Quan hệ Mỹ - Ấn Độ: Cân bằng không dễ

Dịch Dung
Phân tích và Bình luận chính trị
TGVN. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thăm Ấn Độ trước thềm G20, trong khi mối quan hệ giữa Mỹ và Ấn Độ hiện trong tình trạng khá đặc biệt. Phân tích của Báo Thế giới & Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
quan he my an do can bang khong de Bên lề G20, Tổng thống Trump muốn hỏi rõ Thủ tướng Ấn Độ về mức thuế ‘không thể chấp nhận được’
quan he my an do can bang khong de Ấn Độ, Mỹ có thể ký một loạt thỏa thuận mua vũ khí trị giá hàng tỉ USD trong 2-3 năm tới
quan he my an do can bang khong de
Biếm họa của tác giả Satish Acharya (báo Ấn Độ Daily Mail)

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo là đại diện cao cấp nhất của Mỹ tới thăm Ấn Độ kể từ khi Thủ tướng đương nhiệm nước này Narendra Modi tái đắc cử trong cuộc bầu cử quốc hội vừa rồi ở Ấn Độ.

Trước co cụm Ấn - Nga - Trung

Chuyến công du này của ông Pompeo quan trọng đối với Mỹ như thế nào có thể thấy được ở chỗ ông Pompeo đã huỷ bỏ dự định thăm một số nơi khác trong khuôn khổ chuyến công du nước ngoài lần này nhưng vẫn giữ lịch tới thăm Ấn Độ. Một trong những nguyên cớ có tác động rất quyết định là sự co cụm ngày càng thêm thực chất giữa Ấn Độ, Nga và Trung Quốc theo hướng ngày càng thêm bất lợi cho Mỹ.

Vừa mới đây, ông Modi, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp nhau ở hội nghị cấp cao thường niên năm nay của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) diễn ra ở thủ đô Bishkek của Kyrgyzstan. Tới đây, bên lề hội nghị cấp cao thường niên G20 ở thành phố Osaka của Nhật Bản, ba người này vừa tổ chức cuộc gặp cấp cao tay ba lần thứ 3 giữa ba nước và lại vừa gặp nhau trong khuôn khổ một cuộc gặp của nhóm BRICS.

Trong khi đó, Mỹ lại đang găng với cả Nga lẫn Trung Quốc, phải ngăn cản Nga và Trung Quốc liên thủ với nhau và lại càng có nhu cầu cấp thiết không để Nga, Trung Quốc và Ấn Độ tăng cường co cụm và thể chế hoá sự co cụm này.

quan he my an do can bang khong de Mỹ hướng tới tăng cường quan hệ chiến lược với Ấn Độ

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo sẽ hướng tới việc tăng cường quan hệ chiến lược với Ấn Độ trong chuyến công du tới ...

Tình trạng khá đặc biệt

Mối quan hệ giữa Mỹ và Ấn Độ hiện trong tình trạng khá đặc biệt. Hai bên "lòng vả cũng như lòng sung" ở chỗ vừa xung khắc lợi ích với nhau nhưng vừa có chung lợi ích chiến lược buộc phải hợp tác với nhau và đều chủ ý sử dụng lẫn nhau làm đối trọng cho quan hệ của từng bên với các đối tác quan trọng khác. Trong thực chất, cả hai đều phải tạo dựng và duy trì trạng thái cân bằng giữa làm găng với nhau và tranh thủ lẫn nhau.

Mỹ cần Ấn Độ để thực hiện ý tưởng về khu vực lớn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, để cùng cạnh tranh chiến lược với Trung Quốc trên mọi phương diện. Chính sách "Hướng Đông" của Ấn Độ, sự ngần ngại và nghi ngại của Ấn Độ về kế hoạch “Một vành đai, một con đường” của Trung Quốc cũng như đối phó với những ý đồ và hành động của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông đều rất trùng hợp với mong muốn và định hướng chiến lược của Mỹ.

Nhưng giữa Mỹ và Ấn Độ hiện có chuyện xung khắc thương mại khá quyết liệt. Không chỉ có như thế. Mỹ còn hậm hực việc Ấn Độ mua dầu lửa của Iran và Venezuela, tăng cường hợp tác về quân sự và quốc phòng với Nga. Mỹ rất lo ngại khi thấy Ấn Độ hùa vào việc kết bè kéo cánh với Trung Quốc và Nga. Do đó, Mỹ có nhu cầu thiết thực trong việc phân hoá Ấn Độ với Trung Quốc và Nga trong khi Ấn Độ có lợi nhiều khi sử dụng Mỹ làm đối trọng cho quan hệ của Ấn Độ với Trung Quốc và Nga.

