Mỹ siết chính sách tài chính, thế giới thận trọng

Minh Anh
Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới, chính thức kết thúc quá trình duy trì mức lãi suất thấp gần 0%, kể từ thời điểm bùng phát dịch Covid-19.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Việc tăng lãi suất của Fed được dự báo sẽ có tác động đáng kể tới các nền kinh tế châu Á, thông qua thương mại, tỷ giá hối đoái và các kênh thị trường tài chính. (Nguồn: Economic Times)
Việc tăng lãi suất của Fed được dự báo sẽ có tác động đáng kể tới các nền kinh tế châu Á, thông qua thương mại, tỷ giá hối đoái và các kênh thị trường tài chính. (Nguồn: Economic Times)

Kết thúc cuộc họp thường kỳ Quý I/2022, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm phần trăm và tuyên bố sẽ tiếp tục nâng lãi suất thêm 6 lần nữa trong năm 2022 và ba lần trong năm tới.

Lý do của Mỹ

Đây là lần đầu tiên Fed tăng lãi suất kể từ tháng 3/2020, cho thấy lộ trình thay đổi điều hành chính sách tiền tệ của Fed, theo hướng chấm dứt chương trình mua tài sản (nới lỏng định lượng - QE), nâng lãi suất và thu hẹp bảng cân đối tài sản.

Động thái của Fed lần này được lý giải do kinh tế Mỹ đã phục hồi tương đối vững chắc sau đại dịch Covid-19, cũng như sau thời gian dài thực hiện chính sách tài khóa mở rộng và chính sách tiền tệ nới lỏng, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và phục hồi kinh tế.

Nay khi dịch bệnh đã cơ bản được kiểm soát và kinh tế đã tăng trưởng ổn định, thất nghiệp giảm xuống còn 3,8%, Fed chính thức thực hiện kế hoạch đã định trước, với mục tiêu giúp kinh tế Mỹ tăng trưởng bền vững hơn, kiềm chế lạm phát hiện đã vượt quá xa mục tiêu 2%.

Trên thực tế, lạm phát tại Mỹ tăng cao từ đầu năm 2021 do yếu tố cầu kéo (kinh tế phục hồi nhanh sau đỉnh dịch năm 2020). Giá cả yếu tố đầu vào (giá xăng dầu, kim loại, lương thực…) liên tục tăng từ nửa cuối năm 2021, đặc biệt từ khi căng thẳng Nga-Ukraina bùng phát từ cuối tháng 2/2022. Mỹ, phương Tây áp đặt các lệnh trừng phạt Nga, khiến chuỗi cung ứng hàng hóa bị gián đoạn, chi phí vận chuyển tăng nhanh. Hệ quả là, giá năng lượng và hàng hóa thế giới tăng cao.

Đại dịch Covid-19 trong suốt hai năm đã khiến nền kinh tế kiệt quệ, doanh nghiệp khó khăn và thu nhập của người dân suy giảm. Khi xung đột Nga - Ukraine chưa thấy điểm dừng, tất cả các vấn đề tồn tại cộng hưởng lại, gây hệ lụy như: đứt gãy chuỗi cung ứng, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, an ninh lương thực bị đe dọa…

Bên cạnh đó, xung đột tại Đông Âu góp phần lớn đẩy giá năng lượng, tác động tới nhiều ngành nghề khác nhau trong nền kinh tế. Giá dầu thô dao động đi lên, về mốc 100 USD/thùng, do lo ngại về khả năng không thể lấp đầy khoảng trống nguồn cung từ Nga. OPEC cảnh báo Liên minh châu Âu (EU) rằng, các biện pháp trừng phạt và những động thái chống lại Nga trong tương lai có thể khiến sản lượng giảm tới 7 triệu thùng mỗi ngày.

Kinh tế Mỹ năm 2021 và hai tháng đầu năm 2022 duy trì đà tăng trưởng tích cực, GDP tăng trưởng 5,7% năm 2021 - mức cao nhất trong vòng 40 năm. Tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ cũng giảm xuống mức 3,9%, mức thấp nhất kể từ tháng 3/2020. Chỉ số đo lường sức khỏe ngành sản xuất (PMI) tháng 2/2022 đạt 57,3 điểm, cho thấy đà hồi phục tốt. Doanh số bán lẻ tháng 1/2022 tăng 3,8% so với tháng trước, mức tăng cao nhất trong vòng 10 tháng.

