JICA sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam bước vào chu kỳ tăng trưởng mới trong kỷ nguyên mới

Đại diện Việt Nam và Nhật Bản tại buổi lễ bàn giao hàng cứu trợ khẩn cấp của nhân dân và chính phủ Nhật Bản cho nhân dân Việt Nam thông qua Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA). (Nguồn: JICA)

Xin ông cho biết kết quả hỗ trợ phát triển của JICA đối với Việt Nam trong thời gian qua, đặc biệt là trong nửa đầu năm tài khóa 2025 (từ 1/4/2025 đến 30/9/2025)?

Trong nửa đầu năm tài khóa 2025, JICA đã tiếp tục hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam thông qua hợp tác giữa nhân dân và hợp tác tài chính.

Hiện nay, 46 chuyên gia dài hạn và 41 tình nguyện viên JICA từ nhiều địa phương khác nhau tại Nhật Bản đang làm việc với các đối tác Việt Nam tại nhiều tỉnh thành của Việt Nam.

Thông qua quá trình phối hợp với các doanh nghiệp, trường đại học, chính quyền địa phương và các tổ chức phi chính phủ Nhật Bản, những cá nhân này đang đóng góp vào các nỗ lực phát triển của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực khác nhau và đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận như sau:

Về ứng phó với biến đổi khí hậu, hiện các vùng núi phía Bắc của Việt Nam thường xuyên xuất hiện tình trạng sạt lở đất do mưa lớn, trở thành một vấn đề nghiêm trọng. Tháng 4/2025, JICA đã hoàn thành việc xây dựng đập thủy điện SABO đầu tiên của Việt Nam tại tỉnh Sơn La, chuyển giao công nghệ Nhật Bản nhằm giảm thiểu rủi ro thiên tai.

Về hỗ trợ xã hội cho người cao tuổi, Việt Nam đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số nhanh chóng. Trong bối cảnh đó, JICA đã cử tình nguyện viên hỗ trợ lĩnh vực này, trong đó có việc cử tình nguyện viên ST (trị liệu ngôn ngữ) làm việc tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương Hà Nội để đào tạo nhân viên y tế các kỹ năng như đánh giá khả năng nuốt của bệnh nhân.

Bên cạnh đó, JICA hỗ trợ việc triển khai các kỹ thuật chăm sóc điều dưỡng theo phong cách Nhật Bản tại Bệnh viện Bạch Mai, đồng thời thúc đẩy hợp tác giữa các cơ sở y tế của hai nước để phát triển các chương trình chăm sóc và phòng ngừa.

Về phát triển cơ sở hạ tầng, JICA đã và đang triển khai 5 dự án viện trợ không hoàn lại và 15 dự án vốn vay ODA tại Việt Nam. Tháng 8 vừa qua, Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá – một trong những nhà máy lớn nhất khu vực Đông Nam Á – đã đi vào hoạt động, góp phần giảm thiểu ngập lụt tại Hà Nội.

Ngoài ra, tuyến Metro số 1 của TP. Hồ Chí Minh, được khánh thành vào tháng 12/2024, đã cải thiện đáng kể hạ tầng giao thông đô thị.

Những nỗ lực này đã phản ánh cam kết của JICA trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân Việt Nam và tăng cường khả năng phục hồi trước những thách thức mới.

Bên cạnh đó, JICA còn triển khai hai chương trình đặc biệt – Chương trình đối tác JICA (JPP) và JICA Biz – để tiếp nhận đề xuất từ ​​chính quyền địa phương, doanh nghiệp và các đơn vị khác tại Nhật Bản trong quá trình triển khai các dự án hợp tác với các đối tác địa phương Việt Nam.

Theo ông, những định hướng hỗ trợ phát triển đối với Việt Nam của JICA trong nửa cuối năm tài khóa 2025 (từ 1/10/2025 đến 31/3/2026) bao gồm những trụ cột quan trọng nào? Hai bên cần làm gì để tiếp tục đưa Việt Nam bước vào chu kỳ tăng trưởng mới trong kỷ nguyên mới, thưa ông?

Trong nửa cuối năm tài khóa 2025, JICA sẽ tiếp tục điều chỉnh hợp tác với mục tiêu chiến lược của Việt Nam là trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. Sự hỗ trợ của JICA sẽ tập trung vào bốn trụ cột chính của cải cách, bao gồm: Thúc đẩy khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; thúc đẩy hội nhập quốc tế; Xây dựng và thực thi pháp luật; và phát triển khu vực tư nhân.

Liên quan đến Diễn đàn hợp tác phát triển địa phương Việt Nam - Nhật Bản, tôi tin rằng một trong những chìa khóa thành công của Việt Nam nằm ở sự phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương tại Việt Nam. Và JICA sẽ tiếp tục hỗ trợ các địa phương của Việt Nam phát triển thông qua nhiều biện pháp khác nhau theo các trụ cột mà tôi đã đề cập ở trên.

Một là, thúc đẩy hợp tác địa phương. Thông qua Chương trình JPP và JICA Biz, chúng tôi sẽ tiếp tục tạo ra những cơ hội mới cho hợp tác địa phương, qua đó các địa phương tại Nhật Bản và Việt Nam chia sẻ kiến ​​thức và/hoặc tạo ra các cơ hội kinh doanh, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của cả hai nước.

