Phạm Thị Quỳnh Chi - cô nữ sinh Việt ở Đại học Bologna

Chào Quỳnh Chi! Lĩnh vực nghiên cứu Italy học có gì hấp dẫn khiến bạn phải quyết tâm đến đất nước này du học khi đang làm việc tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh?

Tất cả là do xuất phát điểm từ niềm đam mê ngoại ngữ. Gia đình cũng rất khuyến khích tôi theo học ngoại ngữ để mở mang đầu óc và tiếp cận thế giới. Khi chọn ngành đại học, giữa nhiều ngoại ngữ, tôi chọn tiếng Italy vì tôi yêu thích sự nhẹ nhàng dù đây không phải là ngành “hot” nhiều cạnh tranh và áp lực.

Khi càng học, càng tiếp cận sâu hơn về tư duy của quốc gia cội nguồn một nền văn minh lớn trên thế giới, tôi càng nhận ra bản thân mình cần và đang đi tìm gì trong học thuật. Từ nhỏ, tôi đã thích quan sát con người và tự đặt mình vào từng hoàn cảnh để hiểu về con người và để có vốn sống cho bản thân. Nên khi được nghiên cứu, tôi thường đi tìm câu trả lời cho “như thế nào gọi là tiến bộ?” và “như thế nào gọi là đẹp?”. Châu Âu học nói chung và Italy học nói riêng thỏa đáp được thắc mắc này trong tôi.

Với lịch sử thành lập từ năm 1088, Đại học Bologna chắc hẳn là ngôi trường có rất nhiều thú vị với bạn cũng như những du học sinh khác?

“Có lẽ để có câu trả lời về văn minh và thẩm mỹ, tìm đến những gì xa xưa nhất là một lựa chọn đáng cân nhắc”. Khi đắn đo giữa nhiều trường và nhiều ngành, tôi đã nghĩ vậy và cho đến giờ trường Đại học Bologna vẫn là quyết định chính xác. Trước khi đến đây, tìm hiểu các bạn sinh viên ở các trường đại học khác, tôi được biết chương trình giảng dạy ở ngành học của Trường có nhiều điểm sáng như thời gian lên lớp có nhiều hoạt động học thuật như thảo luận, thuyết trình, đi thực tế khiến kiến thức được nén và nhào nặn hài hòa. Trường có rất nhiều chuyên ngành, và có mạng lưới liên kết với các nước khác nên sinh viên quốc tế khá đông nên sinh viên Việt Nam dễ dàng hòa nhập.

Ngoài ra, thành phố Bologna là thủ phủ vùng Emilia Romagna, vùng có chỉ số phát triển cao nhất nước Italy (2017) nên mức sống cao và người dân có lối sống lành mạnh. Sinh viên dễ dàng tận hưởng một đời sống phong phú. Đối với các bạn sinh viên Việt Nam đang tìm hiểu du học trong khối ngành khoa học xã hội và y khoa thì Đại học Bologna là điểm đến lý tưởng.

Mới đây, khi về nước tham dự Diễn đàn Trí thức trẻ toàn cầu, bạn đã giới thiệu một dự án tình nguyện dành cho các du học sinh tại Việt Nam phải không?

Đúng vậy! Tôi đã giới thiệu về Dự án Trao quyền cho các trí thức trẻ thông qua hoạt động tình nguyện (Empowerment through participation of talents). Thực ra, đây không phải là một mô hình mới khi đã có nhiều tổ chức tình nguyện do các anh chị cựu du học sinh thành lập. Góc độ báo cáo của tôi thiên về cách thức các trí thức trẻ (du học sinh) tham gia các hoạt động tình nguyện sẵn có của tổ chức Đoàn Thanh niên - Hội Sinh viên tại các trường đại học ở Việt Nam mà du học sinh ấy từng học. Hoạt động tình nguyện này sẽ là kênh nhanh chóng để trí thức trẻ đang sinh sống và làm việc tại nước ngoài tương tác với chính sinh viên trong chuyên ngành của trí thức trẻ và đóng góp cho cộng đồng tại Việt Nam. Nếu đứng ở góc độ này, đây là điểm mới.

Để hiện thực hóa, dự án sẽ đi theo hướng: Giới thiệu và gợi ý mô hình đến Đoàn Thanh niên - Hội sinh viên các trường đại học; Lan truyền mô hình giữa các du học sinh; Xây dựng một đầu mối liên lạc tại các trường đại học; Tiến hành các hoạt động tình nguyện.

Một lưu ý có liên quan là hoạt động tình nguyện không nhất tiếp cần sự có mặt của các du học sinh tại Việt Nam. Đến nay, tôi và các đồng nghiệp đang khởi động dự án ở giai đoạn đầu tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh. Hy vọng trong tương lai chúng tôi có thể lan tỏa thành nhịp cầu rộng trong cộng đồng du học sinh.

Cùng với sự cố gắng của các du học sinh như bạn, thì Nhà nước cần có những giải pháp gì tích cực hơn để có thể tạo điều kiện cho các trí thức trẻ phát huy và kết nối nguồn lực phục vụ cho đất nước?

Đây cũng là niềm trăn trở chung của chúng tôi – những trí thức trẻ đang học tập và làm việc ở nước ngoài. Có lẽ như một người lao động bình thường, trí thức trẻ cần một môi trường làm việc có đủ khoảng không để thử - sai - sửa, một mức thu nhập thoải mái cho cá nhân và gia đình, những mối quan hệ chất lượng và sự công nhận xã hội.

Trong quản lý nguồn nhân lực quốc gia, không hẳn vị trí nào cũng cần sự xuất hiện của trí thức trẻ. Tôi rất tâm đắc với phát biểu của anh Lê Quốc Phong - Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn tại Diễn đàn Trí thức trẻ toàn cầu vừa qua là “Đối với trí thức trẻ, không quan trọng là đi hay ở, quan trọng là cống hiến như thế nào và bằng cách nào”.

Đây cũng là hướng mà Nhà nước đang thực hiện để kéo dần nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho đất nước.

Không quan trọng là đi hay ở, vậy trước mắt bạn có những dự định để có hiện thức hóa ước mơ trong tương lai của mình?

Cũng giống như những bạn du học sinh khác, tôi dự định hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ học tập và nghiên cứu của mình để trở về Việt Nam làm việc sau chương trình học. Trong năm nay, tôi sẽ tham gia Erasmus trong sáu tháng để có một góc nhìn thứ hai về châu Âu học nói chung và Italy học nói riêng. Sau đó trao đổi với các giáo sư để mang bài giảng và thiết kế chương trình giảng dạy mới nhất về Việt Nam sau khi hoàn thành khóa học.

Với tính đặc thù của trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh, tôi tin mình có thể dễ dàng áp dụng kiến thức và chương trình đã và đang học tại Italy vào công tác trong tương lai tại Việt Nam.