Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 50]

HỮU NGỌC
Chúng tôi tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc những tác phẩm tập thể hay vô danh (không xác định được tác giả) của nền văn học Pháp thời Trung cổ nổi tiếng.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Sue Eugène (1804-1857) là nhà viết tiểu thuyết đăng tải. Tác phẩm chính: Những bí mật thành Paris (Les Mystères de Paris, 1842-1843).

Những bí mật thành Paris là tiểu thuyết mới đầu đăng tải trên báo, về sau xuất bản thành 10 tập. Fleur-de-Marie (Hoa của Marie), một cô bé bị bỏ rơi, sống với một mụ lăng loàn nuôi em, rồi bắt em làm đĩ khi em bắt đầu lớn lên. Cô vẫn giữ tấm lòng trong sạch.

Cô được Rodolphe, một hầu tước Đức trá hình làm công nhân che chở; ông này sống ở môi trường cặn bã Paris để cứu giúp người nghèo khổ, trả thù những tội ác, với mục đích chuộc lại lỗi cũ. Cô nhiều lần bị rơi vào tay bọn lưu manh, nhưng cuối cùng thoát nạn khi hầu tước nhận ra cô chính là con gái mình. Cô được đưa về sống nơi giàu sang.

Nhưng bị ám ảnh bởi dĩ vãng ô nhục, cô muốn sám hối. Cô từ chối lấy người cô yêu để đi tu. Sau đó ít lâu, cô chết. Câu chuyện này rất phù hợp với khuynh hướng từ thiện, đương thời (như George Sand), đạt tới đỉnh cao trong văn học với Những người khốn khổ (V. Hugo viết khoảng hai chục năm sau).

Sue là tác giả đầu tiên miêu tả một cách hiện thực những nỗi cơ cực của dân chúng, phê phán các thể chế theo trào lưu xã hội chủ nghĩa không tưởng. Có nhiều nhân vật nổi tiếng ngoài các nhân vật chính: cặp tội phạm Mụ Cú và lão Thầy Học, Le Chourineur sát nhân sám hối và hào hiệp, gã Ferrand cay nghiệt và hà tiện, anh công nhân Morel lương thiện... Truyện kể hồi hộp, độc giả xếp hàng ở tòa báo để xem hồi sau ra sao.

Tharaud Jérôme et Jean (Tharaud Jerome và Giăng, hai anh em. Anh, 1874-1953; Em, 1877-1952) viết tiểu thuyết và phóng sự (bảo thủ). Tác phẩm chính: Dingley, nhà văn nổi tiếng (Dingley, l’Illustre Écrivain,1902), Dưới bóng cây thập tự (L’Ombre de la Croix, 1917).

Dingley, nhà văn nổi tiếng là truyện được Giải thưởng Goncourt năm 1906. Nhà văn Anh Dingley định viết một cuốn tiểu thuyết đề cao lòng yêu nước. Ông muốn kể chuyện một người bị sa đọa, vào quân đội cốt lấy tiền thưởng, nhưng qua thành tích chiến đấu, nhân vật này đã tu tỉnh, trở về quê hương sống một cuộc đời lành mạnh.

Muốn có không khí cho tác phẩm mình viết, Dingley cùng vợ và con trai đi Nam Phi, Dingley ra tận tiền tuyến và thấy chiến tranh không giống như mình tưởng tượng, ở cả hai phía. Ông về đón vợ con thì được tin con chết vì thương hàn. Ông kết luận là cứ ở London, đọc tin tức mà miêu tả chiến tranh có lẽ lại hay hơn.

Tocqueville Clérel de (1805-1859) là nhà sử học, chính khách. Tác phẩm chính: Luận về dân chủ ở Mỹ (De la Démocratie en Amérique,1835-1840), Chế độ cũ và Cách mạng (L’Ancien Régime et la Révolution, 1856).

Luận về dân chủ ở Mỹ là tác phẩm sử học viết dưới góc độ triết học; đến nay, ngay cả ở Mỹ, vẫn được coi là một bản phân tích có tính chất tiên tri về văn minh Mỹ. Được cử sang Mỹ nghiên cứu về chế độ nhà tù, bá tước Tocqueville đã mở rộng lĩnh vực nghiên cứu và viết tác phẩm này.

Ông xác định là những điều kiện địa lý và lịch sử đã khiến cho dân chủ xuất hiện ở nước này. Sau đó, ông phân tích những chế độ xã hội và chính trị là cơ sở ổn định chế độ. Sau cùng, ông vạch ra ảnh hưởng của dân chủ đối với cuộc sống và phong tục tập quán người Mỹ.

Ông xác định những điều kiện để cho một nền dân chủ lành mạnh có thể tồn tại: phổ thông đầu phiếu nhiều cấp, sự tồn tại của tình cảm tôn giáo ngăn những dục vọng sôi nổi của quần chúng... Tocqueville là tác giả nhiều người tìm đọc.

Triolet Elsa (1896-1970), nhà văn nữ, vợ Aragon, viết tiểu thuyết và truyện. Tác phẩm chính: Trở ngại đầu tiên tốn 200 quan (Le Premier Accroc coute 200f, 1944), Hoa hồng mua chịu (Rose à Crédit, 1959), Cái không bao giờ vĩ đại (Le Grand Jamais, 1965).

