📞

Tại sao con người cần phải ngủ?

09:34 | 22/03/2012
Có những người cần ngủ đến 8 tiếng, những người khác lại chỉ ngủ có 4h/ngày. Nhưng dù ít dù nhiều, ai cũng cần phải ngủ, như là cần phải ăn và thở vậy. Tuy nhiên, sau nhiều thập kỷ nghiên cứu, các nhà khoa học vẫn không biết được tại sao con người cần làm như vậy.
Ảnh minh họa

Ngủ vì mệt = Ăn vì đói

Và thay vì đi đến một câu trả lời thống nhất, họ đưa ra một vài giải thích khá thú vị. Một trong số đó nói rằng tất cả chúng ta sẽ khỏe hơn sau một giấc ngủ ngon vào ban đêm, và sẽ cảm thấy mệt mỏi nếu bị tước mất quãng thời gian nghỉ ngơi này. Nhu cầu ngủ lớn đến nỗi sau một vài ngày không được ngủ, có nhiều người đã rơi vào trạng thái vừa đứng vừa ngủ, thậm chí ngay cả khi bị đánh hoặc đang nghe nhạc rất to. Nhiều ngày liền không ngủ, người ta sẽ bị rối loạn, đãng trí và ảo giác. Tuy nhiên, nói rằng con người ngủ vì mệt cũng giống như giải thích chúng ta ăn vì đói mà không giải thích được tại sao chúng ta cần nó.

Hỗ trợ trí nhớ

Theo một cách giải thích khác thì giấc ngủ giúp bộ não xử lý và sắp xếp các ký ức. Nhà nghiên cứu Matthew Walker và đồng nghiệp của ĐH California đã tiến hành bài kiểm tra trí nhớ của một số người tình nguyện tham gia cuộc thử nghiệm. Những người này được xem các chuỗi mô hình trên máy tính, một nửa trong số họ được xem vào buổi sáng, còn một nửa xem vào buổi tối. Trở lại phòng thí nghiệm vào sáng hôm sau, những người vừa có một giấc ngủ ban đêm đã có trí nhớ tốt hơn là những người xem buổi sáng và trải qua một ngày không được ngủ. Đây chính là tin tốt lành cho những người thích ngủ trưa hoặc hay có những lúc chợp mắt vì chúng sẽ giúp họ tăng cường trí nhớ. Và nếu bận rộn học hành hoặc làm việc nặng nhọc trong buổi sáng, hãy đừng nghiêm khắc với bản thân mà hãy thư giãn nhắm mắt lại trong một chốc lát. Cũng theo giải thích này, một chút nghỉ ngơi còn giúp chúng ta giảm cảm giác tiêu cực. Trong lúc ngủ, não sẽ tiến hành "xử lý" những ký ức khó chịu và đau buồn giúp cơ thể nhẹ nhõm thoải mái hơn.

Ngủ để… mơ

Mơ, hay những cuộc phiêu lưu kỳ lạ mà chúng ta được thưởng thức trong khi ngủ, có thể là một sản phẩm của trí nhớ khi chúng đang tự "làm mới" mình và tìm sự liên hệ giữa những mảnh ký ức mà con người đã trải qua. Điều này cũng giải thích tại sao ảo giác thường diễn ra khi chúng ta mất ngủ. Bởi không nhớ hết những gì đã diễn ra trong khi ngủ, những giấc mơ lan cả ra ngoài lúc thức, gây khó khăn cho việc phân biệt thực tế bên ngoài và nội tâm bên trong.

Chỉ thức khi cần thiết

Có lý thuyết lại cho rằng trong khi sắp xếp lại não bộ, cơ thể tận dụng cơ hội này để phục hồi những bộ phận bị tổn thương. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng mục đích của giấc ngủ không phải là để phục hồi. Họ nói rằng nên đặt câu hỏi "tại sao con người lại thức" thay vì hỏi "tại sao phải ngủ". Nếu bạn khỏe mạnh, ấm áp và ăn uống đầy đủ, sao cứ phải thức chong chong và đi khắp nơi (và có thể gặp rắc rối) để lãng phí năng lượng? Tiến xa hơn, họ cho rằng chỉ nên thức khi cần và ngủ khi thấy phù hợp.

Mai Anh

Dù các nhà khoa học chưa thống nhất được về lý do tại sao phải ngủ, nhưng một điều chắc chắn đó không chỉ là điều cần thiết mà nó còn tốt cho trí não và cơ thể chúng ta. Mặc dầu mỗi người cần khoảng thời gian ngủ khác nhau (trung bình là 7h), nhưng những người ngủ ít hơn dễ mắc nhiều bệnh khác nhau, như bệnh tim, và có tuổi thọ thấp hơn. Vì thế thay vì cho rằng ngủ ngày là tội lỗi, hãy nghĩ rằng nó sẽ rất tốt cho sức khỏe của bạn.