Quảng Ninh: Viết tiếp hành trình xây dựng những miền quê ấm no, trù phú, vì sự hạnh phúc của người dân

Với sự nỗ lực không ngừng của cấp ủy, chính quyền các cấp cùng sự đồng lòng của người dân, Quảng Ninh đã "về đích" Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới.

Du lịch Quảng Ninh từng bước định hình diện mạo mới: Chuyên nghiệp, đẳng cấp, giàu bản sắc hơn Quảng Ninh tham gia Triển lãm thành tựu đất nước Để văn hóa trở thành thương hiệu, là 'hộ chiếu mềm' của tỉnh Quảng Ninh trên bản đồ hội nhập

Quảng Ninh: Viết tiếp hành trình xây dựng những miền quê ấm no, trù phú, vì sự hạnh phúc của người dân

Để thay đổi diện mạo các vùng nông thôn, miền núi, Quảng Ninh chú trọng thông qua đầu tư hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông… (Nguồn: Báo Dân tộc)

Sau 14 năm triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (năm 2011-2025), Quảng Ninh có 91/91 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 54/91 xã (đạt 59,3% tổng số xã) đạt chuẩn nâng cao, 25/91 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 84,14 triệu đồng/người/năm.

Chương trình xây dựng nông thôn mới đã tạo được không khí trên khắp vùng nông thôn của Quảng Ninh, đặc biệt là các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi biên giới hải đảo. Cơ sở hạ tầng nông thôn tại vùng đất mỏ thay đổi rõ nét, đời sống nhân dân được cải thiện, văn hóa xã hội và môi trường khu vực nông thôn có nhiều tiến bộ; dân chủ cơ sở được mở rộng; hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh; quốc phòng, an ninh trật tự xã hội được giữ vững…

Ghi nhận sự nỗ lực của chính quyền và nhân dân Quảng Ninh, năm 2024, Chính phủ đã công nhận tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Theo đó, tỉnh đã đạt 8/8 tiêu chí hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương giai đoạn 2021-2025.

Điều này đang tiếp thêm động lực để Quảng Ninh tiếp tục thực hiện hiệu quả các mục tiêu của nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu trong tương lai.

Xây dựng những miền quê đáng sống

Dù đã "cán đích" Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, hành trình xây dựng nông thôn mới của Quảng Ninh chưa dừng lại. Tỉnh đã xác định, nông thôn mới là hành trình có điểm khởi đầu, nhưng không có điểm kết thúc, vì vậy, với những "tài sản" đã tích lũy được, tỉnh sẽ vững bước cho những hành trình tiếp theo.

Bức tranh nông thôn mới của Quảng Ninh đang phủ những gam màu tươi sáng, người dân ngập tràn hạnh phúc. Đây là thành quả của sự nỗ lực không ngừng của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự chung sức, đồng lòng của nhân dân trong triển khai hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới.

Để thay đổi diện mạo các vùng nông thôn, miền núi, Quảng Ninh chú trọng thông qua đầu tư hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông…

Tỉnh đã đầu tư xây dựng, nâng cấp các tuyến đường kết nối vùng nông thôn, miền núi với trung tâm tỉnh lỵ và các khu kinh tế lớn, giúp rút ngắn thời gian di chuyển và vận chuyển hàng hóa. Tại các khu vực có địa hình phức tạp, việc xây dựng cầu, đường kết nối các thôn, xã đã giúp người dân vượt qua khó khăn, dễ dàng tiếp cận các dịch vụ và thị trường.

Đơn cử như hồi tháng 7/2024, tuyến đường tỉnh 342 dài 20km nối thành phố Hạ Long-Ba Chẽ (Quảng Ninh) với Đình Lập (Lạng Sơn) hoàn thành. Công trình có tổng mức đầu tư hơn 800 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách tỉnh.

