Phụ nữ Afghanistan tiết lộ cách thức kiếm sống lách quy định của Taliban

Với việc hiện đang bị cấm tham gia ở hầu hết các công việc tại Afganistan, phụ nữ nước này đã chuyển sang làm việc tại nhà hoặc trong các doanh nghiệp bí mật.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Afghanistan ////

Năm tháng sau khi những người ủng hộ Taliban đập phá nhà hàng của cô, nữ doanh nhân người Afghanistan Laila Haidari đã mở một trung tâm thủ công bí mật, cho phép các phụ nữ có thể kiếm một khoản thu nhập nhỏ từ việc may những bộ váy cầu kỳ và sản xuất đồ trang sức từ vỏ đạn được nung chảy.

Xưởng của Laila Haidari là một trong số rất nhiều các cơ sở hoạt động ngầm từ phòng tập thể dục đến thẩm mỹ viện, thậm chí cả trường học cho nữ sinh được các chị em Afghanistan thành lập kể từ khi Taliban lên nắm quyền vào năm 2021, buộc họ từ bỏ việc làm.

"Tôi mở trung tâm để tạo việc làm cho những phụ nữ cần", Haidari nói, "Đây không phải là một giải pháp lâu dài, nhưng ít nhất nó sẽ giúp họ có thức ăn hàng ngày".

Ngày 15/8 đúng hai năm trước, Chính quyền Taliban lên nắm quyền, cấm phụ nữ tham gia hầu hết các công việc, không được học trung học và đại học, đồng thời áp đặt những hạn chế khắc nghiệt đối với quyền tự do đi lại của họ.

Haidari, 44 tuổi, từng sở hữu một nhà hàng sôi động ở Kabul, nổi tiếng với những buổi tối trình diễn âm nhạc và thơ ca, được giới trí thức, nhà văn nhà báo và người nước ngoài yêu thích. Lợi nhuận thu được sẽ được cô rót vào một trung tâm cai nghiện ma túy do cô thành lập gần đó. Nhưng vài ngày sau khi Taliban chiếm đất nước, các tay súng và người dân địa phương đã đuổi các bệnh nhân của trung tâm phục hồi chức năng, phá hủy nhà hàng của cô và cướp phá đồ đạc.

Doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ của cô hiện đang tài trợ các tài liệu về toán, khoa học và tiếng Anh cho một trường học hoạt động bí mật với 200 nữ sinh. Hình thức học kết hợp cả trực tuyến và trực tiếp.

"Tôi không muốn các cô gái Afghanistan quên đi kiến ​​thức của họ và sau đó, trong vài năm nữa, chúng ta sẽ có một thế hệ mù chữ khác", cô chia sẻ, đề cập đến những phụ nữ và trẻ em gái bị tước quyền đi học trong thời kỳ cai trị cuối cùng của Taliban từ năm 1996 đến 2001.

Trung tâm này cũng sản xuất quần áo, thảm và đồ trang trí nhà cửa cho nam giới, sử dụng khoảng 50 phụ nữ với mức lương 58 USD/tháng.

Việc Taliban trở lại nắm quyền đã nhanh chóng đảo ngược hai thập kỷ nỗ lực được quốc tế hậu thuẫn nhằm thúc đẩy các cơ hội kinh tế cho phụ nữ khi các nhà tài trợ đổ hàng tỷ USD vào các chương trình trao quyền cho phụ nữ.

Hầu hết các doanh nghiệp do phụ nữ thành lập trước năm 2021 thuộc các ngành tiểu thủ công nghiệp không chính thức như tiệm bánh. Nhưng sau đó, dần dần nữ giới đã lấn sân sang các lĩnh vực truyền thống dành cho nam giới như CNTT, dịch vụ truyền thông, xuất khẩu, du lịch lữ hành, thậm chí cả xây dựng.

Quán cà phê và nhà hàng mà những phụ nữ như Haidari đang điều hành từng được coi là lãnh địa của nam giới ở Afghanistan, do những điều cấm kỵ xung quanh việc phụ nữ giao tiếp với đàn ông bên ngoài gia đình.