Tuy vậy, kinh tế Mỹ đang phải đối mặt với không ít thách thức, đặc biệt là áp lực lạm phát do giá cả hàng hóa, từ năng lượng, nguyên vật liệu đến lương thực đều gia tăng mạnh. Do đó, Fed đã điều chỉnh dự báo kinh tế Mỹ năm 2022 chỉ tăng trưởng khoảng 2,8% (từ mức dự báo 4% hồi đầu năm), và lạm phát tăng 4,3% trước khi giảm xuống 2,7% năm 2023.

Không quá lo lắng nhưng không chủ quan

Nhìn chung quyết định tăng lãi suất của Fed không bất ngờ, thậm chí khá rõ ràng.

Theo đó, lãi suất cơ bản tại nền kinh tế có ảnh hưởng nhất thế giới có thể sẽ tăng lên khoảng 1,9% vào cuối năm nay, sau đó sẽ tiếp tục có thêm ba đợt tăng lãi suất lên 2,8% vào cuối 2023 và ổn định mức lãi suất này trong năm 2024. Đồng thời sẽ bắt đầu giảm dần quy mô chương trình mua trái phiếu tại cuộc họp vào tháng Năm với mục tiêu cơ bản là chống lạm phát.

Lộ trình thắt chặt chính sách tài chính này của Fed càng được củng cố với thông tin mới nhất - lạm phát Mỹ leo thang cao nhất trong hơn 40 năm, Bộ Lao động Mỹ vừa công bố ngày 12/4. Theo đó, chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ - thước đo lạm phát trong tháng 3/2022, đã tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước trên cơ sở không điều chỉnh, cao hơn mức ước tính 8,4% của thị trường và là mức tăng nhanh nhất kể từ tháng 12/1981.

Tuy nhiên, quyết định của Fed đã không tạo ra một cú sốc mạnh, không làm xáo trộn thị trường quá nhiều, bởi đi kèm một lộ trình tăng lãi suất thận trọng, các nhà đầu tư cũng như doanh nghiệp đã được Fed “đánh tiếng” từ trước, đủ thời gian để chủ động về kế hoạch sản xuất kinh doanh. Giới chuyên gia nhận định, Fed đã thực hiện đúng lộ trình cam kết, vừa làm vừa theo dõi. Đây là động thái tích cực - dấu hiệu thể hiện kinh tế Mỹ đang phục hồi vững chắc.

Nhưng vấn đề cần thận trọng theo dõi lại xuất hiện ở một góc nhìn khác. Đó là, vấn đề lãi suất tăng bị cộng hưởng bởi hai cú sốc dịch Covid-19 và cuộc xung đột Nga-Ukraine với những trừng phạt và trả đũa chồng chéo. Điều mà các nhà nghiên cứu lo ngại là nền kinh tế thế giới dễ rơi vào tình trạng nguy hiểm – “lạm phát đình trệ”, vừa đình đốn vừa lạm phát.

Mặc dù, Fed đã có những bước đi thận trọng, nhưng cần sự kết hợp với các nền kinh tế có tầm ảnh hưởng lớn như Trung Quốc, châu Âu...

Riêng đối với các nền kinh tế châu Á, việc tăng lãi suất của Fed được dự báo sẽ có tác động đáng kể thông qua thương mại, tỷ giá hối đoái và các kênh thị trường tài chính. Lãi suất cao hơn sẽ kìm hãm tổng cầu cũng như làm giảm nhu cầu đối với hàng hóa xuất khẩu của châu Á. Lợi suất trái phiếu và các tài sản của Mỹ cao hơn sẽ thu hút đầu tư quốc tế và làm tăng nhu cầu đồng USD.

Mặc dù đồng USD tăng giá có thể bù đắp một số tác động tiêu cực do lãi suất gây ra đối với thương mại của châu Á, nhưng giá dầu ở mức cao có thể làm giảm thu nhập thực tế và làm chậm đà tăng trưởng. Việc Mỹ đẩy lãi suất lên cao hơn, thông qua thị trường vốn quốc tế, sẽ tạo ra hiệu ứng đi xuống đối với đầu tư và tiêu dùng trong nước.

Các nền kinh tế mới nổi cũng sẽ phải điều hướng thị trường đang ngày càng hỗn loạn, đặc biệt tại một số nền kinh tế tỷ lệ nợ xấu đã tăng khá cao, sau thời gian dài lãi suất thấp. Các cơ quan tài chính cần giám sát chặt chẽ rủi ro và có hành động sớm, để ngăn chặn việc hình thành các rủi ro mang tính hệ thống.

Chính sách thuế tài sản đối với giới siêu giàu của Mỹ liệu có dễ thực hiện?

Chính sách thuế tài sản đối với giới siêu giàu của Mỹ liệu có dễ thực hiện?

Người dân Mỹ đang ngày càng ủng hộ việc đánh thuế tài sản đối với giới siêu giàu. Tuy nhiên, các chính sách liên quan ...

Bầu cử tổng thống Pháp: Chính sách kinh tế xã hội tham vọng trong kế hoạch tái tranh cử của ông Macron

Bầu cử tổng thống Pháp: Chính sách kinh tế xã hội tham vọng trong kế hoạch tái tranh cử của ông Macron

Trước khi kết thúc nhiệm kỳ, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã trải lòng với giới truyền thông về nhiều vấn đề kinh tế-xã hội ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Trừng phạt Nga: Lý do thực sự Mỹ mạnh tay với Gazprombank; Thụy Sỹ 'nhập cuộc'; Slovakia, Hungary đang làm điều này

Trừng phạt Nga: Lý do thực sự Mỹ mạnh tay với Gazprombank; Thụy Sỹ 'nhập cuộc'; Slovakia, Hungary đang làm điều này

Gazprombank đã nằm trong tầm ngắm của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden suốt nhiều năm.
Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Nhìn chung, giá heo hơi hôm nay giữ ổn định trên cả nước. Theo khảo sát, thị trường heo hơi toàn quốc hiện dao động trong khoảng 60.000 - 63.000 ...
ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Israel cũng như thủ lĩnh Hamas.
MU tính lên kế hoạch tái ký miễn phí Angel Gomes

MU tính lên kế hoạch tái ký miễn phí Angel Gomes

Tân HLV Ruben Amorim ủng hộ Ban lãnh đạo MU tái ký tiền vệ người Anh Angel Gomes.
Nga lại trở thành 'người khổng lồ' ở EU; giá khí đốt tăng vọt, cuộc khủng hoảng năng lượng mới 'gõ cửa' châu Âu?

Nga lại trở thành 'người khổng lồ' ở EU; giá khí đốt tăng vọt, cuộc khủng hoảng năng lượng mới 'gõ cửa' châu Âu?

Tháng 9/2024, Nga trở lại vị trí nhà cung cấp khí đốt chính cho Liên minh châu Âu (EU).
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết ...
Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Nhìn chung, giá heo hơi hôm nay giữ ổn định trên cả nước. Theo khảo sát, thị trường heo hơi toàn quốc hiện dao động trong khoảng 60.000 - 63.000 đồng/kg.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

TS. Nguyễn Văn Thân thông tin, Diễn đàn Hợp tác đầu tư Việt Nam-Hàn Quốc 2024 đã thu hút hơn 500 đại biểu từ hai quốc gia.
Khát vọng về 'chân trời tăng trưởng và phát triển mới' cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam-Hàn Quốc

Khát vọng về 'chân trời tăng trưởng và phát triển mới' cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam-Hàn Quốc

Chiều nay (21/11), Diễn đàn Hợp tác đầu tư Việt Nam-Hàn Quốc năm 2024 đã diễn ra tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Hà Nội.
Giới thiệu hình ảnh, tiềm năng của Bình Định với nhà đầu tư, doanh nghiệp Thái Lan

Giới thiệu hình ảnh, tiềm năng của Bình Định với nhà đầu tư, doanh nghiệp Thái Lan

Từ 21-23/11, tại TP. Quy Nhơn, UBND tỉnh Bình Định tổ chức sự kiện Gặp gỡ các doanh nghiệp Thái Lan.
Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giới phân tích dự báo sản lượng cà phê vụ 2024 - 2025 của Việt Nam có thể giảm 10-15% so với vụ 2023 - 2024. Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê ...
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11 ghi nhận đồng USD lên mức 107,15, mức cao nhất kể từ ngày 4/10/2023.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11 tiếp tục hạ nhiệt, vẫn neo trên mức 106.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11 ghi nhận đồng USD giảm trong khi đồng EUR tăng 0,54%, đạt mức 1,0598 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11 ghi nhận USD mua vào tại các thị trường tự do đang cao hơn 465 đồng so với kênh ngân hàng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11 ghi nhận đồng USD tăng giá so với các đồng tiền chính, neo ở mức đỉnh trong một năm.
Phiên bản di động