Các hộ gia đình Trung Quốc đang không có khả năng hoặc không sẵn sàng chi tiêu. (Nguồn: Getty Images) |
Tháng 3/2023, Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tại Trung Quốc chỉ tăng 0,7% so với năm trước. Trong khi đó, tại Mỹ, CPI tháng 3 vẫn ở mức 5%, dù đã giảm mạnh. Ở Liên minh châu Âu (EU) là 8,3% và ở Vương quốc Anh là 10,1%.
Giá cả đang đình trệ hoặc giảm ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, bất chấp việc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã cắt giảm lãi suất, bơm tiền vào hệ thống tài chính để thúc đẩy nền kinh tế và việc dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt của Covid-19 vào cuối năm ngoái.
Giảm phát đã bắt đầu
Các hộ gia đình Trung Quốc tiếp tục gửi tiền tiết kiệm, thay vì đi ra ngoài để chi tiêu và các công ty vẫn cảnh giác với việc thực hiện các khoản đầu tư mới. Điều đó làm dấy lên nỗi ám ảnh về một vòng xoáy của giá cả và tiền lương giảm mà từ đó nền kinh tế có thể phải vật lộn để phục hồi.
Ông Raymond Yeung, nhà kinh tế trưởng của Greater China tại ANZ Research nhận định: “Quan điểm của chúng tôi là nền kinh tế Trung Quốc đang giảm phát".
Ông Yeung cho biết thêm, mặc dù GDP tăng 4,5% trong quý đầu tiên năm 2023, nhưng mức tăng trưởng đó phần lớn phản ánh tác động của nhu cầu dồn nén của người tiêu dùng sau ba năm bị hạn chế bởi đại dịch Covid-19.
Nhà kinh tế này dự đoán: "Nếu loại bỏ điều đó, tăng trưởng GDP sẽ chỉ ở mức 2,6%".
Hiện tại, có rất nhiều tiền trong nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Và PBOC đã cố gắng khuyến khích mọi người chi tiêu bằng cách tăng thanh khoản ngân hàng thông qua nhiều công cụ chính sách như nghiệp vụ thị trường mở và hạ thấp tỷ lệ dự trữ bắt buộc.
Nhưng người tiêu dùng dường như không phản ứng. Thay vì tiêu tiền, mọi người đang tích trữ tiền mặt với tốc độ kỷ lục.
Theo các nhà phân tích, phần lớn các khoản cho vay mới của ngân hàng đã được chuyển đến các chính quyền địa phương và được sử dụng để trả nợ.
Sự kết hợp bất thường giữa giá hàng hóa không tăng và nguồn cung tiền chưa từng có trong nền kinh tế đã thúc đẩy các chuyên gia nghĩ đến giảm phát. Giảm phát được định nghĩa là tình trạng mức giá chung của nền kinh tế giảm xuống liên tục. Giảm phát, do đó, trái ngược với lạm phát.