Kinh tế thế giới nổi bật: Nga vững ngôi đầu nhà cung cấp nông sản, lý do người Mỹ lạc quan hơn, bất động sản Trung Quốc sắp chạm đáy

Nga hiện là nhà cung cấp hàng đầu nhiều mặt hàng nông sản ra thế giới. (Nguồn: Reuters)

Kinh tế thế giới

Tác động kép của AI đối với thương mại toàn cầu

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vừa công bố báo cáo "Hoạt động thương mại với trí tuệ: Cách AI định hình và bị định hình bởi thương mại quốc tế", trong đó phân tích những tác động mà trí tuệ nhân tạo (AI) có thể tạo ra cho thương mại toàn cầu.

Báo cáo nhấn mạnh tiềm năng của AI trong việc giảm chi phí thương mại, định hình lại hoạt động thương mại trong lĩnh vực dịch vụ, thúc đẩy thương mại hàng hóa và dịch vụ liên quan đến AI, và định nghĩa lại lợi thế so sánh của các nền kinh tế.

WTO chỉ ra vai trò của AI trong việc vượt qua các rào cản thương mại bằng cách tự động hóa hoạt động logistics, tinh giản những quy trình hải quan, hỗ trợ tuân thủ các quy định và dự đoán rủi ro. Những tiến bộ này có thể tạo ra sân chơi bình đẳng hơn cho các nền kinh tế đang phát triển và các doanh nghiệp nhỏ, giúp họ tham gia hiệu quả hơn vào thương mại quốc tế.

Tuy nhiên, báo cáo cũng cảnh báo về những thách thức, trong đó có nguy cơ gia tăng "khoảng cách về AI" giữa các nền kinh tế thu nhập cao và các nền kinh tế thu nhập thấp, sự chênh lệch giữa những công ty lớn và nhỏ, các vấn đề quản trị dữ liệu và nhu cầu đảm bảo độ tin cậy của AI.

WTO dự báo việc áp dụng AI rộng rãi sẽ giúp các nền kinh tế thu nhập cao tăng năng suất nhiều nhất, trong khi những nền kinh tế thu nhập thấp hơn có thể giảm chi phí đáng kể, nhưng khoảng cách giữa các nước này có thể nới rộng nếu không có hành động phối hợp.

Kinh tế Mỹ

* Biên bản cuộc họp gần đây của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) được công bố ngày 26/11 cho thấy các quan chức Fed dự đoán lạm phát sẽ tiếp tục hạ nhiệt. Dự đoán này báo hiệu Fed sẽ giảm lãi suất một cách chậm rãi nếu lạm phát tiếp tục giảm và thị trường lao động vẫn mạnh.

Biên bản cho biết nếu dữ liệu đúng như dự đoán rằng lạm phát sẽ tiến tới mức mục tiêu 2%, trong khi việc làm vẫn ổn định, thì "việc chuyển dần sang lập trường chính sách trung lập hơn theo thời gian có thể sẽ là phù hợp".

* Niềm tin về tăng trưởng kinh tế của người dân Mỹ trở nên lạc quan hơn vào tháng 11/2024 nhờ kỳ vọng lạm phát giảm và thị trường việc làm sôi động.

Tổ chức nghiên cứu Conference Board cho biết chỉ số niềm tin của người tiêu dùng Mỹ đã tăng lên 111,7 điểm từ mức 109,6 điểm trong tháng 10/2024.

Niềm tin của người tiêu dùng tăng cho thấy người Mỹ có thể chi tiêu nhiều hơn trong những tháng tới, điều sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, người Mỹ đã chi tiêu ở mức ổn định trong phần lớn hai năm qua ngay cả khi các biện pháp đánh giá niềm tin ở mức thấp.

Kinh tế Trung Quốc

* Sau những dấu hiệu tích cực trong những tháng gần đây do việc chính phủ Trung Quốc áp dụng hàng loạt biện pháp hỗ trợ, giới chuyên gia dự báo thị trường bất động sản Trung Quốc có thể sẽ chạm đáy và sau đó phục hồi trong nửa đầu năm 2026.

Chuyên gia kinh tế hàng đầu của Trung Quốc Uông Đào thuộc UBS Group AG, ngân hàng đầu tư đa quốc gia của Thụy Sỹ, cho hay mặc dù vẫn còn nhiều yếu tố bất ổn và thiếu bền vững, nhưng nhờ các chính sách hỗ trợ liên tục được chính phủ Trung Quốc áp dụng trong khoảng hai năm vừa qua, thị trường bất động sản của nước này đang có những dấu hiệu chuyển biến tích cực.

* Lợi nhuận của các công ty công nghiệp Trung Quốc trong tháng 10/2024 đã giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái, một dấu hiệu cho thấy các biện pháp kích thích chưa đảo ngược được tình trạng sụt giảm thu nhập của doanh nghiệp.

Đây là tháng thứ ba liên tiếp lợi nhuận của các công ty công nghiệp giảm, sau khi sụt 27,1% vào tháng 9/2024, mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 3/2020. Lợi nhuận công nghiệp là thước đo quan trọng về sức khỏe tài chính của các nhà máy ở Trung Quốc.

Từ tháng 1-10/2024, lợi nhuận của các công ty công nghiệp Trung Quốc đã giảm 4,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này được so sánh với mức giảm 3,5% trong giai đoạn tính đến tháng 9/2024.

Kinh tế châu Âu

* Theo các nguồn tin thân cận, trong những tuần gần đây, Liên minh châu Âu (EU) chỉ đạt được tiến triển hạn chế trong các cuộc đàm phán với Trung Quốc về một thỏa thuận toàn diện thay thế chính sách áp thuế đối với xe điện.

Trung Quốc và EU hiện vẫn tiếp tục các cuộc đàm phán kỹ thuật sau các cuộc thảo luận tại Bắc Kinh vào đầu tháng này, khi cả hai bên đều tuyên bố đã đạt được một số tiến bộ. Tuy nhiên, tình hình không có sự thay đổi đáng kể kể từ đó, và việc tiếp xúc giữa hai bên hiện rất hạn chế.

* Theo một nguồn tin thân cận, Tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga đang lên kế hoạch cho năm 2025 dựa trên giả định sẽ không còn vận chuyển khí đốt sang châu Âu qua Ukraine sau ngày 31/12. Kế hoạch này hiện chưa được ban lãnh đạo cấp cao của Gazprom phê duyệt.

Kế hoạch dự kiến xuất khẩu khí đốt của Nga sang "những nước xa xôi" - thuật ngữ dùng để chỉ châu Âu, Thổ Nhĩ Kỳ và không bao gồm các nước thuộc Liên Xô cũ - sẽ giảm 20% vào năm 2025, từ mức hơn 49 tỷ m3 dự kiến trong năm nay xuống dưới 39 tỷ m3 do ngừng sử dụng tuyến đường ống qua Ukraine.