PHÂN TÍCH

Thử giải phẫu quan hệ EU-Trung Quốc

Dịch Dung
Phân tích và Bình luận chính trị
TGVN. Từ kỳ vọng tối đa ở Cấp cao trực tiếp EU-Trung Quốc đến hình thức tối giản của Cấp cao trực tuyến vừa diễn ra, quan hệ EU-Trung Quốc cho thấy thực trạng gì? Phân tích của báo Thế giới & Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thử giải phẫu quan hệ EU-Trung Quốc
Quan hệ EU-Trung Quốc hiện nay đang khiến EU ngày càng thêm hoài nghi và lo lắng Trung Quốc tìm cách phân hoá nội bộ EU và mở rộng phạm vi ảnh hưởng chính trị cũng như kiểm soát kinh tế ở châu Âu. (Minh họa của Paresh Nath/Politicalcartoons)

Nếu muốn có phác hoạ tổng quát nhất về thực trạng hiện tại của mối quan hệ EU-Trung Quốc thì chỉ cần nhìn vào sự tương phản giữa dự kiến kịch bản cho cuộc gặp cấp cao trực tiếp giữa EU-Trung Quốc tại Leipzig (Đức) từng bị phía Đức, trong tư cách là chủ tịch luân phiên đương nhiệm của EU, quyết định hoãn lại vô thời hạn với diễn biến và kết quả của cuộc trao đổi trực tuyến vừa rồi giữa hai bên.

Từ tối đa về tối thiểu

Cuộc cấp cao EU-Trung Quốc ở Leipzig được phía Đức chủ trương và thiết kế để làm đỉnh cao và hoạt động trung tâm của nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên EU, dự kiến kéo dài 3 ngày, nhưng rồi bị hoãn vô thời hạn và cuộc trao đổi trực tuyến thay thế kéo dài không đầy một ngày. Như thế chẳng phải mối quan hệ song phương EU-Trung Quốc từ kỳ vọng được thúc đẩy tối đa giờ chỉ còn thoi thóp được ở mức độ tối thiểu.

Nếu sự kiện dự kiến tổ chức ở Leipzig được tiến hành thì đấy sẽ là lần đầu tiên có cuộc hội ngộ giữa lãnh đạo của tất cả 27 thành viên Liên minh châu Âu với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Cuộc trao đổi trực tuyến thay thế bị thu hẹp diện tham gia xuống còn giữa ông Tập Cận Bình với Chủ tịch Uỷ ban EC, chủ tịch Hội đồng EU và Thủ tướng Đức. Như thế chẳng phải từ cách tiếp cận "lượng tạo nên chất" đã chuyển thành "vì không có chất nên phải giảm lượng".

Chỉ như thế thôi cũng đã đủ để thấy hai điều. Thứ nhất, mối quan hệ giữa EU-Trung Quốc hiện ở trong tình trạng thể thảm như chưa từng thấy từ trước đến nay. Thứ hai, cả hai bên đều ý thức được rằng bất đồng quan điểm cơ bản và xung khắc lợi ích chiến lược hiện tại giữa hai bên không thể được khắc phục trong một sớm một chiều và lại càng không thể được hoá giải chỉ nhờ vào có một cuộc trao đổi trực tuyến. Chính vì thế, sự kiện trực tuyến kia không thành công không gây bất ngờ gì, nếu như không muốn nói là đương nhiên. Hai điều ấy cũng lý giải vì sao Bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã không thành công với sứ mệnh ngoại giao trước đấy ở một số nước thành viên EU.

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Quan hệ EU-Nga qua chuyện Navalny: Giữa yêu và hận

Quan hệ EU-Nga qua chuyện Navalny: Giữa yêu và hận

Nhìn vào sâu hơn và ra xa hơn trong mối quan hệ song phương này có thể nhận thấy tình trạng hiện tại là kết quả của việc EU điều chỉnh chính sách đối với Trung Quốc và của việc Trung Quốc, tuy không điều chỉnh chính sách đối với EU, nhưng lại có những quyết sách mới và hành động mới về đối nội cũng như đối ngoại khiến EU không thể không điều chỉnh chính sách đối với Trung Quốc.

Mỹ xưa nay luôn là một nhân tố tác động trực tiếp rất mạnh mẽ tới mối quan hệ giữa EU-Trung Quốc nhưng Mỹ và EU chưa bao giờ “cùng hội cùng thuyền” trên mọi phương diện và trong mọi vấn đề liên quan tới quan hệ với Trung Quốc nên không thành lập được với nhau liên minh chống hay đối phó Trung Quốc mà chỉ cùng liên thủ với nhau trong chuyện này hay liên kết với nhau trong vấn đề kia.

Thực tế này có lợi cho Trung Quốc và được Trung Quốc luôn luôn khai thác và tận lợi triệt để. Lĩnh vực duy nhất mà Mỹ và EU luôn có được sự thống nhất quan điểm và phối hợp hành động trong xử lý quan hệ với Trung Quốc là ý thức hệ, dân chủ, nhân quyền và nhà nước pháp quyền.

Sự thức tỉnh của châu Âu

Ngay từ năm ngoái, trong chiến lược đối với Trung Quốc, EU đã công khai coi Trung Quốc là đối thủ chiến lược, tức là hợp tác bị chi phối và quyết định bởi đối phó. Giống như đối với Mỹ, Trung Quốc vẫn là đối tác rất quan trọng của EU và EU không thể để quan hệ bị đổ vỡ. Nhưng cũng giống như Mỹ, EU hiện đã ý thức được rằng mối thách thức trên mọi phương diện từ Trung Quốc đã gia tăng nhanh chóng và mạnh mẽ đến mức không chỉ còn đơn thuần là thách thức nữa mà là mối nguy hiểm đối với tương lai của EU, buộc EU phải hành động đối phó trước khi quá muộn.

