| Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và người đồng cấp Triều Tiên Choe Son Hui trong cuộc gặp tại Moscow, tháng 1/2024. (Nguồn: Yonhap) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Châu Á – Thái Bình Dương
*Ngoại trưởng Nga-Triều Tiên hội đàm tại Moscow: Ngày 1/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova thông báo Ngoại trưởng nước này Sergey Lavrov và người đồng cấp Triều Tiên Choe Son Hui sẽ có cuộc gặp song phương vào cuối ngày.
Trên ứng dụng Telegram, bà Zakharova xác nhận về cuộc gặp, đồng thời công bố những hình ảnh chụp ông Lavrov gặp ông Choe Son Hui tại một nhà ga xe lửa ở Moscow. (Reuters/Sputniknews)
*Thủ tướng Malaysia thăm Trung Quốc: Ngày 1/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm thông báo Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim sẽ có chuyến thăm tới Trung Quốc từ ngày 4-7/11.
Theo Bộ trên, chuyến thăm sẽ diễn ra theo lời mời của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường. (THX)
*Nhật Bản, EU ký hiệp ước an ninh-quốc phòng mới: Ngày 1/11, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) đã ký một hiệp ước đối tác an ninh và quốc phòng mới tại Tokyo, được Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại EU Josep Borrel hoan nghênh là "bước đi lịch sử và kịp thời".
Ông Borrell và Ngoại trưởng Nhật Bản Takeshi Iwaya công bố thỏa thuận trên, có hiệu lực từ tháng 1/2025. Theo các phương tiện truyền thông địa phương, hiệp ước này bao gồm nhiều cuộc tập trận quân sự chung, đối thoại cấp cao và hợp tác trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng hơn. (AFP)
*Hàn-Mỹ lần đầu tiên tập trận tấn công bằng UAV: Không quân Hàn Quốc thông báo ngày 1/11, nước này và Mỹ đã lần đầu tiên tiến hành tập trận tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV) chung, một ngày sau khi Triều Tiên phóng một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM).
Cuôc tập trận bắn đạn thật, với sự tham gia của một UAV giám sát RQ-4B Global Hawk của Hàn Quốc và một UAV tấn công MQ-9 Reaper của Mỹ, diễn ra tại một địa điểm chưa xác định ở Hàn Quốc.
Một nguồn tin quân sự cho biết hai bên không có kế hoạch công khai cuộc tập trận, nhưng đã quyết định làm như vậy để cảnh báo Triều Tiên sau vụ phóng ICBM. (Yonhap)
*Bình Nhưỡng cảnh báo tình thế nguy hiểm trên bán đảo Triều Tiên: Ngày 1/11, trong cuộc gặp với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov tại Moscow, Ngoại trưởng Triều Tiên Choe Son Hui cáo buộc Mỹ và Hàn Quốc âm mưu tấn công hạt nhân nhằm vào Triều Tiên.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Choe không đưa ra bằng chứng cho cáo buộc của mình, chỉ đề cập tới các cuộc tham vấn thường xuyên giữa Washington và Seoul, nơi mà bà cho là đã diễn ra các âm mưu đó.
Cảnh báo tình hình trên bán đảo Triều Tiên có thể "bùng nổ" bất cứ lúc nào, Ngoại trưởng Choe đã nói với ông Lavrov rằng Bình Nhưỡng cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Ngoại trưởng Choe lưu ý: "Do những âm mưu của Mỹ, tình hình và an ninh của đất nước chúng tôi hiện đều đang ở trong tình trạng rất nguy hiểm và bất ổn. Điều này rất nguy hiểm cho an ninh của bán đảo Triều Tiên cũng như cho toàn bộ khu vực Đông Bắc Á". (Reuters/Sputniknews)
Châu Âu
*Ngoại trưởng Lavrov: Mỹ, Nga "bên bờ vực" xung đột trực tiếp: Ngày 1/11, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cảnh báo nước này và Mỹ đang bên bờ vực của một cuộc "xung đột quân sự trực tiếp".
Trả lời phỏng vấn một tờ báo của Thổ Nhĩ Kỳ trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, ông Lavrov lưu ý: "Dưới thời Tổng thống hiện tại (Joe Biden), người đã đẩy thái độ bài Nga ở Mỹ lên đến tận cùng, hai quốc gia đang bên bờ vực xung đột quân sự trực tiếp".
