Liên minh Mỹ - Nhật Bản: Phải mạnh dạn mới có thể tiến xa hơn

Vy Anh
Cả Mỹ và Nhật Bản đều rất cần nhau để đảm bảo an ninh tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương và cho những mục đích khẳng định vị thế mà mối liên minh bền chặt. Hai nước cần sớm gạt bỏ những rào cản truyền thống để thúc đẩy mạnh mẽ hơn trong những mảng hợp tác còn chưa xứng tầm với "đẳng cấp" của liên minh.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Liên minh Mỹ - Nhật Bản: Phải mạnh dạn mới có thể tiến xa hơn
Tổng thống Mỹ Joe Biden trao đổi với Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio tại New York tháng 9/2022. (Nguồn: Kyodo)

Sức mạnh chưa từng có tiền lệ

Sức mạnh của liên minh Mỹ-Nhật là chưa từng có tiền lệ. Dù chính phủ cầm quyền là ai, liên minh Mỹ-Nhật vẫn nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ ở Tokyo, Washington và các nước khác.

Tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) hồi tháng trước ở thành phố Hiroshima, trong cuộc gặp Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã mô tả chính xác liên minh Mỹ-Nhật là nền tảng của hòa bình và thịnh vượng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Tin liên quan
Thượng đỉnh Mỹ-Nhật-Hàn sẽ diễn ra trong vài tháng tới Thượng đỉnh Mỹ-Nhật-Hàn sẽ diễn ra trong vài tháng tới

Trên thực tế, Mỹ là đối tác thương mại lớn thứ ba của Nhật Bản, và Tokyo được xếp hạng là đối tác thương mại lớn thứ tư của Washington.

Mỹ và Nhật Bản gần đây đã hợp tác trong các vấn đề an ninh, ngoại giao và kinh tế quan trọng. Trong lĩnh vực an ninh, Mỹ và Nhật Bản đã huy động một liên minh rộng phản đối Nga trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Trong lĩnh vực ngoại giao, thông qua đường lối ngoại giao mạnh mẽ, Tokyo đã tập hợp các nước châu Á khác ủng hộ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và chống lại các thách thức từ Trung Quốc, Nga và Triều Tiên.

Chính phủ Nhật Bản thậm chí đã phá vỡ tiền lệ có từ hàng thập kỷ qua khi tăng chi tiêu quốc phòng cao hơn mức giới hạn quốc gia lâu nay là 1% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Trong lĩnh vực kinh tế, Washington đã giảm thuế đối với thép nhập khẩu của Nhật Bản, trong khi Tokyo đã giảm thuế đối với thịt bò và thịt lợn nhập khẩu của Mỹ.

Chính phủ Nhật Bản sẽ mua các hệ thống vũ khí tiên tiến hơn của Mỹ cũng như xúc tiến các dự án công nghiệp quốc phòng mới với các đối tác Mỹ trong khuôn khổ các sáng kiến an ninh mới của Tokyo.

Trong Hiệp định Thương mại Kỹ thuật số Mỹ-Nhật năm 2019 mang tính bước ngoặt, hai nước cam kết không đối xử phân biệt đối với các chương trình máy tính, trò chơi trên bảng điều khiển và các sản phẩm kỹ thuật số khác của nhau.

Phiên họp tháng 3/2023 của Đối thoại Hợp tác chính sách Mỹ-Nhật Bản về kinh tế Internet đã ra tuyên bố khẳng định các sáng kiến chung về kết nối 5G và trí tuệ nhân tạo.

Các nhà chiến lược Nhật Bản đã phát triển nền tảng khái niệm “an ninh tích hợp” mới của họ, nhằm tìm cách tối đa hóa an ninh thông qua các sáng kiến kinh tế và quân sự tích hợp. Cách tiếp cận này bổ sung cho học thuyết “răn đe tích hợp” của Lầu Năm Góc.

Nhiều lĩnh vực chưa xứng tầm

Tuy nhiên, tiến bộ trong hợp tác kinh tế Mỹ-Nhật đã tụt lại phía sau so với tiến bộ trong các lĩnh vực an ninh và ngoại giao.

Mặc dù hợp tác về an ninh mạng của Mỹ và Nhật Bản đang được cải thiện, nhưng hợp tác song phương về các sản phẩm kỹ thuật số thương mại đang bị chậm lại, bất chấp mối đe dọa ngày càng tăng từ Trung Quốc.

