Ông Trump và một luật chơi mới

Dù chưa định hình rõ nét, nhưng giới chuyên gia cho rằng, có thể nhận thấy sơ bộ một số bước đi cơ bản của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc xóa bàn cờ cũ và đặt ra luật chơi mới về cả chính trị và kinh tế.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
ong trump va luat choi moi Mỹ rút khỏi INF: Lợi bất cập hại?
ong trump va luat choi moi Bình luận của TG&VN: Bài toán “Đại sứ” của Tổng thống Trump

​Tuy nhiên, “cuộc chiến” nhằm gây dựng một trật tự quốc tế mới lần này của đương kim Tổng thống Donald Trump chắc chắn sẽ khó khăn hơn nhiều lần so với công việc Mỹ đã làm cách đây trên 70 năm. Thế và lực của nước Mỹ vẫn mạnh, nhưng khả năng áp đảo và lấn lướt các quốc gia khác không thể còn được như trước. Các đối thủ của Mỹ chắc chắn cũng sẽ không ngồi yên.

Tại sao ông Trump…?

Tại buổi lễ nhậm chức Tổng thống, doanh nhân tỷ phú Donald Trump đã tuyên bố nước Mỹ trên hết, nước Mỹ phải hùng mạnh, phải đứng đầu thế giới – tuyên bố này của ông và những lời hứa tranh cử đã đánh trúng vào tâm lý những người dân túy và lợi dụng được ngọn cờ dân tộc ở Mỹ. Tuyên bố của ông Trump thể hiện, ông ấy hiểu rõ nước Mỹ đang suy yếu và bị thua thiệt như thế nào trong các mối quan hệ quốc tế.

ong trump va luat choi moi
Có thể nhận thấy sơ bộ một số bước đi cơ bản của ông Trump trong việc xóa bàn cờ cũ và đặt ra luật chơi mới. (Nguồn: Phys)

Không rõ ông Trump đã từng tham khảo cuốn sách “Sự thăng trầm của các cường quốc” (The Rise and Fall of the Great Powers) được xuất bản năm 1987 hay chưa, nhưng những cảnh báo của tác giả bài viết có vẻ khá trùng hợp với tư duy hiện tại của ông Trump. Học giả người Mỹ Paul Kennedy đã viết rằng, một trong những nguyên nhân khiến các cường quốc suy vong là do đế quốc trải rộng và các cường quốc này thực thi các cam kết quốc tế vượt quá khả năng của mình. Tác giả cũng đưa ra lời cảnh báo để nước Mỹ không đi vào con đường tương tự. 

Trên thực tế, chỉ sau hơn một năm nắm quyền vì nước Mỹ, Tổng thống Trump đã đồng loạt “tấn công” tổng lực vào một loạt các thiết chế quốc tế lâu đời, với các đồng minh, láng giềng, cả về chính trị và kinh tế, từ Liên hợp quốc, NATO, đến NAFTA, TPP, trừng phạt kinh tế Trung Quốc... Tất cả chỉ bởi lý do nước Mỹ đang bị thua thiệt do thực thi quá nhiều cam kết quốc tế “vô bổ”, gây tốn kém cho ngân sách và rằng lợi ích quốc gia phải ở trên các cam kết quốc tế. 

Vị Tổng thống doanh nhân này cũng đòi hỏi sự công bằng, các nước khác được hưởng lợi bởi hệ thống quốc tế hiện nay phải có nghĩa vụ đóng góp nhiều hơn. Không có lý gì nước Mỹ phải sử dụng tiền đóng thuế của người dân Mỹ để bảo vệ cho những quốc gia có mức thu nhập thậm chí còn cao hơn nước mình.

Dù chưa định hình rõ nét, nhưng giới chuyên gia cho rằng, có thể nhận thấy sơ bộ một số bước đi cơ bản của ông Trump trong việc xóa bàn cờ cũ và đặt ra luật chơi mới. Trong đó, cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung được coi là trung tâm, nằm trong tính toán củng cố vị thế số 1 của nước Mỹ, trực diện “tuyên chiến” với những toan tính của Bắc Kinh.