Khi được hỏi về cuộc bầu cử Mỹ vào tuần tới giữa cựu Tổng thống Donald Trump thuộc đảng Cộng hòa và ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ, ông Lavrov cho rằng kết quả bỏ phiếu sẽ không tạo ra nhiều khác biệt đối với Nga. Ông nói: "Chúng tôi không có sự ưu tiên nào. Khi chính quyền Trump nắm quyền, họ đã áp đặt một số lượng lệnh trừng phạt chống Nga cao nhất so với những người tiền nhiệm". (AFP)
*EU cảnh báo "mối đe dọa Trung Quốc" đối với châu Âu: Ngày 1/11, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cảnh báo rằng sự hỗ trợ "vật chất và ngoại giao" của Trung Quốc dành cho Nga trong chiến dịch đặc biệt ở Ukraine gây ra "mối đe dọa trực tiếp" đối với an ninh châu Âu.
Trả lời phỏng vấn hãng thông tấn Kyodo của Nhật Bản, ông Borrell nhấn mạnh: "Trung Quốc tăng cường xuất khẩu một lượng lớn hàng hóa và vật tư lưỡng dụng giúp ích đáng kể cho việc xây dựng cơ sở công nghiệp quân sự của Nga". Ông cũng nhắc tới việc Triều Tiên ủng hộ cuộc chiến của Nga ở Ukraine như là minh họa cho "mối liên hệ chặt chẽ giữa an ninh châu Âu và an ninh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương".
Nhà ngoại giao EU cũng kêu gọi thúc đẩy hợp tác với Nhật Bản và các quốc gia cùng chung chí hướng trước cuộc xung đột của Nga tại Ukraine và các mối đe dọa an ninh khác. (Kyodo)
*Nga lần đầu triển khai tàu mang vũ khí siêu thanh tới các vùng biển xa: Văn phòng báo chí Hạm đội phương Bắc của Nga ngày 1/11 thông báo, tàu khu trục Đô đốc Golovko thuộc Dự án 22350 của Hải quân Nga được trang bị tên lửa siêu thanh Tsirkon đã bắt đầu hải trình đầu tiên tới các vùng biển xa.
Trong một thông cáo, văn phòng trên xác nhận: "Hôm nay, một nhóm tàu của Hạm đội phương Bắc đã rời bến tàu Severomorsk và bắt đầu chuyến triển khai đường dài. Các đơn vị thuộc nhóm tàu đã lên đường đến Đại Tây Dương qua các khu vực được chỉ định ở biển Barents. Đối với tàu khu trục Đô đốc Golovko được Hải quân Nga tiếp nhận vào tháng 12/2023, đây là chuyến triển khai đường dài đầu tiên".
Mục tiêu chính của việc triển khai đường dài này là đảm bảo sự hiện diện của Hải quân Nga tại những khu vực hoạt động quan trọng trên các đại dương. (TASS)
*Nga phạt tù cựu nhân viên lãnh sự quán Mỹ: Tòa án khu vực Primorsky của Nga ngày 1/11 đã tuyên phạt 4 năm 10 tháng tù đối với cựu nhân viên Tổng lãnh sự quán Mỹ tại Vladivostok, công dân Nga Robert Shonov, với tội danh hợp tác với Mỹ.
Tháng trước, Bộ Ngoại giao Nga đã tuyên bố hai nhân viên của Đại sứ quán Mỹ tại Moscow là các nhân vật "không được hoan nghênh", những người "đã thực hiện các hoạt động bất hợp pháp bằng cách duy trì liên lạc với công dân Nga Shonov, bị cáo buộc 'hợp tác bí mật' với một quốc gia nước ngoài".
Bị cáo Shonov cũng buộc phải nộp khoản tiền phạt 10.269 USD và sẽ phải chịu quản chế trong thời hạn 1 năm và 4 tháng sau khi mãn hạn tù. (Sputniknews)
*Nga vạch trần "thỏa thuận ngầm" giữa Ukraine và Mỹ: Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc Vassily Nebenzia vừa tiết lộ thông tin gây chấn động về các phụ lục bí mật trong kế hoạch hòa bình của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Theo đó, Kiev sẵn sàng trao quyền khai thác nhiều tài nguyên chiến lược như uranium, titan, lithium và than chì cho Washington.
