Sân bóng 3.400 năm tuổi của người Aztec

Anh Quang
TGVN. Một sân bóng khoảng 3.400 năm tuổi ở vùng núi phía nam Mexico đã giúp các nhà khảo cổ ghi nhận về một môn thể thao thời cổ đại, đóng vai trò lớn trong xã hội của người Maya và Aztec.   
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
san bong 3400 nam tuoi cua nguoi aztec Phát hiện 2 tòa tháp sọ người của nền văn minh Aztec tại Mexico
san bong 3400 nam tuoi cua nguoi aztec Mexico: Phát hiện dấu tích đền thờ và sân bóng Aztec cổ đại
san bong 3400 nam tuoi cua nguoi aztec
Khu vực phát hiện ra sân bóng cổ xưa ở Etlatongo. (Nguồn: Science News)

Sân bóng cổ này được tìm thấy tại một điểm khai quật có tên Etlatongo trên dãy núi Oaxaca, và là sân bóng cổ thứ hai được tìm thấy cho tới nay. Phát hiện này cũng cho thấy, vào thời điểm các xã hội ở Mexico và Trung Mỹ phát triển ngày càng lớn mạnh và phức tạp hơn về mặt chính trị, một môn thể thao sử dụng bóng đã được phát minh.

Người dân tại Trung bộ châu Mỹ cổ đại (khu vực trải dài từ miền trung Mexico đến Honduras và Nicaragua) đã cùng nhau thiết kế một sân bóng và thậm chí là xây dựng luật chơi bộ môn này. Trò chơi có vai trò quan trọng trong việc giúp các xã hội cổ xưa tại đây phát triển hệ thống cấp bậc và chính trị.

Hai nhà khảo cổ tại George Washington (Mỹ) là Jeffrey Blomster và Víctor Salazar Chavez đã tiến hành khai quật Etlatongo từ năm 2015. Theo tạp chí Science Advances, phương pháp định tuổi bằng đồng vị carbon chỉ ra, sân Etlatongo được xây từ năm 1443-1305 TCN. Người xưa sử dụng sân bóng khoảng 175 năm và tu sửa một lần.

Sân bóng cùng loại duy nhất cổ xưa hơn nằm ở Paso de la Amada, bang Chiapas, Mexico, xây dựng khoảng năm 1650 TCN. Vị trí khác biệt của sân bóng Etlatongo cho thấy, có thể môn bóng này rất lâu đời và phổ biến ở Trung bộ châu Mỹ, không phải bắt nguồn từ một cộng đồng duy nhất.

Ngoài ra, các nhà khảo cổ đã tìm thấy khoảng 2.300 địa điểm có thể là những sân bóng thời cổ đại tại khu vực Trung bộ châu Mỹ cổ đại. Trong đó, nhiều sân bóng có tuổi đời từ 1.800-1.100 năm, thuộc đế chế Maya, cũng như thuộc đế chế Aztec, tồn tại từ khoảng 675-500 năm trước.

Các nhà khoa học chưa rõ chính xác luật chơi của môn bóng tổ chức trên sân Etlatongo. Nhiều phiên bản ra đời sau đó khá giống sự kết hợp giữa bóng đá và bóng rổ nhưng sử dụng hông. Người chơi dùng hông đánh bóng cao su qua những vòng được dựng trên cao ở thành sân bóng. Sân Etlatongo không có vòng đánh bóng. Có thể ở thời kỳ này, trò chơi giống môn “bóng chuyền hông” hơn.

Theo ông Chavez, sân bóng Etlatongo tồn tại trong thời kỳ Trung bộ châu Mỹ cổ đại đang chuyển biến, những lãnh đạo chính trị và tôn giáo đầu tiên xuất hiện, việc buôn bán giữa các vùng cũng tăng lên. Đây có thể là giai đoạn khởi đầu của văn hóa Trung bộ châu Mỹ.

Môn bóng có thể đã giúp gắn kết các cộng đồng, thúc đẩy thương mại và tạo điều kiện cho những người lãnh đạo khoe sức mạnh và sự giàu có bằng cách tổ chức lễ hội. Sự bất bình đẳng có thể trở nên sâu sắc hơn, thể hiện qua việc ai chiếm vị trí tốt nhất trên các gò đất quanh sân để theo dõi trò chơi, ông Blomster cho biết.

Theo nhà khảo cổ David Carballo tại Đại học Boston, các phiên bản hiện đại của bộ môn này vẫn đang được chơi ở Mexico. Đây có thể là môn thể thao chơi bóng đồng đội cổ nhất và tồn tại lâu đời nhất trên thế giới hiện nay.

san bong 3400 nam tuoi cua nguoi aztec 'Thợ săn' kho báu tìm được đồng xu cổ 1.300 năm, lịch sử có thể sẽ được viết lại

TGVN. Đồng xu được phát hiện trong một “cánh đồng bùn” ở Wiltshire, Anh bởi một “thợ săn” kho báu.

san bong 3400 nam tuoi cua nguoi aztec Thành phố cổ 'dành cho tầng lớp siêu giàu' chìm gần 2000 năm dưới đáy biển

TGVN. Đây là thành phố từng được ví “chỉ dành cho tầng lớp siêu giàu” dưới thời La Mã cổ đại.

san bong 3400 nam tuoi cua nguoi aztec Ai Cập: Xác ướp bí ẩn với mái tóc vẫn đen mượt sau 3.000 năm

Xác ướp bí ẩn của một phụ nữ Ai Cập vừa được đưa ra khỏi quan tài sau khi yên nghỉ hơn 3.000 năm. Điều ...

Anh Quang (theo Science News)

Xem nhiều

Đọc thêm

Khai trương trụ sở Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent: Nơi phát triển trí tuệ Việt - Dấu ấn 7 năm thành lập

Khai trương trụ sở Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent: Nơi phát triển trí tuệ Việt - Dấu ấn 7 năm thành lập

Ngày 1/11/ 2024, Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent chính thức khai trương trụ sở mới tại 86/42 Phổ Quang, Phường 2, Quận Tân Bình, TP. HCM. ...
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu ...
Doanh nhân Mai Phương: Đam mê, tâm huyết cùng Đông trùng hạ thảo

Doanh nhân Mai Phương: Đam mê, tâm huyết cùng Đông trùng hạ thảo

Thời điểm đại dịch Covid -19 bùng phát từ năm 2020 cũng là doanh nhân Nguyễn Thị Mai Phương nhận ra tiềm năng to lớn của thị trường các sản ...
Nguy cơ nạn đói đang gia tăng, Nam Sudan cần hơn 400 triệu USD

Nguy cơ nạn đói đang gia tăng, Nam Sudan cần hơn 400 triệu USD

Liên hợp quốc kêu gọi khẩn cấp quyên góp 404 triệu USD nhằm hỗ trợ các hoạt động viện trợ nhân đạo tại Nam Sudan trong năm tới trong bối ...
Ông Nghiêm Xuân Thành giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa

Ông Nghiêm Xuân Thành giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa

Chiều 2/11, tại thành phố Nha Trang, Tỉnh ủy Khánh Hòa tổ chức hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện ...
Lịch nghỉ tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh

Lịch nghỉ tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh

Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh sẽ chỉ kéo dài 9 ngày, từ 25/1 đến hết 2/2 (Dương lịch), dự kiến ít hơn năm ngoái 7 ngày.
Điều kiện xét thăng hạng giáo viên công lập các cấp từ ngày 15/12/2024

Điều kiện xét thăng hạng giáo viên công lập các cấp từ ngày 15/12/2024

Điều kiện xét thăng hạng giáo viên công lập từ 15/12/2024 được quy định tại Thông tư 13/2024/TT-BGDĐT, có hiệu lực từ ngày 15/12/2024.
Tỷ lệ đỗ tốt nghiệp THPT liên tục tăng với con số gần tuyệt đối

Tỷ lệ đỗ tốt nghiệp THPT liên tục tăng với con số gần tuyệt đối

Năm 2024 là năm có tỷ lệ thí sinh đỗ tốt nghiệp THPT cao nhất 10 năm qua, với tỷ lệ 99,4% thí sinh đỗ tốt nghiệp.
Bộ GD&ĐT ban hành quy định tiêu chuẩn thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên

Bộ GD&ĐT ban hành quy định tiêu chuẩn thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên

Bộ GD&ĐT vừa thông tin những điểm mới về quy định tiêu chuẩn, điều kiện xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non...
Thi vào lớp 10: Môn thứ 3 sẽ thay đổi hàng năm để tránh học lệch, học tủ

Thi vào lớp 10: Môn thứ 3 sẽ thay đổi hàng năm để tránh học lệch, học tủ

Thứ trưởng Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng cho biết, việc thay đổi môn thi thứ 3 vào lớp 10 hằng năm giúp học sinh học đều các môn, tránh học lệch, học tủ.
Nhiều trường đại học dự kiến bỏ xét tuyển học bạ từ năm 2025

Nhiều trường đại học dự kiến bỏ xét tuyển học bạ từ năm 2025

Nhiều trường đại học dự kiến sẽ bỏ xét tuyển học bạ từ năm 2025. Trong khi, hàng loạt trường đã không sử dụng phương thức này từ năm trước.
Khám phá bí mật đằng sau Hello Kitty: Từ biểu tượng đến siêu sao toàn cầu

Khám phá bí mật đằng sau Hello Kitty: Từ biểu tượng đến siêu sao toàn cầu

Nhân vật Hello Kitty, do công ty Nhật Bản Sanrio sở hữu, đã trở thành một biểu tượng văn hóa toàn cầu. Kể từ khi ra đời đã tạo ra tổng doanh thu ước tính ...
Quy định quan trọng từ năm 2025: Người dùng CMND, CCCD cần biết

Quy định quan trọng từ năm 2025: Người dùng CMND, CCCD cần biết

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp nội dung quy định quan trọng từ năm 2025 mà người dùng CMND, CCCD cần biết.
Một hòn đảo ở Bắc Cực hoàn toàn biến mất do băng tan chảy

Một hòn đảo ở Bắc Cực hoàn toàn biến mất do băng tan chảy

Ngày 31/10, Hiệp hội địa lý LB Nga thông báo hòn đảo Mesyatsev biến mất khỏi quần đảo Franz Josef của Nga ở Bắc Cực.
Đầu tháng 11, núi Phú Sĩ không có tuyết sau 130 năm

Đầu tháng 11, núi Phú Sĩ không có tuyết sau 130 năm

Lần đầu tiên sau 130 năm, núi Phú Sĩ - biểu tượng của Nhật Bản - không có tuyết tới đầu tháng 11 do biến đổi khí hậu.
Khung cảnh ngổn ngang sau trận lũ quét kinh hoàng ở Tây Ban Nha

Khung cảnh ngổn ngang sau trận lũ quét kinh hoàng ở Tây Ban Nha

Trận lũ quét mới đây ở vùng Valencia (Tây Ban Nha) đã khiến 158 người thiệt mạng, ô tô dồn thành đống ngổn ngang trên đường phố ngập ngụa bùn đất.
Bác sĩ trẻ Đỗ Trung Kiên trở thành Tiktoker, viết sách dạy tiếng Anh cho sinh viên Y khoa

Bác sĩ trẻ Đỗ Trung Kiên trở thành Tiktoker, viết sách dạy tiếng Anh cho sinh viên Y khoa

Đam mê dịch thuật, bác sĩ Đỗ Trung Kiên (27 tuổi, sinh sống tại Hà Nội) đã quyết định lập kênh TikTok nhằm phổ cập tiếng Anh cho các sinh viên Y khoa.
8 lợi ích sức khỏe khi uống trà matcha hằng ngày

8 lợi ích sức khỏe khi uống trà matcha hằng ngày

Tiêu thụ trà matcha mỗi ngày giúp não bộ tỉnh táo, giảm căng thẳng, kiểm soát cân nặng và đường huyết, hỗ trợ sức khỏe đường ruột và giảm cân.
Chuyên gia tư vấn về nguyên nhân và biện pháp giảm nguy cơ thiếu máu lên não

Chuyên gia tư vấn về nguyên nhân và biện pháp giảm nguy cơ thiếu máu lên não

Thiếu máu lên não là tình trạng máu lên não không đủ, khiến tế bào não không được nuôi dưỡng, là một dấu hiệu cảnh báo nhồi máu não.
Những loại vitamin là 'cứu tinh' của da khô, lão hóa nhanh

Những loại vitamin là 'cứu tinh' của da khô, lão hóa nhanh

Thiếu hụt vitamin C hay E ảnh hưởng đến khả năng giữ ẩm, bảo vệ tế bào da khỏi tổn thương do môi trường, khiến da khô, lão hóa nhanh.
Lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

Lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

Để đáp ứng nhu cầu cấp thiết và phù hợp với sự thay đổi của bối cảnh kinh tế - xã hội thì việc xây dựng Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số ...
Hơn 2.000 người tham gia đi bộ vì bệnh nhân ung thư Việt Nam

Hơn 2.000 người tham gia đi bộ vì bệnh nhân ung thư Việt Nam

Ngày 20/10, hơn 2.000 người đã tham dự sự kiện '5.000 bước chân hạnh phúc - Ngày hội đi bộ vì bệnh nhân ung thư Việt Nam 2024'.
Đau cổ vai gáy ngày càng trẻ hoá

Đau cổ vai gáy ngày càng trẻ hoá

Đau cổ vai gáy là tình trạng cơ vùng vai gáy co cứng gây đau, kèm theo các hạn chế vận động khi quay cổ hoặc quay đầu.
Phiên bản di động