New Zealand: Tại sao Chính phủ không in tiền để xóa nợ?

TGVN. Với việc Chính phủ New Zealand vay 25 tỷ USD trong năm tài chính 2019/2020 để tài trợ cho việc ứng phó và khắc phục đại dịch Covid-19, nhiều người cho rằng Wellington có thể xóa nợ chỉ đơn giản bằng cách in thêm tiền.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Thoạt đầu điều này nghe có vẻ là một ý tưởng hợp lí, nhưng theo các chuyên gia kinh tế thực sự là một phương án có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Theo thuyết tiền tệ hiện đại (tiếng Anh là Modern Monetary Theory, gọi tắt là MMT), các chính sách tiền tệ mở rộng, hay nói cách khác nguồn tiền từ ngân hàng trung ương tạo ra, được sử dụng để tài trợ cho các khoản chi tiêu của chính phủ. Theo những người ủng hộ thuyết MMT, một quốc gia phát hành tiền tệ của riêng mình thì nguồn tiền không bao giờ có thể cạn kiệt và không bao giờ có thể bị vỡ nợ bằng đồng tiền đó. Chúng có thể thực hiện tất cả các khoản thanh toán khi đến hạn và không mang rủi ro vỡ nợ.

new zealand tai sao chinh phu khong the in them tien de xoa cac khoan no
Chính phủ buộc phải vay mươn từ bên ngoài để giải quyết tình hình kinh tế bất ổn. (Nguồn: The Conversation)

Học thuyết hiện đại nhưng không phù hợp

Tuy nhiên, học thuyết này được các chuyên gia tài chính ngân hàng đánh giá là một quan niệm sai lầm về kinh tế. Thậm chí, các nhà kinh tế tên tuổi như Paul Krugman, người đoạt giải Nobel và nhà báo chuyên mục kinh tế của tờ New York Times và giáo sư Greg Mankiw (Đại học Harvard) kịch liệt phản đối quan niệm trên.

Khi chính phủ chi tiêu nhiều hơn số tiền thu được từ các khoản thuế, họ buộc phải phải vay tiền từ bên ngoài (được gọi là tài trợ thâm hụt), và sau đó chỉ thị cho kho bạc phát hành trái phiếu công nợ. Khoản nợ thường được nắm giữ bởi các ngân hàng tư nhân, tổ chức đầu tư và các nguồn quỹ khác trong xã hội. Bởi vì chính phủ cố gắng tránh ​​xảy ra tình trạng vỡ nợ, vậy nên khoản vay bên ngoài có thể được coi là tạm thời bảo đảm an toàn.

Tuy nhiên, những trái phiếu này thường có thể được phát hành với lãi suất thấp hơn trái phiếu từ các tổ chức tài chính khác. Có ba loại trái phiếu chính: trái phiếu kho bạc ngắn hạn, trái phiếu kho bạc trung hạn và trái phiếu kho bạc dài hạn. Trái phiếu kho bạc ngắn hạn có thời gian đáo hạn ngắn nhất (dưới một năm) trong khi trái phiếu kho bạc có thời gian đáo hạn từ mười năm trở lên.

Khoản nợ đi đâu khi in thêm tiền?

Nhằm hỗ trợ chính phủ giải quyết các khoản nợ, Ngân hàng Dự trữ New Zealand (RBNZ) tiến hành biện pháp "nới lỏng định lượng" bằng các mua các trái phiếu do chính phủ phát hành. Để làm được điều này, RBNZ bắt đầu in tiền để thanh toán cho trái phiếu, và khi đó lượng tiền này sẽ đi vào lưu thông trên thị trường làm tăng nguồn cung ứng tiền tệ.

new zealand tai sao chinh phu khong the in them tien de xoa cac khoan no
Việc in thêm tiền gây nguy cơ lạm phát và khủng hoảng niềm tin tài chính. (Nguồn: The Conversation)

Việc nới lỏng định lượng khiến hệ thống tiền tệ tràn ngập các thanh khoản, tức là những tài sản hoặc sản phẩm có thể chuyển đổi thành tiền mặt hay lượng tiền sẵn có để đầu tư và chi tiêu. Ngược lại, biện pháp này sẽ giảm áp lực lãi suất vì tiền đi vay sẽ rẻ hơn khi trên thị trường càng có nhiều tiền.

Ngoài ra, RBNZ cũng có thể áp dụng giảm mức lãi suất cơ bản (OCR) nhằm hạ mức lãi suất của ngân hàng bán lẻ trên các khoản thế chấp và tiền gửi tiết kiệm. Mục đích trong cả hai trường hợp là làm cho việc đi vay nợ rẻ hơn với hy vọng rằng các doanh nghiệp sẽ đổ dồn vay tiền để đầu tư, từ đó tạo ra nhiều việc làm hơn.

Nếu RBNZ mua trái phiếu chính phủ từ các ngân hàng bán lẻ và các nhà đầu tư đã mua chúng trước đó, thì theo đó các chủ nợ đã được "thanh toán" xong.

Thế nhưng suy xét lại, chính phủ không thể đơn giản xóa các khoản nợ như vậy.

Thực tế, khoản nợ không biến mất, nó chỉ ở dạng lượng tiền bổ sung trôi nổi trên nền kinh tế. Tại một thời điểm nào đó, số tiền bổ sung này sẽ được gửi vào các ngân hàng thương mại và được giữ như một khoản dự trữ thu lãi từ RBNZ.

Đồng tiền đang lưu hành thực chất là "đồng tiền pháp định" (legal tender) do chính phủ hậu thuẫn. Nếu không muốn giữ nó, những người nắm giữ số tiền này có thể bán ngược lại trở lại RBNZ để đổi lại thứ có giá trị tương đương, chẳng hạn như ngoại tệ.

Nguy cơ lạm phát và khủng hoảng niềm tin

Trong khi đó, nếu mức lãi suất thấp không mang lại kết quả mở rộng kinh doanh và nâng cao sản xuất thì hệ quả là tồn tại một lượng tiền lớn hơn luân chuyển trong nền kinh tế mà không có bất kì sản xuất mới nào ra đời.

Điều này sẽ gây áp lực lạm phát, khiến những người tiết kiệm trở nên bất mãn và sụt giảm nhu cầu gửi tiết kiệm tại các ngân hàng nói chung. Bởi việc gửi tiết kiệm của các hộ gia đình tại ngân hàng cơ bản chính là hình thức huy động vốn cho các doanh nghiệp vay.

Trong trường hợp không tăng sản lượng, khoản tiền tăng thêm này chuyển đến các tài sản tài chính phi sản xuất như cổ phiếu và nhà ở, tạo ra bong bóng đầu cơ trên các thị trường đó.

Trong thời kỳ kinh tế suy thoái sâu sắc, không phải việc thiếu hụt các khoản vay kìm hãm doanh nghiệp hoạt động mà chính là việc họ không thể bán hàng hóa của mình với mức giá hiện hành. Điều này làm giảm nhu cầu về lao động, giảm nhu cầu về hàng hóa vì nhiều người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu do thất nghiệp.

Tuy nhiên, việc cho chính phủ vay nợ là một trò chơi dài hạn. Bất kể biện pháp tài trợ thâm hụt hay in tiền được thực hiện, mọi hoạt động vay mượn đều dựa trên sự tin tưởng rằng chính phủ sẽ tôn trọng khoản nợ mà họ cho vay.

Không một chính phủ nào có thể đáp ứng tất cả các chủ nợ nếu họ muốn lấy lại tiền cùng một lúc. Vậy nên miễn là chính phủ tiếp tục trả lãi cho các khoản vay, hoặc ít nhất có khả năng trả lại cho một số chủ nợ đó (đôi khi bằng cách vay nhiều hơn), thì nền kinh tế vẫn ổn định.

Nếu vì một lý do nào đó mà sự tin tưởng vào một chính phủ bị biến mất do xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào về việc vỡ nợ hoặc không tôn trọng các nghĩa vụ vay nợ sẽ dẫn đến thiệt hại lâu dài cho uy tín của chính phủ và khả năng vay nợ của chính phủ trong tương lai. Bởi sẽ không ai muốn nắm giữ khoản nợ của chính phủ dưới hình thức trái phiếu chính phủ.

Khi điều đó xảy ra sẽ dẫn đến hậu quả một nguồn tiền vốn chảy ra khỏi đất nước khi mọi người đổ xô tìm kiếm lợi nhuận ở nơi khác. Đồng tiền mất giá sẽ gây ra những ảnh hưởng thảm khốc đối với nền kinh tế, chẳng hạn như xảy ra trong cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997.

Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern: Thành công chống dịch Covid-19 chưa đủ cho một khởi đầu mới

Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern: Thành công chống dịch Covid-19 chưa đủ cho một khởi đầu mới

TGVN. Nhiệm kỳ thứ hai của Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern có lẽ không dễ dàng khi thành công trong xử lý đại dịch ...

Thủ tướng New Zealand: Sau chiến thắng là chông gai

Thủ tướng New Zealand: Sau chiến thắng là chông gai

TGVN. Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern đã cho thế giới thấy một hình mẫu về cách xử lý đại dịch toàn cầu. Nhưng kinh ...

Dịch Covid-19: Hình mẫu New Zealand có ca nhiễm mới trong cộng đồng, dịch bệnh tại Canada diễn biến phức tạp

Dịch Covid-19: Hình mẫu New Zealand có ca nhiễm mới trong cộng đồng, dịch bệnh tại Canada diễn biến phức tạp

TGVN. Từng được ca ngợi là hình mẫu chống dịch Covid-19 của thế giới, New Zealand vừa ghi nhận ca lây nhiễm mới trong cộng ...

(theo The Conversation)

Xem nhiều

Đọc thêm

Kỳ bí chiếc mặt nạ cổ 600 năm tuổi của thần lửa Aztec

Kỳ bí chiếc mặt nạ cổ 600 năm tuổi của thần lửa Aztec

Chiếc mặt nạ Xiuhtecuhtli là một trong những cổ vật màu ngọc lam mà nhà chinh phục người Tây Ban Nha Hernán Cortés đã lấy từ Đế chế Aztec.
Chú hổ bộ lông đột biến màu vàng hút khách, trở thành hiện tượng trên mạng xã hội

Chú hổ bộ lông đột biến màu vàng hút khách, trở thành hiện tượng trên mạng xã hội

Một con hổ vàng 3 tuổi tại Thái Lan đã trở thành hiện tượng mạng xã hội, thu hút 34.000 lượt thích và 24.000 lượt chia sẻ chỉ trong hai ...
Chuyên gia Trung Quốc chia sẻ kinh nghiệm tích hợp giữa văn hóa và công nghệ

Chuyên gia Trung Quốc chia sẻ kinh nghiệm tích hợp giữa văn hóa và công nghệ

Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam đã tổ chức Tọa đàm 'Thực tiễn đổi mới thông qua sự tích hợp giữa văn hóa và công nghệ tại ...
Tìm về cội nguồn lịch sử dân tộc tại 'Thủ đô gió ngàn'

Tìm về cội nguồn lịch sử dân tộc tại 'Thủ đô gió ngàn'

Khu di tích lịch sử ATK Định Hóa nằm ở huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên, là một trong những địa điểm quan trọng nhất của lịch sử cách mạng ...
Canada quyết tâm 'cán đích' mục tiêu chi 2% quốc phòng của NATO

Canada quyết tâm 'cán đích' mục tiêu chi 2% quốc phòng của NATO

Ngày 25/11, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho rằng nước này đang 'đi đúng hướng' để đạt được mục tiêu chi cho quốc phòng của NATO trong những năm tới.
Cơ hội nhận iPhone 16 và nhiều phần quà hấp dẫn khi mở Tài khoản Plus trên Agribank Plus

Cơ hội nhận iPhone 16 và nhiều phần quà hấp dẫn khi mở Tài khoản Plus trên Agribank Plus

Agribank triển khai chương trình khuyến mại hấp dẫn 'Mở Tài khoản Plus - Đón Vạn Đặc Quyền' với tổng giá trị giải thưởng lên tới 16,2 tỷ đồng.
Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ngành bia: Cần hài hòa lợi ích, tránh gây 'hiệu ứng ngược'

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ngành bia: Cần hài hòa lợi ích, tránh gây 'hiệu ứng ngược'

Chiều 25/11, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo Công bố 'Báo cáo đánh giá tác động của dự thảo tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng bia'.
Cà Mau thu hút đầu tư vào các dự án đột phá

Cà Mau thu hút đầu tư vào các dự án đột phá

Đến nay, trên địa bàn tỉnh Cà Mau có 459 dự án đầu tư đang hoạt động, với tổng vốn đăng ký 146.700,5 tỷ đồng.
Công nghiệp khí khẳng định vị thế trong nền kinh tế Việt Nam

Công nghiệp khí khẳng định vị thế trong nền kinh tế Việt Nam

Công nghiệp khí đã và tiếp tục được Đảng, Nhà nước xác định là lĩnh vực nền tảng để phục vụ cho phát triển kinh tế đất nước trong giai đoạn tới.
Giá cà phê hôm nay 26/11/2024: Giá cà phê tăng 'dựng đứng' ngay đầu tuần, diễn biến bất ngờ trong mùa thu hoạch, giá còn tăng?

Giá cà phê hôm nay 26/11/2024: Giá cà phê tăng 'dựng đứng' ngay đầu tuần, diễn biến bất ngờ trong mùa thu hoạch, giá còn tăng?

Giá cà phê hôm nay 26/11/2024: Giá cà phê tăng 'dựng đứng' ngay đầu tuần, diễn biến bất ngờ trong mùa thu hoạch, giá còn tăng?
Giá heo hơi hôm nay 26/11: Tiếp tục điều chỉnh tại nhiều địa phương; tổng sản lượng thịt heo cuối năm dự báo đạt trên 5 triệu tấn

Giá heo hơi hôm nay 26/11: Tiếp tục điều chỉnh tại nhiều địa phương; tổng sản lượng thịt heo cuối năm dự báo đạt trên 5 triệu tấn

Nhìn chung, giá heo hơi hôm nay tiếp tục điều chỉnh tại nhiều địa phương. Hiện tại, thương lái trên cả nước thu mua heo hơi từ 59.000 - 63.000 đồng/kg.
Giá tiêu hôm nay 26/11/2024: Thị trường chưa có dấu hiệu tác động mạnh, đà tăng vẫn được đánh giá cao

Giá tiêu hôm nay 26/11/2024: Thị trường chưa có dấu hiệu tác động mạnh, đà tăng vẫn được đánh giá cao

Giá tiêu hôm nay 26/11/2024 tại thị trường trong nước đi ngang ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 139.000 – 140.000 đồng/kg.
Bất động sản mới nhất: Lý do chung cư dưới 25 triệu đồng/m2 ‘tuyệt chủng’ ở thành phố lớn, Hà Nội bỏ 2 quyết định liên quan đấu giá đất

Bất động sản mới nhất: Lý do chung cư dưới 25 triệu đồng/m2 ‘tuyệt chủng’ ở thành phố lớn, Hà Nội bỏ 2 quyết định liên quan đấu giá đất

Chung cư giá dưới 25 triệu đồng/m2 'tuyệt chủng' ở Hà Nội và TPHCM, bỏ 2 quyết định liên quan đấu giá đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Địa ốc Việt Nam hút vốn nhà đầu tư ngoại, bất ngờ về giá căn hộ tại TPHCM, quyền của chủ sở hữu nhà ở

Bất động sản mới nhất: Địa ốc Việt Nam hút vốn nhà đầu tư ngoại, bất ngờ về giá căn hộ tại TPHCM, quyền của chủ sở hữu nhà ở

Vốn FDI đổ vào địa ốc tăng mạnh, khảo sát giá căn hộ một số dự án TPHCM, quy định về quyền của chủ sở hữu nhà ở… là tin bất động sản (BĐS) mới ...
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Cơ hội nhận iPhone 16 và nhiều phần quà hấp dẫn khi mở Tài khoản Plus trên Agribank Plus

Cơ hội nhận iPhone 16 và nhiều phần quà hấp dẫn khi mở Tài khoản Plus trên Agribank Plus

Agribank triển khai chương trình khuyến mại hấp dẫn 'Mở Tài khoản Plus - Đón Vạn Đặc Quyền' với tổng giá trị giải thưởng lên tới 16,2 tỷ đồng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/11: EUR, Yen Nhật 'leo dốc', USD rời đỉnh hai năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/11: EUR, Yen Nhật 'leo dốc', USD rời đỉnh hai năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/11 ghi nhận đồng USD đã giảm từ mức cao nhất trong hai năm.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/11: USD nhắm mốc 110, EUR 'bi quan'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/11: USD nhắm mốc 110, EUR 'bi quan'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/11 ghi nhận USD duy trì được vị thế vững chắc.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11 ghi nhận đồng USD lên mức 107,15, mức cao nhất kể từ ngày 4/10/2023.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
BIDV và VRG hợp tác toàn diện giai đoạn 2024 - 2029

BIDV và VRG hợp tác toàn diện giai đoạn 2024 - 2029

BIDV là ngân hàng lâu đời nhất và có tổng tài sản lớn nhất Việt Nam, đạt trên 2,5 triệu tỷ đồng (tương đương 101 tỷ USD) vào thời điểm 30/9/2024.
Phiên bản di động