Phát biểu tại cuộc họp Hội đồng Bảo an LHQ ngày 31/10, ông Nebenzia nhấn mạnh việc này có thể vi phạm Điều 13 Hiến pháp Ukraine, trong đó quy định lãnh thổ Ukraine không thuộc về chính phủ. Ngoài ra, Kiev còng đồng ý chuyển giao tài sản của ngành công nghiệp quốc phòng cho Brussels để đổi lấy các khoản vay từ tài sản đóng băng của Nga.
Kế hoạch được ông Zelensky công bố giữa tháng 10 với tham vọng chấm dứt xung đột vào năm 2025, bao gồm 5 điều khoản công khai và 3 phụ lục bí mật. Các đề xuất chính là việc Ukraine gia nhập NATO, dỡ bỏ giới hạn tấn công vào lãnh thổ Nga, và triển khai "gói răn đe phi hạt nhân toàn diện".
Kế hoạch này đã vấp phải chỉ trích từ cả EU và NATO do đặt quá nhiều nghĩa vụ lên vai các đồng minh phương Tây mà không có cam kết từ phía Kiev. (TASS)
Trung Đông-châu Phi
*Lebanon cáo buộc Israel "từ chối" ngừng bắn: Ngày 1/11, Thủ tướng Lebanon Najib Mikati đã chỉ trích việc Israel "mở rộng" các cuộc tấn công vào nước ông, cho rằng điều đó cho thấy Tel Aviv khước từ các nỗ lực làm trung gian cho một lệnh ngừng bắn sau hơn một tháng chiến tranh.
Phát biểu sau các cuộc đột kích qua đêm của Israel vào vùng ngoại ô phía Nam Beirut, cuộc tấn công đầu tiên như vậy trong tuần này, ông Mikati nêu rõ: "Việc kẻ thù Israel tiếp tục mở rộng phạm vi xâm lược vào các khu vực của Lebanon, liên tục đe dọa người dân phải sơ tán hoàn toàn khỏi các thành phố và làng mạc, và tiếp tục nhắm mục tiêu vào các vùng ngoại ô phía Nam Beirut bằng các cuộc tấn công phá hoại, tất cả đều là những dấu hiệu xác nhận rằng Tel Aviv khước từ mọi nỗ lực đang thực hiện để đạt được thỏa thuận ngừng bắn". (AFP)
*Iran triệu Đại biện Đức sau vụ lãnh sự quán bị đóng cửa: Ngày 1/11, hãng thông tấn Iran ILNA đưa tin Bộ Ngoại giao Iran đã triệu Đại biện lâm thời của Đức tại Tehran Hans-Peter Jugel sau khi Đức quyết định đóng cửa các lãnh sự quán Iran.
Ngày 30/10, hãng thông tấn Đức DPA đưa tin Bộ Ngoại giao Đứcđã quyết định đóng cửa cả 3 lãnh sự quán Iran trên lãnh thổ của mình sau vụ hành quyết một công dân Đức gốc Iran Jamshid Sharmahd tại Iran. Tuy nhiên, Đại sứ quán Iran tại Berlin sẽ tiếp tục hoạt động.
Vào tháng 2, Sharmahd, một trong những thủ lĩnh của nhóm Tondar phản đối chính phủ Iran đương nhiệm và ủng hộ việc khôi phục chế độ quân chủ ở Iran, đã bị Tòa án Cách mạng Tehran tuyên án tử hình với các tội danh "tham nhũng, phản quốc bằng cách lập kế hoạch và chỉ đạo các hành động khủng bố". Bản án tử hình được thi hành vào ngày 28/10. (Sputniknews)
*Israel nêu điều kiện để ngừng bắn với Hezbollah: Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 31/10 đã trao đổi với Đặc phái viên Amos Hochstein và Cố vấn về vấn đề Trung Đông Brett McGurk của Mỹ đang có chuyến thăm tới nước này rằng bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào với Hezbollah đều phải đảm bảo an ninh cho Israel.
Văn phòng Thủ tướng Israel cho biết: "Thủ tướng đã nêu rõ rằng vấn đề chính không phải là thủ tục giấy tờ cho thỏa thuận này hay thỏa thuận kia, mà là quyết tâm và năng lực của Israel trong việc đảm bảo việc áp dụng thỏa thuận và ngăn chặn mọi mối đe dọa đối với an ninh của mình từ Liban".