Trung Quốc đã không xua tan được mối lo ngại này của EU mà còn khiến EU ngày càng thêm hoài nghi và lo lắng về Trung Quốc khi vừa thúc đẩy hợp tác với EU vừa tìm cách phân hoá nội bộ EU và mở rộng phạm vi ảnh hưởng chính trị cũng như kiểm soát kinh tế ở châu Âu. Cách thức Trung Quốc xử lý vấn đề người theo đạo Hồi ở khu vực Tân Cương và vấn đề an ninh chính trị, ổn định xã hội ở Hong Kong đã đẩy EU vào tình thế không thể không làm găng với Trung Quốc bởi EU không thể không vừa bảo vệ ý thức hệ và hệ giá trị của EU vừa phải tránh bị thế giới coi là đạo đức giả với cái gọi là "Tiêu chuẩn kép". EU bây giờ không còn ảo tưởng dùng quan hệ hợp tác để làm thay đổi Trung Quốc trên những phương diện EU muốn Trung Quốc thay đổi.

Quan hệ giữa EU-Trung Quốc rồi đây không hẳn gay cấn như quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, nhưng chắc chắn không thể sớm lại được hữu hảo như đã từng có được trong quá khứ.

Thượng đỉnh EU-Trung Quốc: Không đạt được thỏa thuận chung, Châu Âu kêu gọi Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế ở Biển Đông

Thượng đỉnh EU-Trung Quốc: Không đạt được thỏa thuận chung, Châu Âu kêu gọi Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế ở Biển Đông

TGVN. Tối 14/9, Hội nghị Thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU)-Trung Quốc đã diễn ra theo hình thức trực tuyến với sự đồng chủ ...

Thượng đỉnh EU-Trung Quốc: Phép thử mối quan hệ song phương

Thượng đỉnh EU-Trung Quốc: Phép thử mối quan hệ song phương

TGVN. Luôn được xem là đỉnh cao ngoại giao trong quan hệ EU-Trung Quốc, hội nghị thượng đỉnh ngày 14/9 có khả năng cho thấy ...

Đức, Liên minh châu Âu (EU) với Trung Quốc: Giữa hoãn và huỷ

Đức, Liên minh châu Âu (EU) với Trung Quốc: Giữa hoãn và huỷ

TGVN. Đức, chủ tịch EU hoãn tổ chức cuộc gặp cấp cao với Trung Quốc. Thấy gì và lý giải thế nào về ứng xử ...

Chủ tịch EC kêu gọi Trung Quốc tôn trọng trật tự quốc tế

Chủ tịch EC kêu gọi Trung Quốc tôn trọng trật tự quốc tế

Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Donald Tusk đã kêu gọi Trung Quốc bảo vệ trật tự quốc tế khi đang tham gia Hội ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Liên minh cầm quyền tan rã, Tổng thống Đức lên kế hoạch giải tán Quốc hội

Liên minh cầm quyền tan rã, Tổng thống Đức lên kế hoạch giải tán Quốc hội

Ngày 7/11, Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier thông báo kế hoạch chuẩn bị giải tán Quốc hội và dọn đường cho các cuộc bầu cử sớm.
Pháp-Israel 'va chạm' ngoại giao, Paris phản đối hành động không thể chấp nhận được

Pháp-Israel 'va chạm' ngoại giao, Paris phản đối hành động không thể chấp nhận được

Pháp và Israel đã vướng vào một sự cố ngoại giao, khi quốc gia Trung Đông tạm giữ 2 nhân viên mang thị thực ngoại giao của Paris.
Việt Nam-Áo tăng cường hợp tác trong lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật, công nghệ xanh

Việt Nam-Áo tăng cường hợp tác trong lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật, công nghệ xanh

Thứ trưởng Phạm Minh Hà tiếp Đại sứ Áo tại Việt Nam Philipp Agathonos và đoàn doanh nghiệp Áo đến tìm hiểu thị trường Việt Nam và tìm kiếm cơ ...
Đây là Hội nghị có thể quyết định tương lai châu Âu trong nhiều thập kỷ

Đây là Hội nghị có thể quyết định tương lai châu Âu trong nhiều thập kỷ

Ngày 7/11, tại thủ đô Budapest của Hungary đã khai mạc Hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng Chính trị châu Âu (EPC) lần thứ năm.
Sporting Lisbon giảm giá bán Viktor Gyokeres cho MU vào Hè 2025?

Sporting Lisbon giảm giá bán Viktor Gyokeres cho MU vào Hè 2025?

Sporting Lisbon sẵn sàng bán tiền đạo Viktor Gyokeres với mức giá rẻ hơn ban đầu ở kỳ chuyển nhượng mùa Hè năm 2025.
Điều máy bay F-15E Strike Eagles tới Trung Đông, Mỹ toan tính gì?

Điều máy bay F-15E Strike Eagles tới Trung Đông, Mỹ toan tính gì?

Máy bay chiến đấu F-15 của Mỹ đã đến Trung Đông, sau khi Washington tuyên bố triển khai thêm lực lượng đến khu vực này để cảnh báo Iran.
Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Bầu cử Mỹ khép lại với những lo ngại từ giới chuyên gia rằng Washington có thể suy giảm cam kết trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi thông điệp chúc mừng tới Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump, khẳng định hai bên nên hợp tác, thay vì đối đầu.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động