Mỹ - Iran và câu chuyện Gibraltar: Phép thử nhờ mập mờ

Dịch Dung
Phân tích và Bình luận chính trị
TGVN. Cả trên thực tế lẫn trong khẩu chiến, căng thẳng và đối đầu giữa Mỹ - Iran đều leo thang mức độ. Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Iran chớ có "chơi với lửa" trong khi tổng thống Iran Hassan Rohani doạ sẽ biến vùng Vịnh thành "biển máu" đối với Mỹ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
my iran va cau chuyen gibraltar phep thu nho map mo Quan chức Iran khẳng định Washington gửi thông điệp ‘phát động tấn công hạn chế’ tới Tehran
my iran va cau chuyen gibraltar phep thu nho map mo Tổng thống Mỹ cảnh báo Iran 'cẩn thận với những lời đe dọa'
my iran va cau chuyen gibraltar phep thu nho map mo
Mỹ - Iran và câu chuyện Gibralta: Phép thử nhờ mập mờ.
my iran va cau chuyen gibraltar phep thu nho map mo

Cùng đếm ngược, Mỹ - Iran "chiếu tướng" châu Âu

TGVN. Tuyên bố đe dọa làm giàu uranium vượt mức được JCPOA cho phép của Iran mang sắc thái xử lý tình huống của nước này ...

Trong khi đó, ở châu Âu, hải quân Anh đã bắt giữ, theo yêu cầu của Mỹ, con tầu chở dầu Grace 1 ở ngoài khơi Gibraltar và Iran đang đứng trước quyết định ngừng tuân thủ quy định trong thoả thuận về giải pháp cho vấn đề hạt nhân của Iran về khối lượng chất liệu phóng xạ và mức độ giàu chất liệu phóng xạ uranium. Tất cả những diễn biến ấy đều như dầu được đổ thêm vào ngọn lửa bất hoà hiện tại đang cháy lớn giữa Mỹ và Iran.

Không chỉ có như vậy. Cuộc đối đầu trực tiếp giữa Mỹ và Iran đã dịch chuyển từ vùng Vịnh sang cả châu Âu và lôi kéo thêm cả một số bên khác vào cuộc.

Hai sự mập mờ

Vừa rồi, hải quân Anh bắt giữ con tầu chở dầu Grace 1 của Iran với lý do tầu này chở dầu của Iran tới một nơi lọc dầu ở Syria và như thế vi phạm những quy định chung của EU về trừng phạt Iran và Syria. Phía Mỹ hả hê trong khi EU cho rằng Anh hành động như thế là đúng. Chỉ có Tây Ban Nha là ngần ngừ, không phải vì liên quan đến Iran mà vì liên quan đến Gibraltar. Tây Ban Nha và Anh tranh chấp chủ quyền đối với Gibraltar.

Ở đây có hai sự mập mờ là con tầu chở dầu này của Iran thật nhưng dầu trên tầu được định vận chuyển đến đâu thì lại là điều chưa được xác định một cách khách quan mà mới chỉ được phía Mỹ, Anh và EU quả quyết là được vận chuyển đến Syria. Đấy lại là mấu chốt của toàn bộ vụ việc bởi từ đấy có thể thấy được rõ ràng thực chất ý đồ của Mỹ, Anh và EU với việc bắt giữ con tầu này. Kinh nghiệm thực tiễn lâu nay cho thấy không phải cái gì được Mỹ, Anh và EU quả quyết đều rồi sau này chứng tỏ là đúng với sự thật. Chỉ khi quả quyết như vậy, ba bên kia mới có thể hợp pháp hoá được hành động này theo luật pháp hiện hành của họ. Cái mập mờ này hiện có lợi cho họ, vì thế chắc chắn được họ chủ ý, duy trì và còn triệt để tận dụng.

Cái mập mờ thứ hai là con tầu chở dầu này ở đâu khi bị hải quân Anh bắt giữ. Phía Anh nói nó ở trong hải phận thuộc Gibraltar. Tây Ban Nha nói nó vẫn ở trong hải phận Tây Ban Nha. Định vị từ vệ tinh cho thấy con tầu này cũng còn rất có thể đang ở hải phận quốc tế. Việc làm sáng tỏ điều mập mờ này cũng có được ý nghĩa và giá trị về chính trị cũng như pháp lý quốc tế tương tự như việc làm sáng tỏ điều mập mờ đầu tiên.

Phía Iran cho đến nay chắc chắn đã có quá nhiều kinh nghiệm thực tế với việc đối phó những biện pháp trừng phạt của Mỹ và EU nên sẽ không chủ quan tới mức để bị "hở sườn" cho phía kia gây hấn và làm tổn hại. Bởi vậy, nhiều khả năng con tầu chở dầu này đang ở vùng biển quốc tế khi bị hải quân Anh bắt giữ hoặc chắc chắn không phải vận chuyển đến Syria nếu nó đi vào vùng lãnh hải của Tây Ban Nha hoặc thuộc Gibraltar.

Ai tận dụng, ai chủ ý?

Xem ra, lời giải thích khả dĩ nhất cho vụ việc này là Mỹ và Anh đã chủ ý dựng tạo nên tình trạng mập mờ này và tận dụng nó để tiến hành phép thử mức độ và hình thức phản ứng của Iran cũng như tạo tiền lệ bắt giữ tầu thuyền của Iran ở những vùng biển quốc tế khác nữa, còn EU và Tây Ban Nha bị lôi kéo vào cuộc.

Phía Mỹ duy trì vùng Vịnh là tâm điểm của cuộc thư hùng với Iran nhưng muốn biến mọi nơi trên thế giới thành chiến địa đối địch với Iran và buộc tất cả các nước ở mọi nơi trên thế giới, bất kể là gì đối với Mỹ, phải tự lựa chọn theo cùng Mỹ hay không theo cùng Mỹ đối địch Iran. Lần này ở vùng ngoài khơi Gibraltar, Mỹ tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi này ở châu Âu.

