Quan hệ Mỹ-Trung sắp bước vào 'mùa Hè rực lửa'

Nam Anh
Chu kỳ mới trong căng thẳng Mỹ-Trung được dự báo có thể sớm xảy ra trong thời gian tới một khi xung đột Nga-Ukraine chưa được kiểm soát hoặc Washington áp đặt chính sách cứng rắn hơn với Bắc Kinh.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Dù mang lại nhiều hệ lụy tới kinh tế thế giới, song xung đột Nga-Ukraine cũng đang ít nhiều giúp hạ nhiệt căng thẳng Mỹ-Trung và buộc cả Bắc Kinh lẫn Washington phải triển khai chính sách thận trọng hơn.

Một mặt, trong bối cảnh các quốc gia khối G7 “tiên phong” trong trừng phạt Nga, Trung Quốc đang đóng vai trò then chốt, góp phần giữ kinh tế toàn cầu không chìm sâu hơn vào khủng hoảng khi từ chối tuân theo những động thái này. Mặt khác, Bắc Kinh vẫn ưu tiên giao dịch tài chính bằng đồng USD nhằm tránh hệ quả không đáng có từ cách lệnh trừng phạt của khối G7, trong bối cảnh nước này cũng gặp khó từ Covid-19.

Trong khi đó, Mỹ hạn chế áp đặt biện pháp trừng phạt thứ cấp để tránh làm trầm trọng thêm căng thẳng thương mại, ảnh hưởng tới đồng minh, đối tác của mình.

Tuy nhiên, theo chuyên gia Reva Goujon của tập đoàn Rhodium (Mỹ) về phân tích chính sách và xu thế toàn cầu, sự thận trọng này có thể sớm biến mất nếu một trong hai kịch bản sau xảy ra.

Ukraine nói Nga pháo kích nhà máy luyện than ở miền Đông, tấn công nhà máy thép ở Mariupol. (Nguồn: ndtv)
Xung đột Nga-Ukraine có thể là biến số khiến quan hệ Mỹ-Trung sớm đi vào chu kỳ căng thẳng mới trong mùa hè tới. (Nguồn: NDTV)

Hệ lụy khó lường

Trước hết, đó là dư chấn ngày một lớn từ xung đột Nga-Ukraine.

Bước sang tháng thứ ba, nhiều viễn cảnh về giai đoạn tiếp theo của cuộc xung đột này đã được thảo luận. Giao tranh ở miền Đông Ukraine có thể biến thành một cuộc “xung đột đóng băng” nếu Nga củng cố hành lang trên bộ ở phía Đông Nam.

Một khả năng khác là Nga sẽ cố gắng thực hiện chiến lược đàm phán “leo thang để xuống thang” bằng cách cắt nguồn cung cấp năng lượng tới nhiều quốc gia châu Âu hơn, tấn công các đoàn vận tải vũ khí hay giành lấy Odessa.

Thời gian tới, Mỹ có khả năng sẽ áp đặt trừng phạt thứ cấp để ngăn chặn bước tiến của Nga, song xung đột kéo dài có thể khiến G7 rạn nứt. Đứt gãy chuỗi cung ứng, cấm vận tài chính cùng xuất nhập khẩu của một số mặt hàng thiết yếu cùng biến động địa chính trị đã khiến giá thực phẩm và năng lượng tăng cao đột biến. Lạm phát cũng lên mức “kịch trần” trong 4 thập kỷ qua ở cả Mỹ và châu Âu.

Từ Tunisia đến Yemen, các chính phủ phải đối mặt với làn sóng bất ổn chính trị khi không có đủ nguồn dự trữ về ngũ cốc và nhiên liệu để hỗ trợ cho người dân.

Tuy nhiên, với Trung Quốc, đây có thể là cơ hội tốt. Trong nhiều năm, Trung Quốc đã tích trữ hơn một nửa nguồn cung lương thực của thế giới cho thời điểm như hiện nay. Với nỗ lực giữ khoảng cách an toàn với chiến sự ở Ukraine, Bắc Kinh muốn biến mình thành bên trung gian và ủng hộ một trật tự thế giới đa cực.

Mặc dù Trung Quốc sẽ gặp nhiều khó khăn để lôi kéo các nước như Brazil hay Ấn Độ làm đồng minh dưới danh nghĩa trung lập, nước này lại sở hữu nhiều công ty tự do để lách trừng phạt và gây khó dễ cho nỗ lực xây dựng liên minh của Mỹ.

Bắc Kinh cũng sẵn sàng phản ứng với một loạt chính sách sắp tới của Washington. Chính quyền Tổng thống Joe Biden đang phải chịu áp lực ngày càng lớn từ lưỡng đảng trong xây dựng một chiến lược kiềm chế Trung Quốc toàn diện hơn.

Với nỗ lực giữ khoảng cách an toàn với chiến sự ở Ukraine, Bắc Kinh muốn biến mình thành bên trung gian và ủng hộ một trật tự thế giới đa cực.

Chính sách cứng rắn

Kịch bản thứ hai là khi Mỹ triển khai chính sách cứng rắn hơn với Trung Quốc.

Tính đến nay, các chiến lược mới của Mỹ trong một số lĩnh vực trọng tâm đang bắt đầu hình thành. Một đợt đánh giá các mức thuế quan dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, dự kiến diễn ra vào quý III năm nay, có thể sẽ mở ra một cuộc điều tra mới của phía Mỹ về các cáo buộc vi phạm thương mại của Trung Quốc.

