Cùng dự cuộc làm việc có Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ và lãnh đạo một số bộ, ngành.
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại buổi làm việc. |
Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, đây là lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ đến thăm, làm việc với Liên minh Hợp tác xã (HTX) kể từ khi được thành lập đến nay. Ông Nguyễn Ngọc Bảo cho biết, trong 6 tháng đầu năm, cả nước có 895 HTX được thành lập mới, đạt 40% so với kế hoạch cả năm 2018. Có 220 HTX yếu kém phải giải thể, trong số các HTX mới ra đời có 80% là trong lĩnh vực nông nghiệp.
Cả nước có 20.767 HTX - tăng 675 HTX và số thành viên của HTX là 6,5 triệu người, tăng khoảng 200.000 người so với thời điểm cuối năm 2017.
Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, các địa phương đang đẩy mạnh thành lập mới HTX và mạnh dạn giải thể các HTX "bình mới rượu cũ" để có dư địa thành lập các HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị. Đến nay, các HTX thành lập mới và tái cơ cấu, hoạt động theo mô hình chuỗi giá trị tăng mạnh, đến cuối tháng 6.2018 có khoảng 1.200 HTX, tăng 21% so với cuối năm 2017.
Đánh giá cao vai trò, những đóng góp của HTX vào sự phát triển đất nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, việc tổ chức, sắp xếp lại, giải tán HTX yếu kém, bao cấp, “bình mới rượu cũ” là cần thiết. Thời gian qua, xuất hiện nhiều HTX hoạt động hiệu quả.
Thủ tướng cho rằng, sứ mệnh của của HTX rất lớn lao, nhất là trong giai đoạn mới, hội nhập quốc tế sâu rộng. Trong bối cảnh đó, sản xuất kinh tế hộ nhỏ lẻ, li ti hiện nay không đáp ứng được, sức cạnh tranh thấp, cần tổ chức lại, đặc biệt ở nông nghiệp, nông thôn.
Trong khi đó, chính sách hỗ trợ đầu ra cho sản phẩm của HTX còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với nhu cầu thực tế, còn phân bổ theo cơ chế "xin cho". Quản lý Nhà nước đối với kinh tế hợp tác, HTX còn nhiều bất cập, hạn chế và chưa được quan tâm đúng mức so với doanh nghiệp. Việc xây dựng mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị gặp nhiều khó khăn, trở ngại.
Theo Thủ tướng, việc củng cố HTX, tổ hợp tác là một trong những định hướng quan trọng. Điều đó yêu cầu hành động cụ thể, cách làm cụ thể.
Điều cần quan tâm nhất và cũng là vướng mắc nhiều nhất hiện nay là việc hoàn thiện thể chế chính sách, “vướng chỗ này, chỗ kia, không thể hoạt động được”. Đây là gốc của vấn đề đối với HTX. Vấn đề quan trọng nữa là tổ chức lại sản xuất. Cần có sự chỉ đạo phát triển chuỗi giá trị, có sự phân công và hợp tác từ doanh nghiệp, Liên minh HTX và các HTX, tổ hợp tác.
Nêu rõ quan tâm phát triển HTX là cần thiết, Thủ tướng lưu ý, quan tâm nhất, cần tập trung nhất vẫn là HTX nông nghiệp, hiện chiếm tỷ lệ lớn trong số lượng HTX toàn quốc. Hiện nay, hỗ trợ đầu vào đối HTX là chủ yếu (chiếm 89%), cần tiếp tục hỗ trợ đầu ra tốt hơn (hiện chiếm 11%).
Thủ tướng khẳng định, Chính phủ sẽ tiếp tục ban hành một số văn bản mới mà “các đồng chí phải vận dụng tốt, thậm chí đưa ra HĐND cấp tỉnh, thành phố để bổ sung một số địa phương có điều kiện hỗ trợ cho HTX”. Nghị định 57 đã được ban hành thay thế Nghị định 210 về đầu tư trong nông nghiệp. Nghị định 55 về tín dụng nông nghiệp sẽ được sửa đổi, trong đó có nội dung về tài sản thế chấp, hỗ trợ HTX vay vốn… Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ tiếp thu các ý kiến phát biểu tại cuộc làm việc để hoàn thiện chính sách hỗ trợ liên kết HTX sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp để trình Thủ tướng ban hành.
Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần là kiên trì xây dựng HTX và Liên minh HTX kiểu mới “mà có đồng chí còn nói là thế hệ mới nữa”. Cấp ủy, chính quyền các cấp, các bộ, ngành cần quan tâm, có chương trình phát triển HTX. Phát triển HTX nhiều loại hình nhưng tập trung củng cố, phát triển HTX nông nghiệp, phục vụ bà con nông dân và ngư dân.
Tại cuộc làm việc, Thủ tướng đã cho ý kiến chỉ đạo xử lý các kiến nghị cụ thể của Liên minh HTX Việt Nam với tinh thần tạo mọi điều kiện để HTX phát triển.