Anh xưa nay vốn luôn như hình và bóng với Mỹ trong mọi chuyện chính trị an ninh châu lục, khu vực và thế giới. Sau khi ra khỏi EU, đảo quốc này càng cần mối quan hệ đặc biệt với Mỹ. Cho nên chiến lược của Anh bây giờ là tranh thủ Mỹ và sách lược của Anh bây giờ là "sẵn sàng cả cầm đèn chạy trước ô tô và bảo hoàng hơn vua". Đồng thời, hành động này của Anh còn phát đi thông điệp về phía EU và Tây Ban Nha là phía Anh bám giữ vào chủ quyền đối với Gibraltar, biến vùng mũi biển đá này thành một con chủ bài chiến lược đắc dụng cho Anh ở thời sau Brexit. Phía Anh dùng vụ việc này để xem được Mỹ ghi điểm cho đến đâu và EU cũng như Tây Ban Nha phản ứng như thế nào về chuyện chủ quyền đối với Gibraltar.

EU tận dụng vụ việc này để gia tăng áp lực đối với Iran trong khi Tây Ban Nha lại quan tâm hàng đầu tới khía cạnh thực thi quyền về chủ quyền và lãnh hải ở vùng Gibraltar để ngăn ngừa phía Anh lạm dụng và phía Mỹ lợi dụng sự lạm dụng của phía Anh. Tình trạng mập mờ này giúp cho EU và Tây Ban Nha mới chỉ cần thể hiện quan điểm thái độ trên nguyên tắc chứ chưa phải hành động cụ thể trên thực tế.

Vì những suy tính lợi ích riêng này mà tất cả những đối tác ấy đã tạo tiền lệ chính trị, pháp lý quốc tế và cả an ninh mới với hệ luỵ có thể rất bất lợi và nguy hại cho Iran trong thời gian tới.

Dịch Dung

my iran va cau chuyen gibraltar phep thu nho map mo Nếu quan hệ Mỹ - Iran chuyển sang 'vùng đỏ', Israel sẵn sàng can dự bằng quân sự

Ngày 2/7, Ngoại trưởng Israel, ông Israel Katz cho biết, nước này chuẩn bị sẵn sàng can dự bằng quân sự cho bất kỳ nguy ...

my iran va cau chuyen gibraltar phep thu nho map mo Vượt giới hạn uranium làm giàu, ông Trump nói Iran đang đùa với lửa, quốc tế kêu gọi Tehran tuân thủ JCPOA

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cảnh báo rằng Iran "đang đùa với lửa", Thủ tướng Israel kêu gọi các nước châu Âu áp đặt ...

my iran va cau chuyen gibraltar phep thu nho map mo Ngoại trưởng Javad Zarif: Nếu muốn nói chuyện với Iran, Washington trước hết nên thể hiện sự tôn trọng

Ngày 1/7, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif tuyên bố, nước này sẽ không bao giờ khuất phục trước sức ép của Mỹ và nếu Washington ...

Bài viết cùng chủ đề

Chảo lửa Trung Đông

Đọc thêm

Thanh niên Việt Nam phát huy truyền thống 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Thanh niên Việt Nam phát huy truyền thống 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Baoquocte.vn. Ngày 29/3 đã diễn ra Hội thảo quốc gia với chủ đề 'Thanh niên Việt Nam phát huy truyền thống 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ xây dựng và ...
Tín hiệu tích cực về môi trường biển khi cá heo liên tục xuất hiện tại các vùng biển tỉnh Quảng Ninh

Tín hiệu tích cực về môi trường biển khi cá heo liên tục xuất hiện tại các vùng biển tỉnh Quảng Ninh

Thời gian gần đây cá heo, trong đó có cá heo trắng liên tục xuất hiện tại các vùng biển Quảng Ninh như Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long...
Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Nếu lợi ích của Nga được tôn trọng, Moscow sẵn sàng bảo đảm lợi ích hợp pháp của các bên tham gia khác trong quá trình đàm phán về vấn ...
Tổng Cục Thống kê họp báo: Điểm sáng FDI quý I/2024, vốn FDI tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước

Tổng Cục Thống kê họp báo: Điểm sáng FDI quý I/2024, vốn FDI tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước

Ngày 29/3 Tổng cục Thống kê tổ chức Họp báo công bố số liệu thống kê kinh tế – xã hội quý I/2024. Bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng ...
Lỡ hẹn với ngày xanh tập 10: Chủ tịch Thắng tiết lộ quá khứ với con gái

Lỡ hẹn với ngày xanh tập 10: Chủ tịch Thắng tiết lộ quá khứ với con gái

Lỡ hẹn với ngày xanh tập 10, người lạ mặt bà Thật nhắc tới có phải là ông Thắng? Duyên và Giang có liên hệ gì không?
Olympic Paris 2024: Lo nguy cơ bị tấn công khủng bố, Pháp điều hàng chục nghìn quân, vẫn phải nhờ cậy thêm đồng minh

Olympic Paris 2024: Lo nguy cơ bị tấn công khủng bố, Pháp điều hàng chục nghìn quân, vẫn phải nhờ cậy thêm đồng minh

Pháp đã đề nghị các đồng minh quốc tế cử hàng nghìn nhân viên an ninh đến hỗ trợ bảo vệ Olympic Paris 2024 trước nguy cơ khủng bố.
Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine vẫn tiếp diễn, Kiev đang nỗ lực tự sản xuất vũ khí với sự hỗ trợ của phương Tây để đáp ứng nhu cầu.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Phiên bản di động