Tuyến đường đã trở thành động lực mới cho khu vực vùng cao của tỉnh, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu thúc đẩy liên kết vùng, từng bước kéo gần khoảng cách chênh lệch vùng miền, hướng đến mục tiêu phân bổ nguồn lực đồng đều tất cả các khu vực…

Trong khi đó, giai đoạn 2021-2025, tỉnh đã đầu tư 28 công trình cấp nước tập trung trên địa bàn các xã trong lộ trình hoàn thành các tiêu chí xã, huyện đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, nâng tổng số trên địa bàn tỉnh lên là 274 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung.

Tỉnh đang xây dựng và hoàn thiện Đề án cấp nước sạch nông thôn giai đoạn 2021-2025, nhằm nâng cao tỷ lệ cấp nước sạch tập trung, đạt chuẩn trên địa bàn toàn tỉnh.

Tỷ lệ hộ gia đình nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh trên địa bàn tỉnh hiện nay đạt 99,99%, tỷ lệ hộ gia đình được sử dụng nước sạch ước đạt 85,32%; trong đó, tỷ lệ sử dụng từ công trình cấp nước tập trung đạt 70,8%, tỷ lệ sử dụng từ công trình cấp nước nhỏ lẻ đạt 14,34%.

Song song với đó, Quảng Ninh cơ cấu lại và phát triển ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, nâng cao năng suất lao động. Tốc độ tăng trưởng nông, lâm, thủy sản giai đoạn 2021-2025 ước đạt 3,62%/năm.

Đồng thời, tập trung triển khai ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông thôn. Đồng thời, nâng cao hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã; hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp ở nông thôn; nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn...

Nhờ sự "vào cuộc" của cả hệ thống chính quyền, người dân, những miền quê vùng Đông Bắc địa đầu Tổ quốc đã "lột xác" kỳ diệu. Những con đường làng được mở rộng, "nhựa hóa, bê tông hóa" sạch đẹp, điện cao áp chiếu sáng khắp nơi, mô hình camera an ninh góp phần giữ làng quê yên bình, đời sống nhân dân được cải thiện, đủ đầy, giàu có, hạnh phúc hơn.

Người dân thu hoạch chè tại xã Quảng Long cũ (nay sáp nhập là xã Đường Hoa). (Nguồn: Báo Quảng Ninh)

Mọi người dân đều được hưởng trọn vẹn thành quả

Ngay từ những ngày đầu tiên, Quảng Ninh đã xác định thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới phải gắn liền với phương châm: "Mọi người dân đều được hưởng thành quả phát triển, tăng trưởng bao trùm và không để ai bỏ lại phía sau".

Vì vậy, tỉnh đã lồng ghép hiệu quả các nguồn vốn ngân sách trung ương, vốn các chương trình mục tiêu quốc gia của tỉnh và địa phương. Quảng Ninh cũng ưu tiên dành nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, đặc biệt hạ tầng giao thông tạo kết nối liên thông, tổng thể giữa các vùng miền, mở ra không gian phát triển mới cho các địa phương, phục vụ đắc lực đời sống của nhân dân.

Nhờ sự "vào cuộc" của cả hệ thống chính quyền, người dân, những miền quê vùng Đông Bắc địa đầu Tổ quốc đã "lột xác" kỳ diệu.

Trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh đã phân bổ 4.200 tỷ đồng cho Chương trình tổng thể phát triển bền vững kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo, gắn với xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

Quảng Ninh phân bổ gần 500 tỷ đồng vốn ngân sách ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội. Tính đến tháng 5/2025, tổng nguồn vốn đầu tư vào khu vực nông thôn đạt 3.158 tỷ đồng, với 43.609 khách hàng vay vốn; trong đó vốn trung ương 1.918 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương 1.240 tỷ đồng.

Nhờ sự ưu tiên đó, thu nhập bình quân ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo của đất mỏ đã tăng từ 32,62 triệu đồng/người/năm 2020 lên 73,348 triệu đồng/người/năm 2023.

Hết năm 2023, toàn tỉnh không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo của trung ương. Tỉnh chủ động nâng chuẩn nghèo cao gấp 1,4 lần so với chuẩn nghèo của trung ương về tiêu chí thu nhập.

