Mỹ-Trung Quốc: 'Ấm' căng thẳng cũ, 'nóng’ mặt trận mới

Minh Anh
Quan điểm riêng của hai người đứng đầu đều đã rõ, nhưng không đồng nghĩa với việc mâu thuẫn chung giữa Mỹ-Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực sẽ tự động biến mất theo thời gian.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Mỹ-Trung Quốc: 'Ấm' căng thẳng cũ, 'nóng’ mặt trận mới
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc hội đàm trực tuyến, ngày 16/11. (Nguồn: AFP)

Có thể nói, kết quả cuộc gặp online giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tốt hơn dự kiến, ít nhất là về mặt thời gian, kéo dài hơn gần 1 giờ so với kế hoạch ban đầu. Điều đó cho thấy, cả hai nước đều coi trọng cuộc gặp thượng đỉnh này và coi đây là một trong những cơ hội cần tận dụng.

Tốt hơn dự kiến

Kết thúc cuộc hội đàm chính thức đầu tiên kể từ khi ông Biden bước chân vào Nhà Trắng (1/2021), sau hơn 3 giờ thảo luận kín, họ vẫn tranh cãi gay gắt về các vấn đề quan trọng từ thương mại đến nhân quyền,… nhưng hai bên đều "lật bài" nói rõ với bên kia những trọng điểm quan tâm và lợi ích cốt lõi.

Tổng thống Mỹ Biden nhấn mạnh “lãnh đạo hai nước có trách nhiệm đảm bảo quan hệ không trượt vào đối đầu, cần phải thiết lập hàng rào bảo hộ hợp lý, thẳng thắng và rõ ràng về những điểm khác biệt, hợp tác trên những lĩnh vực hội tụ lợi ích”.

Trong khi đó, Bắc Kinh muốn một “quan hệ vững chắc” để cùng nhau đối phó các tai ách toàn cầu như biến đổi khí hậu và đại dịch Covid-19.

Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh, là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, hai nước cần tăng cường giao tiếp và hợp tác, mỗi bên điều hành tốt các công việc trong nước, đồng thời gánh vác các trách nhiệm quốc tế và cùng nhau nỗ lực bảo vệ môi trường thế giới hòa bình và ổn định, bao gồm ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu, thách thức toàn cầu của dịch Covid-19, quan hệ Mỹ-Trung ổn định lành mạnh là điều kiện cần thiết.

Động thái của cả ông Biden và ông Tập dường như đang đi đúng hướng tăng cường hợp tác, như tuyên bố chung tại Hội nghị COP26 Glasgow (Vương quốc Anh) mới đây, Mỹ-Trung tuyên bố sẽ thông qua hợp tác đa phương để cùng ứng phó với khủng hoảng khí hậu và tiến tới các hợp tác khác trong tương lai.

Quan điểm được Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan công khai rằng, quan hệ Mỹ-Trung không phải là “Chiến tranh Lạnh mới”, Mỹ không tìm cách thay đổi thể chế của Trung Quốc, mà muốn chung sống với Trung Quốc.

Khác hẳn với quan điểm của chính quyền tiền nhiệm, đây có thể hiểu như một thông điệp tích cực và thân thiện mà Washington gửi tới Bắc Kinh, đồng thời “bắn tin” thừa nhận việc muốn thông qua sức ép để thay đổi Trung Quốc trong 40 năm là điều không thể.

Giới quan sát cho rằng, sau những đánh giá tương đối tốt của giới chức hai nước về “cuộc gặp phá băng quan hệ”, thế giới có thêm chút lạc quan thận trọng. Không ít người bắt đầu kỳ vọng quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ chuyển từ cạnh tranh gay gắt sang hòa hảo hơn.

Đó sẽ là may mắn của thế giới, sau giai đoạn khó khăn do đại dịch Covid-19, hai cường quốc có thể tìm được những tiếng nói chung trong các vấn đề ảnh hưởng đến tương lai nhân loại.

Các mặt trận cạnh tranh mới đã xuất hiện

Đúng như dự đoán, dù Hội nghị thượng đỉnh ngày 16/11 giữa hai lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc khó đạt được kết quả đột phá, bầu không khí hòa hợp của cả hai bên được đánh giá là đã “ấm dần lên chút ít”, thoát khỏi bầu không khí “Chiến tranh Lạnh”, để có thể hy vọng về những cơ hội tương tác tích cực trong thời gian tới.