Các công ty Trung Quốc đang đạt được tiến bộ trong việc hiện thực hóa mục tiêu của chính phủ nước này đề ra là vượt qua Mỹ, Nhật Bản và các quốc gia khác trong các lĩnh vực công nghệ cao quan trọng.

Các chính quyền Tổng thống Biden và Thủ tướng Kishida đều muốn Mỹ dẫn đầu một cơ chế thương mại ưu việt ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Ngoại trưởng Yoshimasa Hayashi và các nhà lãnh đạo khác của Nhật Bản mong muốn Mỹ tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) hoặc một cấu trúc tương tự.

Sau khi Mỹ rút khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã được lên kế hoạch, Tokyo đã dẫn đầu các nỗ lực để duy trì hiệp định này bằng cách tái cấu trúc sáng kiến này với tên gọi CPTPP. Trong khi đó, Mỹ đã phát triển Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vì thịnh vượng (IPEF).

Tuy nhiên, tư cách thành viên hạn chế của CPTPP và phạm vi hoạt động hạn chế của IPEF có nghĩa là không bên nào có thể cân bằng hiệu quả các biện pháp kinh tế.

Tin liên quan
Liên minh Mỹ-Nhật Bản Liên minh Mỹ-Nhật Bản 'kề vai sát cánh' đối phó với Trung Quốc và Triều Tiên, Bắc Kinh 'thản nhiên' nói một điều

Để hiện thực hóa mục tiêu của Tokyo là khôi phục vai trò lãnh đạo kinh tế của Mỹ trong khu vực trong khuôn khổ ưu tiên của Nhật Bản, Tokyo phải đảm bảo sự hỗ trợ lớn hơn giữa các bên liên quan quan trọng của Mỹ là Quốc hội Mỹ và các thực thể có ảnh hưởng nhiều nhất đến các cuộc thảo luận của họ.

Mỹ cũng có thể thực hiện các biện pháp để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hợp tác kinh tế giữa hai nước và trong khu vực.

Tuy nhiên, để Mỹ đạt được tiến bộ trong việc mở rộng các hiệp định thương mại với Nhật Bản và các đối tác của nước này nhằm hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc, Nhật Bản cần giải quyết những lo ngại trong quốc hội nước này về chủ nghĩa bảo hộ thương mại trong mọi sản phẩm, từ trò chơi điện tử đến quả việt quất đông lạnh.

Các chính phủ Mỹ và Nhật Bản nên khuyến khích và gây áp lực cho các cơ quan và doanh nghiệp hai nước để hiện đại hóa hợp tác công nghiệp quốc phòng.

Bằng cách giảm bớt những trở ngại lỗi thời đối với việc chia sẻ công nghệ và chuyển giao vũ khí, các cơ sở quốc phòng của Mỹ và Nhật Bản đều có thể mua được vũ khí tiên tiến hơn với chi phí thấp hơn, giải quyết những lo ngại của quốc hội về việc chia sẻ gánh nặng.

Hai nước cũng có những cơ hợp tác chưa thành hiện thực với các doanh nghiệp quốc phòng ở Australia, Hàn Quốc và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Nói tóm lại, Mỹ và Nhật Bản đã đạt được tiến bộ vượt bậc trong việc củng cố liên minh hai nước, nhưng hai nước cần thực hiện một số điều chỉnh để phát huy hết tiềm năng của quan hệ đối tác này.

Liên minh Mỹ-Nhật Bản 'kề vai sát cánh' đối phó với Trung Quốc và Triều Tiên, Bắc Kinh 'thản nhiên' nói một điều

Liên minh Mỹ-Nhật Bản 'kề vai sát cánh' đối phó với Trung Quốc và Triều Tiên, Bắc Kinh 'thản nhiên' nói một điều

Các Ngoại trưởng Mỹ và Nhật Bản thể hiện sự đồng lòng trong một loạt các vấn đề an ninh quan trọng trong cuộc gặp ...

Quyết không để nỗ lực 'đổ sông đổ bể', Nhật Bản tuyên bố không mong đợi động thái này từ Tổng thống Mỹ

Quyết không để nỗ lực 'đổ sông đổ bể', Nhật Bản tuyên bố không mong đợi động thái này từ Tổng thống Mỹ

Nhật Bản sẽ tìm cách để Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) đưa ra một thông điệp tập thể ...

Nhật Bản - NATO 'xích lại gần nhau': Không chỉ là phản ứng nhất thời với xung đột Nga - Ukraine

Nhật Bản - NATO 'xích lại gần nhau': Không chỉ là phản ứng nhất thời với xung đột Nga - Ukraine

Nhật Bản và NATO đang có những bước hợp tác mạnh mẽ dựa trên những tính toán chiến lược kỹ lưỡng của cả hai phía.

Lịch trình bận rộn của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ

Lịch trình bận rộn của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ

Chuyến thăm Ấn Độ của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin diễn ra trước khi Thủ tướng Narendra Modi tới Nhà Trắng vào tháng ...

Khẳng định tình đồng minh bền chặt, Mỹ-Nhật Bản thực hiện các bước quan trọng về quân sự

Khẳng định tình đồng minh bền chặt, Mỹ-Nhật Bản thực hiện các bước quan trọng về quân sự

Ngày 1/6, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã bắt đầu một loạt cuộc họp tại Tokyo để khẳng định quan hệ đồng minh ...

(theo The Hill)
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Đẩy mạnh chuyển đổi số, 85% hồ sơ thủ tục hành chính của Bình Dương được thực hiện trực tuyến

Đẩy mạnh chuyển đổi số, 85% hồ sơ thủ tục hành chính của Bình Dương được thực hiện trực tuyến

Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tỉnh Bình Dương ghi nhận tổng số hồ sơ phát sinh là 859.606, trong đó 85% được thực hiện trực ...
‘Bản hòa âm’ giữa ngoại giao khoa học và thành phố

‘Bản hòa âm’ giữa ngoại giao khoa học và thành phố

Ngày nay, việc kết hợp ngoại giao thành phố và ngoại giao khoa học được xem là giải pháp chiến lược nhằm ứng phó các thách thức toàn cầu...
Dành hơn 500 tỷ đồng tặng quà cho người có công dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025

Dành hơn 500 tỷ đồng tặng quà cho người có công dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025

Hơn 1,6 triệu người có công với cách mạng được tặng 2 mức quà 300.000 và 600.000 đồng/suất nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.
Á hậu Huỳnh Minh Kiên gây ấn tượng bởi nét đẹp tự nhiên

Á hậu Huỳnh Minh Kiên gây ấn tượng bởi nét đẹp tự nhiên

Á hậu Huỳnh Minh Kiên nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng nhờ vẻ đẹp tự nhiên và ấn tượng.
Bất động sản: Giá chung cư tăng chóng mặt, vượt xa giá trị thực, nhận định phân khúc sẽ mang lại lợi nhuận tốt nhất năm 2025

Bất động sản: Giá chung cư tăng chóng mặt, vượt xa giá trị thực, nhận định phân khúc sẽ mang lại lợi nhuận tốt nhất năm 2025

Giá chung cư vượt xa giá trị thực, giao dịch vượt nhà phố, căn hộ trung tâm Hà Nội sẽ có lợi nhuận tốt nhất… là những tin bất động ...
Hamas và Israel giảm nhẹ điều kiện đàm phán, nhất trí lệnh ngừng bắn 40 ngày tại Gaza

Hamas và Israel giảm nhẹ điều kiện đàm phán, nhất trí lệnh ngừng bắn 40 ngày tại Gaza

Vòng đàm phán gián tiếp mới về lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza được nối lại, Hamas sẵn sàng đạt được một thỏa thuận với Israel càng sớm càng tốt.
Hamas và Israel giảm nhẹ điều kiện đàm phán, nhất trí lệnh ngừng bắn 40 ngày tại Gaza

Hamas và Israel giảm nhẹ điều kiện đàm phán, nhất trí lệnh ngừng bắn 40 ngày tại Gaza

Vòng đàm phán gián tiếp mới về lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza được nối lại, Hamas sẵn sàng đạt được một thỏa thuận với Israel càng sớm càng tốt.
Đức nói đã đến lúc Nga từ bỏ các căn cứ quân sự ở Syria, Moscow đáp lời bằng câu hỏi khó

Đức nói đã đến lúc Nga từ bỏ các căn cứ quân sự ở Syria, Moscow đáp lời bằng câu hỏi khó

Bộ Ngoại giao Nga nói Đức cần quan tâm về tương lai của các căn cứ Mỹ ở Đức chứ không nên lên tiếng về các căn cứ Nga ở Syria.
Ông Mike Johnson được bầu lại làm Chủ tịch Hạ viện Mỹ, Tổng thống đắc cử Trump lập tức bày tỏ hài lòng

Ông Mike Johnson được bầu lại làm Chủ tịch Hạ viện Mỹ, Tổng thống đắc cử Trump lập tức bày tỏ hài lòng

Hạ nghị sĩ Mike Johnson thuộc đảng Cộng hòa, đại diện cho bang Louisiana, đã được bầu lại làm Chủ tịch Hạ viện Mỹ khóa 119.
Ukraine sẽ sản xuất tên lửa kết hợp UAV, phát triển ‘mô hình Đan Mạch’ để trang bị vũ khí cho quân đội

Ukraine sẽ sản xuất tên lửa kết hợp UAV, phát triển ‘mô hình Đan Mạch’ để trang bị vũ khí cho quân đội

Ukraine sẽ chi khoảng 17,5 tỷ USD cho vũ khí và trang thiết bị quân sự trong năm 2025.
Tin thế giới ngày 3/1: Ukraine bỏ tù công dân chỉ điểm cho Nga, Pháp dự báo NATO tan rã trong 5 năm tới, Tòa án Mỹ xét xử trùm tiền ảo

Tin thế giới ngày 3/1: Ukraine bỏ tù công dân chỉ điểm cho Nga, Pháp dự báo NATO tan rã trong 5 năm tới, Tòa án Mỹ xét xử trùm tiền ảo

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Hàng nghìn người di cư thiệt mạng khi tìm đường đến châu Âu trong năm 2024

Hàng nghìn người di cư thiệt mạng khi tìm đường đến châu Âu trong năm 2024

Năm 2024, hàng nghìn người di cư thiệt mạng hoặc mất tích khi đang tìm đường đến châu Âu. Con số đáng báo động do Liên hợp quốc (LHQ) công bố.
Dự báo 10 vấn đề nổi bật của thế giới năm 2025

Dự báo 10 vấn đề nổi bật của thế giới năm 2025

Năm 2025 được dự báo sẽ có nhiều diễn biến phức tạp mới. 10 vấn đề dưới đây được dự báo sẽ có tác động quan trọng đến thế giới trong năm 2025.
Ba Lan làm chủ tịch EU: Kỳ vọng mong manh

Ba Lan làm chủ tịch EU: Kỳ vọng mong manh

Bắt đầu làm Chủ tịch Liên minh châu Âu (EU) từ ngày 1/1, Ba Lan có được những lợi thế nhất định, song chặng đường phía trước của Warsaw không chỉ trải hoa hồng.
Bức tranh 2024 và phác thảo thế giới 2025

Bức tranh 2024 và phác thảo thế giới 2025

Thế giới trải qua một năm đầy biến động, thách thức, đan xen những mảng màu sáng tối trên các lĩnh vực. Bức tranh năm mới có gì?
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Tác động từ các cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga trong năm 2024

Tác động từ các cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga trong năm 2024

Trong năm 2024, lực lượng Ukraine đã dùng máy bay không người lái tấn công các mục tiêu sâu hàng nghìn km trong lãnh thổ Nga.
Năm mới 2025, kiểm kê sự thay đổi trong quân đội Nga sau 3 năm xung đột với Ukraine

Năm mới 2025, kiểm kê sự thay đổi trong quân đội Nga sau 3 năm xung đột với Ukraine

Gần ba năm sau xung đột với Ukraine, quân đội Nga đã phải chịu những tổn thất và đổ nguồn lực nhằm bảo đảm tái thiết lực lượng quân sự.
Cáp quang - Hệ vũ khí chiến lược dưới lòng biển

Cáp quang - Hệ vũ khí chiến lược dưới lòng biển

Hệ thống cáp quang dưới lòng đại dương đang trở thành trận địa trong cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc.
AI phân tích và sự khác biệt với AI tạo sinh

AI phân tích và sự khác biệt với AI tạo sinh

Các tổ chức mới phát hiện ra công nghệ AI có nguy cơ bỏ qua một dạng AI cũ hơn và đã được thiết lập tốt hơn, gọi là 'AI phân tích'.
Cuộc cạnh tranh việc làm giữa con người và AI

Cuộc cạnh tranh việc làm giữa con người và AI

Nhiều chuyên gia nhận định rằng trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ thay đổi căn bản nền kinh tế toàn cầu, đồng thời đe dọa thay thế con người trong một số ngành nghề.
Phát ngôn gây sốc của ông Trump về việc mua Greenland: Không phải là lần đầu tiên, tại sao lại 'chấp niệm'?

Phát ngôn gây sốc của ông Trump về việc mua Greenland: Không phải là lần đầu tiên, tại sao lại 'chấp niệm'?

Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đã làm dậy sóng dư luận khi nhắc lại tuyên bố gây sốc muốn mua lại Greenland.
Phiên bản di động