Năm 2025, tỉnh liên tiếp khởi động các Khu công nghiệp (KCN) quy mô lớn, thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI), đầu tư trong nước (DDI), khẳng định vị thế trung tâm công nghiệp hiện đại.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước có nhiều biến động, thách thức, Thái Nguyên vẫn là điểm đến hấp dẫn nhờ hạ tầng đồng bộ, quỹ đất dồi dào và cơ chế chính sách thuận lợi. Đây là nền tảng để tỉnh hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp hiện đại của vùng Trung du miền núi phía Bắc.
Bức tranh kinh tế sáng màu
Chín tháng qua, lĩnh vực công nghiệp tiếp tục là động lực chính của tăng trưởng. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 9/2025 ước tính tăng 13,25% so với cùng kỳ. Lũy kế 9 tháng năm 2025, IIP ước tính tăng 9,45% so với cùng kỳ. Nhiều ngành đạt mức tăng trưởng hai con số như sản xuất trang phục, kim loại, cao su, nhựa, sản xuất cơ khí, động cơ…
| Xuất khẩu tiếp tục là điểm nhấn quan trọng, khẳng định vai trò là đầu tàu tăng trưởng của tỉnh trong 9 tháng qua. (Nguồn: Báo Thái Nguyên) |
Các sở, ngành chức năng đang tiếp tục triển khai xây dựng Đề án phát triển một số ngành công nghiệp ưu tiên, công nghiệp công nghệ cao trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên theo chuỗi giá trị liên vùng giai đoạn 2026 – 2030; Kế hoạch triển khai công tác quản lý nhà nước ngành Công Thương đến các xã, phường; Kế hoạch khảo sát, nắm tình hình, ghi nhận khó khăn vướng mắc của các doanh nghiệp đầu tư tại các cụm công nghiệp…
Cùng với nhịp độ sản xuất công nghiệp, xuất khẩu tiếp tục là điểm nhấn quan trọng, khẳng định vai trò là đầu tàu tăng trưởng của tỉnh trong 9 tháng qua.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của tỉnh trong tháng 10 (từ 1-19/10) đạt 1,89 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 1,15 tỷ USD, nhập khẩu đạt 0,74 tỷ USD. Lũy kế 10 tháng, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 40,5 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 24,7 tỷ USD, nhập khẩu đạt 15,8 tỷ USD.
Hiện nay, toàn tỉnh có 561 sản phẩm OCOP từ 3-5 sao, trong đó có 438 sản phẩm 3 sao, 113 sản phẩm 4 sao và 10 sản phẩm 5 sao. Giá trị kinh tế của các sản phẩm được đánh giá xếp hạng OCOP nâng lên từ 20%. Dự kiến, năm 2025 sẽ có thêm từ 40 sản phẩm OCOP trở lên.
9 tháng năm 2025, tổng số khách du lịch đến Thái Nguyên ước đạt 405.000 lượt khách (khách nội địa ước đạt 6.119.649 lượt, khách quốc tế đạt 241.475 lượt). Doanh thu đạt trên 6.488 tỷ đồng. Dự tính, năm 2025, Thái Nguyên sẽ thu hút 7,3 triệu lượt khách, doanh thu đạt trên 6.488 tỷ đồng.
Căn cứ Nghị quyết 226/NQ-CP ngày 5/8/2025 của Chính phủ, tỉnh Thái Nguyên được giao chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế (GRDP) là 8%. Với tinh thần quyết tâm, phấn đấu thúc đẩy phát triển kinh tế, đóng góp vào tăng trưởng chung của cả nước, tạo tiền đề tăng trưởng ở mức hai con số trong giai đoạn tiếp theo, tỉnh Thái Nguyên duy trì mục tiêu phấn đấu tăng trưởng kinh tế năm 2025 đạt từ 8,5% trở lên, cao hơn 0,5% so với mục tiêu của Chính phủ giao.
“Thỏi nam châm” thu hút đầu tư
Thái Nguyên từ lâu được xem là “điểm sáng” về thu hút FDI tại Việt Nam, đặc biệt ở vùng trung du miền núi phía Bắc. Sau sáp nhập, địa phương tiếp tục khẳng định vị thế trung tâm công nghiệp công nghệ cao và là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn toàn cầu.
| Toàn cảnh Khu công nghiệp Sông Công I, tỉnh Thái Nguyên. (Nguồn: Báo Thái Nguyên) |
FDI tiếp tục đóng vai trò trụ cột khi có 16 dự án mới với tổng vốn 169,8 triệu USD. Sự tin tưởng của các nhà đầu tư hiện hữu được thể hiện rõ qua việc 36 dự án mở rộng, tăng vốn thêm 192,4 triệu USD. Lũy kế qua các năm đến nay, toàn tỉnh có 232 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký hơn 11,35 tỷ USD - phần lớn tập trung trong các khu công nghiệp (KCN).
Đến nay, Thái Nguyên có 6 KCN, trong đó 5 đã đi vào hoạt động với tỷ lệ lấp đầy cao. Các KCN lớn như Sông Công I, Điềm Thụy, Yên Bình, Nam Phổ Yên, Sông Công II đều ghi nhận kết quả ấn tượng.
KCN Sông Công I hiện có 23 dự FDI với vốn đầu tư 81,84 triệu USD và 75 dự án trong nước với hơn 7.598 tỷ đồng. KCN Điềm Thụy đã thu hút 82 dự án FDI tổng vốn gần 875 triệu USD. KCN Yên Bình có 48 dự án FDI và 10 dự án trong nước, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng công nghiệp chung.