Một số phụ nữ Afghanistan khác tham gia điều hành các doanh nghiệp lớn từ nước ngoài trong các lĩnh vực bao gồm khai thác mỏ, hậu cần và xuất nhập khẩu.

Tuy nhiên, cũng có nhiều phụ nữ đã phải đóng cửa doanh nghiệp của họ trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng của Afghanistan. Việc Taliban tiếp quản đã gây ra cuộc khủng hoảng sau khi các chính phủ nước ngoài cắt giảm tài trợ và đóng băng tài sản ngân hàng của đất nước.

Cuộc khủng hoảng đã ảnh hưởng nặng nề đến tất cả các doanh nghiệp, nhưng những khó khăn đối với phụ nữ càng tăng thêm do Taliban hạn chế đi lại của họ, bao gồm lệnh cấm đi lại mà không có một người họ hàng nam giới đi kèm.

Thợ may Wajiha Sekhawat, 25 tuổi, từng đến Pakistan và Iran để mua vải cho xưởng may của cô ở thành phố Herat phía tây, nơi cô tạo ra trang phục cho khách hàng lấy cảm hứng từ các bài đăng trên mạng xã hội của những người nổi tiếng. Tuy nhiên, với mức thu nhập đã bị cắt giảm do khủng hoảng kinh tế, cô không đủ khả năng để mang theo một người đi cùng. Chính vì vậy, cô đã quyết định nhờ một nam thanh niên trong gia đình đến Pakistan thay cô, tuy nhiên, sản phẩm anh ta mang về không đáp ứng được yêu cầu của cô.

Thu nhập hàng tháng của Sekhawat đã giảm từ khoảng 600 USD xuống dưới 200 USD do nhu cầu trang phục dự tiệc và trang phục dành cho phụ nữ chuyên nghiệp giảm mạnh sau khi hầu hết họ mất việc làm. Các quy định của Taliban về người đi kèm khiến phụ nữ gặp khó khăn trong việc mua nguyên liệu thô, gặp gỡ mọi người để kinh doanh hoặc bán hàng hóa của họ. Các hạn chế cũng khiến khách hàng nữ khó tiếp cận họ hơn.

"Tôi từng thường xuyên đi công tác nước ngoài một mình, nhưng giờ tôi thậm chí không thể ra ngoài uống cà phê", Sekhawat nói. "Thật ngột ngạt. Có những ngày tôi chỉ biết chui vào phòng và la hét."

Những hạn chế của Taliban đặc biệt khó khăn đối với đất nước ước tính có khoảng 2 triệu góa phụ, cũng như phụ nữ độc thân và những người đã ly hôn. Một số là trụ cột duy nhất của gia đình họ, nhưng có thể không có nam giới nào đóng vài trò hộ tống phụ nữ.

Sau khi chồng qua đời vào năm 2015, Sadaf dựa vào thu nhập từ thẩm mỹ viện bận rộn ở Kabul để nuôi 5 đứa con. Cô cung cấp dịch vụ tạo mẫu tóc, trang điểm, làm móng tay và trang điểm đám cưới cho các nhóm khách hàng từ nhân viên chính phủ đến người dẫn chương trình truyền hình.

Sadaf, 43 tuổi, bắt đầu điều hành công việc kinh doanh của mình tại nhà sau khi Taliban yêu cầu cô đóng cửa tiệm của mình.

Nhưng với những khách hàng đã mất việc làm, hầu hết họ đã ngừng đến hoặc cắt giảm. Thu nhập hàng tháng của cô giảm từ khoảng 600 USD xuống còn 200 USD.

Tuy nhiên, tháng trước, chính quyền đã ra lệnh đóng cửa tất cả các thẩm mỹ viện, nói rằng họ cung cấp các phương pháp điều trị đi ngược lại các giá trị Hồi giáo của họ. Hơn 60.000 phụ nữ có khả năng mất việc làm, theo ước tính của ngành. Sadaf lo ngại Taliban cũng sẽ bắt đầu nhắm mục tiêu vào những phụ nữ như cô khi điều trị tại nhà cho họ.