Cái không bao giờ vĩ đại là cuốn tiểu thuyết có nội dung triết học và tâm lý xã hội. Triolet đề cập những vấn đề rộng lớn như sự thật lịch sử, thời gian, tình yêu, cái chết. Bà chứng minh trong tác phẩm là hình ảnh, bản chất, sự nghiệp của mỗi người sau khi chết do xã hội nhào nặn. Nhà sử học kiêm nhà văn Régis - nhân vật chính, chết đang nằm trong áo quan, nhưng vẫn độc thoại được.

Sau khi chết, danh tiếng ông mới lừng lẫy. Mặc dù cô vợ trẻ của ông là Madeleine khẳng định nhiều điều về ông, nhưng các độc giả, đệ tử, người ngưỡng mộ, nhà phê bình nghiên cứu lại gạt đi và cho là cô không hiểu chồng.

Rút cuộc, những câu hỏi đặt ra không có câu trả lời dứt khoát: khi sống, ông có tin Chúa không? Ông có nhiều nhân tình không? Công trình lịch sử của ông phải chăng chỉ là tiểu thuyết? Ông có thật sự yêu vợ không? Một hình ảnh quy ước về ông được đưa ra. Như vậy là ông chết hai lần. Tác giả đã đề cập thời gian. Nhưng là thời gian gì?

Vauvenargues le Marquis de (Hầu tước Vauvenargues, 1715-1747) là nhà văn. Tác phẩm chính: Cách ngôn (Maximes, 1746).

Cách ngôn là tuyển tập của Vauvenargues, một người quý tộc muốn danh vọng trong chinh chiến, nhưng không gặp thời. Ốm đau, ông phải rút về nhà, sống cô đơn và suy nghĩ, viết Cách ngôn. Triết lý và đạo lý cơ bản là sự tin tưởng, lạc quan vào con người (ngược với Rochefoucauld).

Ông đề cao hành động, dục vọng, danh vọng; biết phát triển chúng theo hướng đúng; ông cho là tình cảm phải vượt lên lý tính, đồng thời chủ trương một đạo lý khắc kỷ. Ông không bài bác tôn giáo, nhưng khuyên đừng để tâm đến những vấn đề siêu hình (linh hồn có vĩnh cửu không...) mất thì giờ, mà sống đầy đủ cuộc đời trần thế.

Hoa Kỳ chung tay bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam

Hoa Kỳ chung tay bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam

Ngày 23/11, tại Hà Nội, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và Trung tâm Nghiên cứu và ...

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 48]

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 48]

Chúng tôi tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc những tác phẩm tập thể hay vô danh (không xác định được tác giả) của nền ...

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 49]

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 49]

Chúng tôi tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc những tác phẩm tập thể hay vô danh (không xác định được tác giả) của nền ...

Lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc vùng Tây Bắc

Lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc vùng Tây Bắc

Ngày hội Văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Tây Bắc lần thứ XV với chủ đề “Sắc màu văn hóa ...

Chung tay hành động vì một xã hội Việt Nam già hóa chủ động

Chung tay hành động vì một xã hội Việt Nam già hóa chủ động

Vừa qua, Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân Thọ Prudential Việt Nam (Prudential) đã tổ chức Hội thảo chuyên đề Aging Summit 2022 với chủ ...

Đọc thêm

Xây dựng năng lực đổi mới sáng tạo, hiện thực hóa tầm nhìn phát triển bền vững

Xây dựng năng lực đổi mới sáng tạo, hiện thực hóa tầm nhìn phát triển bền vững

Trong quá trình tái cấu trúc mô hình tăng trưởng, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số góp phần tạo động lực mới cho phát triển ...
Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed Ali kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Việt Nam

Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed Ali kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Việt Nam

Tại hội đàm, hội kiến, Lãnh đạo Việt Nam khẳng định luôn coi trọng quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước bạn bè châu Phi, trong đó ...
Tăng cường vai trò của phụ nữ trong bảo tồn thiên nhiên tại Ninh Bình

Tăng cường vai trò của phụ nữ trong bảo tồn thiên nhiên tại Ninh Bình

WildAct đã tổng kết Dự án 'Sáng kiến bảo tồn do phụ nữ lãnh đạo để xây dựng hệ sinh thái hài hòa cho loài chim rẽ mỏ thìa và ...
Giá vàng hôm nay 18/4/2025: Giá vàng đã vượt mọi dự báo, điều gì khiến vàng tăng 100 USD mỗi ngày, chuyên gia nói về hướng đầu tư an toàn?

Giá vàng hôm nay 18/4/2025: Giá vàng đã vượt mọi dự báo, điều gì khiến vàng tăng 100 USD mỗi ngày, chuyên gia nói về hướng đầu tư an toàn?

