Tăng cường hợp tác quốc tế thúc đẩy xây dựng ngành Halal Việt Nam

Tọa đàm được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức về tiềm năng thị trường Halal toàn cầu, tầm quan trọng của chứng nhận Halal và đề xuất thúc đẩy xây dựng định hướng chiến lược ngành Halal Việt Nam để góp phần hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia hiệu quả vào chuỗi sản xuất và cung ứng sản phẩm Halal trên thế giới.

Tọa đàm do Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu chủ trì, với sự tham dự của đông đảo đại diện nhiều Bộ, ban, ngành, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và hiệp hội ….

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu nhấn mạnh, tiếp sau Diễn đàn “Tiềm năng thị trường thực phẩm Halal toàn cầu và cơ hội đối với Việt Nam” do Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đồng chủ trì tổ chức tháng 11/2020, Tọa đàm lần này nằm trong loạt sáng kiến của Bộ Ngoại giao hỗ trợ doanh nghiệp, địa phương Việt Nam đẩy mạnh thâm nhập thị trường Halal toàn cầu, một thị trường còn khá mới mẻ nhưng giàu tiềm năng.

Tọa đàm cũng nhằm triển khai mạnh mẽ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm Việt Nam vào thị trường Halal toàn cầu và hướng tới xây dựng định hướng chiến lược và toàn diện về ngành Halal Việt Nam.

Các phát biểu tại Tọa đàm đều nhất trí đánh giá tiềm năng thị trường Halal toàn cầu là rất lớn xét trên quy mô dân số, tốc độ tăng trưởng và sự đa dạng lĩnh vực, song vị trí của Việt Nam trên bản đồ thị trường Halal thế giới còn khá khiêm tốn.

Xét các trụ cột của nền kinh tế Halal toàn cầu như thực phẩm, du lịch, dệt may, dược phẩm, truyền thông ... thì Việt Nam có nhiều thế mạnh và điều kiện thuận lợi để tham gia hiệu quả thị trường này, kể cả những thị trường tiêu chuẩn cao như Mỹ, EU, nhất là khi Việt Nam hội nhập ngày càng sâu rộng và toàn diện và là mắt xích quan trọng trong nhiều liên kết kinh tế khu vực, liên khu vực với 17 FTA, trong đó có các FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA và RCEP.

Tuy nhiên, Việt Nam mới tiếp cận thị trường thực phẩm Halal và đạt được một số kết quả bước đầu. Khoảng 40% các địa phương Việt Nam chưa có sản phẩm xuất khẩu có chứng nhận Halal. Sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường Halal truyền thống tại Đông Nam Á, Nam Á và Trung Đông, Bắc Phi chủ yếu là nông, thủy sản thô, sơ chế và chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu.

Các đại biểu cũng nhất trí cho rằng doanh nghiệp Việt Nam, dù ngày càng quan tâm đến thị trường này, song gặp nhiều khó khăn, chủ yếu trong việc đạt được chứng nhận Halal - chìa khóa để giúp doanh nghiệp tham gia sâu trong chuỗi cung ứng sản phẩm Halal toàn cầu.

Hơn nữa, các tiêu chuẩn và quy định Halal nghiêm ngặt đang ngày càng được các nước Hồi giáo siết chặt hơn, trong khi đó chứng nhận Halal lại không có giá trị vĩnh viễn, không được công nhận như nhau ở tất cả các quốc gia, với tất cả các mặt hàng.

Ngoài ra, Việt Nam chưa có cơ chế xúc tiến thương mại riêng đối với sản phẩm Halal và vấp phải sự cạnh tranh gay gắt từ nhiều nước có cơ cấu xuất khẩu tương đồng, lại quen thuộc và có vị trí vững chắc tại các thị trường Hồi giáo.

Để tháo gỡ những khó khăn, thách thức cho doanh nghiệp Việt Nam, Tọa đàm đã thảo luận sâu về nhu cầu tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với sản phẩm Halal và hoạt động chứng nhận Halal ở Việt Nam, sớm chuẩn hóa mô hình chứng nhận Halal cũng như nâng cao vai trò đồng hành của các Bộ, ngành, địa phương với doanh nghiệp trong các hoạt động quảng bá, xúc tiến đầu tư, thương mại các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ Halal…

Để không bị lỡ nhịp trong tiếp cận thị trường Halal, các đại biểu tán thành chủ trương tăng cường hợp tác quốc tế để thúc đẩy xây dựng định hướng chiến lược cho ngành Halal của Việt Nam.

Việt Nam cần thúc đẩy hợp tác ở cấp độ song phương và đa phương để tìm hiểu kinh nghiệm quốc tế, xây dựng các quy định, tiêu chuẩn cho sản phẩm Halal và các tổ chức cấp chứng nhận Halal tại Việt Nam hài hòa với tiêu chuẩn của các nước nhập khẩu chủ yếu; thúc đẩy sự công nhận lẫn nhau các chứng nhận Halal của các cơ quan chứng nhận Halal Việt Nam và các nước trên thế giới, nhằm thuận lợi hóa thương mại sản phẩm Halal và đẩy mạnh trao đổi thương mại các sản phẩm và dịch vụ Halal của Việt Nam với các thị trường Halal trên toàn cầu.

Phát biểu kết luận Tọa đàm, Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu nhấn mạnh, trong thời gian tới, với tinh thần ngoại giao phục vụ kinh tế và phát triển, Bộ Ngoại giao sẽ tích cực phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ban, ngành, viện nghiên cứu và các doanh nghiệp, hiệp hội cùng thúc đẩy xây dựng định hướng chiến lược về ngành Halal của Việt Nam, trong đó tăng cường hợp tác song phương giữa Việt Nam và các đối tác về các sản phẩm Halal, đẩy mạnh ký kết các thỏa thuận về tăng cường sản xuất và phân phối thực phẩm đạt tiêu chuẩn Halal sang các thị trường trọng điểm.

Bên cạnh đó, thúc đẩy ký kết các thỏa thuận song phương và đa phương về công nhận lẫn nhau đối với các chứng nhận Halal/tổ chức cấp chứng nhận Halal và tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong lĩnh vực này.

Tọa đàm tạo cơ sở ban đầu để Việt Nam hướng tới xây dựng định hướng chiến lược tổng thể về thúc đẩy phát triển ngành Halal, khai thác tốt hơn thị trường giàu tiềm năng này, là sáng kiến thiết thực góp phần thực hiện “mục tiêu kép” của Chính phủ về vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế - xã hội.