Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn gặp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Lào Saleumxay Kommasith bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 55, tại Phnom Penh, Campuchia. (Ảnh: Tuấn Anh) |
Những đóng góp to lớn
Việt Nam trở thành thành viên ASEAN năm 1995, Lào gia nhập chậm hơn Việt Nam 2 năm. Cả Việt Nam và Lào đã tham gia với tư cách là thành viên tích cực, góp phần quan trọng vào hoạch định chính sách, tầm nhìn của ASEAN.
Theo ông Saleumxay Kommasith, việc Việt Nam, Lào, Campuchia, Myanmar gia nhập ASEAN đã "góp phần làm thay đổi lớn tôn chỉ cũng như mục đích ban đầu của tổ chức này".
Cho đến nay, 10 quốc gia ASEAN đã tìm được tiếng nói chung, cùng hợp tác hòa bình trong ngôi nhà chung, sự hiểu biết lẫn nhau và lòng tin ngày càng được củng cố. Đó chính là những đóng góp rất to lớn của Việt Nam và Lào trong tiến trình xây dựng cộng đồng ASEAN.
Về vấn đề xây dựng cộng đồng kinh tế ASEAN, Việt Nam là quốc gia lớn trong khu vực, có vai trò quan trọng, có mối quan hệ với nhiều quốc gia, đặc biệt là các cường quốc, đó cũng là sự đóng góp trực tiếp vào vai trò quan trọng của ASEAN đối với khu vực và quốc tế.
ASEAN có vị trí địa chính trị quan trọng, nhiều quốc gia trên thế giới bao gồm cả các cường quốc đều muốn thiết lập và tăng cường quan hệ hợp tác với ASEAN thông qua cơ chế ASEAN và đối tác, đối thoại.
Kể từ khi gia nhập ASEAN, Việt Nam đã trải qua 3 lần đảm nhiệm vai trò Chủ tịch, trong khi Lào đã 2 lần giữ chức Chủ tịch và đến năm 2024 là lần thứ 3.
Cả Việt Nam và Lào đều nhấn mạnh vai trò lãnh đạo trung tâm của ASEAN, ông Saleumxay Kommasith nhấn mạnh, "đó là những đóng góp to lớn của hai nước chúng ta, đó cũng là thành quả hợp tác chặt chẽ của hai nước Lào, Việt Nam từ cấp chuyên viên đến lãnh đạo cấp cao".
Những sáng kiến của Việt Nam và Lào đã đem lại lợi ích chung cho các nước ASEAN, là những bước tiến quan trọng hướng tới xây dựng cộng đồng ASEAN vững mạnh và đoàn kết.
Lào 2 lần đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN và sắp tới vào năm 2024. (Nguồn: TTXVN) |
Kiên định vai trò trung tâm
Khẳng định thành quả lớn nhất của ASEAN đến nay là hòa bình và ổn định, Phó Thủ tướng Saleumxay Kommasith cho rằng, điều này có được là do sự hiểu biết lẫn nhau, tạo nền tảng cho hòa bình và ổn định cho khu vực châu Á Thái Bình Dương cũng như ASEAN.
Trước khi Việt Nam, Lào, Campuchia gia nhập ASEAN, các quốc gia trong khu vực vẫn còn thái độ thận trọng, hoài nghi lẫn nhau. Nhưng kể từ khi 10 quốc gia tập trung dưới mái nhà ASEAN, nhiều vấn đề đã được tháo gỡ. Các quốc gia, cường quốc đều muốn thiết lập và tăng cường hợp tác với ASEAN, đó là thành quả rất lớn về chính trị.
Về kinh tế, các quốc gia đã giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau, làm cho khoảng cách giàu - nghèo trong khu vực ngày càng được rút ngắn, điển hình như sự phát triển của Việt Nam đã ngang tầm với nhiều quốc gia trong khu vực, khoảng cách giàu nghèo giữa Lào với các nước tuy vẫn còn tồn tại, song đã được cải thiện một cách đáng kể.
"Thời đại ngày nay, mỗi quốc gia đều có vị trí và vai trò nhất định, nhưng nếu thống nhất, hình thành được quan điểm và lập trường chung càng nâng cao hơn nữa vai trò của ASEAN trên trường quốc tế", Phó Thủ tướng Saleumxay Kommasith nhấn mạnh.
Thực tế hiện nay, tất cả các tổ chức trên thế giới đều tồn tại những bất đồng và thách thức cần phối hợp cùng nhau giải quyết. Về phía ASEAN, cần tiếp tục duy trì vai trò trung tâm, lập trường đồng thuận trong giải quyết các thách thức.
Thứ nhất, do tác động trực tiếp bởi các cường quốc đòi hỏi các quốc gia ASEAN phải tính toán, xử lý sao cho có thể vượt qua được bất đồng, bảo đảm cho ASEAN duy trì tốt mối quan hệ trong khối, cũng như điều chỉnh mối quan hệ với các cường quốc không để cho quốc gia nào trong khu vực phải rơi vào tình huống phải lựa chọn phe. Việt Nam và Lào có vai trò rất quan trọng trong vấn đề này.
Thứ hai, hiện nay, trong khu vực cũng như trên thế giới nhiều vấn đề mới phát sinh và cũng có những đánh giá và nhìn nhận khác nhau, do hệ thống chính trị khác nhau nhưng vấn đề quan trọng cần bảo đảm cho các quốc gia ASEAN cùng nhau phát triển và duy trì được những lợi ích cốt lõi chung.
Hiện nay, có nhiều mô hình hợp tác mới được đề xuất, các nước muốn ASEAN tham gia, song nền tảng là chúng ta kiên định vai trò trung tâm của ASEAN, các thành viên ứng xử với nhau một cách chân thành, vì lợi ích chung thì chắc chắn, ASEAN sẽ vượt qua được mọi khó khăn.