Tìm cơ hội xuất khẩu văn hoá Việt

PV: Thưa ông, triển lãm Tư duy khác biệt đã cho thấy một tư duy nghệ thuật khá mới mẻ ở Việt Nam. Xin ông chia sẻ đôi nét về những thành công ngoài mong đợi của Tư duy khác biệt?

TS. Nguyễn Đức Tiến: Quả thực, rất nhiều cơ quan truyền thông trong nước, cùng nhiều hãng truyền thông nước ngoài như AFP, AP, Economic Times, Nikkei... đã dành cho triển lãm Tư duy khác biệt sự quan tâm đặc biệt. Ngoài ra, quan trọng hơn, đó là sự đón nhận nhiệt thành của công chúng Việt Nam. Theo tôi, đó là sự thành công ngoài mong đợi của triển lãm.

Nhưng, đây chỉ là điểm khởi đầu trong lộ trình rất dài của Tư duy khác biệt. Tôi muốn khai thông con đường đưa các ấn bản hội họa Việt Nam ra thế giới bằng chính cuộc cách mạng do Steve Jobs tạo nên là xuất bản điện tử, để từ đó, công chúng quốc tế có thể tiếp cận và ghi nhận những sáng tạo của nghệ sĩ Việt Nam bằng danh tiếng và vật chất cụ thể. Như Steve Jobs từng nói: Sáng tạo là cốt lõi của thành công, như chính Apple, nhưng nó phải được hiện thực hóa bằng lợi nhuận để có thể tiếp tục sáng tạo...

Xa hơn nữa, có thể coi đây là một ví dụ thực tiễn để các bạn trẻ Việt Nam yêu công nghệ và thiết kế mĩ thuật tự tìm ra cơ hội làm việc cho bản thân trong quá trình toàn cầu hóa. Và đây cũng là cách mà chúng tôi muốn đóng góp nỗ lực nhỏ bé của mình để đưa hội họa Việt Nam ra thế giới, rộng hơn, nhanh hơn và có thể đo lường được các hiệu ứng.

Được biết ông đang “mở đường” ra thế giới cho 21 tác phẩm hội hoạ được trưng bày tại Tư duy khác biệt dưới hình thức các ấn bản điện tử - có thể được coi là những ấn bản hội hoạ điện tử đầu tiên của Việt Nam. Ông kỳ vọng Cuộc thi Thiết kế khác biệt sẽ được hưởng ứng như thế nào?

Ban Tổ chức rất mong muốn sự ủng hộ, lan tỏa của cộng đồng báo chí, công nghệ, mĩ thuật… để thông tin về cuộc thi sẽ đến với nhiều bạn trẻ. Từ đó, chúng ta sẽ có được những thiết kế khác biệt xuất sắc để trình diễn với thế giới ngay thềm năm mới 2013.

Thống kê cho thấy ứng dụng lớn nhất, được nhiều người trên thế giới trả tiền để mua nhất, đó chính là kho sách báo ấn phẩm xuất bản điện tử Newsstand - đứng số 1 trong 300 ứng dụng được người sử dụng thiết bị thông minh Apple trên toàn cầu sử dụng. Điều kỳ lạ là ban đầu, hãng Apple cũng chưa tin tưởng vào sự bùng nổ của Newsstand nên thực sự chưa đầu tư cho ứng dụng này nhiều cho đến khi Phù thuỷ Steve Jobs bỏ công thuyết phục các hãng xuất bản sách, báo hàng đầu tham gia vào cuộc chơi này. Từ đó, để có được con số 5 tỷ USD tiền Apple trả cho các nhà xuất bản, gồm cả cá nhân và tổ chức bán các ứng dụng như Newsstand vào 2008.

Câu hỏi đặt ra: Đâu là cơ hội cho Việt Nam xuất khẩu qua ứng dụng Apple, hay Amazon (Mỹ) hay Rakuten (Nhật)...? Tất cả phải dựa trên giá trị cốt lõi là sáng tạo đích thực của chúng ta bằng các sản phẩm văn hóa. Như vậy, câu trả lời chính là cách chúng ta đang quan sát và kì vọng sự bùng nổ của ấn bản điện tử về hội họa đầu tiên này.

Là một người từng có nhiều năm học tập ở nước ngoài, lần này - qua Tư duy khác biệt và ngay sau đó là Thiết kế khác biệt, thông điệp mà Tiến sĩ muốn truyền tải tới các bạn trẻ Việt Nam là gì?

Trước tiên, cho phép tôi trả lời dưới góc độ nhìn nhận của một nhà nghiên cứu. Theo định nghĩa về văn hóa trong thế kỷ 20 thì sáng tạo chính là giá trị của văn hóa, và giá trị văn hóa của chúng ta cần phải được đo lường bằng những thước đo cụ thể, trong đó vật chất thu về cho mỗi quốc gia, mỗi cá nhân là một thước đo cho giá trị sáng tạo đó. Đây là căn cơ để truyền tải thông điệp cho các bạn trẻ.

Tôi muốn nói với Việt Nam, đây chính là cơ hội để các bạn trẻ thực hành kỹ năng nghề của mình, với hy vọng được thế giới đón nhận, ghi nhận. Ngành công nghiệp phát triển các ứng dụng (Application Industry) do Steve Jobs tạo ra cùng với ngành xuất bản điện tử, đã cho các bạn cơ hội nhập cuộc – dù ở bất cứ nơi nào trên thế giới. Hơn nữa, nếu đi lên từ những bước cơ bản nhất, với kỹ năng nghề đích thực thì đó chính là nền tảng của thành công.

Như tôi đã nói ở trên, xu hướng của thế giới về khai thác kho sách như Newsstand liên tục tăng trưởng hàng trăm phần trăm trong 10 tháng qua đã cho thấy các bạn trẻ và tôi không thể đứng mãi ngoài cuộc chơi chung của toàn cầu này, nếu không muốn là người mãi mãi tụt hậu và nghèo nàn cả về tri thức và vật chất. Chúc các bạn trẻ và tôi cùng thành công!

Xin cảm ơn Tiến sĩ!

Khánh Nguyễn (thực hiện)