Phải là người tạo luật chơi

Có thể nói, Mỹ chính là “Kiến trúc sư trưởng”, sáng lập, định hình và góp công hình thành nên trật tự thế giới từ thời hậu Thế chiến thứ II đến nay, với các thiết chế, thỏa thuận trụ cột cả về chính trị và kinh tế nói trên. Tất nhiên, Mỹ cũng là người được hưởng lợi chính từ trật tự thế giới vốn đã tồn tại từ rất lâu này. 

Chắc chắn Mỹ sẽ không có bất cứ vấn đề gì với hệ thống và các thiết chế này chừng nào vai trò, quyền lợi và địa vị bá chủ thế giới của Mỹ vẫn được duy trì và đảm bảo. Tuy nhiên, sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc và sự suy giảm tương đối của Mỹ so với Trung Quốc và các cường quốc khác… đều đã bị ông Trump cho là được nuôi dưỡng từ chính hệ thống quốc tế vốn do Mỹ góp phần gây dựng. Câu hỏi đặt ra là các thiết chế cũ có còn phù hợp với lợi ích của Mỹ nữa hay không? 

Theo quan điểm của chính quyền Trump, các thiết chế/cam kết cũ đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử, hiện không còn phù hợp, thậm chí đi ngược lại với lợi ích của Mỹ, thì Mỹ cần mạnh tay “vứt bỏ”, đồng thời tính toán đến các thỏa thuận mới và gây sức ép, đàm phán lại các hiệp định/thoả thuận/định chế cũ.

Đáng chú ý nhất là thành công mới đây của Chính quyền Trump trong việc đàm phán lại Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ NAFTA, với tên gọi mới là Hiệp định USMCA giữa Mỹ, Mexico và Canada. Và chỉ chưa đầy 2 tuần sau đó, Mỹ lại tiếp tục tuyên bố theo đuổi thỏa thuận thương mại với với Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản và Anh. Và chắc chắn sẽ còn nhiều quốc gia khác sẽ lần lượt có tên trong danh sách này.

Giới quan sát nhận định rằng, với lợi thế có USMCA trong  tay, các bước tiếp theo của ông Trump là đạt được thỏa thuận thương mại với Nhật Bản, EU và tìm cách ngăn không để hai nền kinh tế này ký thỏa thuận thương mại tự do với Trung Quốc. Nếu thành công, tức là Mỹ đã ở thế thượng phong, gây tiếp sức ép lên Trung Quốc, buộc nước này phải mở cửa và cải cách theo các điều kiện do Mỹ đặt ra. Đối với WTO, nếu không đáp ứng các điều kiện do Mỹ đặt ra, thậm chí không loại trừ khả năng Mỹ sẽ vận động Nhật, EU và các nước khác lập ra một định chế thương mại mới với mục tiêu giải quyết các rào cản thuế quan và phi thuế quan, nhằm tạo ra hệ thống thương mại mới, cân bằng hơn. 

Hiện tại, chưa biết ông Trump sẽ tiến hành đàm phán thế nào với Nhật Bản và EU, nhưng các cuộc đàm phán để đạt được Hiệp định USMCA cho thấy, ông Trump quả là một “cao thủ” về đàm phán quốc tế. Mọi chiêu của ông Trump từ chia rẽ, gây sức ép, công kích… đều đã khiến Mexico và Canada phải cảm thấy cần làm bạn với Mỹ nếu không muốn bị gạt ra rìa.

Đối với Nhật Bản và EU, Washington đều đã đạt được một số thỏa thuận khởi động, tuy nhiên, nhiều vấn đề được dự báo sẽ nảy sinh trong đàm phán. Chẳng hạn, Tổng thống Pháp Macron từng nói ông sẽ không ủng hộ EU đàm phán với bất cứ quốc gia nào không tham gia Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu… Và cũng không khó để nhận ra nhiều quốc gia đã bắt đầu toan tính, tìm bước đi cho riêng mình, nhằm tránh rơi vào thế kẹt trong các nước đi mới của Mỹ trên bàn cờ chính trị và kinh tế thế giới.

ong trump va luat choi moi Mỹ khẳng định căng thẳng thương mại với Trung Quốc không đe dọa kinh tế toàn cầu

Ngày 13/10, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho rằng những biện pháp thuế quan gây sức ép để Trung Quốc mở cửa hơn ...

ong trump va luat choi moi Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung: Doanh nghiệp chủ động đối phó

Chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp trong nước cần chuẩn bị để ứng phó với những diễn biết bất thường của kinh tế thế ...

ong trump va luat choi moi Mỹ chỉ trích các hoạt động thương mại bất bình đẳng cản trở kinh tế thế giới

Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã trở thành nội dung chi phối Hội nghị mùa Xuân của Quỹ Tiền tệ quốc ...

Minh Anh

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi hôm nay 23/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 23/11. Lịch âm 23/11/2024? Âm lịch hôm nay 23/11. Lịch vạn niên 23/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Chủ tịch Quốc hội khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ Việt Nam-Campuchia.
Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Tổng Bí thư tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng UMNO và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.
Giá tiêu hôm nay 23/11/2024: Thị trường bật tăng, nông dân phấn khởi, kỳ vọng về một vụ bội thu, được mùa, được giá

Giá tiêu hôm nay 23/11/2024: Thị trường bật tăng, nông dân phấn khởi, kỳ vọng về một vụ bội thu, được mùa, được giá

Giá tiêu hôm nay 23/11/2024 tại thị trường trong nước bất ngờ tăng ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 139.500 – 140.200 đồng/kg.
8 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự Triển lãm quốc tế chuyên ngành Y Dược 2024

8 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự Triển lãm quốc tế chuyên ngành Y Dược 2024

Triển lãm quốc tế chuyên ngành Y Dược thường niên lần thứ 30 (Vietnam Medipharm) 2024 tại Hà Nội sẽ diễn ra từ 5-7/12.
Giá cà phê hôm nay 22/11/2024: Giá cà phê robusta quay đầu, xuất khẩu nửa đầu tháng 11 giảm tới  44,8%, không trì hoãn thích ứng EUDR

Giá cà phê hôm nay 22/11/2024: Giá cà phê robusta quay đầu, xuất khẩu nửa đầu tháng 11 giảm tới 44,8%, không trì hoãn thích ứng EUDR

Giá cà phê hôm nay 22/11/2024: Giá cà phê robusta quay đầu, xuất khẩu nửa đầu tháng 11 giảm tới 44,8%, không trì hoãn thích ứng EUDR.
Triển lãm quốc tế Sản phẩm Ngũ kim & Dụng cụ cầm tay: Cơ hội giao thương cho doanh nghiệp ngành cơ khí và công nghiệp hỗ trợ

Triển lãm quốc tế Sản phẩm Ngũ kim & Dụng cụ cầm tay: Cơ hội giao thương cho doanh nghiệp ngành cơ khí và công nghiệp hỗ trợ

Triển lãm quốc tế Sản phẩm Ngũ kim & Dụng cụ cầm tay lần thứ 9 - Vietnam Hardware & Hand Tools Expo 2024 (VHHE) sẽ diễn ra từ 5-7/12 tại TP. Hồ Chí Minh.
Giá xăng dầu hôm nay 22/11: Xung đột Nga-Ukraine leo thang căng thẳng, giá dầu tăng vọt

Giá xăng dầu hôm nay 22/11: Xung đột Nga-Ukraine leo thang căng thẳng, giá dầu tăng vọt

Giá xăng dầu hôm nay 22/11, tăng gần 2% khi xung đột Nga -Ukraine gia tăng nhanh chóng khiến thị trường lo ngại về nguồn cung dầu thô.
Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Giá heo hơi hôm nay 22/11: Giữ giá trên cả 3 miền, nguồn cung thị trường toàn cầu giảm sút

Nhìn chung, giá heo hơi hôm nay giữ ổn định trên cả nước. Theo khảo sát, thị trường heo hơi toàn quốc hiện dao động trong khoảng 60.000 - 63.000 đồng/kg.
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11 ghi nhận đồng USD lên mức 107,15, mức cao nhất kể từ ngày 4/10/2023.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11 tiếp tục hạ nhiệt, vẫn neo trên mức 106.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11 ghi nhận đồng USD giảm trong khi đồng EUR tăng 0,54%, đạt mức 1,0598 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11 ghi nhận USD mua vào tại các thị trường tự do đang cao hơn 465 đồng so với kênh ngân hàng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11 ghi nhận đồng USD tăng giá so với các đồng tiền chính, neo ở mức đỉnh trong một năm.
Phiên bản di động