng đại dịch toàn cầu đang diễn ra.
Ngay sau tuyên bố, ông Gantz đã viết trên trang mạng xã hội Twitter: "Chúng ta đã ngăn chặn được cuộc bầu cử thứ tư. Chúng tôi sẽ bảo vệ nền dân chủ. Chúng tôi sẽ chiến đấu chống dịch bệnh Covid-19 và chăm sóc người dân Israel. Chúng tôi có một chính phủ khẩn cấp”.
Nguồn tin từ đảng Xanh & Trắng dẫn nội dung thỏa thuận cho hay, ông Netanyahu sẽ tiếp tục giữ chức Thủ tướng cho tới tháng 10/2021, sau đó, ông Gantz sẽ tiếp quản chức vụ này trong 18 tháng tiếp theo.
Trong thời gian ông Netanyahu điều hành chính quyền, ông Gantz sẽ đảm đương chức Bộ trưởng Quốc phòng và nhân vật số 2 trong Đảng Xanh & Trắng Gabi Ashkenazi sẽ làm Bộ trưởng Ngoại giao. Theo đó, đảng Xanh & Trắng sẽ nắm quyền quản lý Bộ Tư pháp, Bộ Truyền thông và Văn hóa. Đảng Likud của Thủ tướng Netanyahu sẽ nắm Bộ Tài chính, Bộ Công An và vị trí Chủ tịch Quốc hội.
Tuyên bố cho hay, thỏa thuận sẽ được ký chính thức sau ngày kỷ niệm Lễ Độc lập của Israel vào thứ 3 tuần tới. Nội các Chính phủ sẽ gồm 36 bộ trưởng (tăng thêm 4 người so với dự kiến trước đó) và 14 thứ trưởng. Đây được xem là một trong những nội các chính phủ lớn nhất trong lịch sử Israel.
Từng kiên quyết không chấp nhận liên minh với đảng Likud có đương kim Thủ tướng Israel đang vướng vào vòng lao lý, song ông Gantz hồi đầu tháng 3 vừa qua đã chấp thuận đàm phán về một chính phủ đoàn kết “khẩn cấp” với Thủ tướng Israel, nhằm tìm kiếm một chính phủ sớm nhất, để đối phó dịch Covid-19, vốn đã khiến hơn 13.654 người dân nước này mắc bệnh và 175 người tử vong cho đến thời điểm hiện tại.
Phản ứng trước động thái mới nhất này, cùng ngày, Thủ tướng Palestine Mohammed Shtayyeh đã lên tiếng chỉ trích, cho rằng thỏa thuận này sẽ phá vỡ mọi hy vọng hòa bình ở Trung Đông.
Trên tài khoản Twitter cá nhân, ông Shtayyeh nêu rõ, “sự hình thành của một chính phủ thôn tính của Israel có nghĩa là chấm dứt giải pháp 2 nhà nước và loại bỏ các quyền của người Palestine”.
Sáp nhập Thung lũng Jordan và các khu định cư Do Thái tại Bờ Tây là nội dung trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của Thủ tướng Netanyahu, trong khi ông Gantz đưa ra những thông điệp có phần chưa rõ ràng về việc sáp nhập. Đây là hành động vốn bị cộng đồng quốc tế lên án nhưng có thể được Chính quyền Mỹ ủng hộ vì là một phần trong Kế hoạch Hòa bình Trung Đông của Tổng thống Donald Trump nhằm giải quyết xung đột Israel - Palestine.
Ông Gantz đã bày tỏ ủng hộ việc sáp nhập Thung lũng Jordan nhưng ra điều kiện việc sáp nhập phải phối hợp với cộng đồng quốc tế. Cho đến nay, dường như mới chỉ có duy nhất Mỹ là quốc gia không phản đối sáp nhập.