Theo quy hoạch giai đoạn 2021-2030, Thái Nguyên còn hơn 6.000 ha đất phát triển công nghiệp, trong đó 70% dành cho các khu công nghiệp. Đặc biệt, trong năm 2025, tỉnh liên tiếp phê duyệt và khởi công nhiều dự án quy mô lớn. Đầu tháng 5, UBND tỉnh phê duyệt KCN Yên Bình 2 với quy mô gần 300 ha, tổng vốn hơn 3.650 tỷ đồng.
Chỉ ba tháng sau, dự án đã được khởi công, thể hiện sự quyết liệt của chính quyền và nhà đầu tư. Trước đó, KCN Yên Bình 3, vốn hơn 4.000 tỷ đồng, cũng được thông qua và triển khai. Việc hình thành cụm KCN Yên Bình 2 và Yên Bình 3 sẽ tạo ra quỹ đất sạch, đồng bộ, thuận lợi để thu hút thêm nhiều nhà đầu tư thứ cấp.
Theo Phương án phát triển cụm công nghiệp (CCN) thời kỳ 2021-2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh Thái Nguyên (sau sáp nhập) có 68 CCN với tổng diện tích 2.743,47 ha. Đến nay, toàn tỉnh có 40/68 CCN đã thành lập với tổng diện tích là 1.590 ha; tổng vốn đăng ký là 16.692 tỷ đồng. Hiện tại, tỉnh Thái Nguyên có 16 CCN đã đi vào hoạt động, thu hút được 97 dự án/cơ sở sản xuất kinh doanh, trong đó 65/97 dự án đã đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh, tỷ lệ lấp đầy khoảng 56%, tạo việc làm cho khoảng 13.799 lao động.
Trên nền tảng sẵn có, Thái Nguyên đang tái định vị chiến lược thu hút FDI theo hướng chọn lọc, ưu tiên các ngành công nghệ cao, năng lượng tái tạo, công nghiệp xanh, chuyển đổi số và chế biến sâu. Tỉnh hướng tới cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường, phát triển khu công nghiệp xanh, thông minh, tiết kiệm năng lượng.
Việc lựa chọn nhà đầu tư cũng được đặt trong tiêu chí khắt khe hơn, đòi hỏi có năng lực tài chính, công nghệ hiện đại và cam kết gắn bó lâu dài với địa phương. Ngoài ra, tỉnh đặt mục tiêu tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước, thông qua các chương trình kết nối cung - cầu, hỗ trợ đổi mới công nghệ và đào tạo nhân lực. Đây là bước đi quan trọng nhằm lan tỏa giá trị từ khu vực FDI sang toàn bộ nền kinh tế địa phương.
Chính quyền địa phương đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số trong quản lý đầu tư, đồng thời duy trì đối thoại thường xuyên với doanh nghiệp để tháo gỡ vướng mắc kịp thời. Các đoàn xúc tiến đầu tư được tổ chức tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ và EU, nhằm quảng bá tiềm năng và tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược.
Năm 2025, Thái Nguyên đặt mục tiêu thu hút 90.000 tỷ đồng vốn đầu tư ngoài ngân sách, trong đó khoảng 39.300 tỷ đồng từ khu vực FDI, tập trung chủ yếu vào các KCN và CCN.
Cộng hưởng tiềm năng, phát huy lợi thế
Thái Nguyên nổi tiếng với mỏ đa kim Núi Pháo, một trong những mỏ có trữ lượng vonfram lớn nhất thế giới, do Công ty TNHH Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo (thuộc Masan High-Tech Materials) đầu tư với tổng vốn hơn 500 triệu USD. Dự án có quy mô gần 152ha, không chỉ khai thác mà còn chế biến sâu các khoáng sản đi kèm như florit, bismut, đồng và vàng, đóng vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng vật liệu công nghệ cao toàn cầu.
Trong khi đó, Bắc Kạn cũng được biết đến là vùng đất giàu khoáng sản với các kim loại quý như chì, kẽm, antimon, đồng, vàng... Việc sáp nhập hai tỉnh mở ra cơ hội kết nối chuỗi giá trị khai thác - chế biến - tiêu thụ khoáng sản, dựa trên hạ tầng đồng bộ, lực lượng lao động kỹ thuật cao và năng lực công nghiệp chế biến sẵn có của Thái Nguyên.
| Việc sáp nhập Bắc Kạn và Thái Nguyên sẽ mở ra không gian phát triển mới. (Nguồn: Báo Nhân Dân) |
Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Bắc Kạn và Thái Nguyên có chung bề dày lịch sử, tương đồng về văn hóa, phong tục, tập quán. Việc sáp nhập hai tỉnh có ý nghĩa đặc biệt, mở rộng không gian phát triển, khơi thông nguồn lực, gắn kết trung tâm công nghiệp - đô thị năng động Thái Nguyên với tiềm năng sinh thái, văn hóa của Bắc Kạn.
Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo Thái Nguyên tập trung phát triển các trụ cột tăng trưởng gồm công nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch, du lịch xanh, kinh tế số và khu công nghiệp thông minh, đồng thời chủ động đề xuất cơ chế đặc thù, chính sách vượt trội nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân và doanh nghiệp công nghệ cao.
Những năm gần đây, dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước vào khu vực Thái Nguyên - Bắc Kạn tăng mạnh, đặc biệt trong công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ, khai khoáng và chế biến sâu khoáng sản. Với sự cộng hưởng giữa thế mạnh công nghiệp và tài nguyên, Thái Nguyên được kỳ vọng sẽ bứt phá mạnh mẽ, trở thành cực tăng trưởng mới của khu vực trung du miền núi phía Bắc, đóng góp tích cực cho quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.