Kéo dài lệnh phong tỏa - Món quà bất ngờ cho người dân Ấn Độ

Về phương diện nào đó, đúng là những quy định trên gây phiền toái. Nhưng chúng lại mang đến một món quà bất ngờ cho quốc gia “đóng góp” tới 6 trong số 10 thành phố ô nhiễm nhất thế giới – đó là một bầu không khí trong lành hơn.

Theo báo cáo do Liên minh Sức khỏe và sự ô nhiễm toàn cầu công bố tháng 12/2019, Ấn Độ là quốc gia có tỷ lệ tử vong do ô nhiễm cao nhất thế giới với hơn 2 triệu người mỗi năm. Thế nhưng, những chỉ số về ô nhiễm không khí do Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và không khí sạch phân tích gần đây đã cho thấy, vào ngày 25/3 - ngày đầu tiên Ấn Độ áp đặt lệnh phong tỏa, mật độ bụi mịn PM 2.5 trung bình ở nước này đã giảm 22% và khí NO2 – sinh ra từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch – cũng đã giảm 15%.

Ông Kunal Chopra – một người bị viêm phế quản mãn tính - cho biết: “Đó là một sự thay đổi lớn. Không khí trong lành hơn nhiều và các vấn đề về hô hấp của tôi đã giảm”. Việc đi dạo buổi sáng của ông cũng đã dễ dàng hơn chứ không còn phải bắt đầu với ống hít trợ thở.

Trong khi đó, cô Anumita Roychowdhury - Giám đốc điều hành Trung tâm Khoa học và Môi trường, một tổ chức nghiên cứu và vận động ở New Delhi cho biết: “Đây là những thời điểm vô cùng đặc biệt. Việc tạm ngừng các hoạt động sản xuất và xây dựng, cũng như hạn chế lưu thông các phương tiện giao thông đã giảm mạnh lượng khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính. Trong đại dịch này, những người dễ bị nhiễm bệnh chính là những người sinh sống ở các khu vực có độ ô nhiễm cao. Phổi và trái tim của chúng ta vốn đã mệt mỏi rồi và vì thế chúng ta không thể chống lại virus khi chúng xâm nhập cơ thể”.

Ấn Độ hiện ghi nhận gần 20.000 trường hợp mắc Covid-19, trong đó hơn 600 người đã tử vong. Lệnh phong tỏa được thực hiện nghiêm ngặt cũng có ảnh hưởng tích cực đến các dòng sông của Ấn Độ.

Hình ảnh về vùng nước nguyên sơ trong vắt của sông Hằng - dòng sông dài nhất Ấn Độ và được coi là sông thiêng của người Hindu - đã được chia sẻ rất nhiều trên các phương tiện truyền thông xã hội trong những ngày gần đây. Cơ quan Giám sát ô nhiễm của Ấn Độ cho biết, tại nhiều khúc của con sông dài 2.575 km này, nước sông đã trong tới mức người dân có thể tắm được.

Một phân tích gần đây của Ủy ban Kiểm soát ô nhiễm ở khu vực Delhi cho thấy, chất lượng của sông Yamuna chảy dọc New Delhi cũng đã được cải thiện, sau khi không phải tiếp nhận nước xả thải từ 28 nhà máy công nghiệp và có ít rác bẩn hơn.

Vimlendu Jha - một nhà bảo vệ môi trường, đồng thời là người sáng lập tổ chức Swechha, một tổ chức phi chính phủ giúp thanh niên chống lại tình trạng biến đổi khí hậu, cho biết: “Lệnh phong tỏa đã giúp chúng ta thấy rõ các nguồn gây ô nhiễm chính là gì? Nước thải đổ vào các dòng sông của chúng ta và đó là lý do chính tại sao các dòng sông có màu đen”.

Anh Jha và các chuyên gia khác cảnh báo, những cải thiện môi trường có thể chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, cho đến khi Chính phủ Ấn Độ dỡ bỏ lệnh phong tỏa và hoạt động sản xuất kinh tế lại được nối lại.

Theo cô Roychowdhury, các doanh nghiệp tư nhân nên tiếp tục thể chế hóa việc làm việc ở nhà để tiếp tục giảm ô nhiễm không khí thông qua hạn chế giao thông.

Trong khi đó, anh Jha kêu gọi nhà chức trách nên nghiên cứu dữ liệu được thu thập trong thời gian phong tỏa để đưa ra các chính sách môi trường tốt hơn, khi việc phong tỏa chỉ trong một vài tuần có thể giúp đạt được những gì Chính phủ không thể thực hiện trong nhiều thập kỷ qua.