| Tân Tổng thống Mỹ Joe Biden và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ phải đối mặt với một loạt thách thức trong việc đưa nền kinh tế Mỹ phục hồi sau đại dịch. (Nguồn: Getty Images) |
Một điều mà Chủ tịch Fed Jerome Powell sẽ không phải đối mặt dưới thời Tổng thống Joe Biden là những áp lực chính trị mà ông phải hứng chịu, đôi khi hàng ngày`1. Dù những sức ép này không còn, nhưng còn rất nhiều khó khăn đón chờ Fed trên con đường đưa nền kinh tế lớn nhất thế giới khởi sắc trở lại.
Việc triển khai vaccine ngừa Covid-19 ban đầu đã làm dấy lên hy vọng rằng các công ty sẽ có thể mở cửa kinh doanh và người dân sẵn sàng chi tiêu, qua đó cải thiện triển vọng của nền kinh tế.
Nhưng việc hơn 10 triệu công nhân Mỹ vẫn thất nghiệp, một con số kỷ lục, cùng với khả năng lạm phát trong một số lĩnh vực có thể tăng đột biến trong qua trình phục hồi, sẽ tạo không ít thách thức cho những công cụ hữu hạn của Fed.
Những thách thức này có thể được đưa ra thảo luận khi Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) của Fed khai mạc cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày đầu tiên trong năm 2021 vào thứ Ba tuần tới (26/1).
Sau khi cắt giảm lãi suất cho vay chuẩn về 0 trong giai đoạn đầu của cuộc khủng hoảng Covid-19, đồng thời ồ ạt tăng mua trái phiếu để bơm tiền mặt vào nền kinh tế, FOMC đã báo hiệu sẽ không thay đổi chính sách trong tương lai gần. Giới quan sát cũng có nhận định như vậy.
Bà Stephanie Aaronson, một quản lý cấp cao tại Viện nghiên cứu Brookings và cựu chuyên gia nghiên cứu kinh tế của Fed, cho biết tình trạng thất nghiệp vẫn ở mức cao đã gia tăng kỳ vọng về những biện pháp viện trợ mới từ chính phủ dưới thời ông Joe Biden, vốn đã đề xuất gói giải cứu trị giá 1.900 tỷ USD. Những kỳ vọng này sẽ tạo thêm hy vọng cho các quan chức Fed về một sự phục hồi vững chắc hơn cho nền kinh tế và cải thiện hoạt động tuyển dụng.
Tuy nhiên, cuộc suy thoái do đại dịch gây ra rất nhiều vấn đề mang tính lịch sử. Và nỗ lực phục hồi cũng sẽ đẩy các nhà hoạch định chính sách vào những kịch bản mà họ chưa từng gặp phải.
Khi giai đoạn phục hồi bắt đầu, lạm phát, yếu tố chính khiến Fed “đau đầu”, có thể tăng mạnh ở các lĩnh vực nhiều khả năng bật dậy đầu tiên, như mảng khách sạn, nhà hàng và du lịch hàng không.
Hồi năm ngoái, Fed đã công bố một khuôn khổ mới cho phép các quan chức có thể linh hoạt giải quyết tình hình. Ngân hàng trung ương Mỹ cam kết sẽ cho phép lạm phát vượt mục tiêu 2% trong một thời gian để đảm bảo tỷ lệ thất nghiệp giảm so với mức 6,7% ghi nhận vào cuối năm 2020. Đó là một sự thay đổi căn bản so với trước đây, khi các quan chức Fed sẽ tăng lãi suất sớm để tránh lạm phát.
Tuy nhiên, bà Aaronson lưu ý rằng Chủ tịch Powell sẽ phải đưa ra những thông điệp rõ ràng với cả Phố Wall và các doanh nghiệp nhỏ để xoa dịu tâm lý lo ngại. Bà nói rằng lạm phát quá mức không nên gây mất uy tín của Fed, miễn là ngân hàng trung ương này có thể thuyết phục thị trường rằng tình trạng đó chỉ là tạm thời và là một phần của những gì họ đang hướng tới.