Doanh nghiệp siêu nhỏ của phụ nữ

Mặc dù không cho phụ nữ tham gia hầu hết vào các lĩnh vực của đời sống công cộng, Taliban vẫn không cấm họ điều hành doanh nghiệp và một số tổ chức viện trợ vẫn tiếp tục giám sát các dự án việc làm.

Tổ chức từ thiện toàn cầu CARE điều hành một chương trình lớn bắt đầu từ trước khi Taliban nắm quyền.

"Có rất nhiều nhu cầu vì không ai muốn phải phụ thuộc vào viện trợ nhân đạo," Melissa Cornet, cố vấn của CARE Afghanistan cho biết. "Phụ nữ chỉ tuyệt vọng để có được bất kỳ loại sinh kế nào họ có thể." Nhưng các cơ quan viện trợ đã phải điều chỉnh các chương trình của họ.

Cornet cho biết: “Chúng tôi đã phải tập trung hơn vào việc đào tạo phụ nữ về các nghề thủ công mà họ có thể làm tại nhà - may vá, thêu thùa hoặc làm các món ăn như bánh quy, mứt, dưa chua...

Mặc dù thu nhập thường dưới 100 USD/tháng, Cornet cho biết điều này có thể thay đổi cuộc sống của một gia đình vào thời điểm tỷ lệ thất nghiệp cao ngất ngưởng và 85 % dân số đang sống dưới mức nghèo khổ.

Các cơ quan viện trợ cho biết họ đã thúc đẩy lợi ích kinh tế của việc cho phép phụ nữ làm việc khi đàm phán với chính quyền Taliban.

Cornet cho biết “Chúng tôi nói với họ nếu chúng tôi tạo ra việc làm, điều đó có nghĩa là những người phụ nữ này có thể nuôi sống gia đình họ, điều đó có nghĩa là họ đang đóng thuế”. "Chúng tôi cố gắng có một cách tiếp cận thực tế và thường nó khá thành công".

Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh ra điều kiện với Taliban: Phụ nữ Afghanistan cần được đi học, đi làm

Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh ra điều kiện với Taliban: Phụ nữ Afghanistan cần được đi học, đi làm

Ngày 14/2, trong cuộc đàm phán với đại diện ngoại giao của chính quyền Taliban, đại sứ 6 quốc gia thuộc Hội đồng Hợp tác ...

Phụ nữ Afghanistan: Đi taxi cũng chẳng dễ dàng!

Phụ nữ Afghanistan: Đi taxi cũng chẳng dễ dàng!

Taliban hiện đang áp dụng lệnh trừng phạt đối với các tài xế Afghanistan nếu họ chở phụ nữ không mặc burqas (một loại áo ...

(Nguồn: The Context)

Bài viết cùng chủ đề

Góc nhìn Nhân quyền
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Hàng nghìn người di cư thiệt mạng khi tìm đường đến châu Âu trong năm 2024

Hàng nghìn người di cư thiệt mạng khi tìm đường đến châu Âu trong năm 2024

Năm 2024, hàng nghìn người di cư thiệt mạng hoặc mất tích khi đang tìm đường đến châu Âu. Con số đáng báo động do Liên hợp quốc (LHQ) công ...
Bộ trưởng Ngoại giao Cộng hòa Togo Robert Dussey sắp thăm Việt Nam

Bộ trưởng Ngoại giao Cộng hòa Togo Robert Dussey sắp thăm Việt Nam

Bộ trưởng Ngoại giao, Hội nhập khu vực và Kiều dân nước Cộng hòa Togo Robert Dussey sẽ thăm chính thức Việt Nam từ ngày 7-10/1.
Đông Âu bất ổn vì thiếu khí đốt Nga, châu Âu bất an trong mối quan hệ với Ukraine

Đông Âu bất ổn vì thiếu khí đốt Nga, châu Âu bất an trong mối quan hệ với Ukraine