Có nhiều vấn đề mà các địa phương ở Nhật Bản và Việt Nam cùng phải đối mặt, chẳng hạn như vấn đề già hóa dân số, và việc hai nước cùng nhau giải quyết những vấn đề này sẽ mang lại lợi ích cho các địa phương thông qua việc học hỏi lẫn nhau. Quan điểm hợp tác là một khía cạnh rất quan trọng trong hợp tác phát triển giữa hai nước, đặc biệt là trong lĩnh vực hợp tác địa phương.

Hai là, chia sẻ kiến ​​thức về hệ thống chính quyền địa phương hai cấp. Một trong những chìa khóa cho sự phát triển của Việt Nam nằm ở việc quản lý hiệu quả hệ thống hai cấp. Trong nửa cuối năm tài khóa, JICA đã tích cực hỗ trợ nghiên cứu và khảo sát về hệ thống chính quyền địa phương hai cấp tại Việt Nam. Cụ thể, một chuyên gia Nhật Bản với kiến ​​thức sâu rộng trong lĩnh vực này đã có buổi thuyết trình tại Việt Nam.

Chúng tôi rất vinh dự khi kinh nghiệm của Nhật Bản có thể là tài liệu tham khảo hữu ích cho Việt Nam và chúng tôi vẫn cam kết cung cấp thông tin và hợp tác có liên quan để đáp ứng nhu cầu của Việt Nam trong tương lai.

Ba là, tăng cường cơ sở hạ tầng địa phương. Để phát triển kinh tế địa phương, việc tăng cường cơ sở hạ tầng là điều bắt buộc. Trong nửa cuối năm tài khóa, chúng tôi hy vọng sẽ hoàn thành việc xây dựng Dự án Vay vốn Yên để phát triển đường giao thông, cải thiện hệ thống thủy lợi và gia cố đê sông, bảo vệ người dân các tỉnh phía Bắc khỏi tác động của biến đổi khí hậu và làm giảm sự bất bình đẳng giữa nông thôn và thành thị.

JICA cũng có kế hoạch khởi động khảo sát cho dự án tiềm năng góp phần thích ứng với biến đổi khí hậu thông qua thủy lợi tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Bốn là, tăng cường nguồn nhân lực địa phương. Nguồn nhân lực chất lượng cao là nền tảng của phát triển. JICA sẽ tiếp tục hợp tác với các trường đại học của Việt Nam, chẳng hạn như Đại học Cần Thơ, để hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực, góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hội nhập quốc tế và phát triển khu vực tư nhân của Việt Nam ngay từ cấp địa phương.

Dự án metro TP. Hồ chí Minh tuyến số 1 Bến Thành – Suối Tiên. (Nguồn: JICA)

Thông qua Diễn đàn lần này, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tìm kiếm được cơ hội gì và tận dụng cơ hội đó như thế nào, thưa ông?

Diễn đàn hợp tác phát triển địa phương Việt Nam-Nhật Bản sẽ mang đến cho các doanh nghiệp Việt Nam những cơ hội quý báu để kết nối với các đối tác Nhật Bản và khám phá những lĩnh vực hợp tác mới.

Tôi cho rằng, cơ hội hợp tác chính của hai nước sẽ bao gồm việc kết nối kinh doanh với các công ty, chính quyền địa phương và các tổ chức Nhật Bản, từ đó có thể dẫn đến các chương trình hợp tác địa phương của JICA như JICA Biz.

Ngoài ra, các địa phương của Việt Nam có thể tiếp cận công nghệ và chuyên môn của Nhật Bản trong các lĩnh vực như chất bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), chăm sóc người cao tuổi và cơ sở hạ tầng chống chịu biến đổi khí hậu.

Để tận dụng những cơ hội này, các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động hợp tác với các bên liên quan của Nhật Bản trong và sau Diễn đàn, đồng thời tìm kiếm các mục tiêu chung để xây dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài dựa trên sự tin tưởng.

Điều này cũng giúp các doanh nghiệp Việt Nam hiểu rằng hầu hết các bên liên quan của Nhật Bản đều coi trọng phát triển nguồn nhân lực dài hạn hơn lợi ích ngắn hạn, và sẵn sàng chuyển giao công nghệ và kiến ​​thức cần thiết cho các đối tác Việt Nam.

JICA sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đạt được mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045, bao gồm thông qua phát triển kinh tế-xã hội tại các địa phương và hợp tác với các bên liên quan của Nhật Bản.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Đề nghị Nhật Bản xem xét cấp ODA có điều kiện và ưu đãi, đơn giản hơn cho Việt Nam Ngày 5/8, tại Trụ sở Bộ Ngoại giao, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ tiếp Phó Chủ tịch cấp cao Cơ ...

Nhật Bản gửi hàng viện trợ khẩn cấp giúp Việt Nam khắc phục hậu quả sau bão lũ Ngày 13/10, tại Sân bay quốc tế Nội Bài, Hà Nội đã diễn ra Lễ bàn giao lô hàng cứu trợ khẩn cấp của Chính ...

Tiếp tục thúc đẩy Chương trình phái cử tình nguyện viên, gắn kết tình hữu nghị Việt Nam-Nhật Bản Ngày 29/10, tại trụ sở Bộ Ngoại giao, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ tiếp Trưởng Cơ quan Hợp tác quốc ...

Trưởng đại diện JETRO Hà Nội: Việt Nam là điểm đến đầu tư hàng đầu ASEAN Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế trong môi trường đầu tư như quy mô, tiềm năng tăng trưởng của thị trường; chi phí lao ...

Gần 800 đại biểu hội tụ, quyết tâm nâng tầm hợp tác địa phương Việt-Nhật Sáng ngày 25/11, Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và UBND tỉnh Quảng Ninh tổ chức Diễn ...