Khởi động chiến lược kinh tế mới đối với Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Mỹ tham vọng gì?

Thạch Bình
Chiến lược kinh tế mới của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF) là một cách biểu đạt của Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trên lĩnh vực kinh tế, tìm cách thông qua hợp tác kinh tế để thiết lập sự kết nối và hợp tác đa dạng hơn với khu vực Tây Thái Bình Dương.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ có chuyến công du châu Á vào cuối tháng Năm. Ngày 9/5, Đại sứ Nhật Bản tại Mỹ Koji Tomita tiết lộ, khi thực hiện chuyến thăm Nhật Bản sắp tới, Tổng thống Mỹ Joe Biden có thể sẽ chính thức khởi động Chiến lược kinh tế mới của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Chiến lược kinh tế mới được nhấn mạnh ở đây chính là Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF) do Chính quyền của ông Joe Biden đề xuất.

Chìa khóa của cuộc đọ sức chiến lược kinh tế Mỹ-Trung
Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ có chuyến công du châu Á vào cuối tháng Năm này. (Nguồn: AP)

Cam kết rộng rãi chưa từng có với Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Ngày 27/10/2021, Tổng thống Mỹ Joe Biden đưa ra ý tưởng về IPEF tại Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 16, tuyên bố sẽ triển khai hợp tác và xác định mục tiêu chung với các đối tác trên nhiều lĩnh vực như thuận lợi hóa thương mại, kinh tế số và tiêu chuẩn công nghệ, sức bền chuỗi cung ứng, phát thải carbon, năng lượng sạch, cơ sở hạ tầng, tiêu chuẩn lao động…

Phạm vi bao phủ của khuôn khổ này rất rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực lĩnh vực kinh tế mới nổi và phi truyền thống.

Trước đây, Mỹ chú trọng xây dựng năng lực an ninh-quốc phòng trong chiến lược ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, chẳng hạn thiết lập các liên minh an ninh, như cơ chế an ninh ba bên Mỹ-Anh-Australia (AUKUS), cơ chế đối thoại Bộ tứ (Quad), liên minh tình báo Ngũ nhãn (Five Eyes)… cũng như thường xuyên tiến hành diễn tập quân sự với các nước Philippines và Singapore… nhưng tương đối thờ ơ trong lĩnh vực kinh tế.

Tin liên quan
Mỹ sắp công bố chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương mới Mỹ sắp công bố chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương mới

Đặc biệt, sau khi Mỹ rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) vào năm 2017, chiến lược kinh tế của Mỹ ở khu vực này thể hiện rõ sự trống trải.

Việc Mỹ thông qua công cụ địa kinh tế IPEF để tăng cường ảnh hưởng đối với khu vực này, kiềm chế và làm suy yếu sức ảnh hưởng của Trung Quốc, thì điều đó phù hợp với chiến lược Ấn Độ Dương và chiến lược toàn cầu của Washington.

Trong các khu vực liên quan đến khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Nhật Bản và Hàn Quốc trong khu vực Đông Á là các nước đồng minh, thuộc “phạm vi ảnh hưởng” quan trọng của Mỹ.

Ấn Độ chính là một cường quốc Nam Á có tham vọng trở thành cường quốc toàn cầu, đồng thời cũng là đối tác lớn nhất mà Mỹ đang ra sức tranh thủ ở châu Á. Đồng thời là một trong những trụ cột quan trọng trong Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Hơn hết, có thể cho rằng, ở mức độ đáng kể, thái độ và mức độ tham gia của các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đối với IPEF sẽ quyết định Khuôn khổ này có thành công hay không.