Tuy nhiên, vẫn tồn tại những biến số cho sự phát triển của tương lai, đặc biệt là Tổng thống Joe Biden luôn phải đối diện với sức ép nội bộ đến từ hai đảng và cả những lực lượng mong muốn Mỹ tiếp tục gây sức ép với Trung Quốc. Và dù đặt các vấn đề chính trị sang một bên, thì sự cạnh tranh lẫn nhau giữa hai nền kinh tế số một và số hai thế giới sẽ luôn là điều hiển nhiên.

Xu hướng phát triển trên nhiều lĩnh vực của Trung Quốc khiến cho Mỹ và phương Tây cảm thấy lo ngại, không chỉ chiếm ưu thế trên mặt trận kinh tế, mà những tiến bộ vượt bậc về công nghệ, thậm chí cả thám hiểm vũ trụ cũng đang khiến Mỹ phải lo lắng.

Trên thực tế, đại dịch Covid-19 đã tác động làm thay đổi nhiều xu hướng, thậm chí cả thói quen sinh hoạt của con người, nhưng không làm thay đổi cục diện phát triển toàn cầu. Mâu thuẫn mới có thể xảy ra ngay trong chính tuyên bố hợp tác về biến đổi khí hậu ở Hội nghị COP26.

Quá trình đẩy nhanh chuyển đổi sử dụng năng lượng sạch, cho phép lĩnh vực năng lượng mới, sạch tiếp tục tăng trưởng vượt bậc. Tuy nhiên, cũng giống như vai trò của năng lượng hoá thạch (than đá, dầu mỏ…) trong giai đoạn Cách mạng Công nghiệp; đến nay, khi năng lượng sạch bùng nổ, nhu cầu tiêu thụ các khoáng sản chủ chốt cần thiết như lithium, nickel, cobalt, mangan, đất hiếm… cũng tăng mạnh.

Theo báo cáo mới đây của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IAE), nhằm thực hiện mục tiêu của Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu là kiểm soát sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu ở dưới 2 độ C, tổng nhu cầu của các nước trên thế giới đối với các loại khoáng sản chủ chốt cho việc phát triển năng lượng sạch tới năm 2040 sẽ tăng ít nhất 4 lần.

Báo cáo cũng chỉ rõ, trong quá trình chuyển đổi năng lượng sạch toàn cầu, những rủi ro về cung-cầu các khoáng sản chủ chốt, không chỉ ảnh hưởng tới các mục tiêu trung hòa carbon, mà có thể tác động tới quá trình bố trí quyền lực quốc tế, tạo ra các xung đột địa chính trị mới. Giống như Trung Đông và các tuyến hàng hải vận chuyển dầu khí như Eo biển Malacca từng là những địa điểm luôn “nóng rẫy”.

Trở lại với báo cáo của IEA, nguồn cung các loại khoáng sản mới chắc chắn không theo kịp nhu cầu. Không chỉ vấn đề năng lực sản xuất, mức độ tập trung quá cao của các chuỗi cung ứng khoáng sản này, cho thấy sự “khan hiếm” hơn nhiều so với tài nguyên dầu khí trước đây - chỉ báo rõ một tâm điểm cạnh tranh mới.

Thống kê cho thấy ba nước sản xuất dầu mỏ hàng đầu thế giới là Mỹ, Saudi Arabia và Nga chỉ chiếm 43% tổng sản lượng dầu mỏ toàn cầu, ba nước sản xuất khí thiên nhiên lớn nhất toàn cầu là Mỹ, Nga và Iran chỉ chiếm 46% tổng sản lượng toàn cầu.

Nhưng ba nước đứng đầu thế giới sở hữu khoáng sản thiết yếu như lithium, cobalt và đất hiếm, lần lượt chiếm tới 80%, 90% và 85%. Sản lượng của ba nước đứng đầu thế giới nắm giữ công nghệ tinh luyện lithium và đất hiếm cũng chiếm tới 95% tổng sản lượng toàn cầu.

Trong đó, Bắc Kinh đang đóng vai trò chủ đạo đối với nhiều khoáng sản thiết yếu, nắm giữ gần 90% sản lượng đất hiếm tinh luyện, trên 50% sản lượng lithium và 35% sản lượng nickel toàn cầu. Nền kinh tế số 2 cũng sớm đầu tư lớn vào các lĩnh vực liên quan tới các loại khoáng sản chủ chốt ở nhiều nước.