Đặc biệt hơn cả, trên địa bàn tỉnh xuất hiện nhiều mô hình, điểm sáng về sản xuất nông, lâm nghiệp; những mô hình du lịch cộng đồng, sinh thái ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang góp phần tạo đà cho kinh tế ngày càng khởi sắc.

Về phía người dân, với tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng lợi”, nông dân Quảng Ninh đã và đang khẳng định vai trò chủ thể trong xây dựng nông thôn mới. Từ đó, tạo nên những đổi thay toàn diện vùng nông thôn Quảng Ninh.

Để mở rộng hạ tầng, người dân đã đóng góp ngày công, hiến đất, tài sản, đồng thời là lực lượng nòng cốt trong phát triển kinh tế nông thôn, thúc đẩy chuyển đổi số, bảo vệ môi trường, gìn giữ bản sắc văn hóa…

Toàn tỉnh Quảng Ninh cũng đang duy trì hơn 600 mô hình nông dân gắn với bảo vệ môi trường như: Đẹp nhà, sạch đường, sạch đồng ruộng; Tuyến đường nông dân tự quản; Nói không với túi nilon và rác thải nhựa; Thu gom, phân loại và xử lý rác thải, chất thải thành phân bón tại nguồn; Thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật…

Qua các mô hình này, nhận thức, hành vi của người nông dân đang dần thay đổi. Người dân đã chủ động, tích cực tham gia bảo vệ môi trường từ thói quen sinh hoạt, đến sản xuất, xây dựng nếp sống xanh trong cộng đồng dân cư. Minh chứng cho điều này là tỷ lệ hộ đạt danh hiệu "Gia đình văn hóa" trong hội viên, nông dân luôn duy trì trên 96%.

Sự chung tay, góp sức, nỗ lực này đang từng bước làm thay đổi diện mạo làng quê, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.

Dự án đường tỉnh 342 nối tỉnh Quảng Ninh và tỉnh Lạng Sơn được hoàn thành thi công vào tháng 7/2024 tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. (Ảnh: Đỗ Phương)

Vững bước trên hành trình không có điểm kết thúc

Cụ thể, Quảng Ninh đang nỗ lực đẩy mạnh triển khai hiệu quả 3 đột phá chiến lược trong xây dựng nông thôn mới. Đó là: Phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội đồng bộ, hiệu quả, đảm bảo kết nối nông thôn-đô thị và kết nối các vùng; tập trung phát triển giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu quả quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện của chính quyền cơ sở trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, tiến tới xây dựng nông thôn mới thông minh.

Để phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân, tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện hiệu quả cơ chế, chính sách của Trung ương và tỉnh, đặc biệt chính sách phát triển sản xuất nông nghiệp.

Bên cạnh đó, thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 111/2024/QH15 ngày 18/1/2024 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, trong đó tập trung thực hiện có hiệu quả quy định điều kiện, mức cho vay để thực hiện chính sách tín dụng thuộc nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025; đẩy mạnh việc hỗ trợ các dự án phát triển sản xuất, kinh doanh trong khu vực nông thôn; thực hiện hiệu quả Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP)…

Quảng Ninh cũng sẽ đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn; tập trung phát triển du lịch gắn với nông nghiệp, nông thôn; triển khai ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong nông nghiệp nông thôn.

Đồng thời, nâng cao hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã; hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp ở nông thôn; nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn... góp phần nâng cao thu nhập người dân theo hướng bền vững.

Tin tưởng rằng, hình ảnh những miền quê ấm no, trù phú, rực rỡ sắc màu tiếp tục được nối dài trên vùng đất mỏ - Quảng Ninh. Trong bức tranh đó, niềm hân hoan của mỗi người dân khi thấy quê hương đổi mới, đời sống ngày càng ấm no, hạnh phúc là đích đến, là động lực quan trọng nhất để Quảng Ninh vững bước, hòa cùng nhịp phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới.