 |
| Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Anh David Cameron tại London, 21/10/2015. (Nguồn: Reuters) |
Hợp tác cùng thắng
Một trong những mục tiêu để Chính phủ Anh ve vãn Bắc Kinh là nhằm đưa London trở thành một trong các trung tâm thanh toán Nhân dân tệ (NDT) lớn nhất thế giới nằm ngoài khu vực Châu Á. Có vẻ như Thủ tướng Anh David Cameron đang ngày càng tiến gần hơn với mục tiêu này.
Chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Anh hồi tháng Mười vừa qua vẫn còn gây ra nhiều tranh cãi. Một số ý kiến chỉ trích chính phủ Anh đã nhắm mắt cho qua trước các vấn đề nhân quyền của Trung Quốc để đổi lại các lợi ích thương mại; hoặc đã quá dễ dãi với Trung Quốc trong vấn đề Trung Quốc xuất khẩu thép giá rẻ khiến hàng nghìn người Anh bị mất việc làm.
Tuy nhiên, đối với chính phủ Anh, việc đảm bảo vị thế chắc chắn của London trong tiến trình quốc tế hóa NDT là phù hợp với lợi ích của Anh. Nếu London trở thành trung tâm giao dịch đồng NDT lớn nhất thế giới, theo ngôn ngữ của giới chức Trung Quốc, thì đây là hợp tác “cùng thắng” cho cả hai bên.
Giới quan sát cũng cho rằng, việc Trung Quốc chọn London là nơi phát hành trái phiếu bằng NDT lần đầu tiên ở một nơi ngoài lãnh thổ Trung Quốc là hành động có lợi cho cả hai bên.
Trung Quốc nhìn thấy những lợi thế của London trên thị trường tiền tệ. Bởi London đã vượt qua New York trở thành trung tâm tài chính toàn cầu số 1 thế giới. London hiện giữ vị trí số một về giao dịch USD, nhiều hơn cả New York và cũng là nơi giao dịch nhiều Euro hơn tất cả các nước châu Âu cộng lại. Việc phát hành trái phiếu, công bố chỉ số trái phiếu NDT trên thị trường London, là một bước quan trọng trong mục tiêu quốc tế hoá đồng nội tệ của Trung Quốc. Đồng thời, động thái này cũng đồng nghĩa với việc mở rộng đối tượng đầu tư mới cho NDT, thông qua tiếp cận những giao dịch theo múi giờ châu Âu.
Ở chiều ngược lại, một thống kê thị trường của Thomson Reuters cho thấy, những tháng qua lượng giao dịch NDT bên ngoài Trung Quốc đã tăng gấp đôi so với trước đây. Với việc chiếm khoảng 60% tổng các hoạt động giao dịch tiền tệ toàn cầu, London tất nhiên cũng muốn củng cố thêm vị trí số một của mình. Việc London mở rộng giao dịch NDT, kế hoạch này có thể sẽ đưa thêm nhiều tỷ Bảng Anh tiền vốn vào thị trường Anh, có thể tạo thêm nhiều việc làm trong ngành dịch vụ tài chính và thu hút đầu tư nhiều hơn. Theo ước tính của Standard Chartered, trong 15 năm qua, Trung Quốc đã đầu tư hơn 50 tỷ USD vào Anh.
“Canh bạc” Nhân dân tệ
Để xây dựng được một thị trường tài chính cho NDT tại London cần có hai điều kiện là: (i) Sự quan tâm của nhà đầu tư; (ii) Tính thanh khoản cao của đồng NDT, nói cách khác là khả năng mua bán đồng tiền và các tài sản định giá bằng NDT ở quy mô lớn mà không gây biến động mạnh về giá. Trung Quốc đã tiến hành các bước đi để dần thỏa mãn được các điều kiện này. Thứ nhất, trong đợt bán cổ phiếu bằng NDT tại London, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã bán hết 5 tỷ NDT trái phiếu thời hạn 1 năm. Quy mô lệnh đặt mua lớn hơn cả số lượng trái phiếu cung cấp. Thứ hai, Trung Quốc với Anh đã nhất trí tăng quy mô thỏa thuận hoán đổi tiền tệ lên mức 350 tỷ NDT nhằm kịp thời cung cấp tiền mặt trong trường hợp lượng tiền NDT bị thiếu hụt ở London, đảm bảo không để cạn tính thanh khoản.
Tuy nhiên, sự hợp tác giữa Anh và Trung Quốc không chỉ có tầm quan trọng lớn nhằm duy trì London là trung tâm tài chính toàn cầu, mà còn hỗ trợ cho tham vọng lớn của Trung Quốc. Giáo sư Robert A. Mundell, người đoạt giải Nobel kinh tế năm 1999 từng nhận định, để trở thành một siêu cường thì một quốc gia còn cần có đồng tiền siêu việt. Ngoài ra, đối với Anh, hợp tác với Trung Quốc còn mở đường cho các cơ hội bán sản phẩm giải trí, văn hóa, giáo dục của Anh sang thị trường Trung Quốc, khi sức mua của người tiêu dùng Trung Quốc tăng lên.
Trước năm 2004, NDT không được phép lưu hành bên ngoài biên giới Trung Quốc, nhưng giờ đây Trung Quốc đang mở cửa. NDT đã chính thức bước chân vào giỏ tiền tệ của Tổ chức Tiền tệ Thế giới (IMF) và trở thành một trong năm đồng tiền dự trữ chính thức của thế giới. Có nhiều dự đoán rằng, NDTsẽ trở thành đồng tiền dự trữ quan trọng như USD của Mỹ.
Tuy nhiên, tại Châu Âu, London đang phải cạnh tranh với Frankfurt, Luxembourg và Paris để trở thành trung tâm thanh toán của NDT. Cũng có người cho rằng, chưa chắc cái lợi của Anh trong quan hệ với Trung Quốc sẽ lớn hơn rủi ro. Việc Anh quá hào hứng với Trung Quốc chắc chắn sẽ làm Mỹ tức giận. Ngoài ra, NDT sẽ còn phải vượt qua chặng đường dài, để thực sự trở thành đồng tiền dự trữ lớn của thế giới.