Những gì đang diễn ra chắc chắn không thể coi là bình thường đối với nền kinh tế số 1. Các loại khoáng sản chủ chốt chính là “chiến trường mới” trong cuộc cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung Quốc.

Giá vàng hôm nay 24/11, Giá vàng thế giới giảm giật mình, vàng SJC 'chơi trò đau tim'

Giá vàng hôm nay 24/11, Giá vàng thế giới giảm giật mình, vàng SJC 'chơi trò đau tim'

Giá vàng thế giới trượt dốc lùi xa về dưới ngưỡng 1.800 USD/ounce. Việc vàng bị phá giá xuống dưới mốc nhạy cảm này có ...

Khủng hoảng năng lượng: Lệch pha cung cầu và khả năng giá dầu 'lao dốc thảm' vào năm tới?

Khủng hoảng năng lượng: Lệch pha cung cầu và khả năng giá dầu 'lao dốc thảm' vào năm tới?

Sự phản ứng chậm chạp của ngành công nghiệp dầu mỏ toàn cầu trước nhu cầu tăng cao trong năm 2021 đã góp phần làm ...

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Xem nhiều

Đọc thêm

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chính sách tại trường Đại học quốc gia Malaya

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chính sách tại trường Đại học quốc gia Malaya

Tổng Bí thư Tô Lâm tin tưởng khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện vừa thiết lập sẽ mở ra một kỷ nguyên phát triển mới trong quan hệ ...
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Man City vs Tottenham; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Man City vs Tottenham; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Arsenal vs Nottingham Forest; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona.
Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ

Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ

Ngày 22/11, tại Trụ sở Bộ, Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt đã trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ của Bộ Ngoại giao.
Giá cà phê hôm nay 22/11/2024: Giá cà phê robusta quay đầu, xuất khẩu nửa đầu tháng 11 giảm tới  44,8%, không trì hoãn thích ứng EUDR

Giá cà phê hôm nay 22/11/2024: Giá cà phê robusta quay đầu, xuất khẩu nửa đầu tháng 11 giảm tới 44,8%, không trì hoãn thích ứng EUDR

Giá cà phê hôm nay 22/11/2024: Giá cà phê robusta quay đầu, xuất khẩu nửa đầu tháng 11 giảm tới 44,8%, không trì hoãn thích ứng EUDR.
Triển lãm quốc tế Sản phẩm Ngũ kim & Dụng cụ cầm tay: Cơ hội giao thương cho doanh nghiệp ngành cơ khí và công nghiệp hỗ trợ

Triển lãm quốc tế Sản phẩm Ngũ kim & Dụng cụ cầm tay: Cơ hội giao thương cho doanh nghiệp ngành cơ khí và công nghiệp hỗ trợ

Triển lãm quốc tế Sản phẩm Ngũ kim & Dụng cụ cầm tay lần thứ 9 - Vietnam Hardware & Hand Tools Expo 2024 (VHHE) sẽ diễn ra từ 5-7/12 tại TP. Hồ Chí Minh.
Giá xăng dầu hôm nay 22/11: Xung đột Nga-Ukraine leo thang căng thẳng, giá dầu tăng vọt

Giá xăng dầu hôm nay 22/11: Xung đột Nga-Ukraine leo thang căng thẳng, giá dầu tăng vọt

Giá xăng dầu hôm nay 22/11, tăng gần 2% khi xung đột Nga -Ukraine gia tăng nhanh chóng khiến thị trường lo ngại về nguồn cung dầu thô.
Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Nhìn chung, giá heo hơi hôm nay giữ ổn định trên cả nước. Theo khảo sát, thị trường heo hơi toàn quốc hiện dao động trong khoảng 60.000 - 63.000 đồng/kg.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

TS. Nguyễn Văn Thân thông tin, Diễn đàn Hợp tác đầu tư Việt Nam-Hàn Quốc 2024 đã thu hút hơn 500 đại biểu từ hai quốc gia.
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11 ghi nhận đồng USD lên mức 107,15, mức cao nhất kể từ ngày 4/10/2023.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11 tiếp tục hạ nhiệt, vẫn neo trên mức 106.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11 ghi nhận đồng USD giảm trong khi đồng EUR tăng 0,54%, đạt mức 1,0598 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11 ghi nhận USD mua vào tại các thị trường tự do đang cao hơn 465 đồng so với kênh ngân hàng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11 ghi nhận đồng USD tăng giá so với các đồng tiền chính, neo ở mức đỉnh trong một năm.
Phiên bản di động