Ngoài ra, có một số chỉ dấu cho thấy ông chủ Nhà Trắng có thể ký một sắc lệnh hành pháp vào cuối mùa Hè để xây dựng cơ chế sàng lọc đầu tư vào Trung Quốc. Các cơ quan quản lý tài chính Mỹ cũng có thể hủy bỏ giao dịch chứng khoán đối với bất kỳ công ty Trung Quốc nào không tuân thủ các quy tắc về công bố thông tin.

Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nhắm vào Trung Quốc cũng có thể được thắt chặt hơn nữa, trong bối cảnh nhiều mối lo ngại về “chảy máu công nghệ” được đặt ra trong dòng chảy thương mại Mỹ-Trung. Đồng thời, Washington sẽ thúc đẩy hợp tác đa phương với các nước G7 để cùng kiểm soát xuất khẩu công nghệ.

Cùng lúc đó, Nhà Trắng đang cân nhắc có nên áp đặt các hạn chế gắt gao hơn với việc xuất khẩu công nghệ xuất xứ Mỹ hay không, nhất là với tập đoàn sản xuất chất bán dẫn SMIC của Trung Quốc.

Về mặt an ninh, cạnh tranh ảnh hưởng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đang leo thang nhanh chóng. Đài Loan (Trung Quốc) tiếp tục kêu gọi hỗ trợ về an ninh, kinh tế và chính trị. Bộ ba AUKUS (Mỹ, Anh và Australia) đang tăng cường phối hợp về công nghệ siêu thanh và có thể sẽ sớm mở rộng tư cách thành viên cho Nhật Bản. Mới đây, một hiệp ước an ninh giữa Trung Quốc và quần đảo Solomon đã khiến Washington và Canberra quan ngại sâu sắc.

Trong bối cảnh cột mốc quan trọng với cả hai nước đang đến gần, những ảnh hưởng từ xung đột Nga-Ukraine cùng hàng loạt chính sách mới được Washington triển khai có thể khiến quan hệ Mỹ-Trung sớm bước vào một mùa Hè rực lửa.

Trung Quốc: Mỹ đang tìm cách châm ngòi chạy đua vũ trang ở châu Á-Thái Bình Dương

Trung Quốc: Mỹ đang tìm cách châm ngòi chạy đua vũ trang ở châu Á-Thái Bình Dương

Trung Quốc mới đây đã hối thúc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đi đầu trong sự phát triển của khu vực ...

Mỹ, EU cảnh báo Trung Quốc đừng động tay liên quan Nga

Mỹ, EU cảnh báo Trung Quốc đừng động tay liên quan Nga

Mỹ và châu Âu cho rằng, bất kỳ hỗ trợ nào từ Trung Quốc đối với Nga để lách trừng phạt của phương Tây sẽ ...

(theo Foreign Policy)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Xem nhiều

Đọc thêm

Tạp chí Quan hệ Quốc tế ra đời như thế

Tạp chí Quan hệ Quốc tế ra đời như thế

Hành trình ra đời của Tạp chí Quan hệ Quốc tế là ấp ủ, quyết tâm của Lãnh đạo Bộ Ngoại giao 35 năm về trước.
HLV Ruben Amorim không cho Leny Yoro ra sân trận U21 MU

HLV Ruben Amorim không cho Leny Yoro ra sân trận U21 MU

Tân HLV Ruben Amorim không muốn Leny Yoro thi đấu cho đội U21 MU trong bối cảnh trung vệ người Pháp vừa bình phục chấn thương.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11 ghi nhận đồng USD lên mức 107,15, mức cao nhất kể từ ngày 4/10/2023.
CHÍNH THỨC: HLV Pep Guardiola gia hạn hợp đồng hai năm với Man City

CHÍNH THỨC: HLV Pep Guardiola gia hạn hợp đồng hai năm với Man City

HLV Pep Guardiola ký hợp đồng mới có thời hạn hai năm, giữ ông ở lại Man City hơn một thập kỷ.
Độ mỏng của iPhone 17 Air ra sao?

Độ mỏng của iPhone 17 Air ra sao?

Theo nhà phân tích Apple Jeff Pu cho biết, iPhone 17 Air sẽ mỏng hơn iPhone 6 và trở thành chiếc iPhone mỏng nhất từ trước đến nay của
Chuyến công tác vừa thể hiện vai trò, uy tín với quốc tế, vừa tạo xung lực cho quan hệ song phương

Chuyến công tác vừa thể hiện vai trò, uy tín với quốc tế, vừa tạo xung lực cho quan hệ song phương

Chuyến công tác tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 và thăm chính Cộng hoà Dominica của Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân thành công tốt đẹp.
Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Ukraine kêu gọi cộng đồng quốc tế đưa ra những kết luận đúng đắn và chấm dứt xung đột ở giữa nước này và Nga trong gần 3 năm qua.
Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Quân đội Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung Oreshnik để tấn công mục tiêu quân sự ở Dnipro của Ukraine.
Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 22/11.
Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?

Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?

Không quân Ukraine xác nhận, Nga phóng một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa từ vùng Astrakhan ở miền Nam nước này trong đợt tấn công vào sáng 21/11.
Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

Mỹ chỉ cho phép xảy ra việc tấn công hạt nhân đối kháng khi Washington bảo toàn được một phần kho vũ khí của mình để ngăn chặn đối thủ tiềm tàng.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động