Đông Âu đang chịu những bất ổn vì thiếu khí đốt Nga sau khi đường ống trung chuyển bị Ukraine chặn đứng, nhưng mối quan hệ châu Âu-Ukraine còn có ...
Nhà ngoại giao Nga nói về đàm phán với Ukraine: 'Trong nhà chưa tỏ, ngoài ngõ đã thông', cảnh báo Kiev một việc

Nhà ngoại giao Nga nói về đàm phán với Ukraine: 'Trong nhà chưa tỏ, ngoài ngõ đã thông', cảnh báo Kiev một việc

Đến thời điểm này, Nga vẫn chưa nhận được đề xuất nào 'thú vị' từ phía Mỹ về đàm phán liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Giao thông Thủ đô 'nghiêm chỉnh' trong những ngày đi làm đầu tiên của năm 2025

Giao thông Thủ đô 'nghiêm chỉnh' trong những ngày đi làm đầu tiên của năm 2025

Ngày thứ 3 Nghị định 168 đi vào hiệu lực (3/1), người dân đã chấp hành nghiêm chỉnh luật giao thông trên nhiều tuyến đường và ngã tư ở Hà ...
Nga vượt Mỹ, đoạt ngôi vị ở châu Âu; Thổ Nhĩ Kỳ trở thành 'người chiến thắng' bất ngờ ở thị trường khí đốt

Nga vượt Mỹ, đoạt ngôi vị ở châu Âu; Thổ Nhĩ Kỳ trở thành 'người chiến thắng' bất ngờ ở thị trường khí đốt

Nga đã tăng lượng khí đốt xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) lên 54,45 tỷ mét khối vào năm 2024.
Giáo dục chuyển mình đáp ứng yêu cầu khi đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Giáo dục chuyển mình đáp ứng yêu cầu khi đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Nhìn lại quá trình phát triển giáo dục trong những năm qua có thể tự hào về những thành tựu đạt được nhưng cũng cần nhận thức rõ thách thức.
Đổi mới sáng tạo sẽ là 'chìa khóa' mở cánh cửa tương lai

Đổi mới sáng tạo sẽ là 'chìa khóa' mở cánh cửa tương lai

Với ý chí kiên cường, tinh thần đoàn kết và sự đổi mới sáng tạo, năm 2025, Việt Nam chắc chắn sẽ vươn mình mạnh mẽ.
Phương án tuyển sinh năm 2025 của 3 trường đại học lớn phía Nam

Phương án tuyển sinh năm 2025 của 3 trường đại học lớn phía Nam

Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP. Hồ Chí Minh, ĐH Luật TP. Hồ Chí Minh, ĐH Sư phạm kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh đã công bố phương án tuyển sinh 2025.
Ước mơ về một xã hội hòa nhập của chàng trai khiếm thị

Ước mơ về một xã hội hòa nhập của chàng trai khiếm thị

Người khuyết tật thường đối mặt với những định kiến xã hội vô hình, nhưng chàng trai khiếm thị Hoàng Nhật Minh đến từ TP. Hồ Chí Minh đã vượt lên tất cả.
Thời gian đăng ký thi đánh giá năng lực 2025 của ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh

Thời gian đăng ký thi đánh giá năng lực 2025 của ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh

Kỳ thi đánh giá năng lực 2025 do ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh tổ chức diễn ra 2 đợt, vào ngày 30/3 và 1/6.
Cập nhật lịch nghỉ Tết Nguyên đán của học sinh cả nước

Cập nhật lịch nghỉ Tết Nguyên đán của học sinh cả nước

Nhiều tỉnh, thành đã công bố lịch nghỉ Tết Nguyên đán năm 2025 của học sinh. Kon Tum đang là tỉnh cho học sinh nghỉ Tết dài ngày nhất cả nước.
Giao thông Thủ đô 'nghiêm chỉnh' trong những ngày đi làm đầu tiên của năm 2025

Giao thông Thủ đô 'nghiêm chỉnh' trong những ngày đi làm đầu tiên của năm 2025

Ngày thứ 3 Nghị định 168 đi vào hiệu lực (3/1), người dân đã chấp hành nghiêm chỉnh luật giao thông trên nhiều tuyến đường và ngã tư ở Hà Nội.
Những tính năng mới trên VNeID phiên bản 2.1.14

