Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern: Thành công chống dịch Covid-19 chưa đủ cho một khởi đầu mới

Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern còn nhiều lời hứa với người dân chưa hoàn thành. (Nguồn: AP)

Khi nhiều lời hứa còn dang dở

Trong bài phân tích đăng trên trang mạng của Viện Chính sách Chiến lược Australia (ASPI) về những thách thức đối với Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern trong nhiệm kỳ thứ hai, tác giả Jennifer Lees-Marshment nhận định, mặc dù Thủ tướng Jacinda Ardern đã giành được một chiến thắng áp đảo trong cuộc tổng tuyển cử diễn ra ngày 17/10 vừa qua, song bà vẫn sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức trong nhiệm kỳ tới.

Việc bà Ardern lãnh đạo đất nước xử lý hiệu quả đại dịch Covid-19 đã lấn át sự không thành công của bà trong việc thực hiện những lời hứa cốt lõi trong cuộc vận động tranh cử cách đây 3 năm. Công việc trước mắt của bà Ardern sẽ là xây dựng các chính sách cho New Zealand trong thời gian tới để giúp quốc gia này phục hồi trước những ảnh hưởng kinh tế lâu dài do đại dịch Covid-19.

Trong cuộc tranh luận cuối cùng giữa lãnh đạo hai đảng đối lập ở New Zealand trước cuộc bầu cử mới đây, Thủ tướng Ardern cho biết, tâm trí của người dân đang hướng về tương lai và họ muốn biết đất nước sẽ thay đổi thế nào trong thời gian tới.

Thế nhưng, bà Ardern chưa có câu trả lời cho người dân. Danh sách những lời hứa của bà Ardern cho năm 2020 chưa nêu bật được bất kỳ sự chuyển đổi chính sách rõ ràng nào. Về tổng thể, các chính sách có thể được coi là tốt khi tập trung vào con người, việc làm, tái xây dựng, kinh doanh và vị thế toàn cầu của New Zealand, song những chính sách đó không đặt ra một ưu tiên rõ ràng nào có thể gây ấn tượng cho người dân.

Do đó, chiến thắng áp đảo vừa rồi của Công đảng New Zealand được đánh giá là chưa tương xứng với sự ủng hộ của công chúng dành cho các hành động cụ thể.

... Trước nhiều kỳ vọng của người dân

Sau khi xử lý thành công cuộc khủng hoảng Covid-19, Công đảng sẽ sớm nhận được câu hỏi từ các cử tri về “điều gì sẽ xảy ra tiếp theo sau đại dịch?”. Đặc biệt, người dân sẽ quan tâm đến những ý tưởng từ chính phủ mới về cách thức lãnh đạo đất nước xử lý cuộc khủng hoảng kinh tế hậu đại dịch.

Dữ liệu từ công cụ tương tác trực tuyến Vote Compass 2020 do hãng TVNZ điều hành đã cho thấy, Thủ tướng Ardern dù là nhà lãnh đạo được yêu thích nhất tại New Zealand, song nền kinh tế nước này, bao gồm việc làm và phục hồi kinh tế là mối quan tâm hàng đầu của cử tri và chỉ 40% số cử tri được hỏi nói rằng, họ tin tưởng bà Ardern sẽ quản lý nền kinh tế tốt nhất.

Con số này chỉ nhiều hơn 12 điểm phần trăm so với lãnh đạo Đảng Quốc gia Judith Collins. Trong khi đó, 56% cử tri cho biết, họ không tin tưởng cả bà Ardern lẫn bà Collins, hoặc thậm chí không biết ai có khả năng hơn.

Dữ liệu của Vote Compass cũng cho thấy, tư tưởng chủ nghĩa dân tộc hoặc chủ nghĩa bảo hộ chiếm phần lớn trong số cử tri. 90% số người được hỏi cho rằng, chính phủ nên áp đặt sự quản lý đối với các doanh nghiệp xuất khẩu thủy hải sản của New Zealand, 70% cho rằng, không nên cho phép người nước ngoài sở hữu bất động sản ở New Zealand và 67% cho rằng, New Zealand nên giảm sự phụ thuộc vào các quốc gia khác liên quan đến những loại hàng hóa và dịch vụ quan trọng của quốc gia.

Trong khi nhiều cử tri ủng hộ việc tăng thuế đối với những người có thu nhập cao (59% đồng ý) và chăm sóc răng miệng miễn phí cho những người có thu nhập thấp (70% ủng hộ), đã có sự chia rẽ mạnh về lĩnh vực phúc lợi xã hội, như tăng lương tối thiểu và cung cấp bữa trưa miễn phí cho học sinh tại các trường học công.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Thủ tướng Ardern đã cho thấy khả năng kết nối tốt với các đối tác liên minh khác nhau, thích ứng được với những hoàn cảnh mà bà phải đối mặt để có được nhiều lợi ích nhất có thể.

Tuy nhiên, điểm yếu của bà là không thực hiện các kế hoạch một cách hiệu quả, từ bỏ những lời hứa chính như đưa ra thuế lợi tức vốn và giám sát việc triển khai những chương trình xây dựng nhà ở do đảng Lao động triển khai thông qua công ty xây dựng KiwiBuild.

Giờ đây, sau khi đã tái đắc cử, bà Ardern sẽ cần phải thể hiện khả năng lãnh đạo, sử dụng năng lực quản lý, cũng như tiếp thị chính trị một cách hiệu quả hơn. Bà cần phải dành thời gian để vạch ra một tầm nhìn để phục hồi kinh tế, thiết kế một kế hoạch với các ưu tiên chính sách cụ thể và đầu tư vốn liếng chính trị có được từ chiến thắng trong cuộc bầu cử để thực hiện các kế hoạch có tính quyết định.

Cuối cùng, thông điệp lớn nhất được đưa ra từ Vote Compass là người dân New Zealand muốn lãnh đạo của họ vừa thể hiện sự quan tâm và lo lắng, nhưng cũng phải hành động. Tuy nhiên, việc thực hiện điều này trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu sẽ không hề dễ dàng.