Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 52]

HỮU NGỌC
Theo dõi TGVN trên
Baoquocte.vn. Chúng tôi tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc những tác phẩm tập thể hay vô danh (không xác định được tác giả) của nền văn học Pháp thời Trung cổ nổi tiếng.
Nhà thơ Vigny Alfred de.
Nhà thơ Vigny Alfred de.

Vigny Alfred de (1797-1863) là nhà thơ lãng mạn (sự cô đơn của thiên tài, chủ nghĩa khắc kỷ và kiêu kỳ).

Tác phẩm chính: Thơ cổ và kim (Poèmes Antiques et Modernes, 1816-1837), Những thần số mệnh (Les Destinées, 1864), Xanh Marx (Cinq-Mars, 1826, tiểu thuyết), Cái nhục và cái vinh của binh nghiệp (Servitude et Grandeur Militaires, 1835), Chatterton (1835).

Những thần số mệnh là tập thơ xuất bản sau khi Vigny chết, mang phụ đề là Thơ triết lý, gồm 11 bài. Tác phẩm sử dụng biểu tượng phản ánh tư tưởng bi quan khắc kỷ, tin tưởng vào tiến bộ và sự giải phóng ý thức và trí tuệ con người.

Có nhiều bài nổi tiếng. Tập thơ bắt đầu bằng bài Những thần số mệnh: Đức Chúa trời đã giải thoát cho con người khỏi những thần Số mệnh, nhưng con người vẫn bị chi phối bởi Ân Chúa nghiệt ngã; Nhà của người chăn chiên: nhà thơ rủ người yêu xa lánh nơi phồn hoa, đến cùng ở với mình trong chiếc nhà di động của người chăn chiên; người phụ nữ yếu đuối và đau khổ, phải được chăm sóc; thiên nhiên tuy đẹp nhưng dửng dưng.

Thơ phải ca ngợi những thành tựu của lý trí; Cơn giận của Samson: tình nhân cắt tóc của Samson trong khi chàng ngủ, khiến chàng mất hết sức lực và bị bắt. Samson giận dữ lay cột khiến ngôi đền sụp đổ chôn vùi tất cả mọi người; Cái chết của chó sói: chó sói bị đâm chết, không thèm kêu xin; Núi cây Oliver: đêm trước khi bị hành hình, Chúa Jésus băn khoăn hỏi Chúa Cha, nhưng không được trả lời; Cái chai ném xuống biển: người thuyền trưởng ghi vào nhật ký những điều khám phá ra được trước khi tàu đắm. Bài thơ kết thúc là Tinh thần thuần khiết.

Cinq-Mars là cuốn tiểu thuyết lịch sử, qua đó tác giả, một đại diện của quý tộc, nói lên tinh thần tự hào của giai cấp mình và thái độ bất khuất trước chính sách quân chủ chuyên chế, tước hết tự do và đặc quyền. Câu chuyện xảy ra ở triều đình Pháp và thế kỷ XVII. Hầu tước Cinq-Mars âm mưu lật đổ Tể tướng là Hồng y giáo chủ Richelieu.

Chàng cũng hy vọng làm việc đại nghĩa để có thể lấy được một tôn nữ họ vua là Marie. Chàng hy vọng dựa vào sự ủng hộ của Hoàng hậu và phe Tây Ban Nha để khởi sự, không ngờ, âm mưu bại lộ. Hoàng hậu rút lui, tôn nữ Marie phân vân trong tình yêu. Cinq-Mars tự nộp mình và bị xử tử cùng bạn là De Thou. Marie được tin ngất đi và sau lấy vua Ba Lan.

Cái nhục và cái vinh của binh nghiệp là tập truyện nói lên nỗi cực của người theo nghề binh, bị xã hội bạc đãi (cũng như nhà thơ). Chiến tranh là một tai họa, người lính phải tuân lệnh một cách mù quáng, nhiều khi phải tự đấu tranh để thi hành lệnh, đó là cái cao cả vinh quang.

Trong truyện Laurette hay Dấu ấn đỏ, một sĩ quan hải quân ra khơi mở thư đọc lệnh của chính phủ cách mạng: ông phải bắn một thanh niên trên tàu, rất dễ mến. Ông bắn xong, chăm sóc người vợ trẻ đi cùng chồng. Cuộc gặp mặt buổi tối ở Vincennes: một người đội già quá ư cẩn thận, đi kiểm tra từng viên đạn pháo trước khi ra quân; kho đạn nổ, bác chết.

Chiếc gậy bằng sậy hay cuộc sống và cái chết của đại úy Renaud: đại úy Renaud phục vụ qua nhiều chế độ, luôn luôn hoàn thành những nhiệm vụ nguy hiểm mà âm thầm (có lần bị Anh bắt, hứa danh dự là không trốn tù, do đó binh nghiệp bị đứt đoạn dài; có lần tấn công, ông giết một đứa trẻ 14 tuổi, ông chết ở bệnh viện, chán ngán, nhưng tâm hồn thanh thản).

* * *

Nhà văn Yourcenar Marguerite.
Nhà văn Yourcenar Marguerite.