Giá vàng hôm nay 18/4/2025: Giá vàng trong nước tiếp tục tăng như "lên đồng" vượt xa. Giá vàng thế giới lần lượt phá vỡ hết các mốc tâm lý, ...
Tổng thống Kenya thăm Trung Quốc

Tổng thống Kenya thăm Trung Quốc

Chuyến thăm diễn ra chỉ 6 tháng sau khi Tổng thống Kenya William Ruto tham dự Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác Trung Quốc-châu Phi tại Bắc Kinh.
Việt Nam-Pháp thúc đẩy mạnh mẽ thương mại song phương, mở cửa hơn nữa thị trường mỗi bên

Việt Nam-Pháp thúc đẩy mạnh mẽ thương mại song phương, mở cửa hơn nữa thị trường mỗi bên

Tổng Bí thư nhất trí với các đề xuất của Đại sứ Pháp về việc tận dụng tốt các cơ hội to lớn từ EVFTA, đẩy mạnh hợp tác trong ...
Dự án ‘Yêu lắm Việt Nam’: Chạm để kết nối và lan tỏa những giá trị lịch sử, văn hóa

Dự án ‘Yêu lắm Việt Nam’: Chạm để kết nối và lan tỏa những giá trị lịch sử, văn hóa

Dự án 'Yêu lắm Việt Nam' biến các nền tảng truyền thông và dữ liệu số thành phương tiện kết nối người dân với giá trị văn hóa, du lịch.
Du lịch bền vững Hà Nội: Hành trình xanh giữa lòng di sản

Du lịch bền vững Hà Nội: Hành trình xanh giữa lòng di sản

Vẻ đẹp từ di sản và thiên nhiên, ẩm thực phong phú, đặc sắc... là một trong những lý do khiến Hà Nội hấp dẫn trong mắt du khách.
Cú hích để phát triển du lịch xanh Thủ đô

Cú hích để phát triển du lịch xanh Thủ đô

Hội nghị thượng đỉnh P4G là một cơ hội tốt để Hà Nội giới thiệu những sáng kiến và mô hình du lịch xanh của mình.
Hà Nội qua ống kính của phóng viên Trung Quốc

Hà Nội qua ống kính của phóng viên Trung Quốc

Tân Hoa xã (Trung Quốc) mới đây đăng tải nhiều hình ảnh về Hà Nội, thủ đô nghìn năm văn hiến của Việt Nam.
Vườn quốc gia Tam Đảo - Thiên đường xanh giữa mây ngàn

Vườn quốc gia Tam Đảo - Thiên đường xanh giữa mây ngàn

Vẻ hoang sơ và kỳ vĩ của Vườn quốc gia Tam Đảo khiến nơi đây được ví như thiên đường xanh giữa mây ngàn.
Khám phá vẻ đẹp được bảo tồn qua thời gian của phố cổ Trung Quốc

Khám phá vẻ đẹp được bảo tồn qua thời gian của phố cổ Trung Quốc

Phố cổ Lệ Giang, Ba phường bảy ngõ, phố cổ Bình Giang, Vĩnh Khánh phường… là những điển hình về phát triển du lịch hài hòa và bền vững tại Trung Quốc.
Người Khmer về chùa Tông Kim Quang đón Tết Chol Chnam Thmay

Người Khmer về chùa Tông Kim Quang đón Tết Chol Chnam Thmay

Sáng 13/4, lễ hội Tết Chol Chnam Thmay của đồng bào Khmer đã diễn ra tại chùa Tông Kim Quang (huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương), với niềm hoan hỷ.
Chủ tịch Quốc hội: Bắc Ninh sẽ tiếp tục gìn giữ các giá trị văn hóa, quyết tâm xây dựng quê hương giàu đẹp

Chủ tịch Quốc hội: Bắc Ninh sẽ tiếp tục gìn giữ các giá trị văn hóa, quyết tâm xây dựng quê hương giàu đẹp

Bắc Ninh - Kinh Bắc là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, có nền văn hóa, văn hiến lâu đời, phong phú và độc đáo, cái nôi của người Việt Cổ.
Nét văn hóa đặc sắc mang tên Lễ hội Tràng An

Nét văn hóa đặc sắc mang tên Lễ hội Tràng An

Lễ hội Tràng An còn được biết đến là Lễ mở cửa rừng được tổ chức thường niên, là nét văn hóa đặc sắc, gắn liền với các giá trị nổi bật toàn cầu.
Xác định các chuẩn mực trong hành vi ứng xử của người làm công tác di sản văn hóa

Xác định các chuẩn mực trong hành vi ứng xử của người làm công tác di sản văn hóa

Thứ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương vừa ký Quyết định ban hành Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm công tác di sản văn hóa.
Liên kết quảng bá di sản văn hóa giữa các địa phương trên cả nước

Liên kết quảng bá di sản văn hóa giữa các địa phương trên cả nước

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức triển lãm 'Không gian Du lịch, di sản văn hóa, danh thắng và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam' tại Huế .
Việt Nam có bao nhiêu di sản tư liệu được UNESCO ghi danh?

Việt Nam có bao nhiêu di sản tư liệu được UNESCO ghi danh?

Bộ sưu tập tài liệu của nhạc sĩ Hoàng Vân đã tiếp tục nối dài danh sách Di sản Tư liệu Thế giới của Việt Nam được UNESCO ghi danh.
Phiên bản di động