| Lõi đá breccia dung nham được gắn kết bởi khoáng chất canxi cacbonat trắng, thu thập tại Địa điểm IODP U1557 dưới đáy Nam Đại Tây Dương. (Nguồn: IODP JRSO) |
Nghiên cứu mới công bố trên tạp chí khoa học Nature Geoscience cho thấy, các lớp đá vụn núi lửa dưới đáy Nam Đại Tây Dương có khả năng lưu trữ CO₂ cao gấp từ hai đến bốn mươi lần so với các mẫu dung nham từng được ghi nhận. Công trình do Đại học Southampton chủ trì, với sự tham gia của các nhà khoa học thuộc Đoàn thám hiểm IODP 390 và 393.
Các lõi đá 60 triệu năm tuổi được khoan từ sâu dưới đáy đại dương cung cấp bằng chứng trực tiếp về khả năng CO₂ bị giữ lại hàng nghìn năm trong các trầm tích nham thạch nứt vỡ. Nhóm nghiên cứu phân tích vật liệu dung nham thu được để đo lượng CO₂ hình thành khi nước biển phản ứng với đá. Kết quả cho thấy các mảnh dung nham rời rạc do xói mòn núi lửa dưới biển tạo thành đã hoạt động như những “bể chứa” carbon tự nhiên.
Nhóm tác giả cho biết đây là lần đầu tiên hiệu quả lưu trữ CO₂ của các lớp đá vụn núi lửa dưới đáy biển được đánh giá toàn diện, góp phần làm rõ cơ chế điều tiết carbon của Trái đất qua hàng triệu năm. Theo Tiến sĩ Rosalind Coggon, các lõi đá cho thấy trầm tích xốp và thấm nước có thể giữ lượng lớn CO₂ khi nước biển phản ứng với đá và tạo khoáng chất canxi cacbonat kết dính các lớp đá vụn. Chu trình carbon dài hạn được duy trì nhờ sự trao đổi chậm giữa nội địa cầu, đại dương và khí quyển: Núi lửa giải phóng CO₂, còn nước biển cố định CO₂ trong lớp vỏ đại dương.
Khảo sát tại Nam Đại Tây Dương cho thấy lượng CO₂ trong các đống dung nham vỡ vụn cao gấp 2-40 lần so với các mẫu trước đây.
Các lớp đá này hoạt động như “miếng bọt biển” hấp thụ carbon, đóng vai trò quan trọng trong chu trình carbon của Trái đất.