Yourcenar Marguerite (1903-1987) gốc Bỉ, quốc tịch Mỹ, gia đình quý tộc đại tư sản, là nhà văn nữ đầu tiên được vào Viện Hàn lâm Pháp; hiểu biết uyên thâm về văn hóa cổ Hy Lạp-La Mã, bà lấy tâm tư suy nghĩ của mình thông cảm với người xưa, nói việc xưa để phản ánh việc nay và các vấn đề muôn thuở, do đó, tiểu thuyết vừa cổ điển vừa hiện đại, bố cục chặt chẽ, văn trong sáng, chính xác.

Tác phẩm chính: Hồi ký Hoàng đế d’Hadrien (Mémoires d’Hadrien, 1951), Giai đoạn cuối của luyện chất (L’eovre au Noir, 1968).

Hồi ký Hoàng đế d’Hadrien là cuốn tiểu thuyết lịch sử, tái tạo nhân vật Hoàng đế La Mã Hadrien, một người có văn hóa, thích nghệ thuật, chấp nhận trách nhiệm thần minh trao cho trị vì và chấp nhận cái chết, suy nghĩ về hưng phế của các nền văn minh.

Hoàng đế Hadrien rất thông minh và tỉnh táo, bỏ qua một phần những đất ruộng đã chiếm được nhưng khó giữ, sau khi ông hoàn thành chiến dịch châu Á cùng Hoàng đế trước là Trajan.

Ông đi kinh lý không mệt mỏi để củng cố Đế chế. Trị quốc giỏi, thạo về pháp luật, ông đã thiết lập và cải thiện cơ cấu kinh tế và luật pháp. Yourcenar thành công trong việc làm sống lại một cách sinh động một con người chết cách đây đã 18 thế kỷ.

Độc giả chú ý theo dõi, như qua lời tâm sự bên tai, những năm tháng thời thanh niên của Hadrien, lòng ham thích văn hiến Hy Lạp, tình bạn đối với Hoàng hậu Trajan, nhưng phân vân khi sắp lên ngôi, nỗi thất vọng khi một bầy tôi yêu quý tự tử... Khi Hadrien đã có tuổi, ông suy nghĩ nhiều về con người, đề cập đến nhiều vấn đề, văn phong buồn bã mà bình thản.

Hoa Kỳ chung tay bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam

Hoa Kỳ chung tay bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam

Ngày 23/11, tại Hà Nội, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và Trung tâm Nghiên cứu và ...

Lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc vùng Tây Bắc

Lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc vùng Tây Bắc

Ngày hội Văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Tây Bắc lần thứ XV với chủ đề “Sắc màu văn hóa ...

Chung tay hành động vì một xã hội Việt Nam già hóa chủ động

Chung tay hành động vì một xã hội Việt Nam già hóa chủ động

Vừa qua, Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân Thọ Prudential Việt Nam (Prudential) đã tổ chức Hội thảo chuyên đề Aging Summit 2022 với chủ ...

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 50]

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 50]

Chúng tôi tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc những tác phẩm tập thể hay vô danh (không xác định được tác giả) của nền ...

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 51]

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 51]

Chúng tôi tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc những tác phẩm tập thể hay vô danh (không xác định được tác giả) của nền ...

Đọc thêm

Đoàn Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nhiệm kỳ 2023-2026 làm việc với Vietnam Airlines

Đoàn Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nhiệm kỳ 2023-2026 làm việc với Vietnam Airlines

Baoquocte.vn. Ngày 28/3, đoàn Đại sứ, Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài đã có buổi làm việc với Tổng công ty hàng không Việt Nam.
Lịch cúp điện hôm nay tại Quảng Nam ngày 29/3/2023

Lịch cúp điện hôm nay tại Quảng Nam ngày 29/3/2023

Baoquocte.vn. Thông tin lịch cúp điện tại Quảng Nam theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Trung ngày 29/3/2023.
Đừng nói khi yêu tập 26: Tình địch của Quy chính thức xuất hiện

Đừng nói khi yêu tập 26: Tình địch của Quy chính thức xuất hiện

Baoquocte.vn. Đừng nói khi yêu tập 26, xuất hiện tình địch của Quy, Tú tỏ ra khó chịu khi xung quanh Linh có nhiều 'vệ tinh' vây quanh...
Việt Nam – Mexico quyết tâm làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống

Việt Nam – Mexico quyết tâm làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống

Baoquocte.vn. Thứ trưởng Ngoại giao Mexico Carmen Moreno Toscano thăm chính thức Việt Nam từ ngày 27-29/3 và đồng chủ trì phiên Tham khảo chính trị hai nước.
TP. Hồ Chí Minh khuyến cáo về trò lừa đảo mới ở trường học

TP. Hồ Chí Minh khuyến cáo về trò lừa đảo mới ở trường học

Baoquocte.vn. Sở GD&ĐT TP. Hồ Chí Minh vừa có thông báo khẩn, khuyến cáo tới các đơn vị trực thuộc về trò lừa đảo mới với học sinh.
Giải Marathon quốc gia 2023 xác lập kỷ lục Việt Nam

Giải Marathon quốc gia 2023 xác lập kỷ lục Việt Nam

Baoquocte.vn. Giải Marathon quốc gia và cự ly dài báo Tiền Phong vừa xác lập kỷ lục là giải chạy có số lượng VĐV tham gia chào cờ và hát quốc ...
Hợp tác liên ngành đẩy mạnh quảng bá du lịch Việt Nam ra nước ngoài hậu Covid-19

Hợp tác liên ngành đẩy mạnh quảng bá du lịch Việt Nam ra nước ngoài hậu Covid-19

Baoquocte.vn. Thông qua hợp tác giữa ngành du lịch và ngoại giao, hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch Việt Nam sẽ ngày càng hiệu quả, mạnh mẽ hơn.
Du lịch văn hóa sẽ là điểm nhấn của Hội chợ Du lịch quốc tế Việt Nam 2023

Du lịch văn hóa sẽ là điểm nhấn của Hội chợ Du lịch quốc tế Việt Nam 2023

Baoquocte.vn. Khoảng 15 quốc gia và vùng lãnh thổ sẽ tham dự Hội chợ Du lịch quốc tế Việt Nam - VITM Hà Nội 2023 diễn ra từ ngày 13-16/4.
Dầu olive: ‘Vàng lỏng’ thời cổ đại đến thức quý thời hiện đại

Dầu olive: ‘Vàng lỏng’ thời cổ đại đến thức quý thời hiện đại

Baoquocte.vn. Từ một sản vật quý thời cổ đại, quả olive đã trở thành một nét đặc sắc trong văn hóa, ẩm thực của người dân Địa Trung Hải, Bắc Phi và thế giới.
Năm Du lịch quốc gia 2023 chính thức khai mạc, góp phần đẩy nhanh phục hồi du lịch Việt Nam

Năm Du lịch quốc gia 2023 chính thức khai mạc, góp phần đẩy nhanh phục hồi du lịch Việt Nam

Baoquocte.vn. Khai mạc Năm Du lịch quốc gia 2023, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang khẳng định chủ trương của Đảng là phát triển kinh tế phải hài hòa với thiên nhiên.
16 phút chơi DJ trên 'nóc nhà của châu Phi', đưa Tanzania đến với toàn thế giới

16 phút chơi DJ trên 'nóc nhà của châu Phi', đưa Tanzania đến với toàn thế giới

Baoquocte.vn. Khoảnh khắc biểu diễn trên núi Kilimanjaro đã biến ước mơ của DJ trẻ người Tanzania Joseph Simon Misa trở thành hiện thực.
Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2023: Tạo động lực mới cho ngành du lịch Thủ đô

Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2023: Tạo động lực mới cho ngành du lịch Thủ đô

Baoquocte.vn. Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2023 góp phần nâng cao hình ảnh, thương hiệu Hà Nội, tạo ra những động lực mới cho ngành du lịch Thủ đô.
Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới UNESCO: Việt Nam là hình mẫu về bảo tồn và phát huy di sản

Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới UNESCO: Việt Nam là hình mẫu về bảo tồn và phát huy di sản

Baoquocte.vn. Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới UNESCO Lazare Eloundou Assomo cho rằng Việt Nam là hình mẫu về quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản.
Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn tiếp Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới của UNESCO

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn tiếp Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới của UNESCO

Baoquocte.vn. Bộ trưởng nhấn mạnh các di sản thế giới tại Việt Nam đã và đang đóng góp hết sức tích cực cho việc nâng cao đời sống của cộng đồng địa phương.
Bàn về tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam

Bàn về tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam

Baoquocte.vn. Ngày 24/3, Viện Nhân học Văn hóa tổ chức Tọa đàm khoa học 'Tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam', bàn về những vấn đề sơ khởi đầu tiên của tín ngưỡng thờ Mẫu.
Nhà làm việc của bác sĩ Alexandre Yersin được công nhận là di tích lịch sử lưu niệm cấp quốc gia

Nhà làm việc của bác sĩ Alexandre Yersin được công nhận là di tích lịch sử lưu niệm cấp quốc gia

Baoquocte.vn. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa bổ sung nhà làm việc của bác sĩ Alexandre Yersin vào Cụm các di tích lịch sử lưu niệm cấp quốc gai về danh nhân này.
Độc đáo cách quảng bá văn hóa trầu cau Việt qua không gian ảo 3D

Độc đáo cách quảng bá văn hóa trầu cau Việt qua không gian ảo 3D

Baoquocte.vn. Với sự hỗ trợ của Liên minh châu Âu (EU), các nghiên cứu viên Đại học RMIT đã đưa văn hóa trầu cau Việt đến với khán giả toàn cầu qua trải nghiệm ảo 3D.
Đồng bào Chăm ở Bình Thuận đón Tết cổ truyền Ramưwan như thế nào?

Đồng bào Chăm ở Bình Thuận đón Tết cổ truyền Ramưwan như thế nào?

Baoquocte.vn. Đồng bào Chăm theo đạo Bà ni ở Bình Thuận tập trung về các động để cùng nhau thực hiện nghi thức tảo mộ, cúng thỉnh tổ tiên, ông bà.
Phiên bản di động