Sổ tay văn hóa Đông - Tây

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Bảo vật của chùa Hồng Phúc

Hữu Ngọc
TGVN. Bảo vật đặc biệt của chùa Hồng Phúc là một bức tượng, có lẽ ở Việt Nam không chùa nào có. Đó là tượng một vị vua nằm nghiêng, đức Phật ngồi trên lưng thiền định.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nha van hoa huu ngoc bao vat cua chua hong phuc Nhà văn Hữu Ngọc: Việt Nam và Khối Pháp ngữ
nha van hoa huu ngoc bao vat cua chua hong phuc Nhà văn Hữu Ngọc: Học tiếng Tây để đánh Tây
nha van hoa huu ngoc bao vat cua chua hong phuc
Chùa Hồng Phúc (hay còn gọi là chùa Hòe Nhai) nằm ở số 19 phố Hàng Than, quận Ba Đình, Hà Nội.

Tôi có dịp hướng dẫn Công chúa Na Uy Martha Lovise thăm chùa Hồng Phúc ở phố Hàng Than (cạnh phố Hòe Nhai), phía đê sông Hồng. Thường khách nước ngoài muốn đi thăm chùa thì được dẫn đến chùa Quán Sứ, vừa bề thế vừa có hào quang lịch sử là nơi đón tiếp sứ thần các nước theo đạo Phật, lại ở trung tâm thành phố, đi lại thuận lợi.

Còn Hồng Phúc là một chùa khuất nẻo, bình thường, không có tên trong những sách hướng dẫn du lịch, nhưng chùa Hồng Phúc có một bề dày lịch sử đáng kính và nhiều chi tiết văn hoá lý thú, điều mà công chúa cảm nhận được qua bức thư hồi âm của ông Đại sứ Na Uy gửi cho tôi.

Bảo vật đặc biệt của chùa là một bức tượng, có lẽ ở Việt Nam không chùa nào có. Đó là tượng một vị vua nằm nghiêng, đức Phật ngồi trên lưng thiền định. Người phương Tây trông thấy tượng ấy dễ liên tưởng đến sự đấu tranh quyền lực giữa tâm linh và thế tục, giống như giữa Giáo hoàng với các vua chúa phương Tây kéo dài hàng bao thế kỷ. Nhưng trong lịch sử Việt Nam, không hề có sự đấu tranh chính trị thực sự giữa tôn giáo và vương quyền. Dĩ chí trong 400 năm thời Lý Trần, Phật giáo hầu như là quốc đạo. Các vua Trần có nhiều người cuối đời đi ở chùa. Vậy tượng chùa Hồng Phúc chỉ có ý nghĩa tôn sùng đức Phật mà thôi.

nha van hoa huu ngoc bao vat cua chua hong phuc
Tượng Phật ngồi lưng vua hay còn có tên gọi khác là Vua sám hối.

Nguyên nhân gì có bức tượng ấy? Theo một trong số nhiều giả thuyết, vua Đế Thích sùng đạo đã hạ mình để tỏ lòng tôn kính đức Phật. Theo một giả thuyết khác, một vị vua nhà Lê phạm tội lớn đã nguyện mang đức Phật trên lưng để sám hối.

Chùa Hồng Phúc còn có tên là Hòe Nhai (đọc chệch là Hòa Giai) vì ở bên đường Hòe Nhai, xưa trồng hai bên toàn cây hòe có hoa vàng. Vua nhà Lý mỗi khi về thăm quê hương Kinh Bắc bên kia sông Hồng bao giờ cũng ngự giá qua con đường này.

Chùa được xây thời Lý, ngay sát sông Hồng. Nhưng qua một thời gian dài, phù sa lấp dần cho nên ngày nay cách xa sông và đê một khoảng đất rộng. Trong sân chùa còn có một tấm bia, văn bia khắc năm 1703 khẳng định sự kiện ấy và khẳng định nơi đây là bến Đông Bộ Đầu. Một di tích địa danh quý. Khi nhà Trần dựng nghiệp thì Mông Cổ chiếm Trung Hoa lập ra nhà Nguyên. Tướng nhà Nguyên đánh được nước Đại Lý (ở Vân Nam), sai sứ sang dụ Trần Thái Tôn thần phục. Vua không chịu, bắt giam sứ giả. Quân Mông Cổ ồ ạt theo sông Thao, (khúc trên sông Hồng) tiến về Thăng Long. Trần Hưng Đạo tổng chỉ huy, cản không nổi, lui về Sơn Tây. Quân địch vào Thăng Long đốt phá tàn sát nhân dân. Theo lời thái sư Trần Thủ Độ, Thái Tôn quyết chiến. Về sau, quân địch không quen khí hậu, bị bệnh chết nhiều, lại thiếu lương ăn. Năm 1258, ta phản công ở Đông Bộ Đầu, quân Mông rút về đến Tây Bắc thì lại bị một toán dân quân địa phương đánh cho tơi bời. Phải 27 năm sau (1284-85), Mông Cổ mới đánh Đại Việt lần thứ hai.

Thời hiện đại, chùa Hồng Phúc lại có một sự kiện lịch sử: Năm 1963, xây một tòa tháp tôn vinh hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu giữa thành phố Sài Gòn để phản đối chính sách đàn áp Phật giáo của Ngô Đình Diệm.

Chùa Hồng Phúc là một cơ sở lâu đời của phái Thiền Tào Động. Chùa còn bảo tồn được một đạo sắc phong vua Lê Hiến Tông (1750) ban cho hòa thượng Trần Văn Chúc, một quả chuông đúc năm 1864, một chiếc khánh cao 1 mét (năm 1734), 28 tấm bia và 3 cái tháp.

Tượng vua nằm mang tượng Phật đặt phía trong, bên phải chùa, sau dãy tượng Thập điện Diêm Vương và tượng Thiên Vương.

nha van hoa huu ngoc bao vat cua chua hong phuc

Nhà văn hóa Hữu Ngọc bàn về sách báo đối ngoại và ngoại giao văn hóa

TGVN. Sách báo đối ngoại là những công cụ hữu hiệu làm giàu cái vốn văn hóa ngoại giao, trong những vụ việc cụ thể ...

nha van hoa huu ngoc bao vat cua chua hong phuc

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Phố cũ và điện tử

TGVN. Thanh niên Việt Nam tuy thông minh nhưng bị văn minh điện tử cuốn hút, thường lơ là với nền văn hóa dân tộc, ...

nha van hoa huu ngoc bao vat cua chua hong phuc

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Một diện mạo khác của Việt Nam

TGVN. Từ sau Chiến tranh Thế giới thứ Hai, có lẽ trên thế giới không có tên một nước thuộc địa cũ nào lại được ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi hôm nay 23/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 23/11. Lịch âm 23/11/2024? Âm lịch hôm nay 23/11. Lịch vạn niên 23/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Chủ tịch Quốc hội khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ Việt Nam-Campuchia.
Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Tổng Bí thư tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng UMNO và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp của núi và biển.
Miễn phí vé tham quan Thành nhà Hồ nhân ngày Di sản văn hóa Việt Nam

Miễn phí vé tham quan Thành nhà Hồ nhân ngày Di sản văn hóa Việt Nam

Nhân kỷ niệm ngày Di sản văn hóa Việt Nam, sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại Di sản Thành nhà Hồ.
Xứ Đài mùa Thu Đông: Thiên đường cho những người yêu hoa

Xứ Đài mùa Thu Đông: Thiên đường cho những người yêu hoa

Thiên nhiên của đảo Đài Loan (Trung Quốc) quanh năm như một bức tranh sống động, mùa nào cũng thu hút đông đảo du khách đến thưởng ngoạn.
Australia: Ngành du lịch kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ công cụ mới

Australia: Ngành du lịch kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ công cụ mới

LIVE Framework là một công cụ tương tác, thân thiện với người dùng, giúp doanh nghiệp, tổ chức và chính phủ truy cập thông tin kịp thời và chính xác.
Festival Huế 2024: Những trải nghiệm mới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Festival Huế 2024: Những trải nghiệm mới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Từ ngày 22-24/11, Tuần lễ du lịch Chăm sóc sức khỏe - Wellness Tourism Weekend sẽ diễn ra trong khuôn khổ Lễ hội mùa Đông của Festival Huế 2024.
Nhật Bản: Trải nghiệm đặc biệt vào ban đêm với đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số

Nhật Bản: Trải nghiệm đặc biệt vào ban đêm với đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số

Những hành khách trên 'đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số' chạy ban đêm ở Osaka (Nhật Bản) sẽ có dịp chiêm ngưỡng khung cảnh theo cách đặc biệt.
Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Cách đây gần 30 năm, ngày 17/12/1994, tại Thái Lan, lần đầu tiên Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới.
Di sản văn hóa phi vật thể: 15 năm bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Di sản văn hóa phi vật thể: 15 năm bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Bắc Ninh đã không ngừng nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại Dân ca Quan họ với nhiều cơ chế đặc thù.
Khám phá xác tàu đắm bí ẩn nhiều thế kỷ trong hồ lớn nhất Na Uy

Khám phá xác tàu đắm bí ẩn nhiều thế kỷ trong hồ lớn nhất Na Uy

Một xác tàu đắm được các nhà nghiên cứu Na Uy phát hiện ra tại Hồ Mjøsa của nước này, được xác định là có niên đại khoảng 7 thế kỷ trước.
Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Mang tên 'Khơi dậy tinh hoa, nối dài di sản', bộ sưu tập độc đáo đến từ thượng hiệu lụa DeSilk đã được giới thiệu tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'

Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã có Công văn gửi UBND tỉnh Quảng Trị về việc xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'.
Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Trung Quốc

Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Trung Quốc

Bảo tàng Hồ Chí Minh phối hợp với Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức trưng bày chuyên đề 'Dấu chân Hồ Chí Minh ở Trung Quốc'.
Phiên bản di động