Những tính năng mới trên VNeID phiên bản 2.1.14

VNeID phiên bản 2.1.14 đã được cập nhật thêm một số tính năng mới. Mời độc giả tham khảo bài viết dưới đây.
Phát hiện mới, một số loài cá voi có thể sống hơn 100 năm

Phát hiện mới, một số loài cá voi có thể sống hơn 100 năm

Đề tài nghiên cứu quốc tế được công bố trên tạp chí khoa học Science Advances cho thấy nhiều loài cá voi lớn có khả năng sống thọ hơn 100 năm.
Chính thức cấp mẫu sổ đỏ mới từ ngày 1/1/2025

Chính thức cấp mẫu sổ đỏ mới từ ngày 1/1/2025

Theo quy định tại Thông tư 10/2024/TT-BTNMT, đã chính thức bắt đầu cấp mẫu sổ đỏ mới từ ngày 1/1/2025.
Mức trừ điểm giấy phép lái xe khi chạy quá tốc độ với xe ô tô và xe máy năm 2025

Mức trừ điểm giấy phép lái xe khi chạy quá tốc độ với xe ô tô và xe máy năm 2025

Nội dung bài viết là toàn bộ mức trừ điểm giấy phép lái xe khi chạy quá tốc độ với xe ô tô và xe máy.
Đánh giá ảo: Thách thức với người tiêu dùng trực tuyến trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo

Đánh giá ảo: Thách thức với người tiêu dùng trực tuyến trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo

Người tiêu dùng đang phải đối mặt với thách thức mua sắn mới khi trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra đánh giá ảo với tốc độ và độ tinh vi chưa từng có.
Năm lợi ích sức khỏe và nhan sắc nếu thường xuyên ăn khoai lang vào bữa sáng

Năm lợi ích sức khỏe và nhan sắc nếu thường xuyên ăn khoai lang vào bữa sáng

Thường xuyên ăn khoai lang vào bữa sáng giúp da đẹp hơn, chậm lão hóa, đồng thời cải thiện tinh thần tốt hơn và hỗ trợ giảm cân.
Eo thon, bụng phẳng nhờ uống ba loại nước này vào buổi tối

Eo thon, bụng phẳng nhờ uống ba loại nước này vào buổi tối

Trà bạc hà, trà hoa cúc hay nước chanh, uống sau bữa tối là lựa chọn lý tưởng để thúc đẩy quá trình tiêu hóa, giảm đầy hơi, hỗ trợ siết eo thon.
Lùi xa bệnh mạn tính bằng 5 việc vào buổi sáng

Lùi xa bệnh mạn tính bằng 5 việc vào buổi sáng

Uống nước sau khi ngủ dậy, vận động cơ thể, ăn sáng đủ chất, thiền và tắm nắng là 5 việc nên làm mỗi sáng, giúp tránh xa các căn bệnh mạn tính.
Cách làm dịu cơn đau khớp vào mùa Đông

Cách làm dịu cơn đau khớp vào mùa Đông

Nhiều người bị đau khớp nhiều hơn vào mùa Đông, đặc biệt nếu bị viêm khớp hoặc chấn thương trước đó. Tại sao lại như vậy và làm thế nào để phòng ngừa?
Tin vui cho người dân khi 3 quy định mới về bảo hiểm y tế được áp dụng từ 1/1/2025

Tin vui cho người dân khi 3 quy định mới về bảo hiểm y tế được áp dụng từ 1/1/2025

Một số quy định mới về bảo hiểm y tế (BHYT) được áp dụng từ 1/1/2025 tạo thuận lợi cho người dân.
Vinh danh thuốc điều trị cho bệnh nhân HIV là 'đột phá của năm' 2024

Vinh danh thuốc điều trị cho bệnh nhân HIV là 'đột phá của năm' 2024

Tạp chí khoa học Science của Mỹ đã vinh danh lenacapavir - một loại thuốc tiêm thế hệ mới được dùng điều trị cho bệnh nhân nhiễm HIV.
Phiên bản di động