Không dễ cân bằng

Đối với cả hai bên, việc cân bằng quan hệ này thật không hề dễ dàng. Về lý thuyết và trên danh nghĩa thì như thế rất hợp lý và thực dụng, lại còn thức thời và không hẳn không khả thi đối với cả hai bên. Nhưng trên thực tế thì việc gây dựng và duy trì thế cân bằng ấy lại rất khó bởi ba lý do sau đây.

Thứ nhất, vừa hợp tác vừa lợi dụng lẫn nhau, vừa tranh thủ vừa đối phó lẫn nhau như thế làm cho hai bên không thể gây dựng được sự tin cậy lẫn nhau cần thiết để mối quan hệ song phương này là mối quan hệ đối tác chiến lược thật sự. Quan hệ đối tác chiến lược với nhau mà vẫn còn như thế thì hình thức vẫn nhiều hơn thực chất, thì không thể được coi là thật sự bền vững, thì đâu có được hiệu quả thiết thực cao nhất.

Thứ hai, mối quan hệ giữa Mỹ và Ấn Độ bị chi phối rất quyết định bởi diễn biến tình hình nội bộ ở hai nước. Chỉ cần ở một trong hai nơi có sự thay đổi phe cánh chính trị cầm quyền thì cả thực chất lẫn chiều hướng phát triển của mối quan hệ song phương này bị ảnh hưởng ngay. Tương tự như vậy khi ở một trong hai nơi xảy ra những đột biến về chính trị xã hội nội bộ. Như thế, cả lợi ích chung đối với hai bên lẫn lợi ích riêng của từng bên ở mối quan hẹ song phương này đều có thể nhanh chóng và dễ dàng biến động.

Thứ ba, các đối tác bên ngoài khác, đặc biệt là Nga và Trung Quốc cũng như các nước ở khu vực xung quanh Ấn Độ, không để cho Mỹ và Ấn Độ được yên ổn trong tình trạng cân bằng quan hệ mà hai đối tác này muốn gây dựng và duy trì. Họ có lợi ích trong việc chia rẽ Mỹ và Ấn Độ cũng như tìm cách tận lợi triệt để từ sự cọ sát lợi ích và bất đồng quan điểm giữa Mỹ và Ấn Độ.

Bởi thế, quan hệ giữa Ấn Độ và Mỹ hiện tại cũng như cả trong tương lai sẽ không thể thật sự tốt đẹp nhưng cũng không tồi tệ, cả hợp tác lẫn xung khắc với nhau đều có mức độ và thế cân bằng quan hệ kia chỉ là tương đối và dễ bị đổ vỡ.

Dịch Dung

quan he my an do can bang khong de

Chụm ba cây, vọng thành núi. Trung – Nga - Ấn sẽ gặp tay ba tại G20

TGVN. Bên lề hội nghị cấp cao thường niên sắp tới của nhóm G20 ở thành phố Osaka của Nhật Bản sẽ lại có cuộc ...

quan he my an do can bang khong de

Ấn Độ - Trung Quốc: Giữa ganh đua và hợp tác

TGVN. Các khẩu hiệu “Ấn Độ trước hết” và “láng giềng trước hết” của Thủ tướng Ấn Độ Modi chứa đựng thông điệp gì cho ...

quan he my an do can bang khong de Ngoại trưởng Mỹ thăm Ấn Độ, Sri Lanka khẳng định phần quan trọng trong chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương

Trang mạng India Today ngày 11/6 đưa tin, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ thăm Ấn Độ trong chuyến công du kéo dài gần một ...

Đọc thêm

Xung lực tích cực để kinh tế ASEAN mạnh mẽ bước vào năm 2026

Xung lực tích cực để kinh tế ASEAN mạnh mẽ bước vào năm 2026

Nền kinh tế ASEAN đang chuẩn bị bước sang năm mới với xung lực tích cực hơn dự kiến.
Sôi động Lễ hội Bún, Phở 2025: Không gian ẩm thực hấp dẫn tại Ninh Bình

Sôi động Lễ hội Bún, Phở 2025: Không gian ẩm thực hấp dẫn tại Ninh Bình

Ngày 26/12, tại phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình, Lễ hội Bún, Phở 2025 được tổ chức thu hút rất đông người dân, du khách đã đến tham dự và ...
Kế hoạch hòa bình Ukraine: Kiev sẵn sàng trưng cầu dân ý, Nga nói 'đơn giản là không thể đạt được một thỏa thuận dứt điểm'

Kế hoạch hòa bình Ukraine: Kiev sẵn sàng trưng cầu dân ý, Nga nói 'đơn giản là không thể đạt được một thỏa thuận dứt điểm'

Kế hoạch hòa bình Ukraine: Kiev nói sẵn sàng tổ chức trưng cầu dân ý, Nga cáo buộc 'đơn giản là không thể đạt được một thỏa thuận dứt điểm'.
Thi đua yêu nước – nguồn sức mạnh tinh thần bền bỉ trong kỷ nguyên phát triển mới

Thi đua yêu nước – nguồn sức mạnh tinh thần bền bỉ trong kỷ nguyên phát triển mới

Phong trào thi đua yêu nước đã trở thành động lực mạnh mẽ, khơi dậy khát vọng phát triển của dân tộc Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử.
Giá vàng hôm nay 27/12/2025 cao chưa từng có, vượt xa 4.500 USD, dấu hiệu của đợt tăng giá cuối chu kỳ hay khả năng chuẩn bị bứt phá năm 2026?

Giá vàng hôm nay 27/12/2025 cao chưa từng có, vượt xa 4.500 USD, dấu hiệu của đợt tăng giá cuối chu kỳ hay khả năng chuẩn bị bứt phá năm 2026?

Giá vàng hôm nay 27/12/2025 vượt ngưỡng 4.500 USD, dấu hiệu của đợt tăng giá cuối chu kỳ hay khả năng chuẩn bị bứt phá trong năm 2026?
Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 27/12/2025, Lịch vạn niên ngày 27 tháng 12 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 27/12/2025, Lịch vạn niên ngày 27 tháng 12 năm 2025

Lịch âm 27/12. Lịch âm hôm nay 27/12/2025? Âm lịch 27/12. Lịch vạn niên 27/12/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Thấy gì qua chính sách năng lượng xanh của Uzbekistan?

Thấy gì qua chính sách năng lượng xanh của Uzbekistan?

Uzbekistan đang nỗ lực để trở thành quốc gia dẫn đầu trong khu vực Trung Á trong việc thực hiện các mục tiêu xanh hoá.
Kinh tế không gian mới: Một mặt trận cạnh tranh đang nóng lên?

Kinh tế không gian mới: Một mặt trận cạnh tranh đang nóng lên?

Theo học giả He Yan trên Modern Diplomacy, “nền kinh tế không gian mới” đã trở thành một mặt trận cạnh tranh đang nóng lên giữa các quốc gia.
Nhìn lại thế giới 2025: 12 tháng gian nan đầy thử thách, lực đẩy xung đột như 'ngựa bất kham', hòa bình mờ lối

Nhìn lại thế giới 2025: 12 tháng gian nan đầy thử thách, lực đẩy xung đột như 'ngựa bất kham', hòa bình mờ lối

Năm 2025 thế giới chứng kiến những đổi thay đầy bất định và khó lường.
Ai đang nắm 'chìa khóa' an ninh của Ukraine?

Ai đang nắm 'chìa khóa' an ninh của Ukraine?

Dù Tổng thống Ukraine có tin tưởng các cam kết của Mỹ mạnh mẽ đến đâu, quyền lực thực sự có thể vẫn nằm trong tay Nga.
Chiến lược an ninh kinh tế Nhật Bản: Tìm lại vầng sáng dưới ánh dương

Chiến lược an ninh kinh tế Nhật Bản: Tìm lại vầng sáng dưới ánh dương

Nhật Bản chi tiêu mạnh để tìm lại vai trò dẫn đầu trong ngành bán dẫn thông qua các dự án lớn nhằm đảm bảo an ninh kinh tế.
Bốn kịch bản thế giới 2026: Sự pha trộn của biến động sẽ làm nên một 'thế giới kiên cường'

Bốn kịch bản thế giới 2026: Sự pha trộn của biến động sẽ làm nên một 'thế giới kiên cường'

Mô hình 'thế giới kiên cường' là mô hình nhận được nhiều sự chú ý nhất từ các nhà hoạch định chính sách quốc tế.
Phiên bản di động