Trong cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant cũng có cuộc gặp riêng với các đại diện của Mỹ để thảo luận về các thỏa thuận an ninh liên quan đến mặt trận phía Bắc và trao đổi con tin ở Gaza. Trong một năm qua đã có 39 người chết do rocket từ Lebanon, trong đó riêng ngày 31/10 đã có 7 người thiệt mạng. (Al Jazeera)
*Mỹ-Israel thảo luận về các nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng Trung Đông: Ngày 1/11, Thư ký báo chí Bộ Quốc phòng Mỹ, Thiếu tướng Pat Ryder thông báo Bộ trưởng Quốc phòng nước này Lloyd Austin và người đồng cấp Israel Yoav Gallant đã điện đàm và thảo luận về các cơ hội hạ nhiệt căng thẳng ở Trung Đông.
Theo thông cáo báo chí của Bộ trên, trong cuộc điện đàm, ông Austin cũng tái khẳng định cam kết của Washington trong việc "bảo vệ người Mỹ, Israel và đối tác trên khắp khu vực trước những mối đe dọa từ Iran và các nhóm do Iran hậu thuẫn".
Ngoài ra, hai bộ trưởng đã trao đổi những động thái đang và sẽ được Israel thực hiện để "cải thiện tình hình nhân đạo tồi tệ ở Gaza", cũng như triển vọng về một thỏa thuận ngừng bắn và phóng thích con tin. (Sputniknews)
Châu Mỹ - Mỹ Latinh
*Bầu cử tổng thống Mỹ: Hai ứng viên bám đuổi sít sao ở một số bang chiến trường: Theo các cuộc khảo sát do Trung tâm dư luận công chúng Lowell của Đại học Massachusetts và YouGov thực hiện, ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Mỹ Kamala Harris dẫn trước đối thủ đảng Cộng hòa Donald Trump về sự ủng hộ của cử tri tại các bang dao động là Michigan và Pennsylvania, trong khi ông Trump dẫn trước ở bang North Carolina.
Các cuộc thăm dò cho thấy 49% số người được hỏi ủng hộ Phó Tổng thống Harristại bang Michigan so với 45% ủng hộ cựu Tổng thống Trump. Tại tiểu bang then chốt Pennsylvania, bà Harris đang dẫn trước ông Trump với tỷ lệ sít sao, lần lượt là 48% và 47%.
Tuy nhiên, cựu Tổng thống Trump đang dẫn trước đối thủ của mình 2 điểm phần trăm ở North Carolina khi nhận được 47% số phiếu bầu, trong khi số phiếu dành cho bà Harris là 45%. Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ diễn ra vào ngày 5/11 tới. (Sputniknews)
*Tổng thống Brazil hủy dự họp APEC tại Peru: Ngày 31/10, Chính phủ Brazil thông báo Tổng thống Lula da Silva đã hủy chuyến đi dự cuộc họp Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), sẽ diễn ra tại Lima (Peru) ngày 14-15/11 tới.
Đây là chuyến đi nước ngoài thứ 4 mà Tổng thống Lula hủy sau khi bị ngã tại nhà ngày 19/10. Các bác sĩ khuyến cáo Tổng thống Lula không nên đi xa.
Tuần trước, ông Lula thông báo sẽ hủy tham dự Hội nghị Liên hợp quốc (LHQ) về Biến đổi Khí hậu (COP29), sẽ được tổ chức từ ngày 11-22/11 tại Baku (Azerbaijan). Ông Lula cũng đã hủy chuyến đi tới Kazan (Nga) để tham dự Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 16. Ông cũng đã hủy không tham dự Hội nghị LHQ về Đa dạng sinh học (COP16), tại Cali (Colombia). (AFP)
*Quan chức Mỹ cáo buộc nước ngoài can thiệp bầu cử: Ngày 31/10, quan chức phụ trách bầu cử của bang Georgia Brad Raffensperger cho biết có "thông tin sai lệch có chủ đích" đang lan truyền trên mạng liên quan đến cuộc bầu cử Mỹ. Đây có khả năng là kết quả của "sự can thiệp của nước ngoài nhằm gieo rắc bất hòa và hỗn loạn".
Tuyên bố của văn phòng trên nêu rõ: "Sáng nay (31/10), văn phòng của chúng tôi đã biết về một video có nội dung cho thấy một người nhập cư Haiti có nhiều số định danh của Georgia tuyên bố đã bỏ phiếu nhiều lần… Điều này là sai và là một ví dụ về thông tin sai lệch có chủ đích mà chúng tôi đã thấy trong cuộc bầu cử này. Có khả năng là sự can thiệp của nước ngoài nhằm gieo rắc bất hòa và hỗn loạn vào đêm trước cuộc bầu cử". (Reuters)