Ngày 9/5, khi tham dự Hội thảo Đối thoại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương xuyên Đại Tây Dương do Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) tổ chức, điều phối viên các vấn đề khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Nhà Trắng Kurt Campbell nhấn mạnh, thông điệp quan trọng nhất mà ông Joe Biden muốn chuyển tải trong chuyến công du châu Á vào cuối tháng Năm là cuộc khủng hoảng hiện nay ở Ukraine là một nhiệm vụ cấp bách cần phải giải quyết, nhưng phải nhận thức được rằng, thách thức cơ bản lớn hơn của thế kỷ XXI nằm ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Theo ông Kurt Campbell, trong thời kỳ đầu của chính quyền Tổng thống Joe Biden, chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương chủ yếu tập trung vào hợp tác với các đối tác Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, hiện nay Mỹ và các đối tác châu Âu cũng có những cuộc tiếp xúc và đối thoại về các vấn đề Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Sau khi khủng hoảng Ukraine bùng phát, các giới bên ngoài phổ biến dự đoán sự quan tâm của Mỹ chuyển hướng sang châu Âu, phần không nhiều còn lại là ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, tuy nhiên thực tế ngược lại.

Cam kết rộng rãi chưa từng có của Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương cũng đã phản ánh “câu chuyện cảnh báo” không muốn hành động quân sự tương tự như Ukraine xảy ra ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đồng thời đã khởi động nhiều suy xét chiến lược.

Điều đáng quan tâm là, ông Kurt Campbell nhấn mạnh, với tư cách là điều phối viên các vấn đề khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, trách nhiệm quan trọng nhất của ông là bảo đảm khuôn khổ chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương phối hợp nhịp nhàng hơn giữa các nhà lãnh đạo châu Á, châu Âu và Mỹ, đồng thời xem xét kế hoạch hành động thực hiện.

Ông Kurt Campbell hy vọng sẽ nắm cơ hội Mỹ và châu Âu tăng cường đồng tâm hiệp lực hiện nay trong hai năm tới, bởi vì “không biết tình trạng này có thể kéo dài bao lâu”.

Hiện nay, Mỹ muốn hợp tác với châu Âu để làm những việc có kết quả, không chỉ về vấn đề Ukraine, mà còn về các chiến lược và chiến thuật ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong tương lai.

Các chuyên gia của tổ chức nghiên cứu ANBOUND nhấn mạnh, cuộc xung đột Ukraine đã mở rộng định nghĩa của Mỹ đối với chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Mỹ đang nỗ lực tận dụng cuộc xung đột ở Ukraine để củng cố quan hệ Mỹ-châu Âu, đưa các quốc gia đối tác châu Âu thuộc quan hệ đối tác Đại Tây Dương về mặt địa lý vào phạm trù chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Bằng cách này, Mỹ có thể đoàn kết càng nhiều đồng minh và quốc gia đối tác hợp tác càng tốt, tác động và thậm chí chủ đạo các vấn đề chính trị và kinh tế quốc tế ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, từ đó có thể kiềm chế hiệu quả hơn đối thủ cạnh tranh chiến lược lớn nhất của mình là Trung Quốc.

Chìa khóa của cuộc đọ sức chiến lược kinh tế Mỹ-Trung
Tổng thống Mỹ Joe Biden chụp ảnh chung cùng các nhà lãnh đạo ASEAN nhân Hội nghị Cấp cao đặc biệt Mỹ-ASEAN 2022. (Nguồn: AP)

Vai trò của ASEAN

Các chuyên gia của ANBOUND cũng cho rằng, IPEF là một cách biểu đạt của Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trên lĩnh vực kinh tế, tìm cách thông qua hợp tác kinh tế để thiết lập sự kết nối và hợp tác đa dạng hơn với khu vực Tây Thái Bình Dương.

Tin liên quan
Đông Nam Á trong chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương mới của Mỹ Đông Nam Á trong chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương mới của Mỹ

Trong bố cục này, các nước ASEAN sẽ phát huy vai trò vô cùng quan trọng. Điều có thể khẳng định là, trong quá trình thúc đẩy IPEF, Mỹ và Trung Quốc sẽ tiến hành đọ sức xoay quanh ASEAN.

Thậm chí, trong tương lai, chìa khóa của cuộc đọ sức rộng lớn hơn ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương giữa Mỹ và Trung Quốc nằm ở ASEAN.

Đối với Trung Quốc, ASEAN không chỉ ở gần Trung Quốc về mặt địa lý, hơn nữa ASEAN còn là đối tác thương mại lớn nhất toàn cầu của Trung Quốc, quan hệ kinh tế-thương mại ngày càng chặt chẽ.

Nếu Mỹ không có được sự ủng hộ của ASEAN, thì Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và cả Khuôn khổ IPEF đều sẽ xuất hiện một “lỗ hổng” lớn.

Đối với Trung Quốc cũng tương tự như vậy, nếu Trung Quốc không thể duy trì quan hệ kinh tế chặt chẽ và quan hệ địa chính trị ổn định với ASEAN, thì sẽ rất bị động trong tương lai.

Trọng tâm chiến lược toàn cầu của Mỹ nằm ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đối thủ cạnh tranh chiến lược lâu dài lớn nhất là Trung Quốc. Trong thời gian tới, chìa khóa của cuộc đọ sức địa chính trị và địa kinh tế ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ triển khai xoay quanh các nước ASEAN.

Mỹ muốn 'gạt' Trung Quốc khỏi 'bàn cờ lớn'

Mỹ muốn 'gạt' Trung Quốc khỏi 'bàn cờ lớn'

Với chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Mỹ hy vọng có thể kiềm chế Trung Quốc cả về an ninh và kinh tế tại ...

Quy mô kinh tế tương đương 77%, liệu Trung Quốc sẽ 'vượt mặt' Mỹ trong vòng 10 năm tới?

Quy mô kinh tế tương đương 77%, liệu Trung Quốc sẽ 'vượt mặt' Mỹ trong vòng 10 năm tới?

Ngày càng nhiều nhà quan sát và chuyên gia nghiên cứu cho rằng, việc nền kinh tế Trung Quốc vượt Mỹ sẽ không còn là ...

(theo HK01)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Đọc thêm

Mức đóng BHXH, BHTN, BHYT năm 2025 khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật Bảo hiểm y tế

Mức đóng BHXH, BHTN, BHYT năm 2025 khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật Bảo hiểm y tế

Có phải từ năm 2025, mức đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT sẽ có những thay đổi lớn khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật ...
Giờ Trái đất năm 2024: Tắt đèn vào giờ nào, ngày nào?

Giờ Trái đất năm 2024: Tắt đèn vào giờ nào, ngày nào?

Giờ Trái đất năm 2024 sẽ diễn ra từ 20h30-21h30, thứ Bảy, ngày 23/3.
Cập nhật bảng giá xe Yamaha YZF-R15 mới nhất tháng 3/2024

Cập nhật bảng giá xe Yamaha YZF-R15 mới nhất tháng 3/2024

Bảng giá xe Yamaha YZF-R15 mới nhất tháng 3/2024 tại các đại lý trên cả nước được cập nhật chi tiết trong bài viết dưới đây.
Giá iPhone 14 Pro và  iPhone 14 Pro Max tăng cao vì khan hàng

Giá iPhone 14 Pro và iPhone 14 Pro Max tăng cao vì khan hàng

Giá bán của bộ đôi iPhone 14 Pro và iPhone 14 Pro Max liên tục tăng trong vài tháng trở lại đây do nguồn cung khan hiếm.
Tin buồn dành cho các iFan đang chờ đợi iPhone 16 Pro

Tin buồn dành cho các iFan đang chờ đợi iPhone 16 Pro

Theo nguồn tin từ Tom's Guide, hiệu suất của con chip A18 Pro trên dòng sản phẩm iPhone 16 Pro sẽ chỉ tăng khoảng 10% so với thế hệ A17 ...
Vòng loại World Cup 2026: Đại sứ quán Việt Nam tại Indonesia lưu ý các cổ động viên

Vòng loại World Cup 2026: Đại sứ quán Việt Nam tại Indonesia lưu ý các cổ động viên

Trận đấu đội tuyển Việt Nam và Indonesia tại vòng loại World Cup 2026 diễn ra ngày 21/3 trùng tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo tại Indonesia.
Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Kiev phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc để ngỏ ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Khác với Phần Lan, hành trình trở thành thành viên NATO của Thụy Điển gập ghềnh, khó lường và kéo dài hơn rất nhiều.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Bất ổn chính trị, băng đảng tội phạm mọc lên như nấm khiến cuộc sống của người dân Haiti bị đe dọa nghiêm trọng